Nga cho biết Assad, tổng thống Syria từ chức và lưu vong sau cuộc tấn công chớp nhoáng của quân nổi dậy
DCVOnline | Tin ABC News
Trong một bước ngoặt đáng kinh ngạc, chế độ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad dường như đã sụp đổ sau khi quân nổi dậy tiến vào thủ đô Damascus, đặt quân của chính phủ trước việc bất ngờ 10 ngày sau khi họ bắt đầu mở cuộc tấn công chớp nhoáng.
Sáng sớm Chủ nhật theo giờ địa phương, bộ chỉ huy cuộc hành quân nổi dậy của nhóm Hồi giáo Hayat Tahrir al-Sham, hay HTS, tuyên bố tổng thống không còn ở thủ đô, viết: “Chúng tôi tuyên bố thành phố Damascus không còn tên bạo chúa Bashar al- Assad.”
Trong một tuyên bố sáng Chủ nhật, Bộ Ngoại giao Nga cho biết Tổng thống Syria Bashar al-Assad “đã quyết định rời khỏi chức vụ tổng thống và đi khỏi đất nước, và ra chỉ thị chuyển giao quyền lực một cách hòa bình.” Nga và Iran là hai nước ủng hộ quan trọng nhất của chính phủ Assad. Hiện chưa rõ tung tích của Assad. Tuy nhiên, Hôm thứ Haingười phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với các phóng viên, Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ cấp quyền tị nạn chính trị cho Tổng thống Syria Bashar Assad,vừa bị lật đổ.
Hãng thông tấn Nga Interfax dẫn lời ông Peskov nói:
“Tất nhiên, những quyết định như vậy không thể được đưa ra nếu không có người đứng đầu nhà nước. Đây là quyết định của ông ấy. Chúng tôi không có gì để nói với quý vị về nơi ở của ông Assad trong lúc này.”
Và Peskov cho biết thêm rằng theo kế hoạch, không có cuộc gặp chính thức nào giữa Putin và Assad. (Joe Simonetti của ABC News)
Video trên mạng xã hội cho thấy quân đội Syria bỏ đồn trú và rút lui. Cũng có tin về việc quân đội Syria đầu hàng ở những thành phố khác.
Vài giờ trước đó, nhóm phiến quân lần đầu tiên tuyên bố đã tiến thẳng vào thủ đô, đến nhà tù Sednaya, một cơ sở của chính phủ được tổ chức nhân quyền Tổ chức Ân xá Quốc tế mệnh danh là “lò sát sinh con người”.
HTS cho biết trong một tin nhắn, “Quân của chúng tôi đã bắt đầu tiến vào thủ đô Damascus.” Trong một tuyên bố tiếp theo, nhóm này cho biết đây là “sự kết thúc của kỷ nguyên bất công của nhà tù Sednaya.”
Thủ tướng Syria Ghazi al-Jalali công bố một đoạn video cho biết chính phủ sẵn sàng “chung tay” với phe đối lập và bàn giao trách nhiệm của mình. Thủ lãnh phe nổi dậy đã chỉ thị cho những chiến binh của họ không xâm nhập những địa điểm của chính phủ Syria, một thái độ rõ ràng nhằm dập tắt mọi nỗi sợ hãi trong thành phố và chờ đợi việc bàn giao chính thức vào buổi sáng.
Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Toà Bạch Ốc, Sean Savett, cho biết Tổng thống Joe Biden đang “theo dõi sát những sự kiện bất thường ở Syria.”
Phát biểu tại một hội nghị quốc phòng trước đó trong ngày, trước khi quân nổi dậy tiến vào thủ đô Hoa Kỳ, Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan cho biết tốc độ và tầm cỡ của cuộc tấn công nhanh chóng của họ một phần là do những nước ủng hộ chính của Assad – Iran, Nga và Hezbollah – đều đã “suy yếu và mất tập trung” trong những tháng gần đây.
Tình trạng đó đã khiến Assad “coi như trần trụi”, Sullivan nói tại Diễn đàn Quốc phòng Reagan ở California. “Quân của ông ta đã cạn kiệt.”
Trong khi đó, Tổng thống đắc cử Donald Trump nói trong một bài đăng trên Truth Social vào sáng sớm Chủ nhật rằng Assad “đã ra đi” và đã “bỏ trốn khỏi đất nước của mình.” Trump nói thêm rằng Nga “không còn quan tâm đến việc bảo vệ ông ấy nữa.”
Tổng thống sắp nhậm chức của Mỹ cho biết Moscow và những đối tác của Syria ở Iran đã suy yếu do cuộc xâm lăng Ukraine và những thành công quân sự gần đây của Israel trên khắp Trung Đông.
Cuộc tấn công chớp nhoáng của những nhóm nổi dậy
Nhìn chung, nhóm nổi dậy đã tuyên bố công nhận việc chiếm được bốn thành phố của Syria trong 24 giờ – Homs, Daraa, Queinetra và Sweida – trong một loạt tấn công nhanh chóng của những chiến binh đối lập mà hầu như không gặp phải sự kháng cự nào từ phía quân đội chính phủ.
Trong suốt ngày thứ Bẩy, khi lực lượng nổi dậy đang di chuyển, quân đội Syria đã rút khỏi phần lớn miền nam Syria, bỏ lại nhiều khu vực, gồm cả hai thủ phủ tỉnh, dưới sự kiểm soát của quân nổi dậy, theo quân đội và phe đối lập.
Trong một tuyên bố hôm thứ Bẩy trước đó, chính phủ Syria ban đầu phủ nhận việc ông Assad đã bỏ trốn, đồng thời đưa ra một tuyên bố gọi những tin ngược lại là “tin đồn và tin giả”.
Tình báo Mỹ đã chuẩn bị cho việc tiền tuyến của Assad sụp đổ dưới sức ép của quân nổi dậy và Mỹ có thông tin tình báo rằng gia đình Assad đã rời Syria đến Moscow.
Đầu tuần này, quân chính phủ đã rút khỏi Hama, thành phố lớn thứ tư của Syria, nằm giữa thủ đô Damascus ở phía nam và Aleppo – thành phố thứ hai của Syria – ở phía bắc.
Aleppo thất thủ trong cuộc tấn công chớp nhoáng của phiến quân vào ngày 29/11. Hama là một trong số ít thành phố lớn không rơi và tay quân chống chính phủ sau cuộc cách mạng bất thành năm 2011 chống lại sự cai trị của Assad.
Phiến quân Syria là ai?
Cuộc tấn công của phiến quân đang được tiến HTS tiến hành và do một nhóm dân quân Syria do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn gọi là Quân đội Quốc gia Syria.
HTS, có nguồn gốc từ al-Qaida, bị Mỹ coi là một tổ chức khủng bố.
HTS do Abu Mohammad al-Jolani lãnh đạo, người mà trong những ngày gần đây đã cố gắng tránh xa quá khứ thánh chiến của mình. Jolani sinh ra ở Ả Rập Saudi, cha mẹ là người Syria đến từ Cao nguyên Golan do Israel chiếm đóng và lớn lên ở Damascus.
Jolani cho biết trong một cuộc phỏng vấn với PBS vào năm 2021 rằng ông ấy đã chiến đấu cho al-Qaida ở Iraq trong thời kỳ Mỹ chiếm đóng. Jolani cho biết ông đã bị quân đội Mỹ bắt giữ và bị giam giữ hơn 5 năm tại một số trại giam, gồm cả những nhà tù khét tiếng Abu Ghraib và Camp Bucca.
Theo hãng tin AP, Jolani cho biết ý thức hệ tcủa ông đã phát triển kể từ đó. HTS cho biết họ đã cắt đứt quan hệ với al-Qaida trong những năm gần đây và tìm cách tự phục hồi bằng cách tập trung vào việc thúc đẩy hành động quân sự và chính phủ dân sự.
Nếu Assad bỏ trốn khỏi Syria và HTS giành được quyền kiểm soát chính phủ Syria, không biết họ sẽ tìm cách cai trị như thế nào.
Trong một lần xuất hiện trên ABC News Live, Javed Ali, phó giáo sư tại Trường Chính sách công Ford của Đại học Michigan, cho biết,
“Liệu họ có quay trở lại giống khi liên kết với al-Qaida không? Hoặc họ sẽ giống Taliban ở Afghanistan hơn – vốn theo đạo Hồi, bảo thủ, nhưng phần lớn không muốn đe dọa những nước láng giềng hoặc biến đất nước của hhoj thành làm bệ phóng cho những cuộc tấn công chống lại phương Tây.”
Javed Ali
Giới chức chính phủ nói gì về tình hình ở Syria
Ali gọi những diễn biến này là một “tổn thất thảm khốc” cho Iran, vốn từ lâu đã ủng hộ chế độ Assad và là “vết đen” cho chính phủ Nga, quốc gia cũng đã ủng hộ Assad.
Trích dẫn những bản tin hiện nay, Ali nói, cả hai nước dường như đã rút những cố vấn và quân cụ ra khỏi Syria.
Ông nói: “Nếu những cuộc rút quân này tiếp tục, từ cả2 phía Iran và phía Nga, thì về rốt cuộc chỉ còn lại quân đội và công an Syria. Và giống như những gì chúng ta đã thấy ở Afghanistan vào năm 2021, họ có lẽ sẽ không thể cầm cự được trước sức mạnh của HTS và tất cả những nhóm nổi dậy khác đang ở ngoại ô Damascus trong lúc này.”
Trump đã đưa ra nhận định về những diễn biến trong cuộc nội chiến ở Syria trên nền tảng truyền thông xã hội Truth Social của ông vào thứ Bẩy và cho biết Hoa Kỳ nên hoàn toàn đứng ngoài vấn đề.
“Syria là một mớ hỗn độn, nhưng họ không phải là bạn của chúng ta, VÀ HOA KỲ KHÔNG NÊN LÀM GÌ ĐÓ. ĐÂY KHÔNG PHẢI LÀ CUỘC CHIẾN CỦA CHÚNG TA. HÃY ĐỂ NÓ TỰ BIẾN CHUYỂN. ĐỪNG THAM GIA!”
Donal J. Trump
Trong ý kiến đó, ông Trump lưu ý rằng Nga, nước từ lâu đã ủng hộ chế độ Assad, đang “bị trói chân ở Ukraine” và dường như không thể can thiệp vào Syria. Trump cho biết việc Assad bị buộc phải rời đi “thực sự có thể là điều tốt nhất có thể xảy ra” cho chính phủ Nga.
Trong khi đó vào thứ Bẩy trước đó, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đã bình luận về cuộc tấn công của phe nổi dậy ở Syria, nói rằng Nga sẽ phản đối nó “bằng mọi cách có thể” nhưng Nga “sẽ tích cực thúc đẩy nhu cầu nối lại đối thoại với phe đối lập”, nghĩa là giữa chính phủ và phe đối lập, những kẻ nổi loạn.
© 2024 DCVOnline
Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”
________________________
Nguồn: Syria’s Assad resigns and leaves the country after stunning rebel blitz, Russia says | ABC News | December 9, 2024