Vấn đề chủ quyền của Việt Nam tại Hoàng Sa và Trường Sa (Kết)

Trương Nhân Tuấn

Những tuyên bố về HS và TS, như Luật biển 2012 của VN, tuyên bố của Nguyễn Tấn Dũng… đều không có giá trị pháp lý trên phương diện quốc tế công pháp.

 3/ Vấn đề “thẩm quyền lãnh thổ”

Trở lại câu: “Người ta không thể từ bỏ lãnh thổ mà người ta không có thẩm quyền” mà các học giả VN dẫn tới dẫn lui trong các bài viết. Như đã viết ở trên, điều cần phải làm cho minh bạch là vào thời điểm 1958, VNDCCH có là một “quốc gia” như các học giả VN đã nói hay không? Nếu có, quốc gia này có  “thẩm quyền quốc gia – compétence étatique” ở HS và TS hay không?

Câu trả lời là vào khoảng 1958, VNDCCH không hề là một “quốc gia”, theo định nghĩa của Quốc tế Công pháp, đơn giản vì VNDCCH không phải là “đối tượng” của Quốc tế Công pháp.

Nếu hiểu theo nghĩa rộng, VNDCCH và VNCH chỉ là “quốc gia từng phần – Etat partiel” trong một “quốc gia tổng thể – Etat global[xv]”.

Trong thời kỳ 1954-1975, Việt Nam là một đất nước bị phân chia (état divisé – divided country). Trường hợp Ấn Độ và Pakistan, hoặc Pakistan và Bangladesh, cũng là các nước bị phân chia nhưng tình trạng pháp lý của các quốc gia[xvi] này hoàn toàn khác với Việt Nam.

Theo định nghĩa[xvii], quốc gia bị phân chia (état divisé) là quốc gia, lúc trước khi bị phân chia đã là một “quốc gia – Etat”, được cộng đồng quốc tế nhìn nhận, và lập trường chính trị chung của các bên (sau khi bị phân chia) là mong muốn thống nhất lại đất nước trong tương lai. Đường ranh phân chia chỉ có giá trị tạm thời, không được nhìn nhận là đường biên giới.

Cộng đồng quốc tế đã nhìn nhận Việt Nam là một quốc gia, thành hình từ rất lâu, đã tuyên bố độc lập từ thế kỷ thứ X. Sau hiệp định Genève 1954, VN bị phân chia bằng vĩ tuyến 17 thành hai vùng lãnh thổ. Đường phân chia này chỉ có giá trị tạm thời (nhằm về tập kết quân sự). Cũng theo qui định của Hiệp định này, việc thống nhất VN sẽ thể hiện bằng một cuộc bầu cử, trễ nhất là năm 1956. Việc bầu cử, do nhiều lý do, đã không diễn ra. Hai miền, từ những năm của thập niên 60, trên thực tế đã hành sử như là “quốc gia”. Nhưng lập trường chính trị của hai bên vẫn là ý muốn thống nhất lại đất nước. Cả hai miền đều quyết định không gia nhập Liên hiệp quốc[xviii].

Như vậy Việt Nam là một quốc gia bị phân chia (état divisé – divided country), tương tự trường hợp của Đại Hàn và Đức, ý muốn của họ là trong tương lai thống nhất lại đất nước[xix].

Trường hợp Ấn Độ và Pakistan, sau khi được Anh trả độc lập, đã quyết định phân chia đất nước thành hai vùng lãnh thổ và việc phân chia có tính cách vĩnh viễn. Hai vùng lãnh thổ trở thành hai quốc gia: Ấn Độ và Pakistan, với một đường biên giới được xác định và cả hai đều gia nhập vào Liên Hiệp quốc. Trường hợp Bangladesh ly khai khỏi Pakistan để trở thành một quốc gia độc lập, được quốc tế nhìn nhận. Các trường hợp phân chia này hoàn toàn khác với tình trạng của quốc gia Việt Nam.

Về thái độ của các nước trên thế giới, có thể phân chia thành 4 nhóm khác nhau, có quan niệm đối chọi nhau về tư cách pháp nhân của “quốc gia Việt Nam” trong giai đoạn 1954-1975.

Nhóm 1: công nhận nhà nước VNCH là chính thống, đại diện cho quốc gia Việt Nam (từ Nam Quan đến Cà Mau). Các nước tiêu biểu của nhóm này bao gồm các nước tư bản, thuộc khối tự do như Mỹ, Pháp, Anh… khoảng 56 quốc gia. Nhà nước VNCH cũng được nhìn nhận là đại diện chính thức của Quốc gia VN tại các định chế quốc tế thuộc LHQ.

Nhóm 2: công nhận nhà nước VNDCCH là chính thống, đại diện cho Quốc gia VN (từ Lạng Sơn đến Cà Mau). Các nước tiêu biểu của nhóm này bao gồm các nước thuộc khối cộng sản, như Liên Xô, Trung Quốc…

Nhóm 3: chỉ gồm Ấn Độ, không công nhận bên nào là đại diện chính thống của quốc gia Việt Nam[xx].

Nhóm 4: Lập trường của Úc, nhìn nhận cả hai bên VNDCCH và VNCH đều là các “quốc gia”[xxi].

Như thế, lập trường áp đảo là chỉ có 1 quốc gia VN, hoặc do nhà nước VNDCCH đại diện, hoặc do VNCH đại diện.

Chỉ có một vài quốc gia cho rằng VN gồm 2 quốc gia (Úc), hay không nhìn nhận phe nào (Ấn Độ).

Điều cần nói, Hoa Kỳ cũng đã từng nhìn nhận Việt Nam là một quốc gia “tạm thời bị phân chia, giống như trường hợp của Đại Hàn và Đức”. Việc này trình bày trong “Biên bản ghi nhớ” của bộ Ngoại giao ngày 4-3-1966[xxii].

Điều đáng ghi nhận khác, liên tục nhiều năm, cho đến năm 1960, nhà cầm quyền miền Bắc vẫn còn lên tiếng, vào tháng 7, yêu cầu miền Nam tuân thủ hiệp định Genève, trưng cầu dân ý thống nhất đất nước.

Như thế thì lý lẽ nào để cho rằng, vào thời điểm 1958, VNDCCH và VNCH là hai quốc gia ?

Vì khi nói đến thẩm quyền lãnh thổ thì phải nói đến biên giới quốc gia. Đường biên giới giữa hai quốc gia được định nghĩa là đường giới hạn thẩm quyền về lãnh thổ giữa hai quốc gia, là đường bao bọc không gian, xác định thẩm quyền lãnh thổ.

Quốc gia Việt Nam bị phân chia, theo hiệp ước Genève 1954, đường ranh phân chia của hai bên chỉ có giá trị tạm thời (để tập kết quân sự). Đường giới tuyến quân sự tạm thời này không phải là đường biên giới, do đó không có giá trị để phân chia thẩm quyền về lãnh thổ.

Hiệp định Genève đã qui định: việc chia cắt chỉ là tạm thời, chờ ngày thống nhất đất nước qua cuộc tổng tuyển cử tự do.

Tình trạng pháp lý của VN lúc đó (1958) là một nước VN duy nhất (Etat unitaire). Việc tạm thời phân chia chỉ có ý nghĩa về “quân sự” chứ không phải về “hành chánh”.

Như thế, khi việc thống nhất đất nước chưa ngả ngũ, VNDCCH (hay VNCH) đều có “thẩm quyền quốc gia về lãnh thổ” trên lãnh thổ mà hai bên tuyên bố (từ Nam Quan đến Cà Mau hay từ Lạng Sơn đến Cà Mau). Tức bao gồm HS và TS.

VN là một quốc gia duy nhất (Etat unitaire), tạm thời bị phân chia, do đó bất kỳ nhà nước nào, theo thể chế chính trị bất kỳ nào, chính thống hay không chính thống, đều có bổn phận như nhau trong vấn đề bảo vệ lãnh thổ. Thẩm quyền về lãnh thổ của các nhà nước đều bao trùm lên toàn lãnh thổ.

Điều cần phân biệt thuật ngữ “thẩm quyền về lãnh thổ – territorialement compétent” mà bà M. Chemillier-Gendreau đã sử dụng với thuật ngữ “thẩm quyền quốc gia – compétence étatique”. Ý nghĩa của “thẩm quyền về lãnh thổ” có ý nghĩa thiên về “effectivité”, trong khi ý nghĩa của “thẩm quyền quốc gia” về lãnh thổ thiên về “chủ quyền – souveraineté”. Cả hai nhà nước VNDCCH và VNCH đều tự nhận là “chính thống” (tức có “compétence étatique”), đại diện cho một nước VN độc lập có chủ quyền (souveraineté), nhưng thực ra “effectivité – việc kiểm soát lãnh thổ” của các nhà nước này chỉ hạn chế trong vùng lãnh thổ mà họ kiểm soát.

Thử đặt giả thuyết, cuộc trưng cầu dân ý được hai bên đồng ý tổ chức năm 1959, đất nước thống nhất. Dĩ nhiên là không còn có chuyện cãi cọ VNDCCH và VNCH là hai “quốc gia” hoặc các vấn đề về “thẩm quyền lãnh thổ” như hiện nay.

Tuyên bố của ông Đồng sẽ có giá trị, nếu phần thắng thuộc về phe miền Bắc.

Vì vậy, biện luận rằng VNDCCH và VNCH là hai quốc gia, sau đó dẫn lời (một cách không đầy đủ) của bà Monique Chemillier-Gendreau: “người ta không thể cho cái mà người ta không có thẩm quyền”… đều chỉ là ngụy biện. Các học giả này không ai chứng minh rằng VHDCCH và VNCH là hai quốc gia độc lập, có chủ quyền, lãnh thổ được phân định, theo như tiêu chuẩn của Quốc tế công pháp.

Thái độ ngụy biện không hề giúp VN giành lại HS và TS, mà ngược lại, nó càng củng cố thêm cho lý lẽ của phía TQ.

Nhưng cũng đặt thử giả thuyết, năm 1958 VNDCCH và VNCH là hai “quốc gia”, cho đẹp lòng các học giả VN. Hệ quả sẽ ra sao về các vấn đề lịch sử và pháp lý ?

Khi đã là “Quốc gia”, VNDCCH sẽ phải là đối tượng của Quốc tế Công pháp. Các hành vi, các tuyên bố của VNDCCH trước quốc tế, từ 1954 đến 1975, sẽ là một vấn đề thuộc phạm vi “quốc tế”.

Chiến tranh VN, tức cuộc chiến tranh nồi da xáo thịt, tên “xung kích XHCN” sừng sỏ đánh tên đại diện “tiền đồn thế giới tự do” VNCH. Quan điểm của miền Bắc, cuộc chiến tranh “Giải phóng, Thống nhất đất nước”, sẽ phải đổi lại là chiến tranh “chinh phục, mở rộng bờ cõi”. Quan điểm của VNCH, chiến tranh xâm lăng, dân tộc “Nam kỳ” “mất nước”, bị VNDCCH đô hộ. Quan điểm quốc tế, cuộc chiến tranh này vi phạm các nguyên tắc của Hiến chương LHQ, các nước có bổn phận can thiệp để bảo vệ VNCH (như trường hợp Koweit bị Irak xâm lăng qua cuộc chiến Vùng Vịnh lần 1). Lúc đó sự can thiệp (nếu có) của Hoa Kỳ sẽ chính đáng, (chứ không bị thế giới lên án như chiến tranh VN).

Đặt giả thuyết này để thấy rằng quan điểm hai nhà nước VNDCCH và VNCH là hai “quốc gia” là một điều rất sai.  

4/ Vấn đề kế thừa

TS Nguyễn Hồng Thao, cũng như nhiều học giả VN, khi trích dẫn câu “người ta không thể từ bỏ cái mà người ta không có chủ quyền”, mặc nhiên thừa nhận hai quần đảo HS và TS không thuộc chủ quyền của “quốc gia” VNDCCH.

Như vậy, sau 1976, từ bao giờ HS và TS của “quốc gia” VNCH trở lại thuộc chủ quyền của CHXHCNVH? Trở lại bằng cách nào ? Kế thừa từ Cộng hòa Miền nam VN hay kế thừa VNCH ? Kế thừa ở đây là kế thừa “Quốc gia – Etat » (vì đã nhìn nhận VNDCCH và VNCH là hai quốc gia) chứ không phải kế thừa chính quyền (Gouvernement). Thủ tục kế thừa đã thể hiện ra sao ?

Không thấy ai đưa ra lời giải thích rành mạch.

Trong thực tế một số đảo TS, CHMNVN chiếm được dưới danh nghĩa “giải phóng”.

Về phía TQ, trả lời VN khi VN đòi đưa HS vào bàn thuơng thuyết: khi nào VN chứng minh được miền Nam (tức VNCH) không thuộc nước Việt Nam thì họ sẽ ngồi xuống đàm phán với VN về quần đảo HS.

Đối với TS, quan niệm của TQ, VNDCCH đã chiếm trái phép các đảo TS của TQ.

Các học giả VN, người đi sau “copy” người đi trước, rập khuôn vào cùng một lập luận, “đóng đinh” VN cứng đơ trên cây “thánh giá”, bất khả tranh biện với TQ.

Vấn đề “kế thừa” và “liên tục” quốc gia của VN đã được nhiều tác giả đề cập, cụ thể qua tập “State Succession and Membership in International Organisations – Legal Theories versus Political Pragmatism”[xxiii] của tác giả Conrad G. Buhler (trang 69-113) hoặc Luận án của bà Mme Joële Nguyên Duy-Tân, tóm lược qua bài “La représentation du VietNam dans les institutions spécialisées”[xxiv].

Các tập tài liệu này đã đưa ra những tài liệu pháp lý, cho thấy CHXHCNVN là một quốc gia mới. Nhà nước CHXHCNVN là nhà nước tiếp nối của VNDCCH[xxv]. Nhà nước này từ chối kế thừa bất kỳ danh nghĩa nào thuộc về VNCH.

Những nhà lãnh đạo CSVN làm như thế là đúng với cái “logic” của họ.

Bà Joële Nguyên Duy-Tân có đặt vấn đề:

La R.D.V.N. avait toujours nié théoriquement l’existence d’un Etat au Sud, en particulier celui de la R.V.N. La R.S.V.N. peut-elle succéder à une entité inexistante pour elle?

Tạm dịch: VNDCCH luôn cương quyết phủ nhận sự hiện hữu của một quốc gia ở miền Nam, tức VNCH. VNDCCH có thể kế thừa một thực thể mà họ đã quan niệm là không hiện hữu?

Tài liệu thuộc Bộ Ngoại giao Pháp, ngày 9-9-1978, cho thấy CHXHCNVN từ chối kế thừa di sản của thực dân Pháp (chuyển sang VNCH):

A la suite de la disparition de la République du Sud VN, le nouveau gouvernement de VN n’a pas fait la déclaration indiquant qu’il entendait succéder aux traités des 16 Septembre 1954 et 16 Aout 1955, conclus entre la République française et l’ancien gouvernement Sud Vietnam. Il en résulte, conformément au principes du droit international actuel en matière de question du succestion d’Etat, que ces traités n’engagent plus le gouvernement actuel de VN et qu’il sont devenus caduc.[xxvi]

Tạm dịch: Tiếp theo sự biến mất của Cộng hòa miền Nam, chính phủ VN mới đã không ra tuyên bố cho biết họ kế thừa các hiệp ước 16-9-1954 và 16-8-1955, ký kết giữa Cộng hòa Pháp và chính phủ miền Nam VN cũ. Vì vậy, chiếu theo các nguyên tắc của luật quốc tế hiện thời về vấn đề kế thừa quốc gia, các hiệp ước này không còn ràng buộc chính phủ VN hiện thời và chúng trở thành vô giá trị. 

Một loạt các hành động khác, như CHXHCNVN ký kết vào hiệp ước “Không phổ biến vũ khí nguyên tử” với tư cách một quốc gia mới, từ chối kế thừa VNCH[xxvii]. 

Hoa Kỳ cũng xác nhận VNCH là một quốc gia bị gián đoạn[xxviii]:

The Republic of Viet Nam, both of a state and government, had ceased to exist in law or fact and the United States had not recognized any government as the sovereigh authority in the territory formerly known as South Viet nam

Tạm dịch: Việt Nam cộng hòa, quốc gia và chính quyền, đã ngừng hiện hữu trên phương diện pháp lý và thực tế. Hoa Kỳ không công nhận bất kỳ nhà nước nào trên vùng lãnh thổ trước kia mang tên Nam Việt Nam.

TS NHT lập luận CHXHCNVN kế thừa HS và TS từ CHMNVH. Vậy thì nhà nước CHMNVN đã thụ đắc danh nghĩa chủ quyền tại HS và TS khi nào ? Từ nhà Nguyễn, chính quyền thực dân Pháp hay VNCH ?

Tuyên bố của bộ Ngoại giao Pháp 9-9-1978 dẫn trên cho thấy lập luận của TS NHT về kế thừa HS và TS là không có cơ sở.

Như vậy, lập luận VNDCCH và VNCH là “hai quốc gia” đã đưa VN vào bế tắc.

Trong khi lập luận “hiệp định Genève 1954 phân chia VN thành hai quốc gia” nguyên thủy là lập trường của Hoa Kỳ. Nước này là một “tác nhân” trong cuộc chiến VN. Vì lo ngại xảy ra một “chiến tranh Cao Ly thứ 2” với Trung Cộng, đồng thời bảo đảm việc can thiệp vào VN phải phù hợp với các nguyên tắc về chiến tranh theo qui định của quốc tế “jus ad bellum” và “jus in bello”[xxix], HK muốn biến miền Nam thành một “tiền đồn chống cộng” vững chắc.

Sau hiệp định Genève, Hoa Kỳ đã có ý muốn biến miền Nam thành một quốc gia, theo nội dung bức thư[xxx] của Eisenhower gởi ông Diệm này 1-10-1954: chúng tôi sẽ giúp cho VNCH xây dựng thành một “quốc gia” phú cường, có khả  năng chống lại mọi loạn lạc bên trong cũng như những gây hấn bên ngoài.

Tháng 12 năm 1961, trả lời thư ông Diệm, TT Kennedy hứa hẹn[xxxi]: “Chúng tôi sẵn sàng giúp chính quyền VNCH để bảo vệ người dân trong nước, để giữ vững nền độc lập của đất nước”.

Hoa Kỳ muốn xây dựng miền Nam VNCH trở thành một “quốc gia” hùng mạnh, có tính chính thống, duy nhất đại diện quốc gia VN. Cuộc chiến VN sẽ cuộc chiến “xâm lược”, vì miền Bắc vi phạm hiệp định Genève, xâm lược miền Nam. Từ đó Hoa Kỳ mới có lý do vịn vào để đổ quân vào VN, tương tự như chiến tranh Cao Ly. Nhưng VNCH không trở thành một quốc gia “chính thống” và “hùng mạnh”, vì song song đó, các nước XHCN cũng giúp VNDCCH trở thành một quốc gia “chính thống” và “hùng mạnh” khác. Cuộc chiến mà Hoa Kỳ lo ngại (trường hợp Bắc Hàn xua quân đánh Nam Hàn) đã không xảy ra, vì lãnh đạo CSVN đã áp dụng phương sách của Mao Trạch Đông, dùng “du kích chiến”, nuôi dưỡng con bài MTGPMN đồng thời mở mặt trận chính trị tuyên truyền, bôi nhọ việc can thiệp của HK vào VN và kích động những trí thức ở miền Nam trở thành “phản chiến”.

Cuộc chiến “hao mòn” này đã làm cho HK hụt hơi, như chiến tranh Afghanistan hiện nay, trong khi dư luận trong và ngoài nước chống lại cuộc chiến. Cuối thập niên 60 HK thay đổi quan niệm về VN, đồng thời công nhận hai thực thể chính trị khác, “đại diện cho VN”, là VNDCCH và CHMNCH, chuẩn bị tư thế “đồng minh tháo chạy”. Tình trạng pháp lý của quốc gia Việt Nam do đó lại càng rắc rối hơn.

Vấn đề kế thừa của VN, thay vì “kế thừa chính quyền – succession gouvernement” lại trở thành “kế thừa quốc gia – succession d’état”.

Kế thừa chính quyền thuộc phạm vi “nội bộ” của quốc gia, “trong nhà đóng cửa dạy nhau” trong khi kế thừa quốc gia thuộc phạm vi quốc tế. Chuyện nội bộ có thể thay đổi hay sửa chữa nhưng chuyện thuộc phạm vi quốc tế thì sẽ rất khó khăn.

Các học giả VN lựa chọn con đường khó khăn “đóng đinh trên thánh giá”. Mất nước do đó trước hết là do mình.

5/ Giải pháp nào?

 Nội dung Nguyên tắc hướng dẫn của LHQ về “Acquiescement – sự đồng thuận” đã ghi ở trên: “Những tuyên bố phát biểu một cách công khai và bày tỏ ý muốn tôn trọng (những gì đã tuyên bố) có thể có tác dụng tạo ra các nghĩa vụ pháp lý…  Khi các điều kiện được hội đủ, Quốc gia liên hệ có thể xem xét và dựa vào tuyên bố này làm căn cứ, để đòi hỏi các nghĩa vụ đó phải được tôn trọng”. 

 Các điều kiện đã hội đủ: CHXHCNVN là nhà nước tiếp nối nhà nước VNDCCH, có đầy đủ thẩm quyền quốc gia về lãnh thổ, trên phương diện thực tế cũng như trên phương diện pháp lý. TQ có thể bất cứ lúc nào, dựa vào tuyên bố 1958, đòi hỏi VN tôn trọng.

 Đứng trước đòi hỏi này, VN ở vào thế yếu về cả hai mặt: pháp lý và tương quan lực lượng. Trong khi quan niệm của TQ ngày càng cứng rắn: những gì thuộc chủ quyền lãnh thổ quốc gia đều thuộc lào “lợi ích cốt lõi” của TQ.

 Các giải pháp có thể xảy ra như sau:

 1-   Trung Quốc có thể sử dụng vũ lực để giải quyết vấn đề chủ quyền. VN sẽ đứng vào thế yếu vì vừa không đủ sức bảo vệ cũng như không có đồng minh tin cậy giúp đỡ.

 2-   Việt Nam cố gắng giải quyết vấn đề thông qua thuơng lượng, phù hợp với “luật quốc tế” về việc không thực hiện được các tuyên bố đơn phương[xxxii] (công hàm 1958). Nhưng việc thuơng lượng cho thấy VN khó đạt được giải pháp mà người dân dễ dàng chấp thuận. VN cố gắng tập trung vào việc “hải phận 12 hải lý” ở các đảo, trong khi TQ đi hai bước: đường chữ U và hiệu quả Kinh tế độc quyền ZEE (200 hải lý) của các đảo. Nếu VN bác được đường chữ U thì cũng khó bác bỏ vùng ZEE các đảo, bởi vì chính VN cũng đã từng chủ trương như vậy. Làm thế nào anh có quyền cấm người ta khi anh cũng chủ trương y như vậy? VN khó lòng bác được lập trường này, cho dầu có tuyên bố từ bỏ việc đòi hỏi ZEE năm 1977 cho các đảo, thì cũng không thể ngăn cản được TQ. Đòi hỏi này không hề vi phạm Luật quốc tế về Biển 1982.

 3-   Mong muốn của VN là giữ nguyên trạng. Để đạt được điều này VN nhượng bộ cho TQ quyền lợi chiến lược ở các lãnh vực kinh tế, văn hóa, quân sự v.v… với hy vọng TQ sẽ ký kết hiệp ước “COC” với ASEAN. Nhưng việc nhượng bộ chiến lược, thể hiện qua một loạt hiệp ước vừa ký kết, sẽ đẩy VN đi nhanh vào vòng lệ thuộc TQ. Chưa nói đến các hiệp ước vừa ký kết phải được xếp vào loại “bất bình đẳng”. Bất kỳ kiệp ước nào ký kết giữa hai quốc gia cũng đều ảnh hưởng đến sự độc lập (la souveraineté) của quốc gia. Các hiệp ước vừa ký, sẽ viết trong bài tới, cho thấy VN không khác TQ trong thời kỳ bị liệt cường phân xé, hậu bán thế kỷ 19, phải ký các hiệp ước nhượng bộ cho nước ngoài những điều khoản không chấp nhận được.

 4-    Vấn đề “hòa giải dân tộc” cho thấy sẽ không có có hội thực hiện. Việc kế thừa danh nghĩa VNCH đã không xảy ra. Các vụ bắt bớ sinh viên Phương Uyên, Nguyên Kha vì tội “rải truyền đơn cờ vàng ba sọc âm mưu chống chế độ…” cho thấy nhà nước CSVN vẫn bất dung mọi dấu hiệu thuộc về chế độ VNCH. Hiện nay, VN cố thực hiện nghị quyết 36, “hồi chánh” các viên chức VNCH cũ, cho vào dự hội thảo, cho lên truyền hình… để tuyên truyền chủ trương của nhà nước CSVN. Lãnh đạo CSVN muốn dùng các “học giả” VN hốt những thang thuốc có hiệu quả ru ngủ, đánh lạc hướng mọi sự thật cần phải biết về HS và TS. Lãnh đạo CSVN bị lâm vào thế trên đe (TQ) dưới búa (dư luận trong nước). Người dân phẫn nộ hành vi của TQ tại biển Đông, lãnh đạo CSVN tìm mọi cách cho người dân không thấy nguyên nhân của vấn đề: hành vi bán nước của mình.

 Sắp tới, xương máu người dân VN có thể sẽ phải đổ xuống để bảo vệ chủ quyền của VN tại biển Đông. Nguyên nhân là do lãnh đạo CSVN không giữ lời hứa của họ với TQ. Dĩ nhiên có những giải pháp hòa bình khác, thay vì chiến tranh, 1954-1975, cuộc chiến biên giới 1979, cuộc chiến Kampuchia… Lãnh đạo CSVN luôn lựa chọn các giải pháp tồi tệ nhất. Lãnh đạo CSVN sẽ tiếp tục đưa nhân dân VN “lên dàn lửa thiêu”, kích động tinh thần dân tộc trong tầng lớp dân chúng, đẩy mũi dùi chống đối về phía một địch thủ khác, để bảo vệ chế độ.

 Từ xưa đến nay sĩ phu VN luôn phò chính thống. Vì lẽ sống của họ phụ thuộc vào quyền lực của người lãnh đạo. Điều này có thể thông cảm, do trường hợp giảm khinh. Nhưng sĩ phu VN hải ngoại không thể vì chút quyền lợi nhỏ nhoi mà bán rẻ lương tâm của mình. Không bảo toàn được lãnh thổ, máu xương người dân đổ xuống, trách nhiệm là do người lãnh đạo. Nhưng phần trách nhiệm về lịch sử, về đạo đức và lương tri, là do sĩ phu nhận lãnh, mà nhóm người hải ngoại lãnh phần nhiều.

 5-   Việc đưa vấn đề tranh chấp ra một trọng tài quốc tế phân giải sẽ không có hy vọng xảy ra, khi mà CSVN còn nắm quyền lãnh đạo. VN hiện nay còn không dám lên tiếng công khai ủng hộ Phi trong vụ kiện TQ, huống chi lên tiếng thắch thức TQ giải quyết tranh chấp bằng các phương tiện của công lý quốc tế. Trong khi sĩ phu vẫn còn đang dắt díu, người sau nắm chéo áo người trước, lầm lũi đi theo “tấm chỉ đường của trí tuệ”, mà không biết sẽ đưa về đâu?

 VN có nhiều hy vọng thắng kiện, nếu và chỉ nếu, chính quyền VN (hiện tại hay trong tương lai) kế thừa danh nghĩa của VNCH. Mà việc kế thừa chỉ có thể thực hiện bằng phương pháp “hòa giải quốc gia”.

 Việc “hòa giải quốc gia”, trên bình diện chính trị, chỉ có thể thực hiện nếu tương quan lực lượng hai bên “ngang cơ” với nhau. Nhưng khi việc “hòa giải quốc gia” là một phạm trù thuộc đạo đức, tương quan lực lượng là tương quan giữa “cái đúng, cái sai”, giữa “đạo lý và phi đạo lý”… Như vậy, lực lượng vô minh vẫn áp đảo trong xã hội.

 Những tuyên bố về HS và TS, như Luật biển 2012 của VN, tuyên bố của Nguyễn Tấn Dũng… đều không có giá trị pháp lý trên phương diện quốc tế công pháp. Việc không dùng tiếng “ngụy” chỉ người VNCH cũ, như có học giả vừa nói, không hề là dấu hiệu của việc “hòa giải”, hay thể hiện hành vi kế thừa VNCH.

 

---

Nguồn: Vấn đề chủ quyền của Việt Nam tại Hoàng Sa và Trường Sa. Nhan Tuan Truong. Blog Những vấn đề Việt Nam. July, 14, 2013.

[xv] Gilbert Caty, Les Statut Juridique des Etats Divisés,  Ed. A. Pedone 1969.

[xxxii] Doit International Public , sdd, đoạn 239, tr 402.