Lập trường của EU đối với thuốc chủng ngừa AstraZeneca sẽ phải trả giá bằng mạng sống, ở Tây Ban Nha và trên toàn châu Âu

Giles Tremlett |DCVOnline

Tập hợp dự án thuốc chủng ngừa Covid của Châu Âu là một ý tưởng cao cả. Trong thực tế, nó đã là một thảm họa

Một trung tâm tiêm chủng đóng cửa ở Rome, vào ngày 16 tháng 3 năm 2021, sau khi Ý trở thành một trong những quốc gia ngừng sử dụng thuốc chủng ngừa Covid-19 của AstraZeneca (Covishied). Ảnh: Andrew Medichini / AP

Trong cuộc đua giữa thuốc chủng ngừa và các biến thể Covid-19 mới, tôi đang ở trong đội thua cuộc. Lý do đơn giản là tôi sống ở Liên minh Châu Âu — trong trường hợp của tôi là ở Tây Ban Nha.

Anh, Mỹ, Israel và các quốc gia phát triển khác đang dẫn trước chúng ta rất xa trong trận chiến này đến mức sự so sánh không còn chỉ châm chích mà nó gây phẫn nộ. Chỉ kể tên hai quốc gia khác có thành tích cao hơn: Serbia đang làm tốt gấp đôi, Morocco đang làm tốt hơn.

Thành tích tệ hại của Liên minh Châu Âu đã vào thẳng nhà tôi trong tuần này khi chị sinh đôi của tôi được tiêm mũi AstraZeneca đầu tiên ở Exeter, khi những người trên 50 tuổi trên khắp nước Anh được chích ngừa.

Tôi cũng sẽ được chích ngừa trong tuần này nếu tôi sống ở Anh, giúp tôi trở thành một phần của động lực tăng khả năng miễn dịch cộng đồng do thuốc chích ngừa gây ra sẽ ngăn được số người chết tăng lên, khởi động lại nền kinh tế và giảm chi phí cho các thế hệ tương lai. Các anh chị của tôi và cháu trai 21 tuổi mắc hội chứng Down đều đã được chủng ngừa ở Vương quốc Anh, nhưng tôi sẽ không được chích cho đến tháng 6.

Trên thực tế, tuần trước, Madrid đã phải vật lộn để tiêm thuốc chủng ngừa cho những người 80 tuổi sẵn sàng chích ngừa, những người mà các cuộc hẹn đã bị hủy bỏ do thiếu thuốc. Cư dân và nhân viên y tế của nhà dưỡng lão (và một số giáo viên và nhân viên cảnh sát) đã được chích ngừa, nhưng vẫn có ít hơn 10% người Tây Ban Nha được chích mũi đầu tiên. La Vanguardia đưa tin, với tỷ lệ hiện tại, phải mất đến tháng Hai để chích cho 70% người Tây Ban Nha liều thứ hai.

Chỉ có sự kém cỏi về chính trị mới có thể giải thích một loạt sai lầm sẽ phải trả giá bằng nhân mạng và thiệt hại kinh tế trên toàn EU.

Điều đó hiện đã được nhân lên bằng việc tạm ngừng chích thuốc ngừa của AstraZeneca ở Tây Ban Nha, Ý, Đức, Pháp và các nơi khác trong tuần này. Lời khuyên tiếp tục tiêm chủng của WHO và Cơ quan Y tế Châu Âu (EMA) đã bị bỏ qua trong khi New York Times đưa tin rằng, đối với Tây Ban Nha và các nước khác, “động cơ chính là chính trị”.

Việc đình chỉ đó đã kết thúc vào thứ Sáu ở hầu hết các nơi (phải cho đến thứ Tư tới ở Tây Ban Nha) nhưng thông điệp lọn xộn từ giới lãnh đạo EU đã làm hỏng việc chích ngừa trong nhiều tuần — với Emmanuel Macron gọi thuốc chủng ngừa AstraZeneca là “gần như không hiệu quả” cho những người trên 65 tuổi cùng ngày mà EMA đã phê duyệt nó cho những người trên 65 tuổi.

Vậy chúng ta nên nổi nóng với ai? Việc thiếu thuốc chủng ngừa là lỗi của ủy ban châu Âu, vì ủy ban này đã vận động để nhận mua sắm trên toàn châu lục và sau đó không hoàn tất nhiệm vụ. Sự đình trệ dùng thuốc của AstraZeneca hiện tai là lỗi của các nhà lãnh đạo quốc gia, những người đã quyết định, như giám đốc cơ quan dược phẩm của Ý, Nicola Magrini, nói với La Repubblica, rằng đây “là một lựa chọn chính trị”.

Chủ tịch ủy ban, Ursula von der Leyen — bản thân là một bác sĩ — và ủy viên y tế và an toàn thực phẩm, Stella Kyriakides, phải chịu trách nhiệm về sự khan hiếm thuốc chủng ngừa. Họ lẽ ra phải nhận ra rằng ủy ban thường chậm chạp và thận trọng đã không đáp ứng được nhiệm vụ điều hợp một dự án mua sắm thuốc chích ngừa quy mô và nhanh chóng cho 450 triệu người.

Von der Leyen tiếp tục nhấn mạnh rằng chích ngừa miễn phí cho tất cả sẽ là “mục đích của cộng đồng chúng ta”, trong khi ít nhất một quốc gia thành viên đang phát triển nhanh hơn, Hungary, đã tìm nguồn cung ứng thuốc chủng ngừa ở nơi khác — và đang đi trước cả châu Âu. Tuy nhiên, không có sự ồn ào hoan hô nào về điều đó ở phần còn lại của châu Âu, và tôi chỉ có thể hoan nghênh hành động đó.

Lời đe dọa của Von der Leyen về việc chặn xuất cảng vào hôm thứ Tư, với việc EU đã gửi 41 triệu liều thuốc chích ngừa ra nước ngoài (1/4 sang Vương quốc Anh không đối ứng), sẽ có ý nghĩa hơn nếu EU không khóa nguồn cung AstraZeneca của mình. Úc, đối tượng bị Ý cấm xuất cảng thuốc chích ngừa, phải rất tức giận.

Tại Tây Ban Nha, thủ tướng Pedro Sánchez và các bộ trưởng y tế của ông phải chịu trách nhiệm vì họ có trách nhiệm về chính sách y tế khắp nơi trong khi việc tiêm chủng thuộc về chính quyền khu vực ở Madrid, Catalonia và các nơi khác. Họ cũng không nên nhượng bộ mua sắm cho Brussels.

Là nơi đầu tiên phàn nàn rằng AstraZeneca cung cấp không đủ, châu Âu hiện đang dự trữ thuốc chủng ngừa AstraZeneca. Tây Ban Nha hiện đang cung cấp hơn 750.000 liều AstraZeneca, chỉ sử dụng một nửa số giữ trong kho. Các tiết lộ trên Financial Times cho thấy điều này đã được phối hợp giữa các thủ đô của EU — những người lo ngại máu đông sẽ làm hỏng việc tiếp nhận thuốc chủng ngừa tổng thể. Theo giai thoại, tất cả những gì tôi có thể nói là thiệt hại dường như đã xẩy ra rồi khi chính khách liên tục dấy lên nghi ngờ về thuốc chủng ngừa AstraZeneca.

Việc ngưng dùng thuốc của AstraZeneca luôn là một nước cờ thua-và-thua. Nó sẽ được trả giá bằng những cái chết vì Covid-19 và sau đó, trở lại bình thường chậm hơn.

Nhờ chương trình cứu trợ và kích thích trị giá 1,9 tỷ đô la táo bạo của Tổng thống Biden và việc tiến hành chiến dịch chích ngừa nhanh chóng, Hoa Kỳ được dự đoán sẽ quay trở lại tiến trình tăng trưởng như trước đại dịch vào năm tới, trong khi châu Âu sẽ mất vài năm để đến đó. Vào cuối năm tới, khoảng cách giữa chúng ta sẽ tăng thêm 6% do các phản ứng khác nhau khi đối đầu với Covid-19.

Niềm tin của người Tây Ban Nha vào dự án châu Âu, mà tôi đã chấp nhận cùng với quốc tịch Tây Ban Nha mới được gần đây, có nghĩa là đã có rất ít phàn nàn của công chúng và không có ảnh hưởng chính trị. Tuy nhiên, dự án đó sẽ không hiệu quả nếu tất cả chúng ta không hét lên và hét lên khi nó đang tồi tệ như bây giờ. Người Đức, trong khi đó, đang phùng mang trợn mắt. Tờ Bild thậm chí còn đăng tựa lớn trên trang nhất nói với nước Anh: “Chúng tôi ghen tị với các bạn”.

Đã có những lập luận rất vững để tổng hợp dự án thuốc chủng ngừa – điểm chính là việc này sẽ tránh được “chủ nghĩa dân tộc về thuốc chủng ngừa” ở EU — nhưng cơ quan chịu trách nhiệm phân phối đã chứng tỏ mình bất xứng.

Nhiệm vụ này không phải dễ và Canada thường rất hiệu quả đã gặp khó khăn tương tự với dự án chính ngừa. Và chúng tôi đã thấy những vấn đề mới xuất hiện trong tuần này ở Anh về nguồn cung cấp thuốc chích ngừa sắp tới. Cũng đúng rằng, nhìn chung, các nước EU kiểm soát Covid-19 tốt hơn nhiều so với Mỹ hoặc Anh. Tuy nhiên, lợi thế đó có thể sớm bị mất đi, khi Pháp quay trở lại tình trạng giới nghiêm, số bệnh nhân tăng cao ở Ý và Tây Ban Nha cũng đang có sự gia tăng mới — tất cả trước khi thuốc chủng ngừa có thể làm giảm tiến độ đó.

Thuốc chích ngừa AstraZeneca đã được nghiên cứu và thấy là an toàn, nhưng liệu các quốc gia có đủ để dùngg?*Nếu chúng ta không dùng chúng, hãy đưa thuốc cho những người sẽ sử dụng.* Nguồn: Marc Bruxelle/Alamy Stock Photo

Người châu Âu chúng ta cũng nên kiểm tra đặc quyền của mình. Hầu hết trên quả đất đều thua xa chúng ta trong việc tiêm chủng. Tuy nhiên, trong khi thuốc chích ngừa quý giá được cất kho, đặc quyền đó chỉ trở nên trần truồng hơn, vì không ai được hưởng lợi cả. Nếu chúng ta không dùng chúng, hãy đưa thuốc cho những người sẽ sử dụng.

Tác giả | Giles Tremlett là một phóng viên ở Tây Ban Nha.

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”

Nguồn: The EU’s AstraZeneca vaccine stance will cost lives, here in Spain and all over Europe | Giles Tremlett | The Guardian | Fri 19 Mar 2021.