Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson mở lời hoà hoãn với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình

Christopher Bodeen (AP) | DCVOnline

BEIJING – Ngày cuối trong cuộc viếng thăm châu Á, Bộ trưởng Ngoại giao Rex Tillerson cho biết vào ngày chủ nhật, Hoa Kỳ đang mong chờ cuộc hội đàm đầu tiên giữa Tổng thống Donald Trump và đối tác Trung Quốc Tập Cận Bình.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình gặp Ngoại trưởng Hoa Kỳ Rex Tillerson tại Đại lễ đường Nhân dân vào ngày 19 tháng 3 năm 2017 tại Bắc Kinh, Trung Quốc. Nguồn: Lintao Zhang-Getty Images

Chuyến công du của ông Tillerson đặt trọng tâm và những quan tâm của Mỹ về chương trình hoả tiễn và hạt nhân của Bắc Hàn.

Trong cuộc hội đàm với Tập ở Bắc Kinh, Tillerson cho biết Trump đánh “giá rất cao” vào việc thông tri với Chủ tịch Trung Quốc.

Tillerson nói một cách gián tiếp về một về kế hoạch chưa được xác nhận để hai người lãnh đạo gặp nhau ở Florida vào tháng tới, Trump mong muốn thấy “một cuộc thăm viếng trong tương lai”.

Mặc dù một không có nhiều chi tiết về cuộc đàm phán của ông được công bố, nhưng Tillerson dường như đã có một cuộc trao đổi thân mật trong các cuộc họp tại Bắc Kinh, ngược lại với những tuyên bố gay gắt của Trump về cuộc cạnh tranh kinh tế Trung Quốc trong cuộc vận động tranh cử tổng thống của ông.

Rất có thể Ngoại trưởnng Tillerson đã không đặt vấn đề Mỹ có quyền ngăn cản không cho Trung quốc xây đắp và ra vào những căn cứ họ đã xây dựng ở những quần đảo đang có tranh chấp ở Biển Đông như ông đã tuyên bố trong cuộc điều trần trước Thượng viện để được xác nhận làm Ngoại trưởng.

“You’re going to have to send China a clear signal that first, the island-building stops, and second, your access to those islands is also not going to be allowed.” – Jan 11, 2017

“…phải gởi cho Trung Quốc một thông điệp rõ ràng, trước nhất, phải ngưng việc xây đắp hải đảo, sự xuất nhập của Trung Quốc ở những hải đảo đó sẽ không được cho phép.”

Vì ông Tập nói đã với ông Tillerson rằng Trung Quốc coi các phiên họp của ông với Bộ trưởng Ngoại giao Wang Yi (Vương Nghị) và nhà ngoại giao cao cấp Yang Jiechi (Dương Khiết Trì) là hữu ích và xây dựng.

Tập Cận Bình nói “Cả hai (Trump) và tôi tin rằng chúng ta cần nỗ lực chung để thúc đẩy hợp tác giữa Trung Quốc-Hoa Kỳ và chúng tôi tin rằng chúng ta có thể bảo đảm rằng mối quan hệ này sẽ tiến triển theo một cách xây dựng trong kỷ nguyên mới.”

Trước khi đến Bắc Kinh, ông Tillerson đã có những nhận định ở Nam Hàn hôm thứ Sáu rằng hành động quân sự chống Bắc Hàn có thể sẽ cần thiết nếu mối đe dọa của chương trình vũ khí của Bắc Hàn đạt đến mức “chúng tôi tin rằng cần có hành động.”

Trung Quốc, nguồn hỗ trợ ngoại giao và hỗ trợ kinh tế lớn nhất của BắcHàn, đã không trả lời trực tiếp những nhận xét đó, mặc dù Bắc Kinh đã nhiều lần kêu gọi mọi bên dùng các biện pháp để giảm căng thẳng.

Trung Quốc đã miễn cưỡng đồng ý với nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ về việc trừng phạt Bắc Hàn, nhưng lại tỏ ra chống đối với các biện pháp có thể dẫn đến sự sụp đổ chế độ của người lãnh đạo Bắc Hàn Kim Jong-un. Bắc Kinh lo sợ sự sụp đổ chế độ của Kim sẽ đưa những đợt người tị nạn vào miền đông bắc Trung Quốc và các lực lượng Nam Hàn và Mỹ sẽ chiếm các vị trí dọc theo biên giới với Bắc Hàn của họ.

Sự kiên nhẫn của Bắc Kinh với Bình Nhưỡng dường như đang ngày càng trở nên mỏng manh. Tháng trước, Trung Quốc có thể đã chận đứng một nguồn ngoại tệ quan trọng cho chế độ của Kim bằng cách cấm nhập cảng than của Bắc Hàn trong suốt thời gian còn lại của năm 2017. Hôm Chủ Nhật, Trump nói với các phóng viên trên Air Force One rằng ông và các cố vấn của ông đã thảo luận về Bắc Hàn trước khi trở lại Washington sau một cuối tuần làm việc tại câu lạc bộ riêng của ông ở Florida. Về chủ đề này, Trump nói: “Ông ấy đã hành động rất tệ. Ông ấy hành động rất rất tồi tệ.”