Những vì sao
Vũ Thất
Không như cô chủ nghe chàng chăn cừu kể chuyện mà ngủ gục, tôi đã vô cùng vui thích lắng nghe. Có điều trong lúc lắng nghe, dù không chút nào buồn ngủ, tôi vẫn muốn được như cô chủ là tựa đầu lên vai Bằng!
Tôi cảm thấy mỏi mệt và buồn ngủ, muốn rời đài chỉ huy về phòng nhưng nghĩ đến những giờ phút lê thê một mình trên chiếc giường xa lạ trong căn phòng lạnh lẽo chật hẹp, tôi thấy rõ là còn tệ hại hơn ở đây. Và giả như có rơi được vào giấc ngủ, thì hẳn cũng lại mơ thấy những gì không muốn thấy. Thôi thì đành đứng đây tuy âm thầm lặng lẽ, nhưng ít nhất cũng có bóng dáng con người. Bằng đang đứng bên tôi, rất gần mà cũng rất xa. Dường như anh mãi mê theo dõi hai ánh đèn xanh đỏ hướng mũi tàu. Tôi nghe anh ra lệnh đổi hướng đi…
Tôi xoay người, khoanh tay lên thành đài, ngước nhìn bầu trời đầy sao. Bầu trời sâu thăm thẳm và vô vàn các vì sao rực sáng đến ngạc nhiên. Hình ảnh gợi tôi nhớ một câu trong truyện ngắn được học từ Hội Việt Mỹ năm ngoái: ‘Chưa bao giờ tôi thấy bầu trời sâu thẳm và các vì sao rực rỡ đến thế.’ Tôi ưa thích câu này và đã từng ngước nhìn bầu trời về đêm nhưng lúc nào không gian của thành phố cũng vàng úa che mờ những vì sao thưa thớt. Tôi đã nghĩ đó chỉ là lời hoa mỹ của một nhà văn. Nhưng đêm nay, ngoài biển khơi tăm tối, tôi thấy lời văn đó chừng như chưa diễn đạt đủ. Bởi vì chính mắt tôi đang chiêm ngưỡng bầu trời sao tuyệt vời…
Vừa lúc Bằng quay lui nhìn tôi, tôi hỏi ngay:
– Đại úy có đọc truyện The Stars của Alphonse Daudet?
– ‘The Stars’ thì chưa, nhưng ‘Les Étoiles’ thì có. Thời trung học của tôi còn ngoại ngữ Pháp văn nên Alphonse Daudet nằm trong chương trình.
– Tôi phải mượn câu nói của cô chủ Stéphanette với chàng chăn cừu để tạm diễn đạt những gì tôi đang chiêm ngưỡng: ‘Never had the heavens appeared to me so profound, never the stars so brilliant.’
– Tôi thì thích câu tiếng Pháp, nghe… Tây hơn: ‘Jamais le ciel ne m’avait paru si profond, les étoiles si brillantes…’
Tôi cười thầm. Anh chàng có vẻ muốn khoe mình biết tiếng Pháp chăng? Vậy thì nói thêm một câu tiếng Anh nữa cho bỏ ghét:
– ‘If one has ever passed a night under the stars, one knows that during the hours when most people sleep a mysterious world awakens in the solitude and the silence.’
(Nếu có bao giờ thức ngoài trời một đêm đầy sao, bạn mới biết rằng trong lúc chúng ta ngủ, một thế giới huyền bí thức dậy trong cô đơn và tĩnh mịch)
– Cô Phượng thuộc cả bài tiếng Anh?
– Tôi từng thuộc cả bài nhưng giờ thì quên nhiều, như câu tiếp theo!
Bằng không đọc tiếp bằng tiếng Pháp mà… nhân nhượng dịch sang tiếng Việt:
– ‘Lúc bấy giờ những dòng suối có tiếng ngân trong trẻo hơn, những hồ nước lấp lánh những đốm lửa nhỏ. Các thần linh của núi rừng đi lại tự do; và trong không gian có những xao xuyến, những âm thanh không thể nghe được, tuồng như người ta nghe cây cối tăng trưởng, cỏ hoa mọc thêm.’ Trong trường hợp đứng giữa biển mịt mùng như đêm nay, lời diễn đạt trên cần bổ sung thêm một đoạn nữa: và tuồng như người ta nghe được cả nhịp tim của công chúa Thủy tề và nỗi hân hoan của người thủy thủ…
Lời thêm thắt của Bằng mang cho tôi niềm hưng phấn và bạo dạn. Tôi cao hứng đọc tiếp, đổi tiếng ‘shepherd’ cô chủ và thay bằng cấp bậc của Bằng:
– “How beautiful the stars are! I have never seen so many. Do you know their names, lieutenant?” (Đẹp quá. Chưa bao giờ tôi thấy nhiều như thế. Đại úy có biết tên tất cả các ngôi sao kia không?
– Mais oui, Mademoiselle Phượng. Tenez! Juste au-dessus de nous, voilà le Chemin de saint Jacques (la voie lactée). (Thưa cô, biết chứ. Cô hãy nhìn kia! Ngay trên đầu chúng ta là con đường thánh Jacques – dải Ngân Hà)
Chúng tôi cùng cười phá lên. Tiếng cười đánh thức cảm giác gì đó rất mơ hồ trong tôi. Không ngờ
Bằng lại nhạy bén đến thế. Tôi vui thích ngợi khen:
– Xem chừng đại úy thuộc cả bài?
– Cũng không hơn gì cô!
– Tôi không tài nào nhớ cái đoạn anh chàng chăn cừu kể chuyện tình các vì sao! Vừa khó hiểu vừa có những danh từ riêng lạ lẫm…
Anh nghiêng mặt nhìn tôi:
– Phiên hải hành thì còn dài, để tôi thử đóng vai chàng chăn cừu tán hưu tán vượn thêm may ra… rõ hơn! Nhưng trước hết tôi phải giao quyền chỉ huy cho Thiếu úy Lâm. Cô chờ tôi một chút!
Bằng bước sang bàn hải đồ, loay hoay đo đạc. Tôi tiếp tục ngước nhìn các vì sao, hít sâu làn gió nhẹ, cố đè nén xúc động. Sao bỗng dưng tôi lại gài Bằng và tôi vào hai nhân vật của một truyện tình tuyệt đẹp? Trong sâu thẳm của tâm hồn, tôi đang có ước muốn đó sao? Chưa bao giờ tôi và Hưng có những giây phút êm đềm thơ mộng như thế này. Hưng quá thực tế. Trong đầu Hưng lúc nào cũng đấu tranh cướp chính quyền, lúc nào cũng tìm phương cách đuổi Mỹ về nước, lúc nào cũng mộng mơ xây dựng một xã hội không có người bốc lột người. Trong suốt tuần bên anh, nếu Hưng không bàn chuyện làm cách mạng thì cũng trầm ngâm ưu tư, chưa từng được một lần cùng thưởng thức những ưa thích đời thường như Bằng và tôi hiện tại! Ngay cả khi ngồi bên nhau ở những quán cà phê ngoài trời, tôi cũng không nhận được một lời tình tứ ngọt ngào nào từ Hưng, trái lại có lần tôi phải mượn một câu trong một truyện của Bùi Quang Đoài để tỏ lòng mình: ‘Anh hãy đếm những vì sao trên trời, được bao nhiêu thì em yêu anh còn hơn thế nữa.’ Anh nghe và chỉ cười trừ…
Bằng trở lui đứng bên tôi, hỏi:
– Cô Phượng thấy ‘The Stars’ ra sao?
Tôi lại nhìn lên bầu trời rồi thú nhận:
– Sao nhiều hơn và sáng tỏ hơn ở thành phố… vạn lần.
– Tôi muốn hỏi cảm nghĩ về truyện “Les Étoiles”.
– Rất tuyệt! Tôi mê lắm, mê đến thuộc lòng!
– Chỉ câu kết thôi cũng đủ ăn tiền, phải không? Bằng cười khẽ. “Có lúc tôi ngỡ rằng một trong những ngôi sao đó, ngôi sao đẹp nhất, sáng nhất, lạc đường đã đến tựa trên vai tôi mà ngủ…”
– Đẹp như mơ! Mọi người mê là vì vậy.
– Thời đó tôi cũng mê lắm, nhưng sau vào Hải Quân, được học hàng hải thiên văn, có dịp nghiên cứu các vì sao mới thấy anh chàng chăn cừu này có phần… ma giáo.
– Ma giáo, ma giáo là sao? Tôi ngạc nhiên hỏi.
– Cô chê anh chàng chăn cừu kể chuyện tình các vì sao khó hiểu. Tôi tạm tóm lượt đoạn khó hiểu đó:
“Cô hãy nhìn kia! Ngay trên đầu chúng ta là con đường thánh Jacques (dải Ngân Hà)… Chính thánh Jacques đã vạch con đường này cho hoàng đế Charlemagne tiến đánh bọn Sarrasins. Xa hơn, là cổ xe chở linh hồn (Ðại Hùng Tinh) với bốn trục bánh xe sáng rực. Ba ngôi sao đi đầu là ba con vật kéo xe, và ngôi sao bé tí gần ngôi sao thứ ba là người xà ích điều khiển xe… Thấp một chút là sao Ba Ông Vua…Thấp hơn một chút, vẫn về phía nam, là ngôi sao Jean de Milan, ngọn đuốc của các vì sao. Về ngôi sao này, các mục đồng có truyền tụng một câu chuyện như sau. Vào một đêm nào đó, Jean de Milan cùng với sao Ba Vua và sao Poussinière (sao Rua) được mời dự tiệc cưới của một sao bạn gái. Sao Poussinière vội vả hơn nên đi trước và chọn lộ trình cao… Sao Ba Vua đi đường thấp hơn và đuổi kịp; nhưng anh chàng Jean de Milan lười biếng này, vì ngủ dậy trễ, đi lẹt đẹt sau chót, giận dữ đưa cây gậy ra để chận các sao kia lại. Vì thế, sao Ba Vua còn được gọi là cây gậy của Jean de Milan. Nhưng ngôi sao đẹp nhất trong tất cả các vì sao, là ngôi sao của chúng tôi, Ngôi Sao của Kẻ Chăn Cừu (sao Hôm, sao Mai)… Chúng tội còn gọi sao đó là Maguelonne, nàng Maguelonne kiều diễm chạy theo chàng Pierre của xứ Provence (Thổ Tinh) và kết hôn với chàng ta cứ bảy năm một lần.”
Câu chuyện mờ mờ ảo ảo, tính danh các vì sao không giống ai, kết cuộc chẳng đâu vào đâu! Vậy có khác gì những lời ru ngủ cho cô chủ vốn đang mỏi mệt vì lạc đường vì mưa lạnh! Ngồi cạnh kề nhau mà ngủ gục thì đương nhiên phải ngã vào vai… chàng thôi! Ma giáo là chỗ đó!
– Đại úy có ý tưởng… quỷ quái thật!
– Tôi chỉ bông lơn cho vui thôi. Huyền thoại của Pháp về các vì sao đến anh chàng chăn cừu mà cũng biết thì coi như người Pháp nào mà không biết! Chúng ta mù mờ chỉ vì chúng ta chỉ biết… truyện cổ nước Nam!
Tôi vẫn cảm thấy bực dọc. Dù là ý nghĩ bông lơn nhưng vẫn là một xúc phạm đến nét đẹp của nội dung. Phải chọc quê cho bỏ ghét, tôi nói khích:
– Đại úy trách anh chàng chăn cừu ma giáo. Vậy, với cái tâm trong sáng, đại úy sẽ kể câu chuyện thế nào?
– À à! Cô Phượng làm khó tôi chi vậy; có là khùng mới sửa đổi một tuyệt phẩm văn chương. Tôi chỉ dám liều mạng lan man cái đoạn khó hiểu cho nó… dễ hiểu hơn thôi!
– Tôi xin lắng nghe.
– Trường hợp việc tôi lan man càng khiến cô Phượng thêm khó hiểu, thì hãy như cô chủ của chàng chăn cừu, cô quá giang của chiến hạm cứ tự nhiên… tựa lên vai tôi mà ngủ!
– Đại úy! Xin làm ơn… Tôi ngượng nghịu kêu lên.
Bằng thản nhiên tiếp
– Trước khi lan man, tôi xin có vài lời phi lộ về thiên văn. Như cô đang nhìn thấy và như trong truyện kể, bầu trời quả là sâu thẳm với vô vàn các vì sao. Sâu thẳm là vì nó vô cùng tận. Rồi cô sẽ thấy vì đâu nó vô cùng tận. Còn với vô vàn các vì sao, thì ngay với kính thiên văn, cũng không ai đếm được hết. Tuy vậy, từ năm ngàn năm trước, các nhà thiên văn đã quan sát, nghiên cứu và chọn đặt tên cho chừng vài chục ngôi sao sáng nhất, có lợi ích nhất cho mùa màng và hàng hải. Nhưng việc nhận dạng từng vì sao lại là chuyện khó nên tùy vị trí của chúng, họ đặt chúng thành từng chòm, và hình dung mỗi chòm thành một con người hay một con vật. Và qua hình dạng của nó, họ bịa ra một câu chuyện thần thoại để dựa vào đó mà đặt tên cho chòm sao. Có tất cả 88 chòm sao thấy được bằng mắt thường trên bầu trời, gồm 12 chòm sao Hoàng Đạo, 29 chòm sao ở Bắc bán cầu và 47 chòm ở Nam bán cầu. Cô Phượng theo kịp chứ?
– Xin tiếp tục…
– Vào thời điểm anh chăn cừu ngồi bên cô chủ ở một trang trại nào đó trên nước Pháp nằm khoảng giữa Bắc bán cầu, bầu trời hiện ra những chòm sao như được kể trong truyện: Con đường của Thánh Jacques tức Dải Ngân Hà, Chòm Đại Hùng Tinh với Cổ Xe chở Linh Hồn, chòm Lạp Hộ với sao Ba Vua, chòm Đại Khuyển với sao Sirius, chòm Kim Ngưu với cụm sao Rua cùng hai hành tinh Sao Kim và Sao Thổ. Vậy, tôi bắt đầu bằng huyền thoại Dải Ngân Hà…
Tôi chận lời Bằng:
– Huyền thoại dải Ngân Hà – con đường Thánh Jacques, theo ông thầy tôi giảng thì đó là con đường hành hương từ Pháp sang Tây Ban Nha mà vì tín đồ đi hành hương quá đông nên bụi bay mờ mịt thành một dải sáng trông như sữa trên bầu trời, nên được đặt tên là La voie lactée. Mình gọi là Dải Ngân Hà.
– Đó rất có thể là huyền thoại được kể trong truyện. Nhưng còn một huyền thoại khác cũng ‘trông như sữa’, mà hấp dẫn hơn. Đó chính là một trong các huyền thoại được sáng tác để đặt tên cho chòm sao. Thần thoại Hy Lạp kể rằng trên trời có một vị thần chúa tể tên Zeus, rất uy quyền mà cũng rất…. loạng quạng! Một hôm, một đứa con ngoại hôn của ông bị khát sữa vì mẹ đi vắng, ông liều mạng cho nó bú trộm vú hoàng hậu Hera đang ngủ say. Hoàng hậu giật mình đẩy đứa bé ra, khiến dòng sữa văng tóe lên bầu trời thành Milky Way.
Bằng nâng ống dòm lên tìm kiếm rồi đưa cho tôi:
– Cô Phượng nhìn kỹ hướng này sẽ thấy một dải sáng chạy dài từ hướng lái đến hướng mũi tàu. Đó là Milky Way.
Tôi nhìn qua ống dòm. Đúng là có một dải sáng, nơi thì rực trắng, chỗ thì ửng hồng quyện lẫn những làn mây đen nằm vắt ngang bầu trời. Một hình ảnh lạ lùng, tuyệt đẹp nhưng không có gì giống một đường sữa hay long lanh thủy ngân. Tôi hỏi:
– Milky Way sao lại dịch là Dải Ngân Hà?
– Thì đông là đông, tây là tây mà! Người châu Âu thấy nó như dòng sữa nhưng người châu Á trông nó tựa như dòng sông! Phải chăng vì dân châu Á nghèo nàn ít thấy sữa nên chỉ có hình ảnh nước trong đầu? Nhưng chính nhờ nghĩ tới dòng sông Ngân Hà mà ngày nay văn học Việt Nam có được câu chuyện tình đẩm nước mắt mà đẹp hơn cả Les Étoiles. Đẹp hơn là cái chắc: Cô con gái út của Ngọc Hoàng yêu chàng chăn trâu. Và vì quá yêu nhau mà phải bị phạt xa nhau! Cô hãy nhìn lại dải Ngân Hà, và tôi sẽ chỉ cô đâu là Chức Nữ, đâu là Ngưu Lang…
Tôi phản đối:
– Đại úy ơi, đây chỉ là huyền thoại!
– Đúng là huyền thoại nhưng là huyền thoại về một một thực thể. Thực tế trên bầu trời có một ngôi sao mang tên Chức Nữ và một ngôi sao mang tên Ngưu Lang, mỗi ngôi sao nằm một bên dải Ngân Hà. Cô hãy nhìn dải Ngân Hà ở khoảng này. Tôi hướng theo ngón tay Bằng. “Ngôi sao sáng nhất, lấp lánh ánh xanh ở bờ sông bên trên chính là nàng Chức Nữ. Còn ngôi sao dĩ nhiên sáng thua Chức Nữ đôi chút ở bờ bên dưới, phía phải chính là chàng Ngưu Lang. Và ngôi sao bên trái, nằm ngang sao Ngưu Lang là một tiên nữ tên Thiên Tân, là người được Ngọc Hoàng biệt phái để mỗi năm đưa đò cho ‘đôi trẻ’ gặp lại nhau. Cô nhận ra ba ngôi sao rồi chứ?
– Thấy rồi. Tôi hăng hái gật đầu.
– Cô có biết đôi uyên ương bị chia cách bao xa không?
Tôi cười:
– Chắc không quá xa. Xa quá thì tiên nữ Thiên Tân chèo gì nổi!
Bằng hướng nhìn về vùng trời mông lung như đang đo lường khoảng cách giữa hai vì sao. Tôi nghe ấm ức với cách hỏi của Bằng, câu hỏi vô bổ, vô lý như muốn chọc tức người nghe. Có ai đi đo làm gì khoảng cách giữa hai vì sao! Tôi quay nhìn hướng mũi tàu. Đài chỉ huy lờ mờ bốn bóng đen. Một bóng đứng trước chúng tôi bên mạn tả là tên Mỹ da trắng. Hắn lên đài chỉ huy cùng Hạm trưởng khi chiến hạm bắt đầu vào vùng nhiều ghe đánh cá và vẫn đứng im lìm như thế sau khi hạm trưởng giao trách nhiệm cho Bằng. Dường như hắn cũng thích ngắm sao và dường như cũng lắng nghe Bằng nói về các chòm sao. Ba bóng đen kế tiếp đứng dàn hàng từ cánh phải như ba pho tượng, mỗi pho tượng một thế đứng mà tôi nghĩ rằng trong tư thế đó, mỗi người hẳn tận dụng được tối ưu nhãn lực để quan sát và phát hiện mọi đối vật. Một người thì ngồi lù lù trên thành đài cánh hữu, tôi đoán là Thiếu Úy Lâm, ống dòm dán vào mắt. Chiếc ghế hạm trưởng trống vắng im lìm. Tiếng của Bằng kéo tôi xoay lại:
– Muốn thấy được là xa bao nhiêu, tôi cần nói thêm đôi chút về dải Ngân Hà. Thứ nhất dải Ngân Hà có chừng vài trăm tỷ ngôi sao trong đó có ngôi sao Mặt Trời. Chúng ta đã học Thái dương hệ gồm Mặt Trời và 9 hành tinh quay quanh nó. Trái Đất chúng ta là một. Dải Ngân Hà thực ra là một khối hình trụ tròn, tựa như vòng thổi của khói thuốc, có đường kính khoảng 100.000 năm-ánh-sáng, có độ dày khoảng 1.000 năm nhưng vì chúng ta đang ở bên trong nó nên thấy như một… dải ngân hà! So với vũ trụ, dải Ngân Hà chỉ chiếm một khoảng trời quá bé nhỏ. Chỉ cần biết nó bé nhỏ cỡ nào là ta biết vũ trụ lớn cỡ nào. Cô hẳn còn nhớ tốc độ của ánh sáng là ba-trăm-ngàn-cây-số-trong-một-giây. Một năm-ánh-sáng là gần 10 ngàn tỷ cây số. Theo công thức tính thể tích hình trụ tròn, ta lấy bình phương của ‘10 ngàn tỷ cây số nhân cho bán kính 50.000 năm-ánh-sáng’ rồi nhân chiều cao là ‘10 ngàn tỷ cây số nhân cho 1.000 năm’ rồi nhân cho Pi thì… không tưởng tượng nỗi!
– Quả là không thể hình dung nó lớn cỡ nào!
– Với một dải Ngân Hà mênh mông như vậy thì khoảng cách xa nhau giữa Chức Nữ và Ngưu Lang là 16 triệu năm-ánh-sáng xem ra có bao!
– Xa như vậy thì làm thế nào một năm gặp một lần được?
– Thì như vậy mới gọi là huyền thoại! Ngọc Hoàng chỉ cần cho gặp là… gặp thôi!
Bằng cười sảng khoái. Tôi cũng thấy vui lây, không ngờ trên trời lại có những con số hay ho như vậy.
Tiếng Bằng lại cất lên như lời thì thầm:
– Trở lại bộ ba Ngưu Lang-Chức Nữ-Thiên Tân, về phương diện thiên văn, là một kết hợp lừng danh từ ba ngôi sao sáng của 3 chòm sao Thiên Ưng, Thiên Cầm, Thiên Nga. Nó mang tên là ‘Tam giác mùa Hè’. Cũng với những kết hợp tương tự, các ‘Tam giác mùa Xuân’, ‘Lục giác mùa Đông’ đã giúp cho những nhà hàng hải từ thời xa xưa cho đến khi… tận thế luôn luôn có phương tiện hải hành an toàn trên hải lộ!
Sợ Bằng lan man vào chuyên môn, tôi vội hỏi:
– Ngưu Lang, Chức Nữ mỗi năm được tái ngộ vào tháng bảy mưa ngâu, còn trong truyện của Alphonse Daudet, Kim Tinh và Thổ Tinh phải cần đến 7 năm mới kết hôn một lần là sao?
– Thực tình mà nói, tôi cũng… mù luôn!
Tôi mỉm cười, nhớ ra Trung úy Bách cũng từng dùng từ ngữ này. Họ sống gần gụi nhau quá. Chỉ cần tôi ở thêm với họ vài ngày nữa, e rằng cũng khó tránh khỏi bị… mù! Bằng nói tiếp,
– Tuy nhiên, theo tôi suy đoán thì chắc tác giả muốn nói về thời điểm gặp gỡ giữa Kim Tinh và Thổ Tinh được nhìn từ Quả Đất.
Bằng lặng thinh một lúc như tìm giải đáp:
– Cái rắc rối là người đẹp Kim Tinh –Vệ Nữ- không chịu quay quanh Mặt Trời cùng chiều với 8 hành tinh kia mà lại quay theo chiều ngược lại. Người đẹp này lại nhiều e ấp. Trong một thời gian nào đó, nàng vừa là sao Mai vừa là sao Hôm; một thời gian khác chỉ là sao Mai hoặc sao Hôm; lại có khi lâu vài ba tháng nàng biến mất trên bầu trời. Với người đẹp Kim Tinh thì vậy, còn người đẹp Kim Phượng cũng nào kém: lúc thì vừa quen vừa lạ, khi thì chỉ lạ hoặc chỉ quen và ngày mai đây sẽ vĩnh viễn biến mất khỏi con tàu này, trừ phi người đẹp để lại địa chỉ.
Tôi cười:
– Tôi được Ngọc Hoàng gửi tạm xuống chiến hạm này để đồng hành cùng đại úy một lần… rồi thôi. Còn đại úy muốn gặp lại, hãy nhìn ngôi sao bên sao Chức Nữ. Đó là nơi tôi ở: ‘Quê nhà ở phía ngôi sao. Qua sông mượn khúc ca dao làm cầu.’
Bằng lắc đầu:
– Đành thôi! Mượn tiên nữ đưa đò thì còn hy vọng được chứ mượn khúc ca dao thì Ngọc Hoàng lấy đâu mà cho mượn! Anh buông tiếng thở dài. Thôi thì đành… nói tiếp chuyện 7 năm kết hôn một lần. Ngoài rắc rối quay ngược chiều, càng rắc rối hơn là mỗi hành tinh không chỉ có chu kỳ quay quanh Mặt Trời khác nhau mà còn khác nhau cả vận tốc tự quay quanh trục của chính mình. Đây là bài toán rắc rối mà tôi chưa có dịp nghiên cứu. Nhưng hãy cứ tin cái nhóm từ ‘cứ bảy năm cưới một lần’ là kết quả tính toán cho thời điểm nhìn từ Trái Đất thấy được Thổ Tinh nằm kề Vệ Nữ.
– Quả là rối rắm. Tôi nhìn nhận. “Còn Đại Hùng Tinh là ngôi sao nào? Nó có nằm trong Dải Ngân Hà?
Tiếng Thiếu úy Lâm vang lên sau câu tôi hỏi:
– Trình Hạm phó, chiến hạm nằm lệch ngoài đường nửa hải lý.
– Anh cho lệnh lái vào hải trình.
– Đáp nhận.
Bằng lặng thinh nhìn hướng mũi tàu như đang quan sát tác động của các lệnh Thiếu úy Lâm ban hành. Một lúc, anh quay sang tôi:
– Còn câu chuyện của chúng ta, tôi có… lệch xa lắm không?
– Chừng trăm tỷ hải lý thôi! Tôi cười giòn.
– Vui lòng cho biết đang đến đâu để tôi tự lái vào.
– Trong truyện có nhắc tới sao Đại Hùng Tinh, xin đại úy chỉ cho thấy ngôi sao đó ở đâu?
– Chỉ thì dễ mà thấy được hay không thì lại tùy sức… tưởng tượng! Trước tiên cần nói rõ nó không là một ngôi sao mà là một chòm sao và nó nằm ngoài dải Ngân Hà. Chòm Đại Hùng Tinh – Ursa Major gồm hai chục vì sao, mang hình tượng con gấu, gọi là Gấu Lớn đối diện một con gấu nhỏ hơn, tức Tiểu Hùng Tinh. Ngôi sao cuối cùng của cái đuôi của Gấu Nhỏ chính là sao Bắc Cực Polaris, vô cùng cần thiết cho người đi biển. Thế nhưng vì sao Bắc Cực không được sáng lắm, nên muốn tìm ngôi sao này cũng như muốn tìm các chòm sao khác gần đó, người ta phải nhờ đến chòm Gấu Lớn. Bằng cách nào? Ở bụng và đuôi Gấu Lớn có 7 ngôi sao sáng rất nổi tiếng cả trong thiên văn lẫn văn học, mang tên Thất Tinh Bắc Đẩu. Chúng xếp thành hình cái gàu múc nước – như cái muỗng – với ba ngôi sao làm cán và 4 ngôi sao làm chậu. Kéo dài 5 lần cạnh nối hai ngôi sao cuối về phía miệng chậu, sẽ gặp sao Bắc Cực. Vì ở cách xa trên 400 năm-ánh-sáng nên dù ở bất cứ nơi nào trên Bắc bán cầu, ta luôn luôn nhìn thấy ngôi sao này. Độ cao của nó so với đường chân trời chính là vĩ độ của người ngắm nó.
Bằng bước về bàn hải đồ, bật ngọn đèn nhỏ vài giây rồi bước sang chiếc la bàn điện đặt giữa đài chỉ huy. Anh loay hoay ngắm qua vòng chia độ của la bàn xuôi theo lái tàu rồi trở lại bên tôi:
– Chiến hạm đang ở vĩ độ 10º, suy ra sao Polaris có cao độ cũng 10º. Cô nhìn đúng hướng Bắc – tôi hướng mắt theo tay Bằng chỉ – ngay sát chân trời là Bắc Đẩu Thất Tinh. Theo sách vở, cô ‘kéo’ một đường thẳng ở hai sao cuối đi ngược lên sẽ thấy sao Bắc Cực.
Tôi đặt ống dòm, phải mất khá lâu tôi mới nhìn ra nó. Rồi theo hướng dẫn kế tiếp, tôi cũng nhận ra nó đúng là ngôi sao cuối ở cái đuôi của Gấu Nhỏ. Tôi không kềm được tiếng kêu thích thú:
– Tôi đã hiểu vì sao các anh đi biển lâu ngày mà không chán rồi!
– Đối với nhà hàng hải, chòm Đại Hùng Tinh còn cho biết thêm nhiều chòm sao lân cận bằng cách cứ kẻ đường kéo dài đi qua hai ngôi sao nào đó trong chòm. Còn đối với nhà nông, cứ nhìn Thất tinh Bắc Đẩu là biết mùa: Vào lúc hoàng hôn, nếu thấy cái cán chỉ về hướng Đông thì nhân thế vào mùa Xuân, chỉ hướng Nam – mùa Hè, hướng Tây – mùa Thu và hướng Bắc – mùa Đông.
Tôi lại thích thú khẽ reo:
– A, hay quá!
Giọng Bằng vẫn đều đều ấm áp:
– Cái này còn hay hơn. Qua hình dạng của 7 ngôi sao này, các nhà thiên văn thời nhà Hán và Ả Rập cổ xưa lại không thấy giống cái đấu mà giống một chiếc xe với 4 ngôi sao là cỗ quan tài và ba còn lại là ba con vật kéo xe. Còn người xà ích là ngôi sao nhỏ cạnh đó. Phải chăng đây là hình ảnh Cỗ Xe chở Linh Hồn theo như truyện kể?
Bằng nghiêng mặt nhìn tôi. Tôi vờ nhìn vào khung trời xa thẳm để tránh ánh mắt chừng như muốn thắp sáng khuôn mặt tôi. Qua một cử động đổi thế đứng, cánh tay tôi vô tình chạm vào cánh tay Bằng. Một đụng chạm rất nhẹ nhưng đủ để cảm giác êm đềm từ anh tuông sang. Một lằn sáng xẹt nghiêng bầu trời. Tôi mừng rỡ kêu lên:
– Ô, sao băng. Một ngôi sao băng, thiệt đẹp.
Bằng nói khẽ:
– Cô Phượng ước điều gì đi. Thấy sao băng ước gì được nấy.
Một ý tưởng chợt bật lên. Tôi lắc đầu buồn bã. Đã quá muộn, có Thánh cũng không thay đổi được.
– Cô ước gì, tôi biết được chăng?
– Không! Không thể!
– Sao lại không thể? Thông thường người ta ước là ước điều tốt đẹp.
– Tôi đã ước một điều tốt đẹp nhưng không nói ra được. Xin đừng ép.
– Còn tôi, tôi đã ước một điều rất tốt đẹp. Cô muốn nghe không?
Óc tò mò còn mạnh hơn ý muốn từ chối. Vả chăng, đêm còn dài, thì cứ nghe cho qua thì giờ. Có thể Bằng đã ước… được tôi yêu; cũng có thể đã ước được tôi… làm vợ. Nếu thật vậy và nếu Bằng hỏi tôi có cảm nghĩ gì thì tôi sẽ trả lời sao? Tôi tự cười nhạo mình sao bỗng dưng lại có ý tưởng quá ngạo mạn.
Hay chính tôi đang khao khát được như vậy? Tôi gượng gạo khuyến khích:
– Đại úy nói nghe thử!
– Nghe thử thì không nói!
– Thì nghe thiệt!
– Ước gì cô Phượng đã không xuống tàu…
Tôi ngước nhìn muôn vạn vì sao. Dường như chúng đang chao đảo, nhòe nhoẹt. Thật lạ lùng, đó cũng chính điều tôi ước! Tôi đã ước giống Bằng nhưng không phải như mục đích của Bằng. Bằng chỉ muốn bày tỏ tình yêu dành cho tôi, còn tôi, chỉ vì yêu Hưng mà bước xuống tàu để rồi chính tình yêu đó không còn nguyên vẹn. Cả cái ý nguyện đuổi Mỹ xâm lược chừng như cũng không còn thuyết phục. Không có gì chứng tỏ người Mỹ chỉ huy trên con tàu này. Và thủy thủ đoàn, mỗi người một nghề, một nhiệm vụ, họ tận tâm, hãnh diện và chân thành, không một biểu hiệu cho thấy là lính đánh thuê. Cả đến chỗ ngồi ở bàn ăn tôi cũng được xếp ngồi trên tên Mỹ. Giọng cợt đùa của Bằng như ngọn sóng ập phủ lên tôi:
– Ước một điều đã xảy ra để không xảy ra thì có Thánh cũng đầu hàng. Thôi thì cô Phượng đã xuống tàu, đã đứng cạnh tôi, thì hãy cứ như cô chủ của chàng chăn cừu chịu khó nghe mao tôn cương tiếp chuyện Les Étoiles. Chúng ta đã bàn qua dải Ngân Hà, chòm Đại Hùng Tinh, giờ xin tán rộng chuyện sao Ba Vua. Đó là ba ngôi sao thẳng hàng nổi bật trên cái đai lưng của người thợ săn Lạp Hộ Orion. Chòm sao này không chỉ giúp chàng chăn cừu biết giờ giấc mà còn tối cần cho các nhà hàng hải định vị và định hướng con tàu. Chòm sao này có lắm điều thú vị…
Tiếng còi vang lên, lồng lộng. Bằng ngưng nói, quay nhìn chiếc đồng hồ 24 giờ chiếu sáng bằng dạ quang: 3:45. Anh quay lại với tôi:
– Còn 15 phút nữa tôi sẽ mãn phiên. Nếu cô Phượng muốn nghe tiếp, tôi rất vui…
Tôi nhanh nhẩu:
– Tôi cũng rất vui nếu đại úy không buồn ngủ…
– Không sao! Tôi sẽ ngủ bù sau khi cô rời tàu để có thể tiếp tục thấy cô trong mơ, để trong mơ thấy Ngọc Hoàng thương tình cho phép một năm gặp nhau đôi lần…
Tôi dở cười dở khóc. Tôi muốn rút lại câu nói của mình. Trăng sao có dính dáng gì đến tương lai mà muốn biết để dây dưa… Tôi cũng muốn phản đối lối ăn nói sỗ sàng của Bằng nhưng giọng Bằng lại êm đềm cất lên, nương cơn gió mang theo rung động mơ hồ…
– Cô Phượng chờ tôi một tý. Tôi cần làm vài thủ tục để bàn giao phiên hải hành. Rồi sau đó chúng ta sẽ tự do trôi theo dải Ngân Hà…
Bằng bước sang bàn hải đồ… Tôi xốn xang trông theo dáng anh rồi gục mặt lên cánh tay cố ngăn những giọt nước mắt. Mày điên rồi sao Phượng? Có gì đâu mà mày khóc. Mày phải nhớ mày mới quen người ta một ngày. Mày phải nhớ mày xuống đây là để làm công tác chớ không để cảm thương. Tôi mở to mắt nhìn dải Ngân Hà và tôi thấy lời Bằng chí lý: thật là vui nếu chúng tôi cùng trôi theo dải Ngân Hà…
Khi chúng tôi ngồi mỗi người một ghế ở khẩu đại bác 76 ly2 trước mũi, Bằng nhìn bao quát bầu trời một lúc mới lên tiếng:
– Thật không may là chúng ta ở gần xích đạo nên chỉ có thể thấy sao Ba Vua vào mùa đông. Vậy thì hãy tưởng tượng trên nền trời có ba ngôi sao sáng gần nhau và thẳng hàng. Rồi tưởng tượng tiếp có bốn ngôi sao sáng khác bao quanh: hai ngôi sao sáng ở phía trên là Bellatrix và Beltagueuse màu đỏ, mỗi ngôi sao nằm trên vai của một chàng hiệp sĩ và hai ngôi sao phía dưới, một không tên, một tên Rigel sắc trắng xanh sáng rỡ nằm trên hai đầu gối. Ba ngôi sao sáng thẳng hàng ở giữa chính là đai kiếm của chàng hiệp sĩ Lạp Hộ.
– Nhưng chàng hiệp sĩ đâu?
– Phải tưởng tượng chứ! Nếu có cơ hội, tôi sẽ cho cô xem hình, còn bây giờ thì ráng tưởng tượng. Từ cái đai lưng Sao Ba Vua ta kéo dài ở hai đầu, sẽ gặp hai ngôi sao cũng được truyện nhắc đến là sao Jean de Milan tức sao Sirius sáng nhất bầu trời thuộc chòm Đại Khuyển và cụm Poussinière tức cụm Thất Nữ tuyệt đẹp thuộc chòm Kim Ngưu. Cụm Thất Nữ chính là cụm sao mà người mình gọi là Sao Rua, hay Tua Rua. Quan sát bằng kính thiên văn, cụm sao này có đến 250 vì sao nhưng nhìn bằng mắt thường, có cái lạ là người ngoại quốc thì thấy 7 ngôi sao mà người mình lại thấy tới 9. Bởi vậy mới có các câu ca dao:
“Sao Rua chín cái nằm kề
Thương em từ thuở mẹ về với cha.
Sao Rua chín cái nằm ngang,
Thương em từ thuở mẹ mang trong lòng.
Sao Rua chín cái nằm chồng,
Thương em từ thuở mẹ bồng mát tay.
Sao Rua chín cái nằm xoay,
Thương em từ thuở em hay khóc nhè.
Sao Rua chín cái nằm gần.
Thương em từ thuở bước chân xuống tàu.”
Tôi không nín được tiếng cười:
– Hai câu chót chắc là ca dao mới, do đại úy Bằng sáng tác.
– Cô Phượng nhanh trí thật! Bằng cười giòn…
Sợ Bằng thêm sáng tác, tôi hỏi vội:
– Đại úy nói là các nhà thiên văn đặt tên các chòm sao theo hình tượng con người và con vật. Xin cho vài ví dụ…
– Ví dụ như Xà Phu, Lạp Hộ, Song Nam, Bảo Bình; như Thiên Nga, Hổ Cáp, Bắc Giải, Song Ngư… Cả trong việc đặt tên, các nhà thiên văn còn thận trọng đặt cho đủ giống đực giống cái để giúp các chòm sao khỏi cô đơn. Ví dụ kể về vợ chồng thì có chòm Thiên Vương, Thiên Hậu; kể về bạn bè thì có Anh Tiên, Xử Nữ; kể về bồ bịch thì có Tiên Nữ, Mục Phu…
– Đại úy quả là có lòng quảng đại, cho Tiên Nữ có bồ…. cowboy!
– Thì truyện Les Estoiles đã chẳng gợi ý chàng chăn cừu mê cô chủ. Rồi thêm truyện con gái Ngọc Hoàng mê chàng chăn trâu. Còn truyện tôi đang tưởng tượng thì vai chính cũng đang mê một giai nhân…
Tôi hốt hoảng đặt câu hỏi tránh né:
– Đại úy có thể cho biết vì sao các anh phải học các… vì sao?
– Cô Phượng ngưng gọi tôi “đại úy” thì tôi nói.
Tôi đắn đo. Điều kiện dễ dàng mà nghe… kỳ kỳ! Nhưng chắc phải đành thôi. Bằng không nói thì tôi biết phải nói với ai cho hết đoạn đường xem ra còn quá dài. Có đi ngủ thì ngày mai cũng gặp Bằng. Tôi hứa hẹn lửng lơ:
– Đại úy nói đi, rồi tôi ngưng…
– Nói tổng quát, các vì sao, các chòm sao giúp cho các nhà hàng hải ở mọi thời đại định được vị trí và hướng đi của mình. Vì vậy, đã vào hải quân thì phải học les étoiles, cũng như lên trung học là phải học the stars! Đành rằng ngày nay tàu bè đa số đều được trang bị máy Loran định tọa độ như chiến hạm này, hoặc tân tiến hơn là dùng vệ tinh nhân tạo, nhưng thói thường cái gì gọi là máy móc thì đều có thể bị hư hỏng hoặc bị phá hoại. Vì vậy phương pháp hải hành bằng thiên văn là phương pháp tuy cổ điển mà ăn chắc. Chỉ có trời mới ngăn được các nhà hàng hải sử dụng các vì sao. Mới đầu chúng tôi sợ lắm vì sao quá nhiều mà xem ra sao nào cũng giống sao nào. Nhưng càng học càng mê. Trừ các hành tinh, một đặc điểm rất đáng được biết ơn của các vì sao là vị trí của chúng trên thiên cầu không bao giờ thay đổi. Đặc điểm thứ hai, kể cả các hành tinh, là mỗi thiên thể có một độ sáng riêng, có màu sắc riêng và cả dung nhan riêng. Lại có các vì sao thực sự làm say đắm lòng người, khiến đêm mơ ngày tưởng như vì sao đi lạc ngủ trên vai chàng chăn cừu và vì sao lạc xuống tàu…
– Đại úy! Xin đại úy… Tôi nài nỉ. Tôi bắt đầu sợ lời bóng gió chừng như bất tận.
– Cô Phượng có xem phim Anastasia, kể chuyện cô con gái út của Nga hoàng?
Bằng hỏi đột ngột, có vẻ như chuyển đề tài, tôi mừng rỡ đáp ngay như thoát món nợ:
– Có chứ, tôi cũng… mê phim này lắm. Tôi nhận ra mình vừa dùng từ ngữ ‘mê’ của Bằng.
– Cô mê gì nhất?
– Nữ tài tử Ingrid Bergman, đẹp mà diễn xuất tuyệt vời, đã nhận được giải Oscar.
– Còn ‘mê’ gì nữa?
Bằng có ý gì? Sẽ dẫn tôi tới đâu? Tôi duyệt lại nội dung bộ phim. Đó là chuyện đời người con gái không biết có phải mình đã từng là một công chúa để rồi ngay trước khi ngôi vị đó được xác nhận trong một buổi lễ trang trọng, nàng lại từ chối để đuổi theo người mình yêu… Tôi nói:
– Tôi mê phim nhưng chê đoạn kết! Tôi không thuộc loại quá tôn thờ tình yêu.
– Còn bản nhạc nền có nhắc đến một vì sao?
– A! Tôi nhớ ra kêu lên. “Tôi rất thích bản đó. Pat Boone hát thật tuyệt vời!
– Nếu chàng chăn cừu có đủ sức tưởng tượng một vì sao sáng nhất lạc đường ngủ trên vai của mình thì tôi cũng dám tưởng tượng có một vì sao đẹp nhất lạc vào tiếng hát nồng nàn của Pat Boone: ‘Anastasia. Tell me who you are? Are you someone. From another star? Anastasia. Beautiful stranger. Step down from your star. I only know I love you so. Whoever you are.’
Tôi nghe rùng mình. Bằng gọi tên Anastasia mà tôi mơ hồ như anh đang gọi tên tôi. Đã đành tôi ưa lãng mạn mộng mơ nhưng chừng như tôi đang bước dần sang bến bờ ủy mị. Tôi nói nhỏ nhẹ mà dứt khoát:
– Đại úy. Xin trở lại chuyện các vì sao. Đành rằng các anh phải học các vì sao nhưng học những gì?
– Chúng tôi không học chuyên về thiên văn là môn học nghiên cứu và giải thích các chuyển động, các hiện tượng vật lý của các thiên thể trong không gian. Chúng tôi chỉ học về những gì có liên quan đến hàng hải, tức là phải biết nhìn sao để định hướng đi, phải biết đo cao độ sao để định vị trí con tàu. Học định hướng không khó, nhưng học đo cao độ mới là nhiêu khê. Thứ nhất, nếu không ‘nhận diện’ được thiên thể thì phải rành sử dụng bảng-tìm-sao hoặc bản-đồ thiên-cầu. Thứ hai, tìm được tên ngôi sao rồi, phải biết cách dùng kính lục phân sextant cho cao độ, dùng lịch The Nautical Almanac cho kinh tuyến Greenwich cùng độ phương vị, và dùng các dụng cụ lỉnh kỉnh khác…
– Đại úy nói bầu trời có 88 chòm sao, trong đó có 12 chòm sao Hoàng Đạo. Sao gọi là 12 chòm sao Hoàng Đạo?
– Ngày xưa cổ nhân cho rằng Trái Đất là trung tâm vũ trụ và mọi thiên thể quay quanh nó. Ai nói ngược lại thì bị tử hình. Tương truyền rằng nhà thiên văn học Galileo chịu tử hình chớ không nói khác sự thật: Mặt Trời mới là trung tâm và Trái Đất quay quanh Mặt Trời. Ông bị bắt giam. Đến khi bị mang lên giàn thiêu, người ta cho ông cơ hội nói lại để được sống, ông bảo, dù ông có chết Trái Đất vẫn cứ quay quanh Mặt Trời. Đúng là vậy nhưng để cô Phượng dễ hiểu, tôi tạm giữ Trái Đất đứng yên và Mặt Trời quay quanh thiên cầu. Và trong khi du hành giáp vòng là một năm, Mặt Trời đi qua đúng 12 chòm sao trong số 88 chòm sao trên thiên cầu. Người ta gọi đó là 12 chòm sao Hoàng Đạo. Về phương diện chiêm tinh, 12 chòm sao Hoàng Đạo chính là 12 cung Hoàng Đạo của tử vi tây phương. Mỗi cung tương ứng một tháng…
– À ra thế!
– Cô có tin tử vi không?
– Không tin nhưng tuần nào cũng mua báo để đọc tử vi. Đó là mục giải trí ưa thích!
– Nếu ưa thích tử vi thì hẳn cũng ưa thích… Hải Quân vì Hải Quân lấy 12 chòm sao hoàng đạo đặt tên cho các khóa sĩ quan. Như khóa tôi thuộc cung thứ 11: Bảo Bình.
– Ô, thật vậy sao?
– Tháng sinh của cô thuộc cung nào?
– Cung Sư Tử. Tôi dùng từ ngữ bình dân để hù Bằng.
– Không như cái tên nghe dễ sợ, người thuộc cung Hải Sư rất vui vẻ, dễ thương, thích văn chương thi phú và cũng là người khá lãng mạn và làm mọi điều để cho người mình yêu được hạnh phúc.
Tôi trố mắt nhìn Bằng. Không lẽ anh rành cả khoa tử vi? Đó đúng là lá số vắn tắt cung tuổi của tôi. Nhưng giờ nghe anh nói khiến tôi giật mình. Câu chót xem ra quá đúng, vì yêu Hưng tôi đã bằng lòng làm một việc ngoài ý muốn để Hưng được vừa lòng.
– Còn tôi, thuộc cung Kim Ngưu, là người đáng tin cậy và… đáng thương. Thương thiệt hay thương hại đều đáng thương cả!
Tôi không thấy ánh mắt của Bằng nhưng chắc chắn nó phát ra những tia ranh mãnh dẫn đường cho lời nói. Tôi cằn nhằn vờ vĩnh:
– Đang nói chuyện thiên văn, đại úy tự dưng chuyển qua tử vi.
– Cô không muốn tôi coi tiếp sao? Thí dụ như cung Hải Sư có hạp cung Kim Ngưu?
Tôi nghĩ tới Hưng và đùa một cách chua xót:
– Chắc chắn là không hạp rồi vì ở giữa có sao… quả tạ!
Bằng bật cười giòn khiến tôi cũng bật cười theo. Giọng Bằng vui vẻ:
– Cho dù có sao quả tạ thì nó cũng chỉ là một trong muôn vàn tinh tú. ‘Em chớ hỏi: sóng đi trên biển lớn. Cớ làm sao thành nhã nhạc dâng lên. Cớ làm sao muôn tinh tú trong đêm. Bỗng rung động khi em cười rất nhẹ.’ Thơ Nguyên Sa đó, nghe tình quá phải không?
Tôi thở hắt và thú nhận với chính mình: Chưa biết là của Nguyên Sa mà lòng đã xiểng liểng! Anh tàn ác quá… Anh nỡ bủa sao trời vây kín không cho tôi thoát. Nhưng tôi phải thoát, tôi chỉ mới quen anh, chưa từng biết gì về anh. Một câu ca dao chợt hiện. Tôi lấy giọng khiêu khích:
“Anh về đếm hết sao trời.
Em đây kết tóc ở đời với anh.”
Tôi nghe tiếng Bằng thở dài:
– Cô Phượng ơi! Chỉ nội dải Ngân Hà không thôi đã có vài trăm tỉ ngôi sao mà cô lại đòi tôi phải đếm hết trọn cả bầu trời. Chắc phải hẹn gặp cô hàng tỉ tỉ kiếp sau…
Chúng tôi cùng im lặng một lúc lâu. Dường như Bằng có ý chờ tôi nói một lời gì. Nếu tôi không tiếp tục hỏi, tôi phải ngưng gọi anh là đại úy. Không, không thể thay đổi. Tôi có định gặp lại Bằng đâu thì thay đổi để làm gì! Tôi đặt một câu hỏi để Bằng nói mãi về các vì sao, không còn thì gìờ để tạo trong tôi những xao xuyến ngoài ý muốn:
– Đại úy nói là người xưa bịa ra những câu chuyện thần thoại để đặt tên cho 88 chòm sao. Phượng rất muốn nghe. Mỗi một truyện đại úy kể, Phượng hứa sẽ giảm số sao đại úy phải đếm…
Tôi chợt nhận mình không còn xưng tôi mà lại xưng tên và may quá Bằng không để ý.
– Tôi đã kể huyền thoại về Thất Tinh Bắc Đẩu mang hình ảnh cổ xe chở linh hồn nhưng chưa kể do đâu mà chòm sao chứa 7 ngôi sao này mang tên Gấu Lớn. Theo thần thoại Hy Lạp đã nói đến, ông vua Zeus lại léng phéng có con với một người đẹp khác, nên hoàng hậu Hera lại nổi cơn ghen và biến người đẹp này thành con gấu. Vua Zeus quá thương nên đưa lên trời. Về sau đứa con cũng được vua cha cho về gần mẹ qua hình tượng chòm sao Gấu Nhỏ. Nhưng cả hai vẫn không được yên thân. Hoàng hậu còn ấm ức nên nhờ anh mình là thần biển không cho phép họ uống nước. Vì vậy mà hai mẹ con Gấu cứ chạy lòng vòng trên bầu trời Bắc cực, không bao giờ được xuống dưới đường chân trời… Nhờ vậy mà sau này nếu cô có dịp quá giang vào bất cứ thời điểm nào trong năm, cho dù cô không thấy tôi trên tàu, cô cũng sẽ thấy tôi trên…cổ xe chở linh hồn!
Tôi liếc xéo Bằng nhưng anh phớt lờ tiếp tục:
– Còn về chàng thợ săn Lạp Hộ có đai lưng là sao Ba Vua thì thần thoại Hy Lạp kể rằng, bởi anh thợ săn này quá kiêu căng, tự xưng mình là tay săn bắn giỏi nhất trần đời nên Hoàng hậu Hera nổi sùng, bèn sai con Hổ Cáp Scorpio dùng nọc độc giết người thợ săn này. Vua Zeus nghe tin lấy làm thương xót và quyết định cho cả hai lên trời nằm ở hai vị trí đối nghịch. Hễ chòm sao này mọc thì chòm sao kia lặn để cho hai kẻ thù chẳng bao giờ thấy mặt nhau…
Vẫn giọng êm ấm thân tình, Bằng kể tiếp qua thần thoại chòm Đại Khuyển với ngôi sao sáng nhất trong mọi vì sao là Sirius Thiên Lang… Có quá nhiều tên sao bằng tiếng ngoại quốc lạ lùng. Rồi tên của nhiều chòm sao khó nhớ khác. Nói cho đúng thì tôi không chủ tâm để nhớ. Chúng có liên quan gì đến cuộc sống của tôi đâu. Nhưng cách Bằng kể chuyện tạo cho tôi cái cảm tưởng như chính mình đang sống trong thần thoại. Tôi không biết Bằng có định kể trọn 88 chòm sao hay không nhưng tôi mong anh đừng bao giờ chấm dứt. Bởi vì chừng như anh không đang kể những gì tôi muốn anh kể mà là anh đang nói những gì anh muốn nói. Đến một lúc, tôi chợt nhận ra một điều khác thường. Không như cô chủ nghe chàng chăn cừu kể chuyện mà ngủ gục, tôi đã vô cùng vui thích lắng nghe. Có điều trong lúc lắng nghe, dù không chút nào buồn ngủ, tôi vẫn muốn được như cô chủ là tựa đầu lên vai Bằng!
Trích Vũ Thất, “Trong Cơn Bão Biển”
Truyện dài, Sài Gòn 1970
Nếu đăng lại, xin đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”
Nguồn: Bài do tác giả gởi. DCVOnline minh họa.