Peter Navarro được 15 phút nổi tiếng trong vai người rao hàng cho chính sách thuế nhập cảng của Trump
James Hohmann, Breanne Deppisch và Joanie Greve | Trà Mi
Sau khi bị cho đứng ngoài hành lang Tòa Bạch Ốc suốt năm qua, Peter K. Navarro đang phất cờ chiến thắng, dánh dấu thành công trong việc thuyết phục được Trump tuyên bố đánh thuế thép và nhôm nhập cảng vào Mỹ.
Khi các đối thủ của Navarro trong Cánh Tây Tòa Bạch ốc đang tìm cách gỡ ngòi nổ cuộc chiến thương mại sắp xẩy ra thì, ông cố vấn chủ trương bảo vệ nên kỹ nghệ trong nước cực đoan nhất của Trump đang ăn mừng thành quả lớn nhất của mình.
Từ thứ Năm tuần trước, Navarro, Giám đốc Văn phòng Chính sách Thương mại và Sản xuất của Toàn Bạch ốc, đã xuất hiện khắp nơi trên truyền hình trong những buổi phỏng vấn biến thành ca khúc khải hoàn đôi khi lẫn cả lời cáu kỉnh. Sự bộc trực và thẳng thừng của ông đã chóng biến Navarro thành cột thu lôi ở Washington.
Navarro, 68 tuổi, là giáo sư danh dự tại trường kinh doanh của Đại học California ở Irvine. Sau khi bị Chánh Văn phòng Tòa Bạch ốc John F. Kelly gạt sang một bên và gần như cho xuống chức vào mùa thu năm ngoái, nhiều cố vấn có thể đã bỏ đi tìm việc khác. Nhưng Navarro đã không có chỗ nào khác mà ông muốn đi. Vì vậy, Navarro đã chịu đấm ăn xôi. Bây giờ ông đã trở lại quanh bàn quyết định quốc sự.
Các chuyên gia kinh tế bảo thủ, giới quản lý kinh doanh và tầng lớp ưu tú của Đảng Cộng hòa ủng hộ tự do thương mại ghét ông vì điều đó, và họ mô tả Navarro như một ông ác.
Một tín hiệu cho thấy ảnh hưởng hiện nay Navarro đang có trong tay, hôm qua một số nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa ở Quộc hội đã tấn công đích danh Navarro. Orrin Hatch (R-Utah), Chủ tịch Uỷ ban Tài chính, nói với các phóng viên,
“[Trump] đã có một vài ngày để suy nghĩ về điều này. Và tôi nghĩ ông ấy sẽ suy nghĩ. Nhưng tôi hoàn toàn không đồng ý với một nhân viên ở òa Bạch ốc, theo tôi, đã mê muội tổng thống. Navarro nên khôn ngoan hơn.”
Về mặt chính trị, đối với những người bảo thủ, những người đã bám theo Trump, thì đổ lỗi cho Navarro vẫn an toàn hơn. Như vậy, họ có ít nguy cơ bị tổng thống phản xung. Mức thuế nhập cảng này hoàn toàn phù hợp với những gì mà Trump đã hứa hẹn trong cuộc vận động tranh cử, nhưng nhiều đảng viên Cộng hòa cứ giả tảng làm như là Trump chỉ vừa khám phá ra những ý tưởng đó (đánh thuế nhập cảng thép và nhôm) sau khi nói chuyện với Navarro.
Trong cảnh đó, Navarro hiện đang đóng vai trò về thương mại như Stephen Miller đã làm về vấn đề dân nhập cư; họ là những cố vấn phe bảo thủ mà người ngoài Tòa Bạch ốc xem là những tác nhân đã đốc thúc và khơi dậy hầu hết các bản năng địa phương và tính dân tộc chủ nghĩa của Trump. Hồi tháng trước, Miller đã lãnh đủ khi Trump quyết định đánh chìm một một thỏa hiệp lưỡng đảng có thể đã giải quyểt được vấn đề của những “dreamers” và được chấp nhận kinh phí bảo xây bức tường biên giới phía nam vì nó không làm giảm mức nhập cư hợp pháp.
Khách mời của đài CNBC suy đoán về những ảnh hưởng đáng báo động về ảnh hưởng của Navarro đối với Trump và điều đó có thể có ý nghĩa gì đối với thị trường chứng khoán.
Tờ báo nhiều độc giả nhất của Canada, Globe and Mail, gọi Navarro là “cơn ác mộng hãi hùng nhất của Ottawa”:
“Trong thế giới quan của một Navarro đầu đá, đàm phán tự do thương mại là chuyện tào lao. Giới chức Canada từ lâu đã ghê tởm tín điều địa phương của một người 68 tuổi khô cằn và mòn mỏi. Và có lý do chính đáng.”
Những chuyên gia kinh tế nổi tiếng của phe hữu cho rằng ông ta có thể còn toan tính chuyện hiểm độc hơn nữa. James Pethokoukis, người phân tích chính sách kinh tế tại Viện Doanh nghiệp Hoa Kỳ viết ,
“Navarro cũng có thể muốn làm suy yếu toàn bộ hệ thống thương mại toàn cầu – kể cả Tổ chức Thương mại Thế giới và chuỗi cung ứng toàn cầu – đã đem lại hòa bình và thịnh vượng sau chiến tranh, và đưa hàng trăm triệu con người thoát khỏi đói nghèo. Họ là những người theo chủ nghĩa quốc gia, những người có thể sẵn sàng chấp nhận một nước Mỹ nghèo hơn, độc lập hơn nhân danh vì chủ quyền và kinh tế không bị xâu xé.”
Bỉnh bút bảo thủ Max Boot viết trên tờ báo hôm nay, “Gào lên hai từ ‘MAGA!’ (Làm Mỹ vĩ đại lại) và thả chó chiến tranh thương mại thì rất dễ; nhưng sẽ rất khó để nhốt chúng vào chuồng lại trước khi rất nhiều người bị cào cắn.”
Những người khác thậm chí còn khắc nghiệt hơn. Từ cựu dân biểu đảng Cộng hòa, người đồng thời là người điều hành chương trình “Morning Joe”, nói:
“Peter Navarro đóng vai trò người sai việc Dusty giả vờ làm bác sĩ trong phim Royal Tenenbaum. Nhưng Navarro của Trump thì lại giả làm một chuyên gia về thuế nhập cảng là điều nghiêm trọng đến chết người vì nó sẽ làm đòng minh của Mỹ nổi giận và gây thiệt hại cho dân chúng Hoa Kỳ.” — Joe Scarborough (@JoeNBC) Ngày 4 tháng 3 năm 2018.
Ngay khi ông ta trở thành một nhân vật phản diện đối với giới cầm quyền, Navarro cũng trở thành anh hùng đối với một số những người trung thành cốt lõi của tổng thống. Breitbart News đã miêu tả ông ta như một nhân vật anh hùng đã giúp Trump giữ lời hứa. Lên chương trình radio vệ tinh của Breitbart vào cuối tuần, Navarro tấn công phản ứng “la làng” đối với các mức thuế nhập cảng như “đống rác lớn nhất có thể tưởng tượng được.” Navarro nói Breitbart,
“Chúng ta không có thể thực sự có một quốc gia mà không có một ngành kỹ nghệ thép vững chắc và không có một ngành kỹ nghệ nhôm vững chắc, và hiện nay, những ngành kỹ nghệ này đang bị vây hãm.”
Sanders bảo vệ kế hoạch thuế của Trump
Tùy viên báo chí Tòa Bạch Ốc Sarah Huckabee Sanders nói rằng chính quyền Trump và Chủ tịch Hạ viện Paul D. Ryan (R-Wis.) không “phải đồng ý với nhau về tất cả mọi thứ.” (Reuters)
— Nhân viên cao cấp Tòa Bạch Ốc như Gary Cohn, Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia và cựu chủ tịch của Goldman Sachs, đã không từ bỏ cố gắng thuyết phục Tổng thống phải xét lại, ngay cả khi đồng nghiệp của ông đang chuẩn bị mặt luật pháp cần thiết để áp dụng thuế nhập cảng. David Lynch, Erica Werner và Damian Paletta cho biết,
“Giới chức Tòa Bạch ốc vẫn chưa quyết định mức thuế sẽ được áp dụng một cách chính xác như thế nào. Tòa Bạch ốc vẫn đang tranh luận về việc liệu Canada, Mexico, và Vương quốc Anh có được miễn thuế hay không, như lập luận của một số phụ tá cho rằng những đồng minh lâu năm của Hoa Kỳ không phải là nguy cơ an ninh quốc gia.”
Trump vẫn không bị những phản biện này lay chuyển — hay ít nhất là chưa. Ông nói với các ký giả tại Văn phòng bầu dục hôm thứ Hai, “Không, chúng tôi không lùi lại.” và nói thêm rằng Hoa Kỳ đã bị “mọi quốc gia trên thế giới xâu xé.”
Trong khi các cố vấn khác đang cố gắng thuyết phục Trump thay đổi suy nghĩ, dường như, cùng lúc, Navarro đang cố gắng dồn ông vào góc bằng những những phát biểu trước công chúng như thể (tổng thống) đã quyết định xong rồi. Hôm Chủ nhật, ông nói rằng Trump sẽ không miễn trừ cho các đồng minh khỏi phải đóng thuế xuất cảng thép và nhôm. Navarro nói trên Fox News rằng:
“Ngay khi miễn thuế một vài nước, ông ta phải tăng mức thuế cho những nước khác. Ngay khi ông miễn thuế cho vài quốc gia, điện thoại của ông lập tức reo vang vì những lãnh đạo các nước khác sẽ gọi lại.”
Cập nhật 8 tháng 3: Theo tin CBC, Peter Navarro nói với Fox Business rằng Trump sắp ký một tuyên bố về thuế nhập cảng như đã dự định và sẽ bắt đầu có hiệu lực trong vòng 15 đến 30 ngày nhưng sẽ không áp dụng ngay cho sản phẩm của Canada và Mexico.
Nhưng có những dấu hiệu cho thấy chiến dịch thuyết phục sẽ tiếp cho đến khi những chi tiết cuối cùng được công bố. Cohn đã triệu tập giới điều hành của các công ty hàng đầu của Mỹ phụ thuộc vào nhôm và thép để họp với với Trump tại Tòa Bạch ốc vào hôm thứ Năm. Bloomberg News dưa tin đại diện của những công ty làm lon nước giải khát, giới sản xuất ô tô và ngành kỹ nghệ dâu khí sẽ tham dự.
Jennifer Jacobs, Margaret Talev và Justin Sink cho biết, “Những cố vấn chủ trương đánh thuế nhập cảng của Trump muốn ông ký quyết định trong khi đang ở khu sản xuất thép Pennsylvania vào hôm thứ Bảy, nhưng vị trí để phê chuẩn thuế nhập cảng vẫn chưa được quyết định.”
Lãnh đạo đảng Cộng hòa như Chủ tịch khối đa số ở Hạ viện Paul Ryan cũng đang yêu cầu tổng thống xét lại. Phát ngôn viên của Ryan, Ashlee Strong nói, “Chúng tôi vô cùng lo lắng về hậu quả của một cuộc chiến tranh thương mại và đang giục Tòa Bạch ốc không nên tiến hành kế hoạch này,”
— Sự hồi sinh của Navarro là một minh chứng cho giá trị bền bỉ và vẫn ôm được quyền lực trong quỹ đạo của Trump. Những người còn sót lại có thể lì lợm ngồi chờ cơ hội trèo những bậc thanh danh vọng. Trong những tuần lễ hỗn loạn đầu tiên của chính quyền, người ta thường thấy Navarro bên cạnh Trump. Ông đứng sau Tổng thống Hoa Kỳ khi Trump ký sắc lệnh rút Mỹ ra khỏi Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương và ngăn chặn quỹ liên bang không được tài trợ cho các nhóm cung cấp dịch vụ phá thai. Tuy nhiên, theo thời gian khi nhóm tập đoàn, toàn cầu và khối bảo thủ truyền thống tạo được ảnh hưởng ở Cánh Tây đã gạt ông ra ngoài lề của mọi quyết định quan trọng.
Navarro bị hạ nhục công khai khi Chánh văn phòng Kelly tổ chức lại đội ngũ kinh tế của Tòa Bạch ốc và xếp ông dưới quyền của Gary Cohn. Ana Swanson của tờ New York Times đưa tin,
“Ông Navarro đã được yêu cầu gới copy của tất cả điện thư cho ông Cohn, giám đốc mới của ông. Ông vắng mặt trong một số cuộc họp chiến lược cao cấp về thương mại, cũng như trong chuyến đi của tổng thống sang Trung Quốc.”
Ba tuần trước đây Trump quyết đảo ngược những quyết định này. Thứ ba tuần trước, Josh Rogin nói
“Vào ngày 12 tháng 2, Trump gọi Navarro vào Văn phòng bầu dục. Trump hỏi Navarro tại sao cả năm ngoái chính sách thương mại của chính phủ không đủ mạnh và nói với Navarro rằng đây là năm ông muốn chuyển hướng đẩy mạnh chính sách thương. Sau đó Trump gọi Kelly vào và bảo ông phải di chuyển văn phòng của Navarro ra khỏi Hội đồng Kinh tế Quốc gia và phục hồi tính độc lập của Văn phòng Chính sách Thương mại và Sản xuất.”
Là bí thư Tòa Bạch ốc, những người trong cuộc nói rằng Rob Porter kiểm soát luồng tài liệu đến bàn của tổng thống. Sự ra đi của ông hồi tháng trước, sau khi bị cả hai vợ cũ lên tiếng cáo buộc ông đã có hành động vũ phu. (Porter phủ nhận những cáo buộc đó.)
Navarro hiện đang trong tiến trình chính thức được thăng chức từ “phó trợ lý” thành “trợ lý của tổng thống”, như vậy ông ta sẽ lên cùng cấp bậc với Cohn. Một phát ngôn Tòa Bạch ốc về kinh tế đã không trả lời về vai trò của Navarro.
Navarro rõ ràng thích sự thăng tiến của mình và không ngần ngại hích đối thủ khi trả lời CNN. Ông nói,
“Gary và tôi về cơ bản có ý kiến rất khác nhau. Tổng thống thích như vậy. Ông muốn nghe tất cả các bên của cuộc tranh luận. Vì vậy, ông ấy là một thành viên có giá trị của đội. Và đi hay ở lại là quyết định của Gary.”
— Trong những lần xuất hiện trên màn hình TV, Navarro hay gây tranh cãi, và ông ta dường như thích thú khi phản biện những người đối thoại. Hôm Chủ nhật, Navarro đã chỉ trích giới truyền thông vì đã nói rằng Tổng thống đang khởi động một cuộc chiến tranh thương mại. “Tôi nghĩ những gì chúng tôi cần làm là giảm bớt những tu từ lại”, ông nói trên chương trình “Fox News Sunday” khi được hỏi về những mối đe dọa trả đũa.
“Sẽ rất hữu ích nếu giới truyền thông không chạy tít lớn điên khùng nói về chiến tranh thương mại.”
Ký giả Chris Wallace lưu ý Navarro rằng Trump đã tweet, “chiến tranh thương mại là tốt thôi, và dễ để giành chiến thắng.”
Wallace nói: “Tung chuyện chiến tranh thương mại không phải là một phát minh của giới truyền thông.”
Navarro nói: “Các ông ở đây đang quạt cho lửa bùng lên thêm.”
Wallace trả lời: “Tôi đang quạt lửa? Tôi đâu có viết tweet của tổng thống!”
Navarro sau đó lập luận rằng “các tác động hạ lưu” (hậu quả) của việc đanh thuế nhập cảng này sẽ “không đáng kể”.
Politico, hè năm ngoái đã đưa tin, “Navarro đã nổi tiếng ban đêm và cuối tuần thường đứng rình ở Cánh Tây chờ cơ hội lẻn vào Phòng bầu dục để trao đổi riêng tư với Tổng thống về thương mại. Các trợ lý của Tòa Bạch ốc nói Navarro đã đụng độ với hầu hết các nhân viên cao cấp của Trump vào một thời điểm này. Mặc dù ông là đồng minh của [Steve] Bannon … trợ lý cho biết đôi khi họ đã phải cằn nhằn vì “chiến thuật đánh không nhân nhượng, một trợ lý so nó với “chiến tranh du kích”.
Khi Wallace hỏi ông có sử dụng “chiến tranh du kích” để thúc đẩy chính sách đánh thuế nhập cảng hay không, Navarro đốp chát lại: “Tôi có thể nói rằng ngồi ở đây trong một ngày Chủ nhật với ông, thì câu hỏi đó một cú hích rẻ tiền.”
Navarro đã có những cuộc phỏng vấn gay gắt khác trên kênh truyền hình yêu thích của Trump. Hôm thứ sáu, ông được hởi về bình luận của tạp chí Phố Tường cho rằng đanh thuế nhập cảng là “chính sách sai lầm lớn nhất của nhiệm kỳ Tổng thống Trump.”
Ông nói thêm, “Chúng tôi sẽ châp nhận bị phê phán”, ông nói thêm rằng nền kinh tế đang phát triển mạnh.
Khi Sandra Smith hỏi tới, ông trả lời: “Bạn có muốn phản biên, hoặc sẽ chỉ đọc bài xã luận đó? … Cho tôi hỏi bạn một câu. Nếu đánh thuế 10% vào nhôm nhập cảng, bạn nghĩ mức tăng đó sẽ ảnh hưởng như thế nào đến giá của 6 lon bia?”
Smith nói, “Tôi không biết. Ông nói tôi nghe đi.”
Navarro trả lời, “Một xu.”
Smith lại hỏi thế thì tại sao các nhà sản xuất ô tô lại ương quyết chống lại việc đánh thuế như vậy. “Họ không thích. Dĩ nhiên họ không. Họ làm gì? Họ làm trò; họ đưa tin giả. Họ tung ra tất cả những điều cường điệu này.”
Kiểm tra thực tế những tuyên bố cứng rắn của Trump về thương mại
Tổng thống có những lời lẽ khắc nghiệt về sự mất cân bằng thương mại, nhưng con số của ông không phải lúc nào cũng đúng. Nguồn: Meg Kelly/The Washington Post.
— Một lý do mà Navarro có thể thích thú khi xuất hiện trên truyền hình là vì đa số đồng nghiệp của ông ở ngành kinh tế không nể ông. Năm 2016, Adam Davidson của New Yorker đã viết trong một hồ sơ cá nhân về Navarro:
“Quan điểm của Navarro về thương mại và Trung Quốc rất cực đoan …, ngay cả với sự hỗ trợ của ông ấy, tôi đã không thể tìm thấy một chuyên gia kinh tế nào hoàn toàn đồng ý những chính sách đó.”
Chiều hôm qua, cố vấn kinh tế của Ronald Reagan, Art Laffer, nói trên đài Fox rằng ông hy vọng Trump không thực lòng khi tuyên bố đánh thuế thép và nhốm và chỉ ra vè cứng rắn để đồi được nhượng bộ trong đàm phán. Khi được hỏi về phản ứngcủa ông đối với sự khăng khăng Navarro trên đài trước đó trong ngày hôm đó cho rằng thuế là tốt cho người lao động Mỹ, Laffer trả lời kiên quyết: “Tôi không đồng ý với ông ấy về điều đó.”
— Navarro lọt vào Tòa Bạch ốc một phần vì may mắn. Phóng viên Sarah Ellison của Washington Post đã viết trên tạp chí Vanity Fair năm ngoái,
“Tại một thời điểm trong cuộc vận động tranh cử, khi Trump muốn nói sâu sắc hơn về Trung Quốc, ông đã đua cho [Jared] Kushner một bản tóm tắt các quan điểm của mình và sau đó yêu cầu Kushner nghiên cứu thêm một chút. Kushner vào Amazon và bị cuốn sách, “Chết dưới tay Trung Quốc” đồng tác giả là Peter Navarro thu hút. Kusher bất chợt gọi cho Navarro … và ông ta đã đồng ý tham gia nhóm làm cố vấn kinh tế. (Khi ông tham gia, Navarro thực tế là cố vấn kinh tế duy nhất của Trump trong cuộc vận động tranh cử).”
Cuốn sách đó, năm sau được chuyển thành phim. Navarro nói trong phim, theo lời thuyết minh của Martin Sheen (còn gọi là Tổng thống Josiah Bartlet).
“Chương trình tạo việc làm tốt nhất là cải cách thương mại với Trung Quốc.”
Đó một cuộn trong hơn một tá sách Navarro đã xuất bản. Một cuốn khác, từ năm 2001, có tựa đề: “Nếu trời mưa tại Brazil, Mua Starbucks: Hướng dẫn cho người đầu tư để thu lợi nhuận từ tin tức thị trường và những sự kiện quan trọng khác.”
Đây là một tờ quảng cáo trong cuộc vận động tranh cử vào Quốc hội không thành năm 1996 của Navarro.
Steven Mufson đã viết trong tiểu sử của ông hồi năm ngoái,
“Navarro bắt đầu sự nghiệp chính trị ở cấp địa phương — như một đảng viên Đảng Dân chủ. Ông ấy không thành công khi ra tranh cử làm thị trưởng thành phố San Diego vào năm 1992, hội đồng thành phố vào năm 1993, giám sát quận vào năm 1994 và Quốc hội vào năm 1996. … đối thủ của ông [trong cuộc đua làm thị trưởng], Susan Golding, đưa ra ba quảng cáo tiêu cực và Navaroo đáp lại bằng một quảng áo tấn công Golding, cho rằng chồng cũ của bà bị buộc tội rửa tiền mua ma túy bất hợp pháp. Trước những cuộc thăm dò vào cuối tuần cuối cùng của cuộc vận động, Navarro lại tấn công Golding trong một cuộc tranh luận truyền hình. Rơi lệ, Golding cho đó là những cuộc tấn công vào gia đình bà một cách không công bằng; Navarro cho rằng Golding đã dợt câu trả lời trước khiến khán giả cho rằng ông là kẻ thô bạo. Navarro thất cử. Nhiều năm sau, ông viết rằng ông vẫn đang tiếc về “con cá tuột lưỡi câu” ngày trước.
Larry Remer, một chuyên viên tư vấn chính trị đã làm việc cho ba cuộc tranh cử sau đó của Navarro, nói: ‘Ông ấy suýt là thị trưởng. Ông ấy làm hỏng việc, đó là sự thực đã xảy ra.’ Remer nói … những gì làm ứng cử viên Navarro thất bại chính là nhân cách của ông ta. ‘Ôngấy không nể trọng những người tình nguyện,’ Remer nói. ‘Anh ta không kén chọn như Trump, nhưng ông ấy cũng có vấn đề cái tôi tương tự như vậy.”
“Năm 1996, Navarro ra tranh cử dân biểu quốc hội với đối thủ là Dân biểu Brian Bilbray (R-Calif.), Hy vọng rằng phản ứng dữ dội với cuộc cách mạng Newt Gingrich sẽ đưa đảng Dân chủ vào Hạ viện. … Nản lòng, ly hôn và nợ nần chồng chất, ông vẫn đi tiếp.”
© 2018 DCVOnline
Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net
Nguồn: The Daily 202: Peter Navarro gets his 15 minutes of fame as the salesman for the Trump tariffs . James Hohmann. The Washington Post, March 6, 2018.