Việt Nam bị ‘tổn thương’ vì dự luật tưởng niệm ‘Ngày Tháng Tư Đen’

Kim Mackrael | Trà Mi lược dịch

Thủ tướng Việt Nam đã viết thư thẳng cho thủ tướng Canada Stephen Harper để bày tỏ mối quan tâm về dự luật (S-219) được một thượng nghị sĩ đỡ đầu công nhận 30 tháng Tư chính thức là ngày kỷ niệm cuộc di tản của người Việt Nam tị nạn cộng sản sau khi Sài Gòn sụp đổ.

Trong bức thư, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã cảnh báo trằng dự luật nói trên trình bày méo mó về lịch sử của Việt Nam và có thể làm hỏng mối quan hệ song phương mà hai nước đã xây dựng. Lá thư được gởi đến Văn phòng Hội đồng Cơ mật và gửi đến Tòa Đại sứ Canada tại Hà Nội vào giữa tháng Mười Hai.

Hôm thứ Năm, 5 tháng Hai, 2015 dân biểu Hạ viện có thể sẽ bắt đầu cuộc tranh luận về dự luật S-219 – đã được Thượng viện chấp thuận từ thượng tuần tháng 12, 2014.

Dự luật S-219 ban đầu mang tên là “Đạo luật ngày Tháng Tư Đen”, và được thượng nghị sĩ đỡ đầu giới thiệu như một cách đánh dấu ngày Việt Nam lọt vào “quyền lực của một chế độ cộng sản độc tài và áp bức.” Tên dự luật sau đó được sửa đổi thành “Đạo luật Ngày Hành trình tìm Tự do”.

Một nhân viên ngoại giao của Đại sứ quán Việt Nam tại Ottawa cho biết nội dung của dự luật không thay đổi. Ông Vũ Việt Dũng nói dự luật S-219 vẫn còn đoạn nhắc đến ngày 30 tháng 4 – năm 1975 khi Bắc Việt chiếm được Saigon – là “Ngày Tháng Tư Đen”. Tháng Tư Đen thường người Việt ở nước ngoài dùng để gọi ngày Sài Gòn sụp đổ. Ông Vũ Việt Dũng, trong một cuộc phỏng vấn, nói

“Chúng tôi không chống lại việc công nhận một ngày để tưởng niệm người Việt Nam đến Canada. Nhưng việc lựa chọn ngày 30 tháng 4 gây tổn thương cho chúng tôi.”

Ông Dũng cho biết chính phủ của ông coi ngày hôm đó là ngày kết thúc chiến tranh và là khởi đầu của sự hòa giải. Ông nói thêm rằng đại sứ Tô Anh Dũng đã bị từ chối không được làm một nhân chứng điều trần trong quá trình xem xét dự luật S-219 tại Thượng viện.

Sự bất hòa bắt đầu vào lúc Canada đang cố gắng phát triển mối quan hệ kinh tế với Việt Nam và các nước châu Á khác. Chính phủ Canada coi Việt Nam là một thị trường ưu tiên cho đầu tư, và rất muốn thể hiện sự quan tâm của mình đến khu vực cùng lúc thương lượng Hiệp định Hợp tác Thương mại Xuyên Thái Bình Dương (TPP).

Văn phòng của Thủ tướng chuyển lời yêu cầu bình luận sang văn phòng của Bộ trưởng Bộ Việc làm và Phát triển Xã hội [từ 9/2 ông đã giữ vai trò bộ trưởng bộ Quốc phòng và rời trách nhiệm ở bộ Việc làm và Phát triển Xã hội]  đồng thời còn là Bộ trưởng Đa văn hóa Jason Kenney. Trong một tuyên bố, ông Kenney cho biết rằng ông ủng hộ dự luật S-219 vì nó tuyên dương 60.000 người “liều mạng đi tìm tự do, và [họ] đã tìm được tự do ở Canada.” Ông bộ trưởng nói thêm,

“Canada tiếp tục có quan hệ tôn trọng với nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.”

Trong một cuộc phỏng vấn, Ngô Thanh Hải, Thượng nghị sĩ Đảng Bảo thủ, người đỡ đầu dự luật S-219, khẳng định nó không liên quan đến chính quyền hiện nay của Việt Nam. Ông nói,

“Quan điểm của tôi là dự luật này không liên quan gì đến Việt Nam, và nó cũng không can hệ gì đến mối quan hệ thương mại.”

Ông cho biết dự luật S-219 nhằm ghi nhận những người rời Việt Nam sau chiến tranh và quyết định của Canada đã nhận đón những người tị nạn cộng sản.

Dân biểu phê bình đối ngoại của đảng Tân Dân Chủ (NDP) Paul Dewar cho biết văn bản gốc của dự luật S-219 có “rất nhiều ngôn từ tiêu cực” nhưng đã có thay đổi đáng kể. Ông cho biết ông đã nói chuyện với ông Ngô Thanh Hải và Đại sứ Việt Nam và hy vọng dự luật cuối cùng sẽ tập trung vào sự đóng góp của người Canada gốc Việt cho đất nước.

Dự luật này không phải là việc duy nhất gây khó chịu cho Việt Nam. Hồi đầu tuần này, Đại sứ nước CHXHCN Việtt Nam đã liên hệ với bộ Ngoại giao Canada để bày tỏ mối quan tâm của ông về việc sử dụng lá cờ (vàng ba sọc đỏ) của Việt Nam Cộng Hòa tại một sinh hoạt cộng đồng ở Mississauga vào cuối tuần mà Thủ tướng Harper đã tham dự.

Thủ tướng Canada kể chuyện người Canada gốc Việt

“….Tôi được gợi nhớ về một câu chuyện của sức mạnh, sức sống còn, sức chịu đựng, khả năng hồi sinh, đức tin, gia đình và tự do. Thưa quý vị, câu chuyện tôi đang nói là câu chuyện của quý vị, câu chuyện của cộng đồng người Canada gốc Việt…” – Stephen Harper, 1/2/2015

© 2015 DCVOnline

Nguồn:Vietnam ‘hurt’ by Senate bill commemorating ‘Black April Day’. Kim Mackrael. The Globe and Mail. Feb. 04 201. Hình: Thời Báo Toronto.