Trung Quốc đưa giàn khoan HD-981 về phía bờ biển Việt Nam
DCVOnline | Tin Reuters
BẮC KINH | Chỉ vài tuần trước chuyến thăm đầu tiên của Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam đến Washington, Trung Quốc lại đưa giàn khoan dầu đã gây tranh chấp và bạo động hồi năm ngoái đến gần bờ biển của Việt Nam trong vùng đang có tranh chấp Biển Đông.
Việc dời giàn khoan, do cơ quan an toàn hàng hải Trung Quốc công bố, đến ngay sau khi TQ cho biết họ sắp dựng tiền đồn mới ở trung tâm hàng hải của khu vực Đông Nam Á, vì TQ sắp hoàn tất việc xây dưng đảo ở Biển Đông.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền trên hầu hết Biển Đông có khả năng có nhiều năng lượng, và khoảng 5 ngàn tỉ đô-la hàng hóa qua lại mỗi năm. Philippines, Việt Nam, Malaysia, Brunei và Đài Loan cũng tuyên bố chủ quyền chồng lấn.
Năm ngoái Trung Quốc đưa giàn khoan HD-981 vào vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, khoảng 120 hải lý ngoài khơi Biển Đông, đưa đến hậu quả tồi tệ nhất trong quan hệ hai nước kể từ cuộc chiến tranh biên giới ngắn vào năm 1979.
Dân Việt Nam vẫn còn cay đắng vì những lần bị bắt nạt trong và những tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông, mặc dù Trung Quốc cho biết vào thời điểm đó giàn khoan hoạt động hoàn toàn trong vùng biển của TQ.
Ông Lê Hồng Hiệp, một thỉnh giảng viên tại Viện Nghiên cứu Đông Nam Á của Singapore cho biết giàn khoan hiên nay đang ở một khu vực nơi mà các vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam và Trung Quốc chồng lên nhau, nhưng xa hơn so với năm ngoái.
Trong một tuyên bố trực tuyến được đăng hôm Thứ năm, Cục An toàn Hàng hải của Trung Quốc cho biết giàn khoan của Haiyang Shiyou 981 sẽ thực hiện “các hoạt động khoan đại dương” cách thành phố nghỉ dưỡng Sanya trên đảo Hải Nam 75 hải lý về phía nam.
Các chuyên gia ước khu vực khoan cách bờ biển Việt Nam khoảng 104 dặm (167 km) về phía đông. Bản tuyên bố cho biết giàn khoan trị giá 1 tỷ USD sẽ ở đó từ ngày 25 tháng 6 đến 20 tháng 8, và nói tàu bè không đi vào vùng biển có bán kính 2.000 m (6,562 ft) vì lý do an toàn.
Hôm thứ Sáu trang web của báo Tuổi Trẻ do nhà nước kiểm soát trích nguồn tin giấu tên cho biết giới chức hàng hải Việt Nam đang theo dõi vị trí của giàn khoan.
Việc di chuyển giàn khoan xảy ra tuần trước khi người lãnh đạo hàng đầu của (Đảng Cộng sản) Việt Nam, Nguyễn Phú Trọng, sẽ đến thăm Hoa Kỳ; đó sẽ là chuyến đi đầu tiên như thế của một Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam.
Nhiệm vụ của Nguyễn Phú Trọng như người ta chờ đợi là sẽ thắt chặt hơn nữa mối quan hệ chiến lược giữa Washington và Hà Nội – một mối quan hệ mà Bắc Kinh đang theo dõi với cái nhìn thận trọng.
Sự kiện giàn khoan 2015 xảy ra trong bối cảnh lo ngại gia tăng vì Trung Quốc đang xây dựng nhanh chóng những đảo nhân tạo trên các rạn san hô ở Biển Đông – việc xây dựng đảo này đã bị Mỹ chỉ trích và Việt Nam phản đối.
Tuy nhiên, Lê Hồng Hiệp, một nhà phân tích tại Singapore, cho biết ông cảm thấy Hà Nội sẽ không phản đối mạnh năm ngoái nếu Trung Quốc cho biết giàn khoan được đặt bên trong vùng EEZ gần đảo Hải Nam chứ không phải trong vùng dặc quyền kinh tế gần quần đảo Hoàng Sa đang có tranh chấp kịch liệt.
Việt Nam và Trung Quốc đã đồng ý phân chia bằng nhau ở Vịnh Bắc Bộ vào năm 2000, nhưng vẫn chưa thống nhất về phân định ranh giới ở vùng biển phía nam, gần khu vực giàn khoan hiện đang hoạt động.
Trong một tuyên bố trước đó Tập đoàn Dầu khí Ngoài khơi của Nhà nước TQ – China National Offshore Oil Corporation (CNOOC) cho biết đầu năm nay, giàn khoan HD-981 đã khoan ở Biển Andaman ngoài khơi bờ biển của Myanmar, cho đến nay đây là cuộc thăm dò sâu nhất đã được thực hiện.
CNOOC không thể ngay lập tức đưa ra bình luận vào ngày thứ Sáu.
(Tin của Ben Blanchard và Adam Rose tại Bắc Kinh; và phúc trình của Greg Torode tại Hồng Kông; James Pomfret và Clarence Fernandez biên tập)
© 2015 DCVOnline
Nếu đăng lại, xin đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”