Nhiệm kỳ thứ hai của Trump có thể làm cuộc thí nghiệm dân chủ thiệt hại đến độ không thể phục hồi

The Washington Post Editorial Board | DCVOnline

Ông ta đã tìm cách làm suy yếu niềm tin vào chính nền dân chủ, nói dối về sự phổ biến của gian lận, thả nổi việc có thể trì hoãn cuộc bầu cử và ngay cả có ý nói rằng ông ta có thể không chấp nhận kết quả của cuộc bầu cử.

Đây là những “hành động phạm luật”, như những người soạn thảo Hiến pháp đã hiểu thuật ngữ này. Nhưng lần này, việc loại bỏ ông Trump khỏi chức vụ tùy vào chúng ta, những công dân nước Mỹ.

Minh họa của Jamiel Law cho nhật báo The Washington Post

Quan điểm ​​của Ban biên tập báo Washington Post.

Sau khi ông ấy được một đại hội thu gọn đề cử vào tuần tới, Tổng thống Trump sẽ lập luận thế này với người dân Mỹ: Mọi chuyện thật tuyệt vời cho đến khi Trung Hoa để coronavirus mới lọt ra ngoài, tràn đi khắp nơi trên thế giới. Nếu quý vị bầu tôi lại, tôi sẽ làm mọi thứ tuyệt vời trở lại.

Trên thực tế, mong muốn tái đắc cử giữa cuộc khủng hoảng y tế cộng đồng tồi tệ nhất và sự suy thoái kinh tế nghiêm trọng nhất trong cuộc đời của chúng ta, có thể là lý lẽ duy nhất còn lại đối với ông. Nhưng, thích hợp với một tổng thống đã nói dối hơn 20.000 lần trong nhiệm kỳ tổng thống của mình, lập luận nêu trên dựa trên hai sự giả dối lớn.

Một là cả nước, nhiệm kỳ tổng thống của ông và trên hết, bản thân ông Trump là nạn nhân vô tội của covid-19. Trên thực tế, sự cẩu thả, thiếu hiểu biết và sự làm dụng địa vị của chính ông đã biến điều có thể là thách thức khó khăn đối với bất kỳ tổng thống nào trở thành thảm họa quốc gia.

Hai là không có bất cứ điều gì đáng ngưỡng mộ trong thành tích của ông ấy trước khi virus tấn công. Đúng là sự tăng trưởng kinh tế bắt đầu dưới thời Tổng thống Barack Obama đã tiếp tục, với tốc độ khiêm tốn tương tự. Ông Trump đạt được mức tăng trưởng này bằng cách đẩy thâm hụt và nợ dài hạn của Mỹ lên mức kỷ lục, với việc cắt giảm thuế mang lại lợi ích cho những người giàu có.

Nhưng ngoài tỷ lệ thất nghiệp thấp mà ông đạt được và đánh mất, lịch sử sẽ ghi lại nhiệm kỳ tổng thống của ông Trump như một cuộc tuần hành của sự tàn phá lung tung, không gián đoạn và bi thảm. Vị thế của nước Mỹ trên thế giới, lòng trung thành với các đồng minh, cam kết với các giá trị dân chủ, tam quyền phân lập theo hiến pháp, niềm tin vào lý trí và khoa học, quan tâm đến sức khỏe của Trái đất, tôn trọng dịch vụ công, niềm tin vào sự tranh luận lễ độ và trung thực, ngọn hải đăng cho những người tị nạn cần cứu giúp, khát vọng bình đẳng, đa nguyên và sự đứng đắn căn bản – tất cả đã bị ông Trump đã đốt cháy rụi.

Bốn năm trước, sau khi ông Trump được đề cử ở Cleveland, chúng tôi đã làm ngay tại đây một việc  mà chúng tôi trước đây chưa bao giờ làm: Ngay cả trước khi đảng Dân chủ đề cử ứng cử viên của họ, chúng tôi đã nói với bạn đọc rằng chúng tôi không bao giờ có thể, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, ủng hộ Donald Trump làm tổng thống. Chúng tôi đã nói rằng ông ấy là người “độc nhất vô nhị không đủ tư cách” để trở thành tổng thống. Chúng tôi đã cảnh cáo,

“Chính trị gièm pha và chia rẽ của ông Trump có thể làm căng thẳng mối quan hệ gắn bó giữa các quốc gia đa dạng với nhau. Sự khinh thường các chuẩn mực hiến pháp của ông ấy có thể cho thấy thí nghiệm hệ thống tam quyền phân lập kéo dài hai thế kỷ của đất nước chúng ta trở nên mong manh hơn như chúng ta đã biết.”

The Wasington Post, 22 tháng 7, 2016

Nước Mỹ thực sự đã dành phần lớn trong ba năm qua để băn khoăn về việc sau sự suy sụp của ông Trump liệu thí nghiệm đó có thể tồn tại được hay không. Đôi khi, sự phản kháng của một số thể chế đã trở nên mạnh mẽ. Sự kém cỏi quá độ của tổng thống, điều mà ngay cả chúng ta cũng không thể tưởng tượng nổi, có thể đã cứu nền dân chủ khỏi sự suy tàn nhanh chóng hơn.

Nhưng quỹ đạo hiện nay đáng báo động. Sự đầu hàng của Đảng Cộng hòa là tình trạng thật buồn nôn. Những hành động sai trái mà nhiều người từng thề sẽ không bao giờ chấp nhận là bình thường đã trở thành thông lệ.

Nhiệm kỳ thứ hai của Trump có thể làm cuộc thí nghiệm dân chủ thiệt hại đến độ không thể phục hồi

Và vì vậy, trong những tuần tới, chúng tôi sẽ làm một việc khác, chưa từng làm trước đây: Chúng tôi sẽ đăng tải một loạt bài xã luận về những thiệt hại mà vị tổng thống này đã gây ra – và mối nguy hiểm mà ông ấy có thể sẽ gây ra trong nhiệm kỳ thứ hai. Và chúng tôi sẽ kiên quyết thúc giục bạn đọc làm nghĩa vụ công dân của mình và bỏ phiếu: Bỏ phiếu sớm, bỏ phiếu an toàn, nhưng hãy bỏ phiếu.

Ông Trump tuyên bố tại đại hội của mình 4 năm trước,

“Chỉ mình tôi có thể sửa nó.”

Donald J. Trump, 2016

Nó đã trở thành thế nào?

Như Michael Gerson, người phụ trách chuyên mục của chúng tôi đã lưu ý, cuộc vận động tranh cử của ông Trump, dựa trên cơ sở cho rằng ông Obama và tất cả những người tiền nhiệm của ông đã tạo ra những điều tồi tệ đến mức không gì có thể tồi tệ hơn – và cho rằng chuyên môn và đạo đức lãnh đạo không những chỉ không thích đáng, mà chúng còn là khuyết điểm.

Ông Trump đã dứt khoát bác bỏ những tiền đề này.

Theo hầu hết các thước đo khách quan (các chỉ số thị trường chứng khoán là ngoại lệ), mọi thứ hôm nay còn tồi tệ hơn.

Nhưng, có người nói, có công bằng không khi đổ lỗi cho ông ta vì coronavirus?

Không. Ông Trump không gây ra đại dịch; và Trung Hoa, như ông nói, đã giải quyết đại dịch sai ngay từ đầu.

Nhưng mọi quốc gia khác trên thế giới đều phải đối phó với cùng một loại virus, và hầu hết các nước trên thế giới đã giải quyết một cách hiệu quả hơn cho đến nay – và với nhiều bằng chứng về việc họ đã học hỏi và cải thiện trong lúc đối đầu với đại dịch – hơn Hoa Kỳ.

Nhiều người đã chết vì COVID-19 ở Hoa Kỳ hơn bất kỳ quốc gia nào khác. Ngay cả khi được điều chỉnh theo dân số, tỷ lệ tử người chết vì COVID-19 ở Mỹ còn tồi tệ hơn gần 5 lần so với ở Đức và gần 100 lần so với ở Nam Hàn.

Đây là những sự thật. Đây là thực tế. Và những cái chết và bệnh tật quá nhiều là hệ quả trực tiếp do sự thất bại của ông Trump trong vai trò lãnh đạo.

Ông Trump đã thất bại trong việc chuẩn bị cho cả nước đối phó với đại dịch, mặc dù các chuyên gia từ nhiều năm trước đã cảnh cáo về việc có thể có đại dịch này.

Khi virus xuất hiện, đầu tiên ông ca ngợi cách giải quyết của Trung Hoa, sau đó áp đặt các hạn chế đi lại được đâu hay đó không đưa ra bất kỳ biện pháp bảo vệ nào.

Trong nhiều tháng, khi lẽ ra phải chuẩn bị cho cả nước, ông luôn khẳng định virus sẽ biến mất.

Khi thực tế cuốn trôi điều vô nghĩa đó, ông cho phép các chuyên gia chính phủ hướng dẫn quốc gia trong vài tuần. Nhưng khi cả nước bắt đầu đạt được một số bước tiến, ông Trump – lo ngại về tác động đối với triển vọng tái đắc cử của mình hơn là nguy cơ đối với tính mạng con người – đã thúc giục người Mỹ bỏ ngoài tai những  lời khuyên của chuyên gia và “giải phóng” tiểu bang của họ, đừng bận tâm đến mặt nạ hoặc giãn cách xã hội.

Kết quả là điều tồi tệ nhất trong tất cả các điều tồi tệ: những cái chết không cần thiết, không có khả năng thực sự mở cửa sinh hoạt lại và tăng cường các dấu hiệu của “cuộc tàn sát” mà ông Trump đã chống lại bốn năm trước: thất nghiệp, bất bình đẳng, nghiện opioid.

Có lẽ đáng sợ nhất: Ngay cả bây giờ chính phủ ông vẫn không có kế hoạch, không học hỏi, không có chiến lược xét nghiệm và mở cửa lại. Dưới sự lãnh đạo của ông, thật dễ dàng để tưởng tượng rằng con cái chúng ta sẽ vẫn phải nghỉ học một năm, hoặc hai, hoặc ba năm nữa.

Nhiệm vụ đầu tiên của tổng thống là giữ cho đất nước an toàn. Nếu thất bại ở Mỹ, biết đâu ông Trump lại có thành tích tốt hơn ở nước ngoài?

Ông đã tiếp tục một chiến dịch thành công trong việc đánh đổ Nhà nước Hồi giáo, chính phủ thần quyền tự xưng tự ở cả hai bên biên giới Iraq-Syria sau khi ông Obama rút đi sớm. Thỏa thuận hòa bình được công bố gần đây giữa Israel và Vương quốc Ả Rập Thống nhất nhỏ xíu là một bước tiến. Ông Trump đã giữ cho nước Mỹ đứng ngoài những xung đột lớn.

Nhưng cả nước Mỹ và thế giới đều không an toàn hơn trong 4 năm tới. Các chương trình hạch tâm ở Iran và Bắc Hàn, mà ông Trump nói rằng ông có thể dễ dàng giải quyết chu toàn, ít bị ràng buộc hơn bao giờ hết. Nga tiếp tục chiếm đóng bất hợp pháp lãnh thổ của ba quốc gia có chủ quyền, kể cả Ukraine. Chế độ độc tài ác ôn ở Venezuela, mà ông Trump tuyên bố sẽ đánh bật, vẫn còn cố thủ.

Đối với thách thức lớn nhất của thời đại chúng ta, ông Trump đã thất bại một đạp đổ nhất. Thách thức đó là sự trỗi dậy của các cường quốc độc tài, điển hình nhất là Trung Hoa cộng sản. Giống như các chế độ độc tài trước đó, chúng đe dọa những giá trị thành lập của Hoa Kỳ: phẩm giá và tự do cá nhân, tự do tôn giáo, tự do ngôn luận và tư tưởng. Nhưng không giống như các chế độ độc tài trong quá khứ, chúng được hỗ trợ bằng những kỹ thuật mới cho phép theo dõi và xâm nhập chưa hề có vào những gì từng là khu vực riêng tư trong đời sống của người dân.

Như Franklin D. Roosevelt đã nói cách đây 80 năm, khi nền dân chủ đang bị đe dọa tương tự,

“Không thể có hòa bình cuối cùng giữa triết lý của họ về chính phủ và triết lý về chính phủ của chúng ta. Nếu họ giành được ưu thế trên toàn thế giới, Chúng ta sẽ bước vào một kỷ nguyên mới và khủng khiếp, trong đó cả thế giới, kể cả bán cầu của chúng ta, sẽ bị các mối đe dọa của vũ lực điều hành.”

Franklin D. Roosevelt, “Arsenal of Democracy”, 24 tháng 12, 1940

Ông Trump, vào năm thứ tư, đã coi Trung Hoa là kẻ thù, phần lớn là vì ông ấy cần một vật tế thần cho đại dịch, nhưng cũng vì ông ấy hy vọng nó sẽ mang lại cho ông ấy một câu chuyện để tranh cử.

Nhưng trong ba năm trước, ông đã ôm ấp và ngưỡng mộ nhân vật độc tài cộng sản Trung Hoa Tập Cận Bình, đồng thời thể hiện rõ sự thờ ơ trước nạn diệt chủng người Hồi giáo ở Hoa lục, sự bóp nghẹt Hong Kong, sự đàn áp của chính người dân nước này. Một mối quan tâm của ông Trump là vụ lợi, và ngay cả ở đó ông đã thất bại: nền kinh tế Trung Hoa không cởi mở hơn với các doanh nghiệp Hoa Kỳ so với bốn năm trước.

Một tổng thống thực sự hiểu biết mối đe dọa từ Trung Hoa sẽ đầu tư vào các trường đại học và khoa học của Mỹ; chào đón những người trẻ thông minh nhất từ ​​khắp nơi trên thế giới đến học tập và làm việc tại Hoa Kỳ; xây dựng liên minh với các nền dân chủ cùng chí hướng như Nam Hàn, Nhật Bản, Canada và Đức. Trong mọi khía cạnh đó, tổng thống Trump đã làm điều ngược lại.

Trên hết, ông ấy sẽ là mẫu mực cho các đức tính của dân chủ, nhưng một lần nữa ông ấy đã làm ngược lại, ngưỡng mộ và chấp nhận các phương pháp của những nhân vật độc tài như ông Tập. Ông Trump phỉ báng báo chí tự do, chế nhạo thị trường tự do, nâng cao sự lăng mạ thay vì trao đổi lễ độ, tỏ ra khinh thường chế dộ pháp trị tại các tòa án dân sự và quân sự, coi thường sự thật và bãi bỏ sự giám sát hợp pháp của Quốc hội, tòa án và các tổng thanh tra ngành hành pháp.

Mùa thu năm ngoái, ông Trump trở thành tổng thống thứ ba trong lịch sử bị luận tội. Hạ viện buộc tội ông ta tống tiền vì lợi ích chính trị cá nhân: Ông Trump đã ngăn chận một cuộc bán vũ khí và một cuộc họp ở Nhà Trắng để gây áp lực buộc Tổng thống Ukraine phải vu khống cựu phó tổng thống Joe Biden. Hạ viện cũng buộc tội ông ta từ chối hợp tác bất hợp pháp với cuộc điều tra của họ.

Vào tháng Hai, Thượng viện đã bỏ phiếu để tuyên bố trắng án cho tổng thống, với TNS Mitt Romney của Utah, đảng viên Cộng hòa, người duy nhất đủ trung thực để thừa nhận rằng những bằng chứng luận tội là điều không thể bác bỏ. Một số đảng viên Cộng hòa khác, có lẽ xấu hổ vì sự suy sụp đạo đức của chính họ, đã cho rằng ông Trump sẽ bị kiềm chế sau khi bị luận tội và sửa chữa đường lối của mình.

Thay vào đó, ông ấy đã được khuyến khích và hành động của ông ấy trong nửa năm kể từ đó đên nay đưa ra dấu hiệu về sự vô pháp luật mà chúng ta có thể tưởng tượng được nếu ông Trump tái đắc cử.

Anh ấy đã gạt sang một bên những Công tố viên không bẻ cong luật theo ý thích của mình; sa thải công chức trong hệ thống chính phủ mà tội duy nhất của họ là làm việc một cách trung thực hoặc tìm cách buộc chính quyền của ông Trump phải chịu trách nhiệm; đưa lực lượng không mang phù hiệu tấn công những người biểu tình ôn hòa ở D.C. và Portland, Ore., vì lợi ích của cuộc vận động tái tranh cử; phớt lờ và nói dối về các báo cáo đáng tin cậy về việc Nga tao tiền thưởng để giết binh sĩ Hoa Kỳ.

Ông ta đã tìm cách làm suy yếu niềm tin vào chính nền dân chủ, nói dối về sự phổ biến của gian lận, thả nổi việc có thể trì hoãn cuộc bầu cử và ngay cả có ý nói rằng ông ta có thể không chấp nhận kết quả của cuộc bầu cử.

Đây là những “hành động phạm luật”, như những người soạn thảo Hiến pháp đã hiểu thuật ngữ này. Nhưng lần này, việc loại bỏ ông Trump khỏi chức vụ tùy thuộc vào chúng ta, những công dân nước Mỹ.

© 2020 DCVOnline

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”


Nguồn: A second Trump term might injure the democratic experiment beyond recovery | Editorial Board | The Washington Post | August 21, 2020.