Tập Cận Bình túm thâu quyền lực tại Đại hội đảng lần thứ 19

Ben Blanchard và Philip Wen | DCVOnline

BEIJING – Chủ tịch nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa Tập Cận Bình sẽ tập trung quyền lực nhiều hơn nữa tại Đại hội Đảng Cộng sản vào tuần này, thăng chức cho những đông minh thân cận, đưa tư tưởng dẫn đường của mình vào nội lệ đảng và có thể sẽ có một danh xưng mới ngang hàng với Mao Trạch Đông.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình túm thâu quyền lực tại Đại hội Đảng Cộng sản Trung Hoa lần thứ 19

Đó là quan điểm của nhiều nguồn tin có quan hệ với giới lãnh đạo Trung Quốc, gồm các quan chức cao cấp, cựu quan chức và giới ngoại giao nước ngoài, những người đã nói chuyện với những đảng viên hàng đầu trong giới cầm quyền. Phần lớn những tín hiệu đó cũng đã được báo hiệu bằng nhiều cách khác nhau qua những phương tiện truyền thông nhà nước trong những tháng gần đây.

Họ Tập sinh ra trong tầng lớp quý tộc cách mạng, một hoàng tử đảng, và đã trưởng thành trong sự hỗn loạn của cuộc Cách mạng Văn hóa Mao Trạch Đông. Kể từ khi nhậm chức năm năm trước, ông đã bỏ qua nhiều tiền lệ đã có từ hàng chục năm trước, đóng dâu quyền lực của mình trên 89 triệu đảng viên của đảng Cộng sản Trung Hoa và khẳng định sức mạnh đang lên của Trung Quốc trên sân khấu toàn cầu.

Sau khi được coi là là một “thái tử đảng” không nổi trội, không có tham vọng, trước khi bay lên đỉnh cao quyền lực lúc trở thành một uỷ viên Ban Thường vụ Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Hoa vào năm 2007. Theo các nguồn tin trong giới lãnh đạo, các nhà ngoại giao và các chuyên gia cho biết ông Tập đã gây ngạc nhiên nhiều lần,. Ông đã bắt giam các đối thủ chính trị với tội tham nhũng; ông đã tích lũy chức danh và thực hiện những đổi mới khắc nghiệt trong quân đội.

Quốc vụ viện Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, đồng thời là văn phòng phát ngôn viên của đảng Cộng sản Trung Hoa đã không trả lời yêu cầu bình luận về kế hoạch của ông Tập Cận Bình tại Đại hội Đảng lần thứ 19 hoặc về cách đảng Cộng sản Trung Hoa đánh giá năm năm của họ Tập trong nhiệm kỳ đầu.

Tại Đại hội đảng, mỗi năm năm một lần, sẽ khai mạc vào Thứ Tư, 18/10/2017, một số tay chân thân tín nhất của Tập Cận Bình đã được chuẩn bị để thăng chức, thành uỷ viên Ban Thường vụ, như Li Zhanshu (Lật Chiến Thư), một uỷ viên Bộ Chính trị, cố vấn của Tập một viên chức cấp dưới ở tỉnh Hà Bắc vào những năm 1980 cùng thời với Tập Cận Bình.

Trong một bước đột phá quan trọng khác với truyền thống, họ Tập có vẻ sẽ giữ một đồng minh quan trọng, Wang Qishan (Vương Kỳ Sơn), ở lại trong một vai trò nào đó mặc dù ông Bí thư Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương Đảng Cộng sản này (chống tham nhũng) đã quá tuổi nghỉ hưu.

Các nguồn tin trong giới lãnh đạo nói rằng ông Tập cũng có thể sẽ được gọi là Chủ tịch đảng, một vai trò mở đường cho ông ngồi ở ghế quyền lực đến năm 2022, theo tiền lệ thì khi ấy ông ta đã phải rút lui.

Steve Tsang, giám đốc của Viện Trung Quốc tại Trường Nghiên cứu Phương Đông và Châu Phi ở Luân Đôn cho hay,

“Ông Tập bây giờ đang chuyển hướng theo đường của một ông vua, ‘Tôi là Trung Quốc’ ‘Tôi là Đảng Cộng sản’.”

Một cái mới khác nữa là Tập Cận Bình đã đứng duyệt binh hai cuộc diễn hành quân sự quy mô trong nhiệm kỳ đầu tiên, gồm cả một màn trình diễn ấn tượng về sức mạnh và khả năng quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc đi qua Quảng trường Thiên An Môn của Bắc Kinh vào năm 2015.

Điều gì sẽ xảy ra tại Đại hội, và những gì mà Tập Cận Bình sẽ nói trong bài diễn văn về hiện hình của đảng tại buổi khai mạc, vẫn là những bí mật được giữ kín, ngay cả khi đảng và các cơ quan truyền thông nhà nước đã đưa ra những dâu hiệu phác thảo về nội dung bài phát biểu của Tập Cận Bình.

Một trong những dấu hiệu quan trọng nhất để theo dõi tại Đại hội sẽ là liệu – hay bao nhiêu lần – họ Tập sẽ được gọi là “lãnh đạo”. Danh xưng tôn kính đó chỉ được ban cho hai người khác kể từ khi thành lập nước cộng hòa Nhân dân Trung Hoa năm 1949. Đó là Mao Trạch Đông và người kế nhiệm ngắn hạn (1976-1981) của Mao là Hứa Quốc Phong. Những nguồn có quan hệ với lãnh đạo và các nhà ngoại giao nói, việc dùng danh xưng “lãnh đạo” tại Đại hội đảng có thể cho phép Tập Cận Bình được bầu làm Chủ tịch đảng, một danh hiệu không được sử dụng kể từ khi Hồ Diệu Bang qua đời vào năm 1989.

Tập Cận Bình hiện là lãnh đạo đảng nhưng với chức danh Tổng Bí thư phải lãnh đạo với sự đồng thuận của Ban ban Thường vụ Bộ Chính trị, một phần của một hệ thống lãnh đạo tập thể thành lập sau khi Mao qua đời để ngăn chặn sự hỗn loạn đã nổ dưới thời Mao có thể tái diễn.

Một nhà ngoại giao châu Á cao cấp ở Bắc Kinh cho biết, nếu Tập Cận Bình trở thành Chủ tịch đảng Cộng sản thì khái niệm lãnh đạo tập thể sẽ chấm dứt. Ông nói,

“Ông ấy sẽ không phải trả lời với bất cứ ai.”

Xi đã thu thập những chức danh khác từ từ cuối năm 2012, khi lần đầu tiên ông trở thành lãnh đạo đảng, ngay trước khi đảm nhận chức vụ Chủ tịch nước. Ông cũng điều hành Ủy ban An ninh Quốc gia và những hội đồng quyết định tài chính và cải cách hàng đầu của Trung Hoa. Và mặc dù đã là người đứng đầu quân đội, ông đã được bổ nhiệm làm Tổng tư lệnh vào năm ngoái.

Diệt tham nhũng

Có thể nói rằng chiến dịch diệt tham nhũng của Tập Cận Bình là một trong những thành tựu đỉnh cao của Trung Quốc trong năm năm qua, và là một điều được công chúng hoan nghênh. Khoảng 1,4 triệu cán bộ đã bị kỷ luật và nhiều người bị bỏ tù, trong đó có cả cựu lãnh đạo Nội an đáng sợ Zhou Yongkang (Chu Vĩnh Khang).

Tập Cận Bình cũng đã dẹp bỏ những cái rùm beng của những viên chức cao cấp trong các cuộc thăm viếng đến các tỉnh nhỏ, và đã thể hiện những ứng xử bình dân trong quan hệ với quần chúng.

Một sự kiện được tuyên truyền rộng rãi là họ Tập cũng xếp hàng đợi mua thức ăn như những thực khách khác tại một iêm ăn ở Bắc Kinh vào cuối năm 2013.

David Bandurski, đồng giám đốc của Dự án Truyền thông Trung Quốc, nói

“Một phần của câu chuyện về nhân cách đang lên của Tập Cận Bình là vì nhu cầu để tăng cường tính hợp pháp của Đảng Cộng sản như đã thấy quanh một nhân vật lãnh đạo được coi là của dân.”

Ông nói rằng sự lãnh đạo trước đây của Chủ tịch Hồ Cẩm Đào và Ôn Gia Bảo đã cảnh cáo khoảng cách ngày càng lớn giữa Đảng Cộng sản và nhân dân Trung Hoa, một phần là do tham nhũng tràn lan.

“Vì vậy dưới thời nhà Tập đã có quyết đinh ngay lập tức để giải quyết cả hai vấn đề về nhận thức này. Giả đáp là Tập Cận Bình phải là một người lãnh đạo ứng xử bình dân, của dân.”

© 2017 DCVOnline

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net

Nguồn: Chinese President Xi Jinping Gets Set to Amass Even More Power at the 19th Communist Party Congress. Ben Blanchard and Philip Wen / Reuters, Oct 15, 2017.