Trong khủng hoảng, Xi vẫn cầm quyền

Ben Blanchard, Kevin Yao, Keith Zhai | DCVOnline

BEIJING / SINGAPORE (Reuters) – Thứ Hai tới, ban lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Hoa sẽ bắt đầu cuộc họp quan trọng nhất năm nay của họ, với Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ tiếp tục giữ mô hình quản trị Trung Hoa trong lúc đối đầu với nhưng khủng hoảng kinh tế và chính trị đang kéo dài trong và ngoài nước.

Bắc Kinh, Trung Hoa, ngày 25 tháng 10 năm 2019. REUTERS / Jason Lee, Đại lễ đường nhân dân

Hội nghị kéo dài bốn ngày diễn ra vàothời điểm quan trọng, dân Hong Kong vẫn biểu tình chống chính phủ từ bốn tháng nay khiến Bắc Kinh bị phương Tây chỉ trích vì đã chà đạp lên quyền tự do của người dân Hong Kong vì đã dùng bạo lực đàn áp những cuộc biểu tình.

Nền kinh tế Trung Hoa cũng đang phát triển với tốc độ chậm nhất trong gần ba mươi năm, suy giảm một phần vì cuộc chiến thương mại kéo dài với Hoa Kỳ. Tăng trưởng ổn định là nền tảng cho tính hợp pháp chính trị của đảng cộng sản Trung Hoa.

Wang Jiangyu, giám đốc Viện Luật Châu Á tại Đại học Quốc gia Singapore cho biết đó là cơ hội để Beijing tuyên truyền hệ thống, chính trị Trung Hoa là chế độ nhân tài, không thể phản đối và vượt trội so với nền dân chủ phương Tây.

Ban lãnh đạo đảng cộng sản Trung Hoa đã nhiều lần cảnh cáo nếu không có sự cai trị của Cộng sản, Trung Hoa sẽ rơi vào hỗn loạn và trở thành con mồi cho các thế lực thù địch phương Tây. Vào tháng 9, Xi cho biết Trung Hoa đang bước vào thời kỳ “phong hiểm tập trung” – về cả ba mặt kinh tế, chính trị và ngoại giao — và Hoa lục phải sẵn sàng chiến đấu. Wang nói,

“Đảng và Nhà nước Trung Hoa muốn phô trương hệ thống chính trị của họ hấp dẫn hơn ở nước ngoài và những nước khác nên ngưng ngay việc đổ thừa.”

Các Hội nghị Trung ương của Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Hoa thường được tổ chức vào mỗi mùa thu. Hội nghị trung ương sắp tới sẽ là lần thứ tư kể từ Đại hội Đảng cuối cùng vào cuối năm 2017.

Đây là một cuộc họp kín của Ủy ban Trung ương đảng, gồm khoảng 370 người và là con cơ quan nhất trong hệ thống đảng trị của Trung Hoa.

Một số người chờ đợi Hội nghị Trung ương lần thứ tư tổ chức vào mùa thu năm ngoái, nhưng nó đã không xẩy ra, làm dấy lên những đồn đoán ở Bắc Kinh về những bất đồng trong ban lãnh đảng về hướng đi của đất nước. Một người trong nhóm hoạch định chính sách Trung Hoa, vì sự nhạy cảm của vấn đề, nói với Reuters với điều kiện giấu tên,

“Hội nghị Trung ương lần thứ tư sẽ thực hiện các kế hoạch đổi mới, và họ sẽ nói về cách cải tiến cách quản trị là điều cấp bách.

Họ cần phải thay đổi tổng thể tình trạng quản trị và thích ứng với các quy tắc và điều kiện toàn cầu.”

Người trong cuộc cho biết thêm rằng cuộc chiến thương mại với Mỹ đang làm những áp lực như vậy thêm trầm trọng.

Văn phòng phát ngôn viên của Đảng Cộng sản đã không trả lời yêu cầu bình luận về những gì sẽ có trong chương trình nghị sự của Hội nghị Trung ương.

Ý thức hệ

Những người trong nhóm hoạc định chính sách nói rằng cuộc chiến thương mại, nền kinh tế chậm lại của Trung Hoa và vấn đề ở Hong Kong sẽ được thảo luận, ngay cả khi không có đề cập trực tiếp nào về những vấn đề đó trong thông cáo bế mạc, sẽ do Tân Hoa xã công bố khi cuộc họp kết thúc.

Hai quan chức Trung Hoa đã bình luận về dự thảo của bản thông cáo này cho biết tài liệu này phần lớn mang tính chính trị và tập trung vào đổi mới ý thức hệ.

Chucheng Feng, người đồng sáng lập GRisk, một công ty phân tích rủi ro chính trị có trụ sở tại Hong Kong cho biết, thay đổi ý thức hệ có thể cho thấy lộ trình tương lai về kinh tế vì

“Ý thức hệ ở Hoa lục chẳng bao giờ chỉ là những ý tưởng vĩ đại mà nó liên quan mật thiết đến đổi mới và kinh tế.”
Chucheng Feng

Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Trung Hoa tăng 6% trong quý thứ ba. Nhưng Tổng thống Hoa Kỳ Trump cho biết sự tăng trưởng trong tuần này là “có lẽ là trừ đi một điều gì đó”.

Ban lãnh đạo Trung Hoa định sẽ lập kế hoạch kinh tế vào năm 2020 tại một cuộc họp quan trọng vào tháng 12.

Cho đến nay, Trung Hoa không có dấu hiệu thay đổi hoặc trì hoãn những cải tổ kinh tế. Đáng chú ý là Hoa lục đã bắt đầu chương trình dài hạn nâng cấp các ngành kỹ nghệ và hiện đại hóa các khả năng kỹ thuật của họ bỏ những kỹ nghệ/kỹ thuật sản xuất cấp thấp, gây ô nhiễm.

Nhưng để xoa dịu nhu cầu của Hoa Kỳ muốn ồ ạt vào thị trường Trung Hoa, Bắc Kinh đã cam kết mở thị trường Hoa lục và làm cho việc kinh doanh tại Trung Hoa dễ dàng hơn.

Tái phối trí

Đảng cộng sản Trung Hoa cũng sẽ nhắm tới Đại hội đảng lần tới vào năm 2022 tại Hội nghị Trung ương lần này.

Một nhà ngoại giao cao cấp phương Tây nói với điều kiện giấu tên vì tính nhạy cảm của vấn đề, sau khi xóa bỏ nhiệm kỳ Chủ tịch từ năm ngoái, chính xác cách Tập Cận Bình tiếp tục vai trò lãnh đạo ra sao là một vấn đề không thể không nói đến trong Hội nghị lần này. Người đó nói,

“Không rõ chính xác những gì sẽ xảy ra vào năm 2022.”

Một vị trí mà Xi vẫn không nắm giữ là Chủ tịch đảng, và từ Đại hội đảng lần cuối, có tin đồn rằng Xi có thể sẽ hồi sinh vị trí này.

Xi là Tổng bí thư của đảng, nhưng không phải là Chủ tịch đảng, và trò mà Mao Zedong và hai người kế vị, Huo Guofeng và Hu Yaobang, đều nắm giữ.

Xi cũng không có người kế vị rõ ràng.

Các nguồn tin từ giới ngoại giao và trong ban lãnh đạo đảng cộng sản Trung Hoa cho biết một số nhân vật lãnh đạo cao cao cấp có thể đang ngấp nghé, đáng chú ý nhất là ba người thân cận với Xi Jinping: Bí thư Thượng Hải Li Qiang, Chủ tịch Trùng Khánh Chen Miner và Chủ tịch Quảng Đông Li Xi.

*Trái: Chen Miner, phải: Li Qiang*. Ảnh: Akira Kodaka

*Li Xi*. Ảnh: https://www.straitstimes.com

Đảng cũng đã đưa thành phần trẻ vào ban lãnh đạo, những đảng viên sinh trong thập niên 1970, từ đó họ có thể chọn thế hệ lãnh đạo tiếp theo cho Trung Hoa. Ban lãnh đạo đảng có thể dành vài năm tới để thăng tiến các vai trò của họ như tỉnh trưởng, bộ trưởng hoặc tương đương.

Theo các nguồn tin từ ban lãnh đạo và chuyên gia, một số đảng viên trẻ đáng chú ý gồm Zhuge Yujie 48 tuổi, Bí thư đảng ủy Thượng Hải; Shi Guanghui 49 tuổi, người trách nhiệm về các vấn đề chính trị và pháp lý ở Quý Châu; và phó tiern trưởng Quảng Tây Yang Jinbai, 46 tuổi.

Một số cán bộ trẻ (sinh thập niên 1970) của đảng Cộng sản Trung Hoa. Nguồn: South China Morning Post 4 January 2019

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”

Nguồn: Amid crises, Xi seems set to uphold Party’s rule at secretive China conclave | Ben Blanchard, Kevin Yao, Keith Zhai ▪ Reuters | OCTOBER 25, 2019.
Kevin Yao và Ben Blanchard ở Bắc Kinh và Keith Zhai ở Singapore đưa tin; Ryan Woo và Gerry Doyle biên tập.