Iran chặn bắt tàu chở dầu của Việt Nam ở Vịnh Oman

DCVOnline | Tin AP

Tháng trước, lực lượng Vệ binh Cách mạng đã giữ quyền kiểm soát MV Southys, một con tàu bị tình nghi đang chuyển dầu thô của Iran bị cấm bán sang châu Á.

Iran ăn mừng vụ bắt giữ con tàu trong một đoạn phim gây ấn tượng phát hình trên đài truyền hình nhà nước, một ngày trước dịp kỷ niệm chiếm giữ đại sứ quán Mỹ ở Tehran ngày 4 tháng 11 năm 1979.

*Tàu chạy nhanh của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran trước tàu chiến Mỹ (trái) trong lúc một tàu chở dầu mang cờ Việt Nam bị bắt giữ ở Vịnh Oman.* Revolutionary Guard via AP

Hai viên chức chính phủ Mỹ nói với Associated Press hôm thứ Tư rằng Iran đã chặn bắt một tàu chở dầu mang cờ Việt Nam ở Vịnh Oman vào tháng trước và vẫn giữ con tàu này; họ tiết lộ về hành động khiêu khích mới nhất ở vùng biển Trung Đông khi căng thẳng đang leo thang giữa Iran và Hoa Kỳ về chương trình hạch tâm của Tehran.

Ngày 24 tháng 10, lực lượng Vệ binh Cách mạng bán quân sự hùng hậu của Iran đã kiểm soát tàu MV Southys, một con tàu mà giới phân tích nghi ngờ đang chuyển dầu thô của Iran bị cấm bán sang châu Á. Quân đội Hoa Kỳ đã theo dõi vụ bắt giữ, nhưng cuối cùng đã không có hành động nào khi lực lượng Vệ binh Cách mạng đưa con tàu đi vào vùng biển của Iran.

Iran đã ăn mừng việc bắt giữ con tàu trong một đoạn phim ấn tượng phát hình trên đài truyền hình nhà nước, một ngày trước lễ kỷ niệm 42 năm ngày chiếm giữ tòa Đại sứ Mỹ ở Tehran ngày 4 tahsng 11, năm 1979.

Nhân viên chính phủ tại tòa đại sứ Việt Nam ở Washington đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận. Dữ liệu theo dõi tàu do AP phân tích từ MarineTraffic.com cho thấy con tàu vẫn ở ngoài khơi cảng Bandar Abbas, phía nam của Iran hôm thứ Ba. Một bức ảnh vệ tinh từ Planet Labs cũng cho thấy con tàu ở ngoài khơi Bandar Abbas trong những ngày gần đây.

Đoạn phim truyền hình của chính phủ Iran cho thấy một binh sĩ Iran trên tàu chạy nhanh của Lực lượng Vệ binh Cách mạng trước tàu chiến Mỹ (trái) trong lúc tàu chở dầu mang cờ Việt Nam bị bắt giữ ở Vịnh Oman. Ảnh: Revolutionary Guard/Sepahnews via EPA-EFE

Hai viên chức chính phủ Mỹ giấu tên vì thông tin này vẫn chưa được công khai trong lúc đang có nỗ lực liên tục mở lại các cuộc đàm phán về thỏa thuận hạch tâm năm 2015 của Iran với các cường quốc trên thế giới.

Những cuộc đàm phán đã bị đình trệ ở Vienna kể từ khi Tổng thống theo đường lối cứng rắn Ebrahim Raisi đắc cử vào tháng 6, cho phép Iran tiếp tục đẩy chương trình hạch tâm của họ và gây lo ngại ở các thủ đô những nước phương Tây.

Chuyên viên phán hạch tâm hàng đầu của Iran tuần trước cho biết các cuộc đàm phán sẽ trở lại vào tháng 11, nhưng không cho biết ngày cụ thể. Liên minh châu Âu vào cuối ngày thứ Tư cho biết các cuộc đàm phán sẽ tiếp tục vào ngày 29 tháng 11 tại Vienna.

Nhưng viên chức chình phủ nói chuyện với AP sau khi đàu truyền hình chính phủ Iran đưa ra một loạt các bản tin trái ngược nhau về cuộc đối đầu giữa Lực lượng Vệ binh Cách mạng và Hạm đội 5 có căn cứ ở Trung Đông của Hải quân Mỹ.

Đài truyền hình chính phủ Iran muốn thế giới coi vấn đề tàu dầu bị bắt là một hành động gây hấn của Mỹ đối với Iran ở Vịnh Oman: Hải quân Mỹ bắt giữ một tàu chở dầu của Iran và Lực lượng Bảo vệ đã giải phóng nó và đưa tàu dầu trở lại nước Cộng hòa Hồi giáo.

Giới chức chính phủ Mỹ đã bác bỏ bản tin của Iran về sự kiện tàu dầu ở vịnh Oman. Tehran cũng không đưa thông tin chi tiết về tên con tàu, cũng như không giải thích lý do tại sao Hải quân Mỹ có thể nhắm mục tiêu vào nó. Phái bộ của Iran tại Liên Hiệp Quốc đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận.

Giới chức chính phủ Iran hoan nghênh việc con tàu bị bắt giữ là một hành động anh hùng, với Raisi ca ngợi Vệ binh Cách mạng trên Twitter. Bộ trưởng Dầu mỏ của Iran, Javad Owji, cảm ơn Lực lượng Vệ binh đã “giải cứu tàu chở dầu của Iran khỏi bọn cướp biển Mỹ”.

Đài truyền hình chính phủ Irab đã công bố đoạn phim cho thấy một máy bay không người lái giám sát của Iran theo dõi một tàu chở dầu khổng lồ màu đỏ ở Vịnh Oman. Sau đó, lực lượng biệt kích Iran được trang bị vũ khí mạnh đã từ trực thăng lên thuyền khi các tàu chạy nhanh nhỏ bao quanh tàu dầu và một tàu catamaran của Iran đi tuần trên vùng biển.

*Hình chụp lại từ một video do Lực lượng Vệ binh Cách mạng bán quân sự của Iran phát sóng vào thứ Tư, 3 tháng11, 2021, cho thấy dầu treo cờ Việt Nam…*Nguồn: Hình chụp lại từ video của vệ binh cách mạng Iran

Đoạn video có vẻ như muốn cho thấy những vệ binh Iran chĩa súng máy không có mái che vào khu trục hạm trang bị hỏa tiễn đạn đạo lớp Arleigh Burke của hải quân Hoa Kỳ, USS The Sullivans. Những bức ảnh do quân đội Mỹ công bố cho thấy tàu The Sullivans gần đây ở Biển Ả Rập gần Vịnh Oman.

Hiện nay không được biết về tình trạng và thành phần của thủy thủ đoàn con tàu Sothys. Một cơ sở dữ liệu vận chuyển hàng hải cho thấy ghi danh cuối cùng của chủ con tàu Sothys là Công ty Vận tải xăng dầu Opec, một công ty có địa chỉ tại Hà Nội. Không thể tìm thấy số điện thoại của công ty ngay lập tức.

Tuy nhiên, Southys đã nằm trong tầm ngắm của United Against a nuclear Iran (“UANI”) , một nhóm vận động có trụ sở tại New York đã nghi ngờ nước Cộng hòa Hồi giáo từ lâu. Trong một bức thư ngày 11/10 gửi Cục Hàng hải Việt Nam, nhóm UANI này cho biết phân tích các bức ảnh vệ tinh của họ cho thấy tàu Southys đã nhận dầu chuyển từ tàu sang tàu vào tháng 6 từ một tàu chở dầu có tên Oman Pride.

Bộ Tài chính Hoa Kỳ đã xác định Oman Pride vào tháng 8 được dùng để vận chuyển dầu của Iran như một phần của kế hoạch buôn lậu nhằm làm giàu cho đội viễn chinh Quds của Lực lượng Vệ binh Cách mạng.

Bộ Tài chính Mỹ cáo buộc rằng số dầu của Iran đó cuối cùng sẽ được bán vào Đông Á mà không xác định tên một quốc gia cụ thể nào.

Việc Iran bắt giữ tàu Southys sẽ là vụ mới nhất trong một chuỗi các vụ hải tặc và vụ nổ làm rung chuyển Vịnh Oman, nằm gần eo biển Hormuz, cửa hẹp của Vịnh Ba Tư, nơi có 1/5 tổng số dầu buôn bán đi qua.

Hải quân Mỹ đổ lỗi cho Iran về một loạt vụ tấn công bằng mìn nhằm vào các tàu gây thiệt hại cho những tàu chở dầu vào năm 2019, cũng như vụ tấn công bằng máy bay không người lái nhằm vào một tàu chở dầu có liên kết với Israel khiến hai thành viên thủy thủ đoàn châu Âu thiệt mạng hồi đầu năm nay. Chỉ vài tháng trước, hải tặc Iran đã xông vào và bắt một tàu chở nhựa đường mang cờ Panama ở ngoài khơi Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất.

Tehran phủ nhận đã mở những cuộc tấn công, nhưng một cuộc chiến trong bóng tối rộng lớn hơn giữa Iran và phương Tây đã diễn ra trong vùng biển đầy biến động của khu vực kể từ đó Tổng thống Donald Trump rút Mỹ ra những lệnh trừng phạt đối với nước này.

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”

Nguồn: Iran seized Vietnamese oil tanker in Gulf of Oman, US officials say | Associated Press | November 4, 2021.