Chính sách Trung Đông tồi tệ của Trump sắp quay lại ám ảnh ông ta

John Cassidy | DCVOnline

Cho đến nay trong nhiệm kỳ Tổng thống của mình, Donald Trump đã không phải chịu trách nhiệm cá nhân và hậu quả chính trị đối với các chính sách tồi tệ và điên rồ của mình. Nhưng bây giờ ông đang gặt hái một số hậu quả. Ảnh của Andrew Harnik / AP / Shutterstock

Donald Trump đã không phải chịu trách nhiệm cá nhân và hậu quả chính trị đối với các chính sách tồi tệ và điên rồ của mình từ khi làm Tổng thống. Nhưng bây giờ ông đang gặt hái một số hậu quả. Ảnh của Andrew Harnik / AP / Shutterstock

Trong hai năm rưỡi qua, chúng ta đã quen với một mức độ không mạch lạc trong chính sách đối ngoại của Chính quyền Trump. Những phát biểu của Donald Trump, về Bắc Hàn, NATO và các chủ đề khác thường mâu thuẫn với những gì những viên chức chính phủ đã nói, và đôi khi mâu thuẫn chính với những gì Trump nói. Nhưng, ngay cả theo tiêu chuẩn của Trump, vài ngày qua ai cũng bị chói tai.

Vào tối Chủ nhật, một ngày sau vụ tấn công vào xưởng lọc dầu ở Ả Rập Saudi, ông Trump đã tweet,

“Có lý do để tin rằng chúng ta biết thủ phạm, đạn đã lên nòng,  tùy vào việc xác định.”

Donald Trump

Hôm thứ Hai, Tạp chí Wall Street đã đưa tin rằng nhà chức trách  Mỹ đã thông báo cho chính phủ Saudi rằng, theo phúc trình của tình báo Hoa Kỳ,

“Iran đã phóng hơn 20 máy bay không người lái và ít nhất một chục hỏa tiến váo các cơ xưởng dầu mỏ của Saudi vào Thứ Bảy.”

Tạp chí Wall Street theo tin tình báo Mỹ

Tuy nhiên, sau đó, Trump đã đổi giọng. Nói chuyện với các phóng viên trong Phòng Bầu dục, ông nhắc lại các bằng chứng cho thấy rằng Iran là thủ phạm, sau đó Trump nói thêm,

”Tôi không muốn chiến tranh với bất cứ ai. . . Với tất cả những gì đã nói, chúng ta chắc chắn muốn tránh điều đó.”

Donald Trump

Các viên chức chính quyền khác đã tìm cách quay lui luận điệu Trump đã tweet hôm tối Chủ nhật hoặc đó là những gì giống như họ đang làm. Marc Short, Chánh văn phòng của Phó tổng thống Mike Pence, nói với Fox Business, tôi nghĩ rằng “đạn đã lên nòng” có nhiều nghĩa.

“Một nghĩa là nước Mỹ ngày nay dưới thời Tổng thống này đã sẵn sàng hơn rất nhiều để đối phó với những loại sự kiện này bởi vì chúng tôi hiện đang là nước xuất khẩu dầu mỏ.”

Marc Short

Điều gì đã thay đổi giữa Chủ nhật và Thứ Hai? Một điều là khi thị trường tài chính mở cửa và giá của một thùng dầu thô đã tăng khoảng chín đô la, tương đương khoảng mười lăm phần trăm, một bước leo thang lớn nhất trong hơn mười năm qua. Cuộc tấn công đã khiến Ả Rập Saudi giảm sản lượng dầu thô hàng ngày khoảng 5,7 triệu thùng, tương đương năm mươi phần trăm. Khi nguồn cung giảm thì giá tăng. Việc điều chỉnh giá này, xảy ra ngay cả khi ông Trump đã nói vào cuối tuần qua rằng ông sẽ giải phóng dầu từ Cục Dự trữ Dầu khí Chiến lược Hoa Kỳ “để giữ cho thị trường được cung cấp đầy đủ”, đã chứng minh hai điều.

Đầu tiên, nó chọc thủng huyền thoại, được Trump, Short và những người khác miệt mài tuyên truyền rằng thực tế là Hoa Kỳ hiện là nước sản xuất dầu thô lớn nhất thế giới (nhờ fracking) có nghĩa là nền kinh tế được bảo vệ không bị ảnh hưởng tiêu cực vì sự hỗn loạn ở nước ngoài. Jason Jason Bordoff, cựu nhân viên trong của Chính quyền Obama, là giáo sư tại Trung tâm Chính sách Năng lượng Toàn cầu của Đại học Columbia, nói với đồng nghiệp Robin Wright của tôi, những lời ba hoa của Trump về độc lập dầu mỏ đã dẫn đến

“một sự hiểu lầm rằng Hoa Kỳ bằng cách nào đó độc lập về năng lượng và cách ly khỏi sự gián đoạn toàn cầu trên thị trường dầu mỏ thế giới. Người tiêu thụ tại trạm đổ xăng sắp được nhắc nhở rằng giá dầu do thị trường toàn cầu định đoạt.”

Jason Bordoff

Thứ hai, hành động hôm thứ Hai trong các thị trường dầu mỏ cho thấy rằng một vụ xung đột quân sự lớn ở Trung Đông có thể làm gía dầu tăng vọt hơn nhiều. Năm 1973, Hoa Kỳ bày tỏ sự ủng hộ Israel sau Chiến tranh Yom Kippur bùng nổ đã khiến một số thành viên của OPEC tuyên bố cấm vận dầu mỏ và giá dầu đã tăng gấp bốn lần. Năm 1990, sau khi Iraq xâm chiếm Kuwait và Hoa Kỳ đã tập hợp một liên minh quân sự để đối đầu với Saddam Hussein, giá dầu tăng gấp đôi. Thật khó để dự đoán các thương nhân dầu mỏ sẽ phản ứng như thế nào, ví dụ, một cuộc tấn công của Hoa Kỳ vào các nhà máy lọc dầu của Iran đã kích động Tehran, hoặc một trong những đồng minh của họ trong khu vực, tấn công một nhà máy lọc nước biển của Saudi. Vào thứ hai, đã bàn luận về giá dầu thô đạt tới một trăm đô la trở lên trong trường hợp có xung đột toàn diện.

Trump theo dõi thị trường tài chính khít khao, nếu không nó là bị ám ảnh. Ít nhất hai lần trong năm nay, giá cổ phiếu giảm đã khiến ông điều chỉnh chiến thuật trong cuộc chiến thương mại với Trung Hoa. Nó cũng cho thấy rõ rằng ông ta hết sức nhạy cảm với mối đe dọa của sự suy thoái kinh tế, hoặc bất kỳ sự suy giảm kinh tế nào, và tác động của nó đối với việc tái tranh cử. Nếu không thì tại sao ông ta đã cố gắng bắt nạt Cục Dự trữ Liên bang để cắt giảm lãi suất trong chín tháng qua? Vào thứ Hai, ông trở lại chủ đề, nói rằng các chính phủ nước ngoài đang trả lãi suất thấp hơn cho trái phiếu của họ, sau đó thêm vào, “Và bây giờ, trên hết, xưởng đàu bị tấn công. Giảm lãi suất lớn, kích thích!”

Trump cũng biết rõ rằng ông đã vận động chấm dứt các cuộc chiến kéo dài của Mỹ, và không bắt đầu một cuộc chiến mới. Trump biết rằng những người ủng hộ nhiệt tình nhất của ông không muốn trả giá xăng cao hơn khi sắp đến năm bầu cử, và các cử tri khác cũng không muốn vậy. Mặt khác, ông ấy muốn người ta coi ông làm một người lãnh đạo cứng rắn. Và Trump đã ngừng một cuộc tấn công quân sự vào Iran trong năm nay. Đó là vào tháng 6, sau khi quân đội Iran bắn hạ một máy bay trinh sát không người lái của Mỹ.

Tóm lại, Trump đang trong thế trên đe dưới búa, và người chịu trách nhiệm chính là ông. Khi từ bỏ thỏa thuận hạch tâm Hoa Kỳ-Iran một cách không cần thiết và khởi động một chiến dịch trừng phạt nhằm gây ra chiến tranh kinh tế chống lại Teheran, ông đã củng cố cho phe diều hâu của Iran và gây bất ổn hơn nữa cho một khu vực đang hỗn loạn. Để cho Ả Rập Saudi ném bom Yemen và gây những tội ác chiến tranh khủng khiếp, ông đã góp phần vào một cuộc khủng hoảng nhân đạo kinh hoàng: theo Liên Hiệp Quốc, khoảng 3,3 triệu người Yemen đã bỏ trốn vẫn là người tị nạn, và mười bốn triệu người khác cần lương thực, thuốc men và các hỗ trợ khác. Cho đến nay trong nhiệm kỳ Tổng thống của mình, Trump đã tránh không phải chịu trách nhiệm cá nhân hoặc hậu quả chính trị đối với các chính sách tồi tệ và điên rồ của mình. Nhưng bây giờ ông đang gặt hái một số hậu quả.

Nếu hòa bình khôi phục trong Vùng Vịnh và những cơ xưởng lọc dầu của Saudi nhanh chóng trở lại hoạt động, hậu quả kinh tế của cuộc tấn công hôm cuối tuần có thể sẽ tương đối nhỏ. Vào thứ Ba, đã có tin cho hay sản xuất ở mức cao nhất có thể được khôi phục trong hai hoặc ba tuần, và giá dầu thô đã phục hồi phần nào. Trong khi đó, các chuyên viên kinh tế tại Goldman Sachs cho rằng giá dầu cao hơn, kích thích bỏ vốn nhiều hơn trong ngành năng lượng, thậm chí có thể thúc đẩy G.D.P. tăng trưởng một chút.

Khi nền kinh tế đã sút giảm lại trong năm nay so với năm ngoái, tôi ngờ rằng Trump sẽ thấy dự báo đó đáng khích lệ, và tôi không trách ông ta. Trump biết giá dầu cao hơn và những rắc rối kinh tế trong thời gian sắp diễn ra một cuộc bầu cử đã ảnh hưởng thế nào đối với Jimmy Carter và George H. W. Bush. Không có gì ngạc nhiên khi ông ấy đã bớt nói lăng nhăng mặc dù người ta  không bao giờ có thể chắc chắn những gì ông ấy muốn nói, hoặc thậm chí chính ông ấy biết mình nói gì. Ngay sau khi nhận xét rằng ông ta không muốn chiến tranh, Trump đã cho rằng rằng Hoa Kỳ có thể thực hiện một cuộc tấn công trả đũa và sau đó buộc chính phủ Saudi phải trả phí tổn cho cuộc chiến đó. Trumo nói, thực tế là

những người Saudis sẽ tham gia nhiều vào việc này nếu chúng ta quyết định làm một điều gì đó. Họ sẽ phải dính líu rất nhiều, và gồm cả viếc trả tiên phí tổn. Và họ hiểu điều đó rất rõ.”

Donald Trump

Có lẽ họ hiểu. Nhưng đối với những người khác, nó dường như là một tuyên bố kinh khiếp và không mạch lạc khác.

Tác giả John Cassidy là một nhân viên của tạp chí The New Yorker từ năm 1995. Ông cũng viết một chuyên mục về chính trị, kinh tế và nhiều đề tài khác cho newyorker.com.

© 2019 DCVOnline

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net


Nguồn: Trump’s Awful Middle East Policies Are Coming Back to Haunt Him  | John Cassidy | The New Yorker | September 17, 2019.