ITACO kiện Việt Nam ra Toà trọng tài đòi bồi thường thiệt hại hàng tỷ đô la

DCVOnline

Công ty Cổ phần Đầu tư & Công nghiệp Tân Tạo (ITACO), do Maya Dangelas (tên khai sinh Đặng Thị Hoàng Yến) làm chủ tịch, đã khởi kiện nước CHXHCN Việt Nam ra toà trọng tài quốc tế đòi bồi thường thiệt hại hàng tỷ USD theo Hiệp định giữa Hoa Kỳ và Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam về Quan hệ Thương mại.

Tháng 9, 2019 ITACO nộp đơn khởi kiện Việt Nam sau một loạt nhữngcuộc tấn công nhắm vào công ty này do Thủ tướng lúc bấy giờ là Nguyễn Tấn Dũng và hệ thống tham nhũng của Việt Nam chủ động. Những khu công nghiệp của ITACO đã thu hút giới đầu tư nước ngoài và tạo việc làm và tiện ích cho người dân địa phương.

Maya Dangelas (tên khai sinh Đặng Thị Hoàng Yến) và công ty Cổ phần Đầu tư & Công nghiệp Tân Tạo (ITACO)

Dangelas/Hoàng Yến, một đảng viên đảng CSVN, được đảng cử để dân bầu vào Quốc hội đại diện cho dân những huyện Thủ Thừa, Bến Lức, Đức Hòa, Đức Huệ thuộc tỉnh Long An vào năm 2011; bà đã vạch trần hệ thống tham nhũng có liên quan đến Thủ tướng lúc bấy giờ. Hoàng Yến đã dùng tư cách đại biểu quốc hội lên tiếng chống tham nhũng và đòi phải có sự minh bạch hơn trong khu vực kinh tế Nhà nước Việt Nam. Kết cuộc, năm 2012 Hoàng Yến đã bị Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Long An đề nghị với Quốc hội Việt Nam xin bãi miễn tư cách đại biểu Quốc hội của bà với lý do đã khai lý lịch “không chính xác” khi ứng cử đại biểu quốc hội (đã không khai đã là Đảng viên và khai độc thân khi đã ly hôn với chồng là Jimmy Trần).

Tháng 7, 2022, Tòa án Tòa án Judiciaire de Paris đã đã ban hành án lệnh công nhận phán quyết có lợi cho doanh nhân Maya Dangelas và hai Công ty Hoa Kỳ của bà chống lại Việt Nam trong vụ kiện trọng tài  đầu tiên. Án lệnh của Toà án Paris buộc nước CHXHCN Việt Nam phải bồi hoàn phần lớn án phí và chi phí của họ trong giai đoạn xét xử của trọng tài.

Dangelas, Chủ tịch Tập đoàn Năng lượng Tân Tạo, U.S. Global Institute, Inc., và Angels Company, Inc., đang kêu gọi giới đầu tư Mỹ và những nước khác hãy đòi Việt Nam trả lại những khoản đầu tư của họ đã bị  Nguyễn Tấn Dũng, Thủ tướng lúc bấy giờ, đánh cắp. Bà tin rằng án lệnh này sẽ giúp ngăn chặn tình trạng tham nhũng trong chính phủ và buộc nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam phải chịu trách nhiệm về những việc làm sai trái của cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.

Dự án Trung tâm Nhiệt điện Kiên Lương vẫ là tấm bảng quảng cáo và bãi đất trống nhiều năm qua. Ảnh: Lê Vân

Vụ kiện ra Toà Trọng tài về vụ Nhà máy điện Kiên Lương được yêu cầu theo Ủy ban Luật Thương mại Quốc tế của Liên hợp quốc (UNCITRAL). Tháng 9 năm 2019, Hoàng Yến, trong giấy tờ khởi kiện là Maya Dangelas, công dân Mỹ từ năm 2005, thuê bốn công ty luật đại diện để kiện ông Nguyễn Tấn Dũng với cáo buộc là “hồi còn giữ chức thủ tướng, ông đã hủy bỏ bất hợp pháp thỏa thuận xây dựng, làm chủ và vận hành Dự án Nhiệt điện Kiên Lương (tỉnh Kiên Giang), Việt Nam”, đòi bồi thường 2,5 tỷ USD.

Paris là trụ sở của Toà Trọng tài Quốc tế do được thế giới công nhận là diễn đàn hàng đầu về trọng tài quốc tế. Dangelas đang đòi Việt Nam bồi thường số tiền không dưới 2,5 tỷ USD. Với những công ty do bà làm chủ, Khu liên hợp Nhiệt điện Kiên Lương sẽ tạo ra động lực kinh tế trị giá hàng tỷ đô la, mang lại cơ hội việc làm và giáo dục cho những người khốn khó ở Việt Nam và Hoa Kỳ.

Hoàng Yến sinh năm 1959 ở Hải Phòng, bố là cán bộ Sài Gòn tập kết ra bắc. Tốt nghiệp  Trường Đại học Kinh tế Tp HCM và sau đó Hoàng Yến trở thanh doanh gia, chủ nhân của Tập đoàn Tân Tạo, Tổng công ty Tân Tạo, Tổng công ty Đầu tư và Công nghiệp Tân Tạo và Tổng công ty Năng lượng Tân Tạo (“Các công ty Tân Tạo”).  Dangelas hiện sinh sống tại Houston, Texas.

Theo tin ngày 18 tháng 9, 2023 của Tạp chí Trọng tài Toàn cầu (Global Arbitration Review) thì Việt Nam đã thất bại trong việc xin bãi nại vụ kiện do Maya Dangelas khởi tố từ 2019.

Một tòa án của Pháp đã giữ nguyên quyết định của tòa trọng tài UNCITRAL về việc Maya Dangelas đòi Việt Nam bồi thường theo hiệp ước khoảng 2,5 tỷ USD về việc hủy bỏ một dự án nhiệt điện.

Từ 2004 đến 2022 Việt Nam bị giới đầu tư quốc tế từ Mỹ, Trung Hoa, Nam Hàn, Anh, Hoà Lan, Pháp kiện 11 lần, 5 vụ vẫn chưa giải quết xong

© 2023 DCVOnline

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net


Nguồn: 

  1. ITACO Launches Multi-Billion Dollar Arbitration Against Vietnam | ITACO | GlobeNewswire | July 05, 2022
  2. Paris Tribunal Judiciaire Issues a Decision Recognizing an Award in Favor of Entrepreneur Dr. Maya Dangelas and Her Companies Against Viet Nam in the First Arbitration Case  | ITACO | GlobeNewswire | July 08, 2022.
  3. Vietnam fails to halt treaty claim by dual national |Jack Ballantyne | Global Arbitration Review | 18 September 2023
  4. Investment Dispute Settlement Navigator | Investment Policy Hub |UNCTAD