Quốc hội Mỹ muốn nướng chín Zuckerberg nhưng Facebook vẫn đầy quyền lực

Julia Carrie Wong | DCVOnline

Phân tích: ngay cả khi các thượng nghị sĩ Mỹ thách thức giám đốc điều hành mạng truyền thông xã hội, họ đã chỉ đường cho khán thính giả đến với Facebook.Nếu có một khoảnh khác kết tinh sự vô lý của buổi điều trần dài dằng dặc của Giám đốc Điều hành Facebook, Mark Zuckerberg, tại Quốc hội thì đó lại là những tin nhắn bằng tweets.

Năm điểm quan trọng trong buổi điều trần của Mark Zuckerberg – video

Hai tweet, từ thượng nghị sĩ Richard Blumenthal và Kamala Harris, đã kêu gọi cử tri đang theo họ vào trang Facebook của họ, nơi đang trực tiếp truyền hình cuộc điều trần tại Capitol Hill.

Hai Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ là những người đặt câu hỏi sắc bén nhất cho Zuckerberg trong buổi điều trần nặng phần trình diễn chính trị hơn là có thêm thông tin mới. Tuy nhiên, tin nhắn của họ đã cho thấy động lực bất thành ngôn: hôm nay Zuckerberg đang ngồi trên lửa, nhưng Facebook vẫn có tất cả sức mạnh của nó.

Không biết các nghị sĩ đã thu gặt được bao hiêu lợi thế chính trị trong buổi họp chỉ trích Facebook, nhưng họ cũng kẹt cứng trong cái mạng xã hội như bao nhiêu người khác đang sử dụng nó. Luật pháp, điều lệ hoặc có hành động để chống lũng đọaa có thể làm nó thay đổi bằng cách nới lỏng gọng kềm của Facebook về dữ liệu và sự chú ý cá nhân trong chúng ta, nhưng cả ba điều nêu trên đều không khả thi trong thời đại chính trị hiện nay.

Vì vậy, trong khi các chính khách giận dữ trong giới hạn của sự bất lực tự áp đặt của họ và Zuckerberg tiết lộ thông tin mới nhất về trí tuệ nhân tạo (có lẽ do chính ông sáng tạo để bắt đầu mỗi câu trả lời bằng chữ “Thưa Thượng nghị sĩ” và đưa “đội ngũ của chúng tôi” ra khi chưa muốn trả lời), giá cổ phiếu của Facebook ở mức cao nhất kể từ khi tờ Observer đưa tin về đợt thu thập sữ liệu cá nhân không lồ của Cambridge Analytica vào tháng trước.

Facebook là một quyền lực bao trùm cả xã hội hiện đại mà tất cả 44 thượng nghị sĩ không thể nào tự giới hạn mình trong chủ đề của buổi điều trần ra vẻ là: sự riêng tư và dữ liệu cá nhân trên mạng truyền thông xã hội.

Những câu hỏi từ các thượng nghị sĩ, mỗi người có năm phút, qaunh những vấn đề như sự can thiệp từ nước ngoài vào cuộc bầu cử, phân biệt đối xử bất hợp pháp trong những quảng cáo, áp dụng của luật pháp vào việc truy cập dữ liệu cá nhân, sự thiếu sót của ngành kỹ nghệ kỹ thuật cao, bản thỏa thuận không thể hiểu hết được cho người dùng Facebook, tình trạng nghiện Facebook, ngôn ngữ thù địch chửi bới, kiểm duyệt, độc quyền và cạnh tranh, sự nghi ngờ dai dẳngcủa những người sử dụng cho rằng Facebook đang theo dõi những cuộc trò chuyện của họ (không phải), và sự khác biệt giữa các mạng xã hội và nhà xuất bản.

Zuckerberg cẩn thận bám sát vào những bài bản đã chuẩn bị để điiều trần, dựa rất nhiều vào huyền thoại căn bản về Facebook: người dùng hoàn toàn kiểm soát dữ liệu của họ. Một lần nữa, ông Giám đốc Điều hành 33 tuổi khẳng định rằng người dùng Facbook kiểm soát ai được có quyền truy cập vào dữ liệu mà họ “chia sẻ” trên Facebook.

Khi bị hỏi về những thông tin cá nhân mà Facebook rút ra được về những người người dùng ngoài những bài cập nhật sinh hoạt và hình ảnh họ chia sẻ — kỹ thuật rởn tóc gáy hơn của những quảng cáo theo dõi cho phép Facebook làm những việc như theo dấu người sử dụng trên internet, ở ngoài trang Facebook — Zuckerberg đã né, đổi đường banh và đôi khi còn tuyên bố là ông không hiểu hết vấn đề.

Cuối cùng đến lúc được đặt câu hỏi, TNS Harris đã dùng hết năm phút để hỏi một loạt tất cả các câu hỏi Zuckerberg đã không trả lời, gồm

“Liệu Facebook có thể theo dõi hoạt động sau khi người dùng đã đóng trang Facebook hay không, Facebook có thể theo dõi người dùng trên tất cả các loại thiết bị của cá nhân họ (phone, pc, tablet) hay không, ai là đối thủ cạnh tranh lớn nhất của Facebook, [và] liệu Facebook có lưu trữ tới 96 loại thông tin của người dùng hay không.”

Zuckerberg nói rằng Facebook đang hợp tác với cuộc điều tra về cuộc bầu cử năm 2016 của Hoa Kỳ — video

Có một số trao đổi thú vị, đặc biệt là từ những thượng nghị sĩ đối xử với Zuckerberg như một giám đốc tỷ phú chứ không coi ông là một sinh viên đại học khôn trước tuổi như ông đã một thời.

Thượng nghị sĩ Patrick Leahy đã nêu ra câu hỏi cấp bách về sự đồng lõa của Facebook trong việc khuếch đại ngôn từ thù hận đã châm dầu vào ngọn lửa diệt chủng đàn áp người Rohingya ở Myanmar và ngắt lời Zuckerberg khi ông nói lời nhân nghĩa về “bi kịch khủng khiếp” đó.

Blumenthal tiết lộ rằng các điều lệ sử dụng của ứng dụng cá tính [personality app] được Aleksandr Kogan sử dụng để thập dữ liệu cá nhân của người dùng thực sự cho phép công ty Cambride Analytica “chỉnh sửa, sao chép, phổ biến, xuất bản, chuyển nhượng, nối thêm hoặc hợp nhất với các cơ sở dữ liệu khác, (bằng bất cứ phương tiện nào và theo bất kỳ điều khoản nào) và lưu trữ thông tin” — đưa đến câu hỏi về lập trường của Facebook cho rằng Kogan đã “lừa gạt” họ. Trong khi đó thì Kogan cho rằng cả hai, Facebook và Cambridge Analytica, đã đem ông ra làm dê tế thần.

Thượng nghị sĩ Jerry Moran, trong một câu hỏi cù cưa, nói về việc liệu Facebook có vi phạm thỏa thuận đồng ý với Ủy ban Thương mại Liên bang, Zuckerberg đã công nhận rang “hệ thống đã hoạt động như nó được thiết kế” khi Kogan thu thập dữ liệu: “Vấn đề là chúng tôi đã thiết kế hệ thống theo cách không tốt.”

Và Zuckerberg tiết lộ rằng Kogan đã thu thập được dữ liệu và bán cho các công ty khác ngoài Cambridge Analytica.

Cuối cùng, thái độ của Zuckerberg đối với sự riêng tư của riêng ông, đã cho thấy rõ về sự khác biệt giữa mức kiểm soát mà Facebook cung cấp cho người dùng và sự riêng tư thực sự. Zuckerberg đã nói nhiều lần rằng ông và cả gia đình ông ta sử dụng Facebook – một luận cứ để làm bằng chứng cho thấy Facebook là một hệ thống an toàn.

Tuy nhiên, khi thượng nghị sĩ Dick Durbin hỏi “tối qua ông nghỉ ở khách sạn nào? Tuần rồi ông đã gởi tin nhắn cho ai? Ông có thể cho chúng tôi biết không?”

Zuckerberg đã tỏ ra không thoải mái khi phải tiết lộ một số thông tin cá nhân nhất định, chẳng hạn như ông ta đã ở khách sạn nào tại Washington DC. Hay ông đã gởi tin nhắn cho ai trong không gian mở như tại buổi điều trần.

Tôi là một người sử dụng Facebook tương đối thông thạo. Tôi có thể để ý đến phần bảo mật nhiều hơn hầu hết những người khác và tôi luôn tắt những thứ như theo dõi vị trí. Tuy nhiên, dữ liệu Facebook của tôi đã có nhiều lần công ty đã truy cập được vị trí của tôi dựa vào địa chỉ IP.

Zuckerberg có thể không muốn chúng ta biết ông ấy ngủ ở đâu đêm qua, nhưng công ty của ông ta chắc chắn biết nơi mà tất cả người dùng Facebook như chúng ta đang ngủ.

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net

Nguồn: – Vietnam activists accuse Facebook of helping suppress dissent John Reed | The Financial Times, 10 April, 2018.