Pompeo có mặt trong cuộc điện đàm giữa hai tổng thống Mỹ và Ukraine

Courtney McBride và Sadie Gurman | DCVOnline

Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ đã nghe cuộc nói chuyện Trump-Zelensky vào ngày 25 tháng 7 hiện là trung tâm của cuộc điều tra luận tội tại Hạ viện.

Hôm thứ Hai, một công chức cao cấp của Bộ Ngoại giao cho biết, Ngoại trưởng Mike Pompeo là một trong số những nhân vật trong chính quyền đã nghe cuộc điện thoại vào ngày 25 tháng 7 giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Ukraine Zelensky. Tiết lộ này cho thấy Bộ Ngoại giao có liên can đến sự vụ hiện đang là trung tâm cuộc điều tra luận tội của Hạ viện.

Việc ông Pompeo nghe cuộc nói chuyện, mà báo chí trước đây đã chưa đưa tin, là một trong một số diễn biến liên quan đến cuộc tranh luận xung quanh việc Trump liên tục thúc Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hợp tác với Rudy Giuliani, luật sư riêng của ông, và Tổng chưởng lý William Barr, để điều tra về những đối thủ chính trị của ông, kể cả Joe Biden đối thủ thuộc đảng Dân chủ.

Cũng trong ngày thứ Hai, các ủy ban Hạ viện đã gởi trát đòi ông Giuliani, trễ nhất là 15 tháng 10, phải nộp những tài liệu liên quan đến thông tin liên lạc của ông với những công chức trong chính quyền Trump về những hoạt động của ông ở Ukraine, cũng như bất kỳ tài liệu nào khác liên quan đến những hoạt động đó. Trát đôi của hạ viện là một phần của cuộc điều tra luận tội. Ông Giuliani nói trên Twitter rằng trát đòi hầu tòa “sẽ được xem xét”, và nói rằng trát đòi của Hạ viện “chỉ có chữ ký của Chủ tịch Ủy ban, đảng viên Dân chủ, người đã vội phê phán vụ này.”

Cuộc điều tra luận tội tập trung vào cách cư xử của ông Trump với Ukraine. Dân biểu ở Hạ viện đang dặt trọng tâm vào một khiếu nại tố giác của một người được xác định là một nhân viên tại Cơ quan Tình báo Trung ương và bản ghi lại cuộc nói chuyện giữa hai tổng thống đã được chính phủ công bố. Nếu đảng Dân chủ phê chuẩn những điểm để luận tội, vấn đề sẽ chuyển sang Thượng viện để xét xử, mà Lãnh đạo đa số ở Thượng viện, TNS  Mitch McConnell xác nhận hôm thứ Hai ông sẽ thực hiện. Ông nói trên đài CNBC,

“Tôi không có lựa chọn nào khác ngoài việc đưa vấn đề ra xét xử.”

Mitch McConnell

McConnell nói thêm:

“Xét xử bao lâu là một vấn đề khác, nhưng tôi không có lựa chọn nào khác ngoài việc đưa sự việc ra xét xử dựa trên một quy tắc của Thượng viện về việc luận tội.”

Mitch McConnell

Việc xem xét kỹ lưỡng của cuộc nói chuyện với Ukraine — vào đúng lúc tổng thống Trump ra lệnh tạm ngưng giao viện trợ Mỹ cho Ukraine — đã khiến có cuộc kiểm soát lớn hơn về hoạt động  của chính quyền Trump nhằm nhờ vả lãnh đạo nước ngoài trợ giúp trong những vấn đề quan trọng riêng tư của tổng thống.

Hôm thứ Hai, một công chức Bộ Tư pháp cho biết, ông Barr đã yêu cầu ông Trump giới thiệu với một số nhân vật trong giới chức nước ngoài mà ông tin rằng có thể có thông tin liên quan đến đánh giá của Bộ Tư pháp về nguồn gốc của cuộc điều tra Nga, và ông Barr đã tổ chức các cuộc họp ở nước ngoài với một số nhân vật vừa kể.

Hai viên chức khác trong chính phủ cho biết, gần đây ông Trump đã gọi cho thủ tướng Úc, theo yêu cầu của ông Barr, để yêu cầu thủ tướng Úc giúp đỡ trong cuộc điều tra.

Hồi tháng Năm ông Barr đã cử John Durham, công tố viên liên bang hàng đầu ở Connecticut, để dẫn đầu cuộc xét lại. Nó tập trung vào cuộc điều tra phản gián đã trở thành cuộc điều tra của luật sư đặc biệt Robert Mueller về việc Nga lũng đoạn cuộc bầu cử 2016 ở Mỹ. Từ đó, ông Durham đã tìm hiểu vai trò của những quốc gia khác, gồm cả Ukraine trong cuộc thăm dò phản gián. Bộ Tư pháp đã tiết lộ rằng “một số người Ukraine nhất định không phải là thành viên của chính phủ” đã tình nguyện cung cấp thông tin cho ông Durham.

Nhưng viên chức của bộ Tư Pháp không nói  ông Barr đang tìm thông tin về những quốc gia nào. Tổng chưởng lý Mỹ đã có mặt ở Ý vào tuần trước để nói chuyện với giới chức chính phủ liên quan đến công tác hiện nay của ông Durham.

Viên chức Bộ Tư Pháp này mô tả yêu cầu của ông Barr với ông Trump nói chuyện với Thủ tướng Úc Scott Morrison là thông lệ chuẩn, nói rằng “Đây là nghi thức điển hình để một vị lãnh đạo liên hệ với vị nhà lãnh đạo khác” để yêu cầu trợ giúp.

Theo một công bố của chính phủ Úc,

“Chính phủ Úc luôn sẵn sàng hỗ trợ và hợp tác với những hoạt động để giúp làm các vấn đề đang được điều tra sáng tỏ hơn. Thủ tướng một lần nữa đã xác nhận sự sẵn sàng này trong cuộc trò chuyện với tổng thống.”

Trong một lá thư ngày 28 tháng 5 gửi cho ông Barr, đại sứ Úc tại Washington đề nghị giúp xem xét trong cuộc điều tra về Nga, nói rằng

“chúng tôi sẵn sàng cung cấp  tất cả các thông tin liên quan để hỗ trợ điều tra của quý vị.”

Hôm thứ Hai, người phát ngôn Tòa Bạch Ốc, Hogan Gidley, cho biết:

“DOJ chỉ đơn giản yêu cầu Tổng thống giới thiệu để nhanh chóng xúc tiến cuộc điều tra đang diễn ra, và ông đã làm như vậy, tất cả chỉ có thế.”

Hogan Gidley

Ông Trump và các đồng minh Cộng hòa tại quốc hội của ông từ lâu đã cáo buộc rằng những người cộng sự với tổng thống bị theo dõi soi rọi không công bằng, và chuyên viên điều tra trong Bộ Tư pháp và Cục Điều tra Liên bang đã có định kiến ​​chính trị với ông Trump như thế có thể ảnh hưởng đến công tác của họ. Ông Trump cho biết ông tin rằng đánh giá của ông Durham sẽ cho thấy những đối thủ chính trị của ông vi phạm luật pháp ra sao.

Ông Pompeo sẽ khởi hành chuyến đi châu Âu vào thứ Hai. Tuần trước, ông nói rằng ông chưa đọc toàn bộ khiếu nại của người tố giác, nhưng nói rằng theo hiểu biết của ông, hành động của những viên chức Bộ Ngoại giao hoàn toàn phù hợp và nhất quán với nỗ lực của chính quyền nhằm cải thiện quan hệ với Ukraine.

Trong những bình luận đó, trong cuộc họp của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, ông đã không đề cập đến việc ông đã ngồi nghe cuộc điện đàm giữa Trump và Zelensky, nhưng nói rằng “một người có kiến ​​thức thứ cấp” đệ trình đơn khiếu nại đó.

Vài ngày trước đó, ông Pompeo nói rằng ông phản đối việc công bố bản ghi lại cuộc nói chuyện Trump-Zelensky. Ông nói trong chương trình Fox Fox News Chủ nhật, trong một cuộc phỏng vấn ngày 22 tháng 9 rằng ông sẽ để Tòa Bạch Ốc coi có nên làm như vậy hay không. Ông nói,

“Đây là những cuộc trò chuyện riêng tư giữa những vị lãnh đạo thế giới, và chính phủ thường không công bố nội dung những cuộc trò chuyện như vậy. Và khi chúng [được công bố], khi Tòa Bạch Ốc cho là đó là việc chính đáng.”

Mike Pompeo

Ông Pompeo đã bác một câu hỏi về chi tiết của cuộc nói chuyện, nói rằng, “Có rất nhiều điều đang diễn ra trên thế giới.”

Ba ủy ban của Hạ Viện, Đối ngoại, Tình báo và Giám sát – hôm thứ Sáu đã gởi trát đòi ông Pompeo nộp những tài liệu liên quan đến cuộc điều tra trễ nhất là  ngày 4 tháng 10.

Các ủy ban Hại viện có chương trình lấy cung với cựu đại sứ Hoa Kỳ tại Ukraine Marie Yovanovitch; Đặc sứ Hoa Kỳ tại Ukraine Kurt Volker; Phó Thứ trưởng Ngoại giao phụ trách các vấn đề châu Âu và Âu Á George Kent; Luật sư Bộ Ngoại giao Ulrich Brechbuhl; và Đại sứ Hoa Kỳ tại EU Gordon Sondland.

Ông Volker đã từ chức tuần trước. Ông Sondland cho biết ông dự định tham dự buổi điều trần. Bộ Ngoại giao không trả lời những câu hỏi về chương rình của những viên chức ngoại giao khác, những người được Hạ viện yêu cầu xuất hiện.

Tại Ukraine, hôm thứ Hai, ông Zelensky cho biết rằng chính quyền của ông sẽ công bố một bản sao cuộc nói chuyện điện thoại vào tháng Bảy với ông Trump, đồng thời nói rằng ông sẵn sàng điều tra bất kỳ hành vi nào vi phạm luật pháp Ukraine.

Tại Tòa Bạc Ốc vào chiều thứ Hai, ông Trump nói với các phóng viên: “Hiện nay chúng tôi đang cố gắng tìm người tố giác.” Ông không khai triển thêm về bình luận này và Tòa Bạch Ốc không trả lời ngay câu hỏi về lời bình luận của ông Trump.

Ông Trump đã nói rằng ông đáng được đối chất với người tố giác và bất cứ ai cung cấp thông tin cho người đó và Trump nói họ là gián điệp có hành động phản quốc. Đảng Dân chủ ở Hạ viện rất muốn được nghe lời khai của người tố giác  — và sẽ bảo vệ danh tính của nhân vật đó.

Ngay sau khi ông Trump, bình luận,  Andrew P. Bakaj, một luật sư đại diện cho người tố giác đã viết trên Twitter:

“Người tố giác trong cộng đồng Tình báo được quyền ẩn danh. Luật pháp và chính sách của Mỹ bảo đảm điều này và cá nhân đó sẽ không bị trả thù. Làm như vậy [tìm danh tính và trả thù người tố giác] là vi phạm luật liên bang.”

Andrew P. Bakaj

Thượng viện do đảng Cộng hòa (đa số) lãnh đạo được coi là sẽ không thể kết án ông Trump trong bất kỳ phiên tòa luận tội nào. Việc bãi nhiệm tổng thống đòi phải có sự chấp thuận của hai phần ba Thượng viện gồm 100 TNS.

Một số nghị sĩ Cộng hòa Thượng viện đã lên tiếng lo ngại về các cáo buộc đã nêu trong một khiếu nại tố giác công bố vào tuần trước, nhưng không ai lên tiếng ủng hộ việc luận tội.

© 2019 DCVOnline

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”

---

Nguồn: President’s windmill hatred is a worry for booming industry | Courtney McBride and Sadie Gurman | WSJ | 30 Sept. 2019. Rebecca Ballhaus và Natalie Andrew đã đóng góp cho bài viết này.