Các tỷ phú sợ Warren và Sanders – nhưng họ nên sợ tất cả chúng ta

Robert Reich | DCVOnline

Kế hoạch đánh thuế tài sản có lý nhưng luật lệ phù hợp cũng có thể cắt giảm tài sản Bezos, Dimon, Cohen và Neumann.

Các tỷ phú đang than vãn rằng các đề nghi đánh thuế tài sản của Elizabeth Warren và Bernie Sanders là những cuộc tấn công vào chủ nghĩa tư bản thị trường tự do. Jamie Dimon, giám đốc điều hành của ngân hàng JPMorgan Chase, nói,

Warren “gièm pha những người thành công”.

Tào lao. Căn bản chỉ có năm cách để tích lũy một tỷ đô la, và không có cách nào trong số đó phải là thành công trong một thị trường tự do thực sự.

Cách đầu tiên là khai thác độc quyền.

Jamie Dimon có tài sản trị giá 1,6 tỷ đô la không phải vì ông đã thành công trong chủ nghĩa tư bản thị trường tự do. Năm 2008, chính phủ đã cứu ngân hàng JP Morgan và bốn ngân hàng khổng lồ khác trên Phố Wall vì chính phủ Mỹ coi họ là “quá lớn để thất bại”.

Tiền giải cứu ngân hang thời đó là một bảo hiểm kín, vẫn còn hiệu lực, với giá trị ước tính cho các ngân hàng lớn là 83 tỷ đô la một năm. Nếu JP Morgan không lớn như vậy và do đó được phép thất bại, thì Dimon sẽ có tài sản thấp hơn 1,6 tỷ đô la.

Nếu lợi tức do đầu tư được tính toán giống như lợi tức nhờ làm việc, thì người giàu không làm việc ở Mỹ sẽ không là tỷ phú.

Thế còn các doanh nhân nổi tiếng ở Mỹ, như Jeff Bezos thì sao?

Người ta có thể nói ông ấy đáng có tài sản 110 tỷ đô la bởi vì ông đã thành lập và xây dựng lên Amazon. Nhưng Amazon là một công ty độc quyền với gần 50% tổng doanh số bán lẻ thương mại điện tử ở Mỹ và thương mại điện tử là một trong những lĩnh vực bán lẻ lớn nhất. Ngoài ra, doanh nghiệp Amazon, được một loạt các bằng sáng chế do chính phủ Hoa Kỳ cấp bảo vệ.

Nếu chính phủ Mỹ thực thi luật chống độc quyền và không cấp cho Amazon bằng sáng chế quy mô như vậy, Bezos sẽ có tài sản trị giá thấp hơn nhiều.

Cách thứ hai để kiếm tiền tỷ là lấy thông tin nội bộ không có sẵn cho những người đầu tư khác.

Theo đơn khiếu nại hình sự của bộ tư pháp, Steven A Cohen (có tài sản trị giá 12,8 tỷ đô la) của quỹ phòng hộ (hedge fund) đứng đầu một công ty mà  “giao dịch nội gián là đáng kể, lan tỏa và quy mô chưa từng có trong ngành kỹ nghệ quỹ phòng hộ”. Chín nhân viên hiện tại hoặc nhân viên cũ của Cohen đã nhận tội hoặc bị kết án. Cohen thoát, chỉ bị phạt tiền và đổi tên công ty của mình.

Giao dịch nội gián cũng là nét đặc thù trong giới giám đốc điều hành. Giới nghiên cứu của SEC đã phát giác ra rằng các giám đốc điều hành của công ty có khả năng bán cổ phiếu của họ gấp đôi vào những ngày sau khi thông báo mua lại cổ phiếu của chính họ.

Nếu chính phủ nghiêm ngặt trừng phạt những  giao dịch nội gián, các người đầu tư quỹ phòng hộ và những giám đốc điều hành hàng đầu sẽ không thể kiếm được nhiều tiền.

Cách thứ ba để kiếm tiền tỷ là mua chuộc các chính khách.

Việc Trump cắt giảm thuế ước tính sẽ giúp cho Charles và David Koch và công ty Koch Industries có thêm từ 1 tỷ đến 1,4 tỷ đô la mỗi năm, không tính khoản thuế họ tránh được vì lợi nhuận để ở nước ngoài và thuế bất động sản đang giảm. Giia đình Koch và các công ty liên kết của họ đã chi khoảng 20 triệu đô la vận động chính phủ Trump  cắt giảm thuế, kể cả các khoản đóng góp cho chính đảng. Đúng là một khoản lợi tức đầu tư không tồi.

Nếu chúng ta có luật chống tham nhũng cứng rắn ngăn chặn các khoản hội lộ chính khách, thì những Koch và những tỷ phú máu mặt khác sẽ không được đặc biệt giảm thuế và các khoản tài trợ khác đã làm tài sản kếch sù của họ lớn hơn.

Cách thứ tư để kiếm tiền tỷ là tống tiền các giới đầu tư lớn.

Adam Neumann đã thuyết phục JP Morgan, SoftBank và các nhà đầu tư khác bỏ hàng trăm triệu vào WeWork, một công ty khởi nghiệp chia sẻ văn phòng. Neumann đã dùng một số tiền để mua các tòa nhà mà ông ta đã cho WeWork thuê lại để có thể có một sống phú quý gồm một máy bay riêng trị giá 60 triệu đô la. WeWork không bao giờ làm xa một đồng lợi nhuận.

Vài tháng trước, sau khi Neumann bị buộc phải tiết lộ mâu thuẫn lợi ích cá nhân của mình, đợt chào bán cổ phần công khai ban đầu của WeWork đã sụp đổ và giá trị ước tính của công ty giảm mạnh. Để cứu vãn những gì họ có thể, giới đầu tư đã trả cho Neumann hơn 1 tỷ đô la để rút lui khỏi khỏi hội đồng quản trị và từ bỏ quyền bỏ phiếu của ông. Hầu hết các nhân viên khác của WeWork đều có cổ phiếu gần như vô giá trị. Hàng ngàn người đã bị sa thải.

Nếu chúng ta có luật chống gian lận cứng rắn hơn, Neumann và những người khác như ông ta sẽ không là tỷ phú.

Cách thứ năm để trở thành tỷ phú là thừa kế tiền từ cha mẹ hoặc người thân giàu có.

Theo ước tính của kinh tế gia Thomas Guletty và các đồng nghiệp của ông, khoảng 60% của tất cả tài sản ở Mỹ ngày nay là tài sản thừa kế. Sự thể như thế vì, theo luật thuế của Hoa Kỳ –  phần lớn là sản phẩm của các cuộc vận động hành lang –  sự tăng vốn của một thế hệ bị xóa sổ khi những tài sản đó được chuyển sang thế hệ tiếp theo, và thuế bất động sản rất nhỏ đến nỗi chỉ có dưới 0,2% bất động sản đã bị thuế bất động sản hồi năm ngoái.

Nếu lợi tức do đầu tư được tính toán giống như lợi tức nhờ làm việc trong hệ thốmg thuế khóa, thì người giàu không làm việc ở Mỹ sẽ không là tỷ phú. Và nếu vốn gia tăng không bị loại bỏ sau khi chết, những người thừa kế của họ cũng sẽ không thể là tỉ phú.

Chủ nghĩa tư bản không có giải pháp hữu hiệu  đối với sự độc quyền, giao dịch nội gián, vận đông hối lộ chính khách, lừa đảo và một lượng lớn tài sản thừa kế. Các tỷ phú, những người không ủng hộ kế hoạch đánh thuế tài sản của Sanders và Warren, ít nhất cũng nên ủng hộ những cải cách để chấm dứt những lợi thế chống lại hệ thống tư bản như vừa kể trên.

Tác giả Robert Reich, cựu bộ trưởng lao động Hoa Kỳ, là giáo sư chính sách công tại Đại học California tại Berkeley và là tác giả cuôcn Saving Capitalism: For the Many, Not the Few and The Common Good. Ông cũng là một người viết chuyên mục cho The Guardian ở Hoa Kỳ

© 2019 DCVOnline

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net“

---

Nguồn: Billionaires fear Warren and Sanders – but they should fear us all| Robert Reich · The Guardian  ·  Nov. 10, 2019.