Hoàng đế khỏa thân hứa cuội

Matt Kwong | DCVOnline

‘Đây không phải là những gì người ta đã hứa’: GM đóng cửa nhà máy, sa thải nhân viên là hậu quả của chính sách kinh tế của Trump

Bất kỳ một phân tích khách quan nào cũng chứng minh được những hứa hẹn của Trump là những lời nói thách

Tommy Wolikow, một cử tri đã ủng hộ Donald Trump, bên phải, bị GM sa thải ngay hôm lễ nhậm chức của tổng thống Mỹ, nhưng ông hy vọng sẽ trở lại làm việc. Sau thông báo đóng cửa của năm nhà máy của GM tuần này, Wolikow nói rằng ông đang mất niềm tin. Nguồn: Reuters, Tommy Wolikow.

Đã có lúc những lời hứa của Donald Trump trấn an được Tommy Wolikow. Hơn một năm sau, bây giờ, những lời hứa đó chỉ hành hạ ông ta.

Tháng 7 năm 2017, Tổng thống Mỹ hiệu triệu một đám đông đang reo hò ở Youngstown, Ohio, và hứa hẹn sẽ hồi sinh công ăn việc làm ngành sản xuất đang suy giảm ở khu vực này.

“Đừng dọn đi, đừng bán nhà của bạn. Tất cả bọn họ đều sẽ trở lại.”

Wolikow, 36 tuổi, có ba con, đang đứng ở đó lắng nghe, và hy vọng. Ông là cựu nhân viên kiểm phẩm của General Motors tại phức thể sản xuất của GM ở Lordstown đã bị sa thải vài tháng trước đó và đã cùng vợ là Rochelle mua một căn nhà hai tầng với giá 110.000 đô la Mỹ, chỉ cách nhà máy ba cây số. Ông hy vọng sẽ sớm trở lại làm việc.

Wolikow đã bỏ phiếu cho Trump vào năm 2016, vì Trump cam kết sẽ cải thiện nền kinh tế sản xuất. Ông là một người tin như thế. Vì vậy, khi Trump khuyến khích những người ủng hộ ông đừng bán nhà của họ, và hãy tin vào tài quản lý kinh tế của tổng thống, Wolikow đã nghe theo.

Nhưng khi GM công bố sa thải 14.000 công nhân viên hôm thứ hai, thì mọi người đã thấy rõ ràng rằng Trump đã không là vị cứu tinh của ngành sản xuất như ông đã tự xưng.

Nhiều chuyên gia kinh tế đang đổ lỗi cho chính sách thương mại của Trump, trong số những yếu tố khác, và xác nhận những nghi ngờ của họ là gói cải cách thuế của Trump chỉ đem lại lợi ích cho các tập đoàn tư bản chứ không cứu được công nhân nhà máy.

Sau chín năm làm việc, ngày Trump nhậm chức, 20 tháng 1 năm 2017, hóa ra là ngày cuối cùng của Wolikow tại nhà máy GM. Từng là một người triệt để ủng hộ Trump, lòng tin của Wolikow đã suy yếu. Trong hai năm qua, ông chỉ nhìn thấy mất đi nhiều công ăn việc làm ở Ohio – gồm cả việc của ông và của vợ ông, Rochelle, một nhân viên GM trên dòng làm cửa xe hơi tại nhà máy Lordstown. Ông nói về con số sa thải mới và kế hoạch của GM đóng cửa năm nhà máy ở Ohio, Michigan, Maryland ở Mỹ và Oshawa, Ont., Canada,

“Tin chúng tôi nhận được thật là tàn nhẫn.”

Tommy Wolikow cùng vợ, Rochelle, và con gái của họ Ali, 6 tuổi, và Natalie, 11. Wolikow và vợ ông đều bị GM sa thải năm ngoái. Rochelle đã tìm được việc làm hầu bàn, trong khi Wolikow vẫn đang tìm việc. Ông ta nói rằng hai vợ chồng đã dùng và nợ tối đa thẻ tín dụng của họ. Nguồn: Tommy Wolikow.

Vợ chồng Wolikow lo giá trị của ngôi nhà của họ sẽ sút giảm. Rochelle nói, “Không ai bán được một căn nhà trong khu vực mà không ai còn muốn sống ở đó nữa?”

Chuyên viên kinh tế như Steve Bell đã dự đoán kết quả này.

Sở thích của người tiêu dùng đang thay đổi. Hiện nay chỉ có 30 phần trăm xe ô tô Mỹ bán được, giống như chiếc Chevrolet Cruze nhỏ, sản xuất tại Lordstown. Xe tải nhỏ (pick-up truck) và SUV chiếm 70% còn lại.

Tuy nhiên, khi Trump thề thốt ở Ohio năm ngoái dường như ông không quan tâm đến thực tế đó, cũng như việc người tiêu thụ đang chuyển hướng sang những chiếc xe điện và xe tự động, và vẫn dùng những lời hứa mị dân như xây nhà máy mới và đem việc làm trở lại khu vực. Bell, một cựu giám đốc cao cấp về chính sách kinh tế tại Trung tâm chính sách Lưỡng đảng ở Washington hiện đang làm công việc tư vấn, nói,

“Thời điểm Trump tuyên bố thì nó đã là một sự không thể xẩy ra. Nó giống như nói rằng chúng tôi sẽ hồi sinh kỹ nghệ than một cách hùng vĩ. Chúng ta không thể làm như thế.”

Gia đình Wolikow mua ngôi nhà này ở Youngstown, Ohio, ngay trước khi họ bị sa thải. Tommy Wolikow đã tham dự cuộc biểu tình tại địa phương vào tháng Bảy năm ngoái khi Trump nói những người ủng hộ ông đừng bán nhà của họ, và hứa hẹn sẽ hồi sinh nền kinh tế sản xuất ở Ohio. Nguồn: Tommy Wolikow.

Ông Bel nói, sự thiếu hiểu biết của Trump về chuỗi cung ứng toàn cầu và sự khăng khăng áp đặt mức thuế 25% đối với nhôm và thép nhập cảng của ông có thể làm trầm trọng thêm những khó khăn của GM. Cựu đại diện thương mại Mỹ Carla Anderson Hill nói, tăng giá những kim loại đó đơn giản chỉ là chuyển phí tổn sang cho người tiêu dùng, như thế sẽ làm tổn hại đến lợi nhuận của hãng sản xuất. Và nó không phải chỉ làm bất lợi cho những người muốn mua xe ô tô.

“Nếu đánh thuế nhập cảng 25% trên thép, nhôm tức là tăng giá máy giặt và những tấm pin mặt trời, cũng có nghĩa là loại một số người muốn sử dụng các sản phẩm đó ra ngoài thì trường.”

Ví dụ, công ty Mid Continent Nail Corp có trụ sở tại Missouri, là xưởng sản xuất đinh lớn nhất ở Hoa Kỳ. Hiện tại, nó đang hấp hối, không thể định giá thép của họ để có thể cạnh tranh.

Hills lưu ý, trong khi Trump tuyên bố đánh thuế kim loại là điều cần thiết để cứu ngành công nghiệp thép của Mỹ, rốt cuộc kỹ nghệ này đã mất việc làm. ‘Quan hệ đối tác thương mại’, một công ty nghiên cứu kinh tế có trụ sở tại Washington, nhận thấy rằng áp dụng thuế nhập cảng của Trump sẽ làm mất 16 việc làm trong khi tạo ra được tạo một việc làm mới.

Wolikow, thứ hai từ trái sang, đã tham dự các cuộc biểu tình của Trump với một liên minh tên là Good Jobs Nation, đã thu hút sự chú ý đến các cuộc đấu tranh của người lao động trong lĩnh vực sản xuất của Mỹ. Nguồn: Tommy Wolikow

Hills nói, chuỗi cung ứng ô tô của Bắc Mỹ đã từng là một khu vực cạnh tranh nhất trên thế giới. Bà tin rằng rằng hiện nay nền kinh tế kiểu Trump đang khó chịu vì phải trả giá con người do một số chính sách kinh tế của ông gây ra.

Bà Hill nói, “Thuế nhập cảng không phải là một cơ chế hiệu quả để cải thiện mối quan hệ thương mại.”

Muốn thắng cử năm 2020, Trump có thể sẽ phải một lần nữa giành được các tiểu bang sản xuất như Wisconsin, Ohio, Pennsylvania và Michigan. Thuế nhập cảng hiện nay có thể trở thành một điểm đau sót.

GM đã tiên liệu. Công ty này cảnh cáo vào mùa hè rằng thuế nhập cảng có thể đưa đến “một GM nhỏ hơn”, gồm cả cắt giảm việc làm ở Hoa Kỳ và ở nước ngoài. GM cũng cho biết thuế nhập cảng của Trump đã làm GM tốn 1 tỷ đô la Mỹ, khiến Nghị sĩ Dân chủ Tim Ryan cáo buộc Trump đang “vừa lái vừa ngủ” và yêu cầu ông giữ lời thề hồi sinh ngành sản xuất ở Ohio.

Dân biểu Tim Ryan
✔
@RepTimRyan
Tất cả chìa là đãi bôi. Ca thứ 3 của GM ở Lordstown đã kết thúc vào ngày tổng thống nhậm chức. Ông ta đã có thể can thiệp từ 2 năm trước, nhưng ông ấy đã ngủ khi lái xe. Chúng ta cần nhiều hơn những lời nói suông, chúng ta cần hành động.

CNN Politics
✔
@CNNPolitics
Trả lời @CNNPolitics
Sanders trả lời các câu hỏi về mối đe dọa của Tổng thống Donald Trump về việc cắt giảm trợ cấp GM, “Tôi không biết rằng có một lộ trình cụ thể nào hay không. Ông ấy đang xét đến những phuong án có thể làm được.”

Albert Sumell, một giáo sư kinh tế tại Đại học bang Youngstown Ohio, nói “Đây không phải là những điều người ta đã hứa.”

“Tôi cho rằng khi Trump đang vận động tranh cử, ông ấy là hoàng đế không mặc quần áo, và hứa hẹn lu bù mà bất kỳ phân tích khách quan nào cũng chứng minh được chúng chỉ là lời hứa cuội – đến mức hầu hết các công việc bị mất đều không ơhari bị mất vì Trung Quốc, đã mất do sự tự động hóa của nền kỹ nghệ sản xuất.”

Người Mỹ cũng thấy rõ việc cắt giảm thuế suất cho những đại công ty có thể làm hài lòng các cổ đông, nhưng không hoàn thành được tiền đề là khuyến khích các công ty đó tái đầu tư vào công nhân và thúc đẩy tăng trưởng sản xuất. [Thực sự một số đã dùng tiền được giảm thuế để thu mua lại cổ phiếu cho công ty – DCVOnline].

Điều đó đã không xẩy ra trong thực tế – mặc dù GM vừa công bố khoản lợi nhuận 2,5 tỷ USD cho quý thứ ba vào cuối tháng trước. Sumell nói

“Nhìn nó từ góc độ kinh doanh, đột nhiên, tự nhiên công ty có hàng triệu đô la nhiều hơn họ dự tính. Không có quy tắc nào bược những công ty đó phải sử dụng những đô la mới được để đầu tư vào các nhà máy mới và tạo ra công việc mới.”

Một cuộc thăm dò với 42 chuyên gia kinh tế năm ngoái đã cho thấy tất cả, ngoại trừ một, nghi ngờ đạo luật cắt giảm thuế sẽ giúp nền kinh tế đem lại GDP cao hơn một cách đáng kể. Tất cả những người được thăm dò đều đồng ý rằng nó sẽ làm tăng nợ.

Dwayne Killingbeck vặn bu lông những bộ phận vào xe Camaro trên dây chuyền lắp ráp tại nhà máy GM ở Oshawa, Ont. Cơ sở này là một trong năm nhà sản xuất ô tô sẽ bị đóng cửa. Nguồn: Norm Betts / Bloomberg.

Michael Graetz, một cựu viên chức Bộ Tài chính và chuyên gia về thuế của Hoa Kỳ, đồng ý mức thuế nhập cảng sẽ làm bùng sáng một “dấu hiệu cảnh cáo về những cuộc chiến thương mại”. Nhưng ông ta không vội vã chỉ trích các chính sách cải cách thuế của tổng thống, mà tin rằng vẫn còn quá sớm để nói liệu hạ mức thuế xuống cuối cùng có tạo ra nhiều việc làm ở Mỹ hơn hay không – mặc dù ông ta nói, “không còn nghi ngờ gì nữa” số tiền mới có đã được dùng để mua lại cổ phiếu.

Charlie Chesbrough, một chuyên viên kinh tế cao cấp của Cox Automotive, cho biết, nhiều khi tiện nhất là người ta cứ đổ lỗi cho tổng thống, mà quên rằng động lực lớn nhất là sự thay đổi sở thích của người tiêu thụ. Ông nói,

“Tôi không nghĩ chúng ta có thể đổ sự thay đổi sở thích cho tổng thống.”

Việc cắt giảm công nhân viên và đóng nhà máy hôm thứ hai có thể là dấu hiệu cho thấy GM đang cố bắt kịp với Fiat Chrysler. Công ty này đã công bố vào mùa hè là sẽ ngừng sản xuất ô tô con tại Mỹ để tập trung hoàn toàn vào xe tải nhỏ và SUV. Ford đã đưa ra một thông báo tương tự.

Donald J. Trump
✔
@realDonaldTrump
Rất thất vọng với General Motors và CEO Mary Barra, vì họ đã đóng cửa các nhà máy ở Ohio, Michigan và Maryland. Không xưởng nào bị đóng cửa ở Mexico và Trung Quốc. Mỹ đã cứu General Motors, và đây là LỜI CÁm ƠN chúng ta nhận được! Chúng ta hiện đang xét đên việc cắt tất cả trợ cấp @GM, bao gồm ….

Sau khi bị sa thải, Wolikow trở lại đi học để lấy bằng kỹ thuật máy dầu cặn. Ông ấy vẫn đang tìm việc. Rochelle kiếm đang làm việc hầu bàn tại tiệm điểm tâm Cracker Barrel kiếm được 4,15 đô la một giờ, cộng thêm tips.

Trong thời gian chờ đợi, ông Wolikow đang chờ tổng thống trả lời một lá thư của Chủ tịch Công đoàn Ô tô của ông – một lá thư mà ông đã giao tận tay cho người lãnh đạo điều hành cuộc vận động tranh cử 2020 của Trump trong một cuộc biểu tình gần đây, yêu cầu chính phủ giúp đỡ cho công nhân sản xuất ô-tô. Ông nói,