Giấc mơ Alberta còn lâu mới chết nếu chúng ta chịu nhìn xa hơn

Thomas A. Lukaszuk | DCVOnline

Một số chính khách và các bài báo đang vẽ một bức tranh khải huyền về tình trạng kinh tế của Alberta và dự đoán về sự phục hồi của tỉnh bang trong tương lai.

Alberta không chỉ có dầu và khí đốt

Một số chính khách và các bài báo đang vẽ một bức tranh khải huyền về tình trạng kinh tế của Alberta và dự đoán về sự phục hồi của tỉnh bang trong tương lai. Cách đây không lâu, tạp chí MacLean tuyên bố sự suy thoái kinh tế của chúng ta là “Cái chết của giấc mơ Alberta.”

Thực tế, giá hàng hóa giảm, sự thay đổi cơ cấu trong sản xuất và tiêu thụ nhiên liệu xăng dầu, đồng đô la giảm mạnh và khó khăn liên tục của Alberta trong việc vận chuyển dầu thô ra biển đã dẫn đến việc mất rất nhiều việc làm, dòng vốn đầu tư và doanh thu của chính phủ giảm ngay lập tức. Những thách thức tài chính này gây ảnh hưởng trực tip cho người dân ở Alberta. Tuy nhiên, viễn cảnh của tôi về tương lai của Alberta, tiềm năng kinh tế ở đây và những ước mơ chưa được thực hiện là một cảnh lạc quan.

“Giấc mơ Alberta” chưa chết. Thay vào đó, chúng ta phải khai thác óc kinh doanh của cộng đồng doanh nghiệp và giới nghiên cứu khoa học, và mở rộng giấc mơ phát triển cơ sở kinh tế của Alberta.

Alberta phức tạp hơn là một nơi chỉ có dầu mỏ và khí đốt.

Tuy thế, ngành kỹ nghệ dầu khí từ lâu đã là con ngỗng vàng của tỉnh bang Alberta. Với sự đầu tư đúng đắn, song song với chế độ quy định hợp lý và hồi phục về giá cả hàng hóa (bắt đầu xảy ra), sự phục hồi của ngành kỹ nghệ dầu mỏ của Alberta chắc chắn sẽ tiếp tục. Sự ổn định của khả năng dự đoán được và những quy định sẽ là chìa khóa. Xét cho cùng, không phải vì có dầu mỏ đắt tiền và khó khai thác của Alberta đã thu hút kỹ nghệ dầu mỏ đến đây trong thập niên 70 — Ở Saskatchewan và các nơi khác cũng có dầu trong cát vậy. Đó là sự hợp tác giữa các chính sách có mục đích và ổn định của chính phủ và sự đầu tư cùng với độ kiên trì của khu vực tư nhân đã cho phép Alberta và Canada thực sự phát triển.

Nhưng Alberta phải nhìn xa hơn dầu và khí đốt.

Tôi thường nói rằng Thời kỳ đồ đá không kết thúc vì người tiền sử đã hết đá. Nó kết thúc bởi vì họ tìm ra đồng.

Câu hỏi hàng tỷ đô la là: Thế thì đồng của Alberta sẽ là gì? Tương lai kinh tế của chúng ta nằm ở đâu?

Thuế carbon có thể cung cấp nhiên liệu cho một nền kỹ nghệ ‘Made in Alberta’.

Alberta sẽ tiếp tục tiếp thêm sinh lực cho thế giới, nhưng cũng phải trở thành tâm điểm cho nghiên cứu, phát triển và thương mại hóa những kỹ thuật trong việc giảm phát thải, kỹ nghệ “năng lượng xanh” và xây dựng đường ống dẫn dầu, kỹ thuật giám sát và bảo trì. Các trường hậu trung học của Alberta và giới nghiên cứu khu vực tư nhân đã cho thấy có sự lãnh đạo ở khu vực này, nhưng hoạt động này có thể được khuếch đại lên bằng việc tạo ra một viện nghiên cứu ứng dụng và thương mại hóa, giống như các viện Fraunhofer hoặc Helmholtz của Đức.

Với các cấu trúc đã có hiện nay, Alberta và Canada đang tụt hậu ở mặt nghiên cứu ứng dụng và thương mại hóa. Luật sở hữu trí tuệ của chúng ta đã lỗi thời. Dòng chảy vào của vốn đầu tư thiên sứ của Canada chẳng đáng gì so với các nước phát triển khác. Bằng sáng chế của chúng ta đã hết hạn và đang chết trên các hộc kệ ở đại học. Nhưng nó không cần phải bi đát như vậy.

Một phần của tiền thuế carbon mới trị giá 3 tỷ đô la, có thể có tài trợ và được sử dụng để đầu tư tư nhân cho những nghiên cứu ứng dụng và thương mại hóa các kỹ thuật ‘Made in Alberta’. Với việc sử dụng một viện “của thành phần thứ ba”, sự hợp tác giữa các lĩnh vực tư và công trong đầu tư, nghiên cứu ứng dụng và thương mại hóa các bằng sáng chế mới sẽ thăng hoa mà không ảnh hưởng đến sự độc lập của những trường đại học của chúng ta. Dùng những khoản thuế carbon thu được cho việc đổi mới sẽ không chỉ đáp ứng đúng với sự tập trung vào chính sách quản lý môi trường của chính phủ, mà còn là một động lực quan trọng trong việc đa dạng hóa nền kinh tế của chúng ta.

Alberta có thể nuôi sống thế giới

Giới nông học đồng ý rằng trong vài thập kỷ tới, hầu hết các nước trên thế giới sẽ tiêu thụ nhiều lương thực hơn là họ có thể sản xuất và Canada sẽ là quốc gia duy nhất có khả năng xuất khẩu thực phẩm thặng dư. Alberta, rõ ràng, đóng một vai trò quan trọng trong ngành sản xuất nông nghiệp của Canada. Tuy nhiên, chúng ta phải tự hỏi mình một câu hỏi quan trọng và quen thuộc: Chúng ta sẽ xuất khẩu các nguồn nguyên liệu, hay chúng ta sẽ nâng cấp và tinh chỉnh các sản phẩm nông nghiệp của chúng ta ở Alberta?

Chế biến thực phẩm là kỹ nghệ không tốn nhiều sức lao động, có giá trị cao, bền vững và tốt cho môi trưởng, khiến cho nó hoàn toàn phù hợp với Alberta.

Khi tự hỏi mình câu hỏi đó, tôi thường nghĩ đến một hộp Kellogg’s Cornflakes trị giá 7 đô la, giá vốn ba xu cho bắp, với bìa cứng và nhựa. Nếu Alberta may mắn được cung cấp cho Kellogg cả ba nguồn nguyên liệu thì chúng tôi sẽ có được ba xu, và 6 đô-la và 97 xu thuộc về những người khác trong chuỗi cung ứng ngoài tỉnh bang của chúng ta. Điều đó phải dừng lại! Nếu Alberta định vị chính mình để nuôi cả thế giới, chúng ta phải tạo ra những điều kiện cần thiết để đầu tư vào ngành kỹ nghệ chế biến và đóng gói thực phẩm. Chế biến thực phẩm cần ít sức lao động, có giá trị cao, bền vững và tối với môi trưởng, khiến nó hoàn toàn phù hợp với Alberta.

Xét tới tương lai của Alberta trong ngành sản xuất thực phẩm, người ta không thể bỏ qua tiềm năng hầu như chưa được khai thác bắt nguồn từ việc thu giữ và lưu trữ carbon của chúng ta (CCS). Theo bước chân của giới sản xuất Liên minh châu Âu, việc thải khí CO2 vào nhà kính đã đưa đến sự phát triển lớn mạnh ngành sản xuất trái cây và rau quanh năm trong vùng khí hậu thông thường không có lợi cho hoạt động nông nghiệp này. Alberta có tất cả các điều kiện tiên quyết để phát triển một ngành kỹ nghệ như vậy.

Alberta, ‘Tỉnh bang thông minh’

Còn có một tài sản khác ở Alberta mà chúng ta đã được hưởng lợi từ nhiều chục năm nay, và nếu được tái cơ cấu, tài trợ và thăng tiến, nó có thể trở thành một động lực kinh tế lớn hơn cho Alberta – đó là ngành giáo dục. Alberta, vì vị trí địa lý của chúng ta với dân số thưa thớt và giá lao động cao, dường như khó có thể trở thành một trung tâm sản xuất của kỹ nghệ nặng. Số phận của chúng ta tùy thuộc vào sự đổi mới và thương mại hóa các ý tưởng mới. Chúng ta phải tập trung vào việc giáo dục những công dân đầy cảm hứng, có óc kinh doanh và sáng tạo, chúng ta phải thu hút những người như vậy từ nơi khác đến và chắc chắn chúng ta phải tạo điều kiện để giữ họ ở đây. Chúng ta có thể là “Tỉnh bang thông minh.”

Các cơ sở giáo dục sau bậc trung học của chúng ta đã làm cho Alberta tự hào, nhưng để cho chúng có thể trở thành các đại học hùng mạnh về học thuật và trở thành động lực kinh tế lớn hơn, cần phải thực hiện những bước chủ ý để có thể nâng cao những đại học của Alberta lên một vị trí tinh hoa quốc tế. Các mô hình tài trợ hiện tại thích hợp cho việc phát triển các cơ sở giáo dục bậc đại học, nhưng chúng không làm được gì nhiều trong việc tăng cường những công việc nghiên cứu khoa học uwsg dụng, giáo dục bậc hậu đại học và sau đó. Campus Alberta có vị trí độc đáo để có thể cung cấp cho dân Alberta có một một nền giáo dục bậc đại học hàng đầu, nhưng nó cũng có thể trở thành một trung tâm nghiên cứu cạnh tranh quốc tế về y học, kỹ thuật, nhân văn, nông nghiệp và nhiều hơn thế nữa.

© 2018 DCVOnline

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net

Nguồn: The Alberta Dream Is Far From Dead If We Look Beyond Oil And Gas. Thomas A. Lukaszuk. The Huffpost | May 14, 2018.