John McCallum mất chức đại sứ tại Trung Quốc sau những lời bình luận gây tranh cãi

CBC News | DCVOnline (27/01/2019)

McCallum buộc phải đính chính lại những nhận xét mà ông đã tuyên bố liên quan đến việc dẫn độ Mạnh Vãn Chu.

Đại sứ Canada tại Trung Quốc John McCallum tại cuộc họp nội các của đảng Tự do ở Sherbrooke, Que., Vào ngày 16 tháng 1. Ông đã bị sa thải. Nguồn: Paul Chiasson/Canadian Press.

Thủ tướng Justin Trudeau đã yêu cầu John McCallum từ chức đại sứ tại Trung Quốc. Ông Trudeau nói trong một tuyên bố hôm thứ Bảy,

“Đêm qua tôi đã yêu cầu và chấp nhận đơn từ chức của John McCallum với tư cách là Đại sứ Canada tại Trung Quốc.”

Tuyên bố không đưa ra lý do Trudeau yêu cầu McCallum từ chức, xẩy ra ngay thời điểm đặc biệt căng thẳng quan hệ giữa Canada và Trung Quốc.

Yêu cầu từ chức được đưa ra sau một tuần khi McCallum gây tranh cãi vì những bình luận của ông về yêu cầu dẫn độ đối với Mạnh Vã Chu, một giám đốc điều hành của công ty viễn thông Trung Quốc Huawei.

McCallum được trích dẫn cho rằng ông đã nói với một nhóm các nhà báo nói tiếng Trung Hoa ở Toronto rằng ông ta nghĩ rằng bà Mạnh Vãn Chu có nhiều điểm mạnh để chống lại việc dẫn độ về Hoa Kỳ và liệt kê một số lập luận mà ông ta nghĩ có thể giúp bà ta với vụ kiện của mình.

Hôm thứ Năm, ông nói rằng ông đã sai khi đưa ra những tuyên bố đó.

Ngày hôm sau, đươkc biết ông thông báo với StarMetro Vancouver rằng nó là điều “tuyệt vời cho Canada” nếu Hoa Kỳ từ bỏ yêu cầu dẫn độ giám đốc điều hành Huawei.

@AndrewScheer
Đáng lẽ Justin Trudeau nên sa thải đại sứ của ông ta ngay lúc ông ấy can thiệp vào vụ án này. Nhưn ông ta không làm gì và để gây thiệt hại nhiều hơn. Trudeau yếu kém và thiếu quyết đoán đối với Trung Quốc.

@journo_dale
Và … McCallum đã mất chức. Trudeau vừa chấp nhận đơn từ chức của McCallum. #Dcdnpoli

Lãnh đạo đảng Bảo thủ Andrew Scheer đã yêu cầu Thủ tướng Justin Trudeau sa thải McCallum hồi đầu tuần, cho rằng nhận xét của ông McCallum là không phù hợp.

Lúc đó Trudeau gạt bỏ lời kêu gọi, nói rằng trọng tâm của chính phủ của ông là những người Canada đang bị bắt giữ như Michael Kovrig và Michael Spavor phải được thả ra khỏi Trung Quốc và gọi đại sứ McCallum về nước sẽ không đạt được điều đó.

Hiện tại, Jim Nickel, phó trưởng phái đoàn tại tòa Đại sứ Canada ở Bắc Kinh, sẽ đại diện cho Canada tại Trung Quốc với tư cách là những người phụ trách ngoại giao sự vụ.

Ông McCallum cũng nói nếu Hoa Kỳ và Trung Quốc đạt được thỏa thuận về vụ dẫn độ Mạnh Vãn Chu, thì nên gồm cả việc thả hai người đàn Canada đang bị giam giữ tại Trung Quốc. McCallum nói với nhật báo The Star ở Toronto,

“Chúng ta phải bảo đảm rằng nếu Hoa Kỳ thực hiện một thỏa thuận như vậy, thì nó cũng nên gồm cả việc thả hai người của chúng ta. Và Hoa Kỳ hiểu rất rõ về điều đó.”

Cựu đại sứ tại Trung Quốc Guy Saint-Jacques cho biết ông tin rằng vòng bình luận mới nhất khiến ông McCallum bị sa thải. Ông nói,

“Thật không may, tôi nghĩ rằng thủ tướng không có lựa chọn nào khác ngoài việc yêu cầu ông McCallum từ chức. Theo quan điểm của tôi, ông ấy nên giữ lời hơn một chút.”

Việc sa thải đại sứ McCallum dường như khiến chính sách Trung Quốc của chính phủ Canada bị xáo trộn chỉ vài ngày trước khi Mỹ đưa ra quyết định cuối cùng về việc dẫn độ Mạnh Vãn Chu và xẩy ra ngay lúc Canada gặp khó khăn trong những quan hệ với Nga, Ả Rập Saudi và Trung Quốc. Tòa Bạch Ốc thường mâu thuẫn với chính sách đối ngoại của Canada.

Lãnh đạo đảng Bảo thủ Cấp tiến Scheer nói với các phóng viên hôm thứ Bảy,

“Quyết định như vậy cho thấy [Trudeau] yếu kém trong vấn đề này và làm tổn hại danh dự của Canada và khả năng xử lý vấn đề rất quan trọng này của chúng ta khi mà sự đối xử với người Canada ở Trung Quốc đang bị ảnh hưởng bởi việc này.”

Dân biểu phụ trách chính sách đối ngoại của NDP, Hélène Laverdière, cho rằng những tuyên bố không hợp thời của McCallum có thể làm vấn đề thêm phức tạp. Trong một tuyên bố, bà nói,

“Sự hỗn loạn này đã không giúp được người Canada ở nước ngoài và gây rỗi rắm ở khắp mọi nơi.

Ngoài ra, chúng tôi vẫn lo ngại về tuyên bố của Tổng thống Trump rằng ông sẽ dùng vụ dẫn độ này như một con bài để mặc cả trong các cuộc đàm phán thương mại của ông ấy. Chúng tôi tin rằng quy trình pháp lý phải tuân theo tiến trình của nó mà không có sự can thiệp từ bất kỳ ai.”

Saint-Jacques cho biết việc tìm một đại sứ mới ở Bắc Kinh để tahy McCallum có thể mất nhiều tháng, làm căng thẳng mối quan hệ vốn đã rạn nứt. Ông nói,

“Thực sự, nó làm phức tạp mọi thứ. Theo quan điểm của tôi, cuộc khủng hoảng này là điều tồi tệ nhất kể từ khi chúng ta thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc vào năm 1970.

Có thể còn bão tố nhiều hơn trong những tháng tới.”

‘Xử sự thật tinh tế’

Lynette Ong, giáo sư khoa học chính trị tại Trường Chính sách Toàn cầu và Chính sách Công Munk của Đại học Toronto, cho biết McCallum rất được ưa chuộng ở Trung Quốc, khiến việc giải thích việc sa thải ông trở nên khó khăn.

Khi McCallum nhận vai trò đại sứ ở Bắc Kinh vào năm 2017, sau cuộc thay đổi nội các, đã cho biết ông có nhiều liên hệ cá nhân với Trung Quốc. Vợ ông là người gốc Trung Hoa và một số lớn cử tri của ông ở Markham là người Canada gốc Trung Hoa.

Lynette Ong nói,

“Tôi nghĩ rằng chúng ta xử sự thật tinh tế với người Trung Quốc.
Sa thải một người mà họ thực sự có thể tin tưởng, tôi nghĩ rằng chúng ta cần phải giải thích với chính quyền Trung Quốc. Chúng ta cũng cần phải cứng rắn nhưng đồng thời khẳng định với Hoa Kỳ rằng họ thực sự cần phải nhảy vào đây để giúp chúng ta thoát khỏi tình trạng này để bảo đảm việc thả hai người Canada.”

Trung Quốc yêu cầu thả CFO của Huawei và Hoa Kỳ cho biết họ sẽ chính thức yêu cầu dẫn độ

Một viên chức Trung Quốc đang cáo buộc Canada và Mỹ lạm dụng hệ thống dẫn độ sau khi Bộ Tư pháp Mỹ tuyên bố sẽ chính thức yêu cầu Canada dẫn độ giám đốc tài chính của công ty viễn thông khổng lồ Trung Quốc, Huawei. Tuyên bố của Bộ tư pháp Hoa Kỳ chắc chắn sx kéo dài tranh chấp giữa ba nước. 2:48

Trong tuyên bố của mình, Trudeau cảm ơn McCallum cho những năm ông đã phục vụ, gồm cả thời gian làm bộ trưởng nhập cư và tị nạn. Trudeau viết,

“Trong gần hai mươi năm, John McCallum đã phục vụ người Canada một cách danh dự và với sự xuất sắc.

Với tư cách là bộ trưởng nhập cư, người tị nạn và quyền công dân ông đã làm việc để đưa hơn 39.500 người tị nạn Syria vẫn là nguồn cảm hứng cho người Canada và là một ví dụ cho thế giới. Tôi cảm ơn ông và gia đình ông vì tinh thần phục vụ quốc gia của ông trong nhiều năm qua.”

Các dân biểu Quebec của đảng Tự do đã họp hôm nay tại Thành phố Quebec, nhưng không cho biết thêm thông tin chi tiết. Bộ trưởng Di sản Pablo Rodriguez nói,