Ông Trump lại tiếp tục nói láo như cuội

Daniel Dale (CNN) | Nguyễn Văn Chát phỏng dịch

Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra hàng loạt tuyên bố – ít nhất là 20 –sai lệch như thường lệ trong một cuộc trò chuyện hôm thứ Hai với Elon Musk, tỷ phú ủng hộ ông; cuộc trò chuyện đã phát đi trên mạng xã hội X của Musk.

Hầu hết những tuyên bố sai lệch ứng cử viên tổng thống của đảng cộng hòa đưa ra đều là những tuyên bố đã bị bác bỏ nhiều lần trước đây, một số khác đã bị bác bỏ từ nhiều năm trước. Chúng bao trùm nhiều chủ đề từ nhập cư, kinh tế, chính sách đối ngoại, thành tích của Trump khi còn tại chức, đến Phó Tổng thống Kamala Harris, đối thủ của ông thuộc Đảng Dân chủ.

Dưới đây là một số kiểm tra có thống kê hẳn hoi.

Tội phạm

Trump tuyên bố: “Tỷ lệ tội phạm của chúng ta đang tăng cao đến mức chóng mặt.”

Sự thật trước tiên: Tuyên bố của Trump sai. Cả tội phạm bạo lực và tội phạm tài sản đều giảm đáng kể vào năm 2023 và trong quý đầu tiên của năm 2024.

Dữ liệu sơ bộ từ FBI cho thấy tỷ lệ giết người đã giảm khoảng 13% và tội phạm bạo lực tổng thể giảm khoảng 6% so với năm 2022, đưa cả mức giết người và tội phạm bạo lực xuống thấp hơn so với năm cuối cùng của nhiệm kỳ đầu của Trump vào năm 2020.

Dữ liệu của FBI cho quý đầu tiên của năm 2024 cho thấy mức giảm thậm chí còn sâu hơn so với cùng kỳ năm 2023 – giảm khoảng 26% về số vụ giết người và khoảng 15% về tổng thể tội phạm bạo lực.

Jeff Asher, chuyên gia dữ liệu tội phạm và đồng sáng lập của công ty AH Datalytics, cho biết vào đầu năm nay rằng nếu số liệu cuối cùng của năm 2023 cho thấy mức giảm ít nhất 10% về số vụ giết người so với năm 2022, thì đây sẽ là mức giảm nhanh nhất từng được ghi nhận tại Mỹ. Ông cũng lưu ý rằng cả dữ liệu sơ bộ của FBI được công bố trong quý đầu tiên của năm 2024 và “dữ liệu tội phạm thu thập từ một số nguồn độc lập khác đều cho thấy mức giảm thậm chí còn lớn hơn về tội phạm tài sản và tội phạm bạo lực, bao gồm cả sự sụt giảm đáng kể hơn về số vụ giết người cho đến nay trong năm nay so với năm 2023, mặc dù vẫn còn thi gian trong năm đ nhng khuynh hướng đó có th thay đi.”

Lạm phát

Trump nói: “Tôi nghĩ chúng ta đang có mức lạm phát tồi tệ nhất trong 100 năm qua. Họ nói rằng là 48 năm, nhưng tôi không tin điều đó.

Sự thật trước tiên: Trump đã trình bày điều này như một ý kiến cá nhân, nhưng nó vẫn vô căn cứ – sai lầm ở hai khía cạnh khác nhau. Đầu tiên, ngay cả khi tỷ lệ lạm phát đạt đỉnh trong nhiệm kỳ của Biden là 9,1% vào tháng 6 năm 2022, thì tỷ lệ này vẫn là cao nhất kể từ năm 1981 – tức là khoảng 40 đến 41 năm trước, chắc chắn không phải là “100 năm” và thậm chí không phải là “48 năm”. Thứ hai, lạm phát đã giảm mạnh kể từ đỉnh điểm tháng 6 năm 2022 và tỷ lệ mới nhất, lúc ông phát biểu, cho tháng 7 năm 2024 là 3,2% – một tỷ lệ mà ngay cả khi không tính đến thời kỳ ông Biden thì nó vẫn vượt quá mức của năm 2011.

Xăng dầu

Trump nói: “Xăng bây giờ đang ở mức khoảng 5 đô la.”

Sự thật trước tiên: Tuyên bố của Trump sai. Giá trung bình toàn quốc của một gallon xăng thông thường đã ở mức 5 đô la vào tháng 6 năm 2022, nhưng từ đó nó đã giảm. Theo AAA, giá xăng trung bình trên toàn quốc hôm thứ Hai là 3,85 đô la,

Giá xăng trung bình tại thời điểm Trump phát biểu vào thứ Hai cao hơn 3,80 đô la, nhưng giá đó vẫn thấp hơn đáng kể so với mức 5 đô la mà ông đề cập.

Thất nghiệp

Trump tuyên bố rằng tỷ lệ thất nghiệp sẽ là 10% nếu có một phương pháp tính toán trung thực. Sự thật trước tiên: Tuyên bố của Trump sai. Không có tỷ lệ thất nghiệp nào gần 10%. Tỷ lệ thất nghiệp chính thức, đã được tính toán trong nhiều chục năm theo một phương pháp được quốc tế công nhận, là 3,5% trong tháng 7 – gần với mức thấp lịch sử.

Thậm chí một biện pháp thay thế thường được giới phê bình sử dụng, U-6, gồm cả những người làm việc bán thời gian vì họ không thể tìm được việc làm toàn thời gian, cũng chỉ là 6,7% trong tháng 7, theo Cục Thống kê Lao động Mỹ.

Bảo hiểm Xã hội Và Medicare

Trump tuyên bố rằng Đảng Dân chủ “muốn cắt” những khoản trợ cấp của những chương trình an sinh xã hội và Medicare.

Sự thật trước tiên: Tuyên bố này của Trump sai. Đảng Dân chủ đã không đề nghị cắt giảm phúc lợi An sinh Xã hội hoặc Medicare. Trên thực tế, Tổng thống Joe Biden đã nhiều lần tuyên bố rằng ông sẽ bảo vệ những chương trình này.

Số người nhập cư

Trump tuyên bố rằng trong nhiệm kỳ của Biden, “chúng ta sẽ có 15 triệu người vượt biên trái phép.

Sự thật trước tiên: Tuyên bố của Trump là sự phóng đại quá mức. Không có 15 triệu người nhập cư không giấy tờ nào đã vượt biên giới Mỹ-Mexico trong nhiệm kỳ của Biden. Số liệu thống kê cho hấy có khoảng 3,5 triệu người vượt biên đã bị bắt giữ và trục xuất trong nhiệm kỳ của Biden tính đến tháng 7 năm 2024, theo Cơ quan Hải quan và Biên phòng Mỹ (CBP). Con số này bao gồm cả những người đã cố gắng vượt biên nhiều lần, do vậy số lượng người vượt biên thực tế ít hơn.

Tài chánh

Trump tuyên bố: “Tất cả những gì chúng ta đã tạo ra, bây giờ đã bị hoàn toàn xóa sạch.

Sự thật trước tiên: Tuyên bố này sai. Chỉ số chứng khoán S&P 500 hiện tại (tháng 8 năm 2024) đã cao hơn mức cao nhất mà nó từng đạt được trong nhiệm kỳ của Trump.

Dưới thời ông Biden, chỉ số S&P 500 đã tăng khoảng 28% kể từ khi ông nhậm chức, tính đến đầu tháng 8 năm 2024. Chỉ số này đã giảm mạnh vào năm 2022 nhưng đã hồi phục và đang ở mức cao hơn so với thời điểm trước đại dịch trong nhiệm kỳ của Trump.

Nga và Ukraine

Trump tuyên bố rằng dưới thời ông Biden, “Nga đã kiểm soát được toàn bộ Ukraine.

Sự thật trước tiên: Tuyên bố của Trump sai. Nga đã mở cuộc xâm lăng lớn vào Ukraine vào tháng 2 năm 2022 và chiếm giữ một số lãnh thổ, nhưng hiện chỉ kiểm soát một phần của Ukraine – không phải toàn bộ đất nước.

Trong cuộc kháng chiến giữ nước, Ukraine đã giữ lại được hầu hết lãnh thổ, kể cả thủ đô Kyiv, và đã giành lại một số vùng lãnh thổ bị Nga chiếm đóng, với sự hỗ trợ quân sự và tài chính đáng kể của đồng minh, kể cả Mỹ.

Vaccine

Trump tuyên bố rằng ông đã phát triển vaccine Covid-19 nhanh hơn so với những chuyên gia y tế dự đoán.

Sự thật trước tiên: Đây là một tuyên bố mang tính phóng đại. Giới chuyên gia y tế đã cảnh báo rằng vaccine có thể mất từ 12 đến 18 tháng để phát triển, nhưng vaccine đã được phê duyệt để dùng khẩn cấp trong vòng chưa đầy một năm. Tuy nhiên, thành công này có thể được quy cho nỗ lực toàn cầu và sự hợp tác chưa từng có giữa những nhà khoa học, chính phủ và những công ty dược phẩm trên toàn thế giới, chứ không chỉ riêng Trump.

Phóng sự của Truyền thông

Trump tuyên bố rằng giới truyền thông đã đối xử không công bằng với ông, trong khi bao che cho những sai lầm của Biden. Sự thật trước tiên: Đây là một nhận định cá nhân và không thể chứng minh được bằng số liệu khách quan. Tuy nhiên, nhiều cuộc nghiên cứu truyền thông đã cho thấy rằng Trump nhận được một số lớn những bài viết tiêu cực trong nhiệm kỳ của mình. Mặc dù vậy, Biden cũng không miễn nhiễm với những bài phê bình cuả giới truyền thông, đặc biệt là về vấn đề kinh tế và chính sách đối ngoại.

Sức khỏe tâm thần

Trump tuyên bố rằng những vấn đề về sức khỏe tâm thần của trẻ em đang gia tăng đáng kể.

Sự thật trước tiên: Trump không sai khi nói rằng sức khỏe tâm thần của trẻ em là một mối quan tâm ngày càng tăng. những nghiên cứu đã cho thấy rằng tỷ lệ lo âu, trầm cảm, và những vấn đề sức khỏe tâm thần khác của trẻ em đã tăng lên trong những năm gần đây, đặc biệt là do những căng thẳng liên quan đến đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, đây là một vấn đề phức tạp và không phải hoàn toàn mới hoặc do chính quyền Biden gây ra.

Đồng hồ không thể quay kim ngược

Trump tuyên bố rằng nếu Biden được tái đắc cử, nước Mỹ sẽ đối diện với sự suy tàn không thể đảo ngược.

Sự thật trước tiên: Tuyên bố này là quan điểm cá nhân và không dựa trên dữ liệu thực tế. Mặc dù có những tranh cãi về những chính sách của Biden, nhưng việc tuyên bố rằng nước Mỹ sẽ đối diện với sự suy tàn không thể đảo ngược là một tuyên bố không có cơ sở khoa học hoặc thống kê.

Những thành tựu của chính quyền Trump

Trump đã tuyên bố nhiều lần rằng ông đã đạt được nhiều thành tựu hơn bất kỳ tổng thống nào khác trong lịch sử Mỹ.

Sự thật trước tiên: Tuyên bố này là chủ quan và khó có thể xác minh được một cách khách quan. Mặc dù Trump đã đạt được một số thành tựu quan trọng trong nhiệm kỳ của mình, nhưng việc khẳng định ông đã đạt được nhiều hơn tất cả những tổng thống khác là một so sánh không có cơ sở rõ ràng và tùy thuộc vào quan điểm cá nhân của từng người.

Tỷ lệ ủng hộ

Trump tuyên bố rằng ông đang dẫn đầu trong tất cả những cuộc thăm dò dư luận, và rằng điều này cho thấy sự ủng hộ mạnh mẽ đối với ông.

Sự thật trước tiên: Trump đã dẫn đầu trong một số cuộc thăm dò sơ bộ của Đảng Cộng hòa, nhưng không phải tất cả. Một số cuộc thăm dò cho thấy ông dẫn trước những đối thủ Đảng Cộng hòa khác, nhưng cũng có những cuộc thăm dò cho thấy cuộc đua giữa Trump và những đối thủ khác đang rất sát nút. Hơn nữa, những cuộc thăm dò có thể thay đổi theo thời gian và không phải lúc nào cũng là một chỉ số đáng tin cậy cho kết quả cuối cùng của cuộc bầu cử.

Covid-19 và chính quyền Biden

Trump tuyên bố rằng chính quyền Biden đã thất bại hoàn toàn trong việc giải quyết đại dịch Covid-19, và rằng họ đã phá hủy nền kinh tế Mỹ.

Sự thật trước tiên: Tuyên bố của Trump là một nhận định chủ quan. Chính quyền Biden đã phải đối phó với nhiều thách thức trong việc đối diện và giải quyết đại dịch, nhưng cũng đã có những thành công, chẳng hạn như chiến dịch chích ngừa toàn quốc. Về nền kinh tế, đại dịch đã gây ra những khó khăn lớn, nhưng cũng đã có những dấu hiệu phục hồi mạnh mẽ dưới thời Biden, kể cả tỷ lệ thất nghiệp thấp và sự tăng trưởng kinh tế.

Trung Hoa

Trump tuyên bố rằng ông là người duy nhất có thể đối đầu với Trung Hoa và rằng dưới thời Biden, Trung Hoa đã trở nên mạnh mẽ hơn.

Sự thật trước tiên: Trump đã thực hiện một số biện pháp cứng rắn đối với Trung Hoa trong nhiệm kỳ của mình, nhưng việc cho rằng ông là người duy nhất có thể đối đầu với Trung Hoa là một tuyên bố chủ quan. Chính quyền Biden cũng đã có một lập trường cứng rắn đối với Trung Hoa, kể cả việc duy trì những biện pháp tăng thuế nhập cảng và tăng cường quan hệ với những đồng minh để đối phó với sức mạnh ngày càng tăng của Trung Hoa.

Nguy cơ chiến tranh

Trump tuyên bố rằng dưới thời Biden, thế giới đang đứng trước nguy cơ chiến tranh thế giới thứ ba.

Sự thật trước tiên: Tuyên bố này là cường điệu và gây tranh cãi. Mặc dù thế giới đang phải đối mặt với nhiều căng thẳng địa chính trị, nhưng không có bằng chứng rõ ràng nào cho thấy nguy cơ chiến tranh thế giới thứ ba đang cận kề. Chính quyền Biden đã cố gắng giảm căng thẳng và duy trì những mối quan hệ quốc tế để ngăn chặn xung đột toàn cầu.

Bầu Cử 2020

Trump tiếp tục tuyên bố rằng cuộc bầu cử năm 2020 đã bị đánh cắp khỏi tay ông, và Biden không phải là tổng thống hợp pháp.

Sự thật trước tiên: Tuyên bố của Trump về việc cuộc bầu cử năm 2020 bị đánh cắp đã bị nhiều tòa án, giới hữu tổ chức chức bầu cử và những cuộc kiểm tra độc lập bác bỏ. Không có bằng chứng xác thực nào chứng minh cho những cáo buộc của Trump về việc gian lận bầu cử khắp nơi. Biden đã đắc cử với số phiếu bầu cử tri đoàn lớn và là tổng thống hợp pháp của Hoa Kỳ.

Âu Châu và Viện trợ cho Ukraine

Trump lại tuyên bố rằng những nước Âu châu không đóng góp đủ cho viện trợ Ukraine. Ông nói, “Với Ukraine, chúng ta đã chi khoảng 250 tỷ đô la và họ chỉ chi khoảng 71 tỷ đô la.”

Sự thật trước tiên: Tuyên bố của Trump sai. Theo dữ liệu từ Viện Kinh tế Thế giới Kiel ở Đức, cho đến tháng 6, những nước Âu châu đã cam kết và cung cấp viện trợ cho Ukraine nhiều hơn Mỹ kể từ khi cuộc xâm lăng của Nga bắt đầu vào đầu năm 2022.

Viện Kiel, tổ chức theo dõi sát viện trợ cho Ukraine, cho biết từ cuối tháng 1 năm 2022 (trước khi Nga xâm lăng vào tháng 2 năm 2022) đến tháng 6 năm 2024, Liên minh Âu châu và những quốc gia Âu châu khác đã cam kết viện trợ tổng cộng khoảng 205 tỷ đô la cho Ukraine, gồm viện trợ quân sự, tài chính và nhân đạo, so với khoảng 108 tỷ đô la mà Mỹ đã cam kết. Âu châu cũng đã vượt qua Mỹ về viện trợ đã thực sự được “phân bổ” cho Ukraine – được định nghĩa như viện trợ đã được giao hoặc được chỉ định để giao – ở mức khoảng 121 tỷ đô la cho Âu châu so với khoảng 82 tỷ đô la cho Mỹ.

Mỹ dẫn đầu Âu châu về viện trợ quân sự đã được phân bổ, nhưng rất sát nút – khoảng 56,42 tỷ đô la so với 56,35 tỷ đô la.

Điều quan trọng cần lưu ý là có thể có những tổng số khác nhau nếu sử dụng những phương pháp tính toán khác nhau. Tuy nhiên, tuyên bố của Trump rằng Mỹ đã cam kết hoặc cung cấp nhiều viện trợ hơn Âu châu là không đúng sự thật.

Thương mại với Âu châu

Trump tuyên bố, “Nếu bạn sản xuất một chiếc xe hơi ở Hoa Kỳ, bạn không thể bán nó ở Âu châu. Bạn không thể bán được. Điều đó là không thể.

Sự thật trước tiên: Không đúng là không thể bán một chiếc xe hơi sản xuất tại Mỹ ở Âu châu.

Theo báo cáo tháng 12 năm 2023 của Hiệp hội những Công ty Sản Xuất Xe hơi Âu châu, EU là thị trường lớn thứ hai cho xuất cảng xe hơi của Mỹ – nhập cảng 271.476 xe hơi của Mỹ vào năm 2022, trị giá gần 9 tỷ euro. (Một số trong số này là xe hơi do những công ty sản xuất ô tô Âu châu sản xuất tại những xưởng ở Mỹ.) Văn phòng thống kê của EU, Eurostat, cho biết nhập cảng ô tô từ Mỹ đã đạt đỉnh mới vào năm 2020, năm cuối cùng Trump tại vị, với giá trị khoảng 11 tỷ euro.

Iran và tài trợ cho những nhóm khủng bố

Trong khi ca ngợi thành tích của mình trong việc đối phó với Iran, Trump tuyên bố, “Họ không có tiền cho Hamas, họ không có tiền cho Hezbollah, họ không có tiền cho bất kỳ tổ chức khủng bố nào.

Sự thật trước tiên: Tuyên bố của Trump rằng Iran không có tiền cho những nhóm khủng bố trong suốt nhiệm kỳ của ông sai. Theo bốn chuyên gia nói với CNN vào tháng 6, tài trợ của Iran cho những nhóm này đã giảm trong nửa cuối nhiệm kỳ của ông, phần lớn vì những biện pháp trừng phạt của Mỹ đối với Iran đã có ảnh hưởng tiêu cực lớn đến nền kinh tế Iran, nhưng tài trợ chưa bao giờ hoàn toàn ngừng lại. Chính quyền Trump cũng nói vào năm 2020 rằng Iran vẫn tiếp tục tài trợ cho những nhóm khủng bố bao gồm Hezbollah.

Chính quyền Trump bắt đầu áp đặt những biện pháp trừng phạt đối với Iran vào cuối năm 2018, theo đuổi chiến dịch được gọi là “áp lực tối đa”. Nhưng Bộ trưởng Ngoại giao do Trump bổ nhiệm, Mike Pompeo, đã nói vào năm 2020 là Iran vẫn tiếp tục tài trợ cho những nhóm khủng bố.

Pompeo nói trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 5 năm 2020, theo một bản ghi được đăng trên trang web của Bộ Ngoại giao: “Vì vậy, bạn tiếp tục thấy rằng, bất chấp việc giới lãnh đạo Iran yêu cầu nhiều tiền hơn cho họ, họ vẫn đang dùngtài nguyên mà họ có để tiếp tục tài trợ cho Hezbollah ở Lebanon và đe dọa nhà nước Israël, viện trợ cho những nhóm khủng bố Shia ở Iraq, tất cả những điều mà họ đã làm trong lịch sử – tiếp tục xây dựng khả năng của họ ngay cả khi người dân trong chính đất nước của họ đang chịu đựng.” Trump có thể nói một cách công bằng rằng những biện pháp trừng phạt của ông đối với Iran đã làm cho cuộc sống của những nhóm khủng bố trở nên khó khăn hơn (mặc dù không rõ những hoạt động của họ bị ảnh hưởng đến mức nào). Nhưng ông lại tiếp tục phóng đại những thành tựu chính đáng của mình.

Trung Hoa mua dầu của Iran

Trump lập lại tuyên bố quen thuộc rằng ông đã thành công trong việc gây áp lực buộc Trung Hoa không còn mua dầu từ Iran nữa. “Iran đã phá sản vì tôi đã nói với Trung Hoa, ‘Nếu bạn mua từ Iran… Dầu, đó là tất cả về dầu, đó là nơi mà tiền bạc nằm. ‘…Nếu bạn mua dầu từ Iran, bạn sẽ không làm ăn gì với Hoa Kỳ.’ Và tôi có ý định thật sự, và họ nói, ‘Chúng tôi sẽ bỏ qua,’ và họ đã không mua dầu.

Sự thật trước tiên: Tuyên bố của Trump sai. Mức nhập cảng dầu Iran của Trung Hoa đã giảm mạnh dưới thời Trump vào năm 2019, năm mà chính quyền Trump đã nỗ lực ngăn chặn những việc mua như vậy, nhưng chúng không bao giờ dừng lại – và sau đó chúng đã tăng mạnh trở lại khi Trump vẫn còn là tổng thống. Khi Trump đưa ra một tuyên bố tương tự, Matt Smith, chuyên viên phân tích dầu chính cho khu vực châu Mỹ tại Kpler, một công ty tình báo thị trường, nói vào tháng 11, nói “Tuyên bố đó không đúng vì nhập cảng dầu thô từ Iran của Trung Hoa chưa bao giờ dừng lại.”

Số liệu chính thức của Trung Hoa không ghi nhận mua dầu thô từ Iran trong tháng cuối cùng của Trump tại vị, tháng 1 năm 2021, và cũng không có trong hầu hết năm đầu tiên của Biden tại vị. Nhưng điều đó không có nghĩa là nhập cảng của Trung Hoa thực sự đã ngừng; những chuyên gia trong ngành nói rằng việc Trung Hoa tiếp tục nhập cảng dầu từ Iran đã được che giấu bằng nhiều cách khác nhau.

Smith nói rằng dầu thô từ Iran thường được liệt kê trong dữ liệu của Trung Hoa là từ Malaysia; Tầu dầu có thể đi từ Iran với hệ thống truyền tín hiệu tắt và sau đó bật chúng lên khi gần Malaysia, Smith nói, hoặc chuyển dầu của Iran sang những tàu khác.

Ali Vaez, giám đốc dự án Iran tại Nhóm Khủng hoảng Quốc tế, nói trong một email vào tháng 11: “Trung Hoa đã giảm mạnh nhập cảng từ Iran từ khoảng 800.000 thùng mỗi ngày vào năm 2018 xuống còn 100.000 thùng vào cuối năm 2019. Nhưng khi Trump rời nhiệm sở, chúng đã trở lại mức 600.000-700.000 thùng.”

Quân cụ và Afghanistan

Sau khi nói về tình trạng dụng cụ quân sự của Hoa Kỳ, Trump nói, “Chúng ta đã trả lại 85 tỷ USD cho Afghanistan, nếu bạn có thể tin điều đó. Chúng ta đã đưa họ 85 tỷ USD.”

Sự thật trước tiên: Con số 85 tỷ USD của Trump sai. Mặc dù một số lớn dụng cụ quân sự mà Hoa Kỳ đã cung cấp cho quân đội Afghanistan thực sự đã bị bỏ lại cho Taliban sau khi Hoa Kỳ rút quân, Bộ Quốc phòng đã ước tính rằng nhưng dụng cụ này trị giá khoảng 7,1 tỷ USD – một phần trong khoảng 18,6 tỷ USD giá trị dụng cụ đã cung cấp cho lực lượng Afghanistan từ năm 2005 đến năm 2021. Và một số dụng cụ còn lại đã bị vô hiệu hóa trước khi lực lượng Hoa Kỳ rút đi.

Như những kiểm tra thực tế khác đã giải thích, con số “85 tỷ USD” là con số được làm tròn (gần đúng hơn là 83 tỷ USD) cho tổng số tiền mà Quốc hội đã phê duyệt trong thời gian chiến tranh cho một quỹ hỗ trợ lực lượng an ninh Afghanistan. Một phần nhỏ của nguồn tài trợ này dành cho dụng cụ.

Tình trạng trước khi có “Quyền Thử”

Trump tuyên bố rằng trước khi ông ký luật “Quyền Thử” vào năm 2018 để tạo điều kiện cho bệnh nhân mắc bệnh nan y dễ dàng thử những loại thuốc đang thí nghiệm chưa được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) phê duyệt, những bệnh nhân như vậy sẽ không có lựa chọn nào nếu họ không có tiền để đi ra nước ngoài.

Ông nói: “Bạn biết đấy, nếu họ có tiền, họ sẽ đến Á châu, họ sẽ đến Âu châu. Nếu họ không có tiền, họ sẽ trở về nhà và chết. Đó là những gì đã xẩy ra, họ trở về nhà và chết.”

Sự thật: Không đúng rằng những bệnh nhân mắc bệnh nan y sẽ chỉ phải trở về nhà và chết mà không có quyền thử trị liệu bằng những loại thuốc thí nghiệm hoặc phải đi đến những quốc gia nước ngoài tìm kiếm những phương pháp điều trị như vậy cho đến khi Trump ký luật Quyền Thử. Trước khi có luật này, bệnh nhân phải yêu cầu chính phủ liên bang cho phép dùng những loại thuốc đang thí nghiệm – nhưng chính phủ gần như luôn đồng ý.

Scott Gottlieb, người đã giữ vai trò Ủy viên FDA dưới thời Trump, đã nói với Quốc hội vào năm 2017 rằng FDA đã phê duyệt 99% những yêu cầu của bệnh nhân theo chương trình “tiếp cận mở rộng” của chính mình. Gottlieb điều trần, “Những yêu cầu khẩn cấp cho những cá nhân người bệnh thường được cấp phép ngay lập tức qua điện thoại và những yêu cầu không khẩn cấp thường được giải trong vòng vài ngày.

Những vụ án liên quan đến Trump và chính quyền Biden

Trump đã lập lại một tuyên bố mà ông đã đưa ra nhiều lần trong cuộc vận dộng tranh cử của mình – rằng chính quyền Biden đã tổ chức một vụ án hình sự về việc lật đổ cuộc bầu cử chống lại ông do một công tố viên quận địa phương ở Fulton County, Georgia đưa ra, một vụ án gian lận hình sự do một công tố viên quận địa phương ở Manhattan đưa ra, và một vụ án gian lận dân sự do tổng chưởng lý tiểu bang New York đưa ra. Sự thật: Điều này sai. Không có bằng chứng nào cho thấy Biden hoặc chính quyền của ông đứng sau bất kỳ vụ án nào trong số này. Những viên chức này không có trách nhiệm với tổng thống hoặc ngay cả chính phủ liên bang.

Tổng chưởng lý Merrick Garland đã điều trần trước Quốc hội vào đầu tháng Sáu về vụ án Manhattan mà Trump bị tuyên án có tội: “Công tố viên quận Manhattan có thẩm quyền về những vụ án liên quan đến luật tiểu bang New York, hoàn toàn độc lập với Bộ Tư pháp, cơ quan có thẩm quyền về những vụ án liên quan đến luật liên bang. Chúng tôi không kiểm soát công tố viên quận Manhattan. Công tố viên quận Manhattan không có trách nhiệm phúc trình với chúng tôi. Công tố viên quận Manhattan tự quyết định về những vụ án mà ông ấy muốn đưa ra theo luật bang của mình.”

Như ông đã làm trong cuộc trò chuyện với Musk, Trump đã nhiều lần nhắc đến một luật sư trong nhóm của Công tố viên quận Manhattan Alvin Bragg, Matthew Colangelo, khi đưa ra những tuyên bố như vậy; Colangelo đã rời Bộ Tư pháp vào năm 2022 để gia nhập văn phòng của công tố viên quận Bragg với vai trò cố vấn cấp cao. Nhưng không có bằng chứng nào cho thấy Biden có liên quan đến quyết định tuyển dụng Colangelo. Colangelo và Bragg đã là đồng nghiệp trong văn phòng tổng chưởng lý New York trước khi Bragg được bầu làm công tố viên quận Manhattan vào năm 2021.

Elon Musk đang nói chuyện với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vào ngày 30 tháng 5 năm 2020, tại Cape Canaveral, Fla. (Ảnh lưu trữ: AP/Alex Brandon, File)

Tác giả | Daniel Dale là phóng viên cao cấp tại Văn phòng Washington của CNN, ông phụ trách mục kiểm tra sự thật về những tuyên bố chính trị. Trước khi làm việc với CNN vào năm 2019, Dale đã làm việc với Toronto Star hơn 10 năm, kể cả vị trí Trưởng phòng Washington, nơi ông là nhà báo đầu tiên kiểm tra thực tế mọi tuyên bố sai sự thật của Tổng thống Donald Trump.

DCVOnline hiệu đính và trình bầy. Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net

____________________________

Nguồn: “Fact check: Trump made at least 20 false claims in his conversation with Elon Musk” | Daniel Dale | CNN | CNN’s Tami Luhby and William Montes contributed to this article | Posted on CTV News (Canada)