Bị đạo luật Dân chủ Hong Kong trói tay, Donald Trump gửi tín hiệu thương mại cho Bắc Kinh
Shi Jiangtao & Nectar Gan | DCVOnline
Giới phân tích nói Tổng thống Mỹ cho rằng việc thực thi luật mới có thể theo ý của mình – để đổi lấy một hiệp định thương mại.
Trung Hoa có thể đưa ra hiệp định tạm thời nhưng họ có vài quân bài khác ngoài việc phản đối.
Khi Tổng thống Mỹ Donald Trump ký Đạo luật Nhân quyền và Dân chủ Hong Kong hôm thứ Tư, ông dường như phớt lờ những lời đe dọa trả thù từ phía Trung Hoa.
Nhưng ông cũng nói rằng việc ký Đạo luật và thi hành nó là hai vấn đề khác nhau.
Hôm thứ Năm,Trung Hoa đã phản ứng việc Mỹ ký Đạo luật Nhân quyền và Dân chủ Hong Kong bằng sự tức giận và phẫn nộ như dự đoán, nguyền rủa Hoa Kỳ đã ‘can thiệp vào các vấn đề nội bộ của Trung Hoa’. Bộ Ngoại giao cũng triệu tập đại sứ Hoa Kỳ tại Beijing Terry Branstad để phản đối.
Và giới quan sát cho biết Bắc Kinh có thể tạm thời ngưng các cuộc đàm phán thương mại với Washington để bầy tỏ sự bất mãn của họ.
Tuy nhiên, cũng giới quan sát đã cho hay bí mật nằm trong các chi tiết và những chi tiết đó nằm trong tuyên bố được Tòa Bạch Ốc công bố hôm thứ Tư và lời bình luận của Trump.
Trump nói về sự tôn trọng của ông đối với Chủ tịch Trung Hoa Tập Cận Bình cũng như người dân ở Hong Kong. Ông nói rằng các dự luật — gồm Đạo luật Bảo vệ Hong Kong –
“đang được ban hành với hy vọng rằng ban lãnh đạo và đại diện của Trung Hoa và Hong Kong sẽ có thể giải quyết một cách thân thiện sự khác biệt của họ dẫn đến hòa bình và thịnh vượng lâu dài cho tất cả mọi phía.”
Donald Trump
Trump cũng tỏ ra không hài lòng với Quốc hội và những gì ông ta thấy là sự can thiệp của họ vào chính sách đối ngoại của ông. Khi ký các dự luật, Trump nói rằng, một số điều khoản nhất định, can thiệp vào việc thực thi quyền lực của hiến pháp Tổng thống để đưa ra chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ.
Gal Luft, đồng giám đốc của Viện phân tích an ninh toàn cầu có trụ sở tại Hoa Kỳ cho biết, lời bình luận này là thông điệp của ông Trump cho biết việc thi hành đạo luật có thể theo ý riêng của ông. Gal Luft nói,
“Trong bình luận đó, Trump ra hiệu cho Xi biết rằng ông không có sự lựa chọn nào khác vì không thể phủ quyết dự luật nhưng ông có thể kiểm soát việc thi hành luật mới nếu Xi cho ông những thỏa thuận thương mại mà ông mong muốn.”
Gal Luft
Luft nói rằng tổn thất đâu tiên của việc Trump ký dự luật dân chủ có thể là thị trường chứng khoán Mỹ nếu giới đầu tư thấy trước có sự chậm trễ trong các cuộc đàm phán thương mại.
Giới đầu tư nhận thấy triển vọng cho một hiệp ước thương mại mờ dần có thể châm ngòi cho một cuộc khủng hoảng như thị trường chứng khoán sụp đổ tháng 12 năm ngoái, xóa sạch lợi nhuận tích lũy cả năm chỉ vài ngày, ông nói, lưu ý rằng Trump đã ký các dự luật sau khi thị trường đóng cửa để tránh sự sụt giảm cổ phiếu trước ngày lễ Tạ ơn.
Luft nói thêm, sự chậm trễ trong các cuộc đàm phán thương mại cũng có thể gây thiệt hại cho nông dân Mỹ, những người đang chuẩn bị cho mùa trồng trọt năm tới và cần biết rõ về tương lai của thị trường Trung Hoa. Đây là một khối cử tri quan trọng đối với Trump nếu ông muốn họ ủng hộ trong cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11, 2020.
Nhưng không một nhà quan sát nào dự đoán cuộc đàm phán thương mại sẽ trật đường ray, vì cả Trump lẫn Xi đều muốn ký một hiệp ước.
Trump, đang sa lầy trong cuộc điều tra luận tội tại Ha viện, cần phải đem tin tốt đến căn cứ của ông và đến nông thôn. Đồng thời, Xi đang phải đối phó với áp lực gia tăng vì nền kinh tế đang chậm lại, khiến sự tăng trưởng giảm xuống mức thấp nhất trong gần ba mươi năm – và trở nên tệ hơn vì thuế nhập cảng do Mỹ áp đặt. ông Huang Jing, một chuyên gia về Hoa Kỳ tại Viện Nghiên cứu Quốc tế và Văn hóa thuộc Đại học Ngôn ngữ và Văn hóa Bắc Kinh nói,
“Sẽ không có tác động căn bản đến các cuộc đàm phán thương mại vì cả hai bên vẫn đang rất cần một hiệp ước tạm thời để làm giảm căng thẳng thương mại.”
Huang Jing
Ngoài ra, Trung Hoa không có nhiều chọn lựa để trả đũa vì Mỹ đã thông qua dự luật dân chủ Hong Kong, khiến quan hệ kinh tế và thương mại đặc biệt của Hong Kong với Mỹ chỉ hiện hữu khi Hong Kong có quyền tự trị đối với Bắc Kinh. Hoa Kỳ cũng có thể áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với các quan chức Trung Hoa vì nhưng vi phạm nhân quyền trong khu vực hành chính đặc biệt Hong Kong. Một cố vấn cho chính phủ Trung Hoa, dấu tên, còn thừa nhận,
“Chúng tôi không có nhiều phép trong tay ngoài việc phản đối. Ngay bây giờ, những gì Trung Hoa và Mỹ cần là giải quyết những vấn đề giữa hai nước, chứ không phải ngày càng tạo ra thêm nhiều vấn đề khác.”
Huang Jing đồng ý.
“Tôi không nghĩ rằng phía Trung Hoa đã tìm ra cách họ có thể làm gì để trả đũa. Đây chỉ là biểu dương tư thế và nói rõ lập trường hơn bất cứ điều gì khác.”
Huang Jing
Trong quá khứ, Trung Hoa thường thể hiện sự bất mãn với một chính phủ nước ngoài bằng cách vũ khí hóa chương trình du lịch nước ngoài hoặc các biện pháp tương tự. Nhưng hầu hết các chuyên gia không chờ đợi Trung Hoa dùng phương pháp này chống lại Mỹ. Họ nói,
Tuy nhiên, một hình thức trả đũa gây sự-thụ động, mà Trung Hoa có thể thực hiện là làm chậm mọi thứ trong các cuộc đàm phán thương mại và đẩy hiệp định giai đoạn 1 — ban đầu dự định sẽ ký vào cuối tháng này — đến năm sau.
David Zweig, giáo sư danh dự tại Đại học Khoa học và Kỹ thuật Hong Kong cho biết,
“[Tập Cận Bình] không thể để thế giới thấy là ông ta đang muốn có hiệp định với Mỹ chỉ ba hoặc bốn tuần sau khi Mỹ thực hiệnhành ffoojng “can thiệp” vào các vấn đề nội bộ của Trung Hoa.
David Zweig
Họ có thể làm mọi thứ chậm lại, họ có thể không trả lời các cuộc gọi điện thoại, họ có thể trì trệ nhiều hơn.”
Giới phân tích cho biết, hơn nữa, Trump không có lựa chọn nào khác ngoài việc ký các dự luật không thể phủ quyết – một thực tế mà Bắc Kinh biết rõ.
Được cả Hạ viện và Thượng viện thống nhất thông qua, các dự luật rốt cuộc sẽ có hiệu lực vì Quốc hội có thể dễ dàng phủ quyết quyền phủ quyết của ông Trump với tỷ lệ phiếu 2/3. Zweig nói,
“Trump thực sự không có lựa chọn. Ông ấy bì dồn vào thế bí. Ông ta không có mở một cuộc chiến với đảng Cộng hòa bây giờ, trong tiến trình luận tội. Ông ấy phải được 100 phần tram đảng Cộng Hòa ủng hộ.”
David Zweig
Và nếu Trump bị coi là cố tình trì trệ thực thi dự luật Hong Kong, thì là thành viên của Quốc hội Hoa Kỳ sẽ tấn công ông — chứ không phải Trung Hoa. Dân biểu Pelosi, Chủ tịch Hạ viện nói,
“Sự khẳng định của lưỡng viện, và luật lưỡng đảng tái khẳng định cam kết của quốc gia chúng ta đối với dân chủ, nhân quyền và pháp quyền khi phải đối phó với cuộc đàn áp của Bắc Kinh.
Nancy Pelosi
Tôi hài lòng tổng thống đã ký ban hành luật này và mong được thực thi kịp thời.”
© 2019 DCVOnline
Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”
Nguồn: Hands tied by Hong Kong democracy act, Donald Trump sends signal to Beijing on trade | Shi Jiangtao & Nectar Gan | SCMP | Nov 28, 2019.
Bài báo này đã đăng trong ấn bản của tờ South China Morning Post: Trump ‘sent signal to Beijing’ while signing HK bills.