“Thư rác” hay Phản biện?

Nguyễn Duy Vinh

Bài viết của tác giả Vũ Đức Khanh hay nhưng rằng hay thì thật là hay, nghe ra ngậm đắng nuốt cay thế nào.

DCVOnline | Ban biên tập bổn báo vừa nhận được bài viết của tác giả Nguyễn Duy Vinh. Đây là một bài viết trong phần thảo luận góp ý về bài “‘Đảng’ muốn đối thoại?” đăng trên diễn đàn VOA Tiếng Việt.

Sở dĩ tác giả phải cậy đăng ý kiến với một bài đăng ở nơi khác vì bài viết của ông “được” diễn đàn VOA Tiếng Việt “Phát hiện là thư rác” và đã xóa đi ngay sau đó.

Mục đích hoạt động của DCVOnline.net từ 2005

Báo điện tử DCVOnline là một cơ sở truyền thông đại chúng bất vụ lợi đôc lập cho người Việt toàn cầu.

Mục đích chính của DCVOnline, với trách nhiệm truyền thông độc lập, là cổ xúy dân chủ, nhân quyền và phát triển bền vững cho Việt Nam. DCVOnline góp phần xây dựng xã hội dân sự Việt Nam bằng cách thu thập, quảng bá thông tin, tài liệu lịch sử, cùng các tác phẩm giá trị về xã hội, chính trị, văn học nghệ thuật cũng như tạo nên diễn đàn tự do qua cổng DCVOnline.net để người Việt Nam khắp nơi có cơ hội tự do trao đổi thông tin, bày tỏ và truyền đạt quan điểm một cách khách quan.
DCVOnline

Do đó, BBT xin giới thiệu với bạn đọc bài viết mà tác giả Nguyễn Duy Vinh gọi là “phản biện” bài “‘Đảng’ muốn đối thoại?” của tác giả Vũ Đức Khanh đăng trên VOA Tiếng Việt.

Bài này của ông Vũ Đức Khanh đưa ra những tiêu chuẩn cần thiết cho một cuộc đối thoại thành công. Tác giả gọi đó là điều kiện đối thoại. Rồi tác giả bàn đến phạm vi đối thoại và hướng những phạm vi này về những chính sách tốt đẹp cho tương lai Việt Nam. Ý tưởng và mục đích của bài viết rất hay, rất đẹp.

Tuy nhiên, ở đây chúng ta có trên bàn đối thoại 2 đối thủ. Một bên là chính phủ CHXHCNVN (do Đảng Cộng Sản dìu dắt qua Ban Tuyên Giáo) và một bên là người dân (không có tiếng nói chính thức, ngoài cái quốc hội bù nhìn trong đó đại biểu không được bầu qua những cuộc ứng cử tự do mà do Đảng chỉ (đạo) và dân bắt buộc tán thành). Như vậy thì phía chính phủ sẽ đề cử ai để thay mặt chính phủ và Đảng?

Cái khó khăn này (cũng là một trở ngại rất lớn) chung quy nằm trong một hiến pháp CHXHCNVN khập khiễng (tiếng Pháp là boiteux, tiếng Anh là lame). Khập khiễng vì nhiều lý do.

Lý do căn bản nhất là sự thiếu vắng một sợi dây liên lạc hoàn mỹ giữa các cơ quan quyền lực. Tức là sự phân quyền và phân nhiệm giữa các cơ quan này chưa được rõ rệt.

Lý do thứ hai nằm trong cái lủng củng (hay nói khác hơn là chưa đủ nghiêm túc) trong sự áp dụng những điều của hiến pháp về nhân quyền. Ngoài ra, có thể còn có những chương khác mà nếu chịu khó đọc kỹ, chúng ta có thể tìm ra nhiều khiếm khuyết nữa để sửa đổi hiến pháp CHXHCNVN, cho hiến pháp này được tốt hơn.

Tôi xin tuần tự kê khai ra đây những khập khiễng này theo quan điểm của tôi:

*Hiến pháp nước CHXHCNVN năm 2013*. Nguồn hình: iluatsu,com

Khập khiễng thứ nhất: Nhìn vào hiến pháp 1992 thì cơ quan có quyền lực cao nhất hiện nay trong guồng máy lãnh đạo nhà nước CHXHCNVN là Quốc hội Việt Nam (điều 83). Thế nhưng, theo chỗ chúng tôi quan sát, những đại biểu Quốc hội lại không thật sự do dân bầu qua một cuộc ứng cử/bầu cử tự do. Có nghĩa là dân chỉ bầu những đại biểu dựa trên danh sách đã được nhà nước (hay đảng CSVN) chấp thuận hoặc đề cử. Hoàn toàn không có ứng cử và bầu cử tự do.
Khập khiễng thứ hai: Đảng là lực lượng lãnh đạo tối cao nhất của guồng máy lãnh đạo nhà nước (điều 4), của nước CHXHCNVN. Đảng đứng trên cả Quốc hội. Nhưng trong hiến pháp 1992 tuyệt nhiên không thấy có chương nào nói về Đảng cả.
Đọc bản hiến pháp 1992 chúng ta không thể nào biết đảng CSVN là gì, do ai đại diện và đảng có trách nhiệm gì với Quốc hội (hay với nhân dân) và ngược lại Quốc hội có trách nhiệm gì với Đảng? Với tình trạng khập khiễng hiện tại thì đảng CSVN có thể bị gọi là vi hiến (unconstitutional) vì không được hiến pháp nói đến và quy định.
Chúng ta cần có một chương trong Hiến pháp giải thích điều này thật cặn kẽ. Hiện nay Đảng lãnh đạo bằng Nghị quyết và Quốc hội chỉ biết phê chuẩn và thông qua. Vì thế, nếu có được một chương nói về Đảng trong hiến pháp 1992, ít ra người dân cũng có thể từ đó biết được tư duy của Đảng rõ ràng hơn.
Ví dụ, phải giải thích rõ cho người dân biết (1) lý thuyết Mác Lê Nin là gì, (2) định hướng xã hội chủ nghĩa là như thế nào, (3) tư tưởng cách mạng, đạo đức và giáo dục của cố chủ tịch nước Hồ Chí Minh gồm những tư tưởng nào. Ai là người đại diện Đảng để chịu trách nhiệm trước toàn dân và báo cáo với dân (tức là Quốc hội)?
Khập khiễng thứ ba: Dân có quyền có tài sản hợp pháp (điều 23). Ở đây phải có định nghĩa rõ ràng hơn. Hiến pháp phải biên thật rõ những tài sản đó là những tài sản nào: Nhà cửa, xe hơi, xe đạp, vàng bạc, châu báu v.v. Qua thảm kịch Tiên Lãng, chúng ta thấy luật đất đai vẫn chưa được rõ ràng và còn nhiều khiếm khuyết, như vậy phải nói thêm trong hiến pháp Việt Nam là dân có quyền sở hữu đất đai hay không? Nếu có thì đâu là những quy định. Nếu không (vì định hướng chủ nghĩa xã hội) thì nhà xây trên đất đó sẽ còn được xem là tài sản hợp pháp hay không?
Khập khiễng thứ tư: Dân không được có hành vi phản động (điều 30). Hiến pháp phải định nghĩa rõ ràng hơn, thế nào là phản động. Ví dụ đi xuống đường biểu tình phản đối “tàu lạ” trên biển Đông bắn giết ngư dân VN, có phải là phản động không?
Khập khiễng thứ năm: Nhà nước có nhiệm vụ phát huy tinh thần yêu nước (điều 48), thế sao nhà nước lại bắt bỏ tù những người biểu tình phản đối sự xâm lăng biển đảo của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (Trung Cộng)?
Khập khiễng thứ sáu: Điều 69 của hiến pháp 1992 cho phép tự do báo chí, tự do ngôn luận, tự do biểu tình… nhưng phải theo quy định của pháp luật. Xin Quốc hội nêu rõ những quy định pháp luật này để người dân biết đâu là quyền hạn và trách nhiệm của mình.
Khập khiễng thứ bẩy: Nhà nước bảo vệ quyền bất khả xâm phạm về thân thể người dân (điều 71). Thế sao gần đây chúng ta vẫn tiếp tục thấy nhiều tin tức về công an lỡ tay đánh chết người mà lại không bị khởi tố hay bị xử đích đáng. Bộ luật hình sự về điều này phải thay đổi để người dân được bảo vệ một cách tích cực và quyết liệt hơn.
Khập khiễng thứ tám: Nhà nước bảo vệ quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở (điều 73), thế mà gần đây chúng ta thấy công an thường xuyên xâm nhập vào nhà dân mà không có lệnh của tòa án. Bộ luật hình phải viết rõ hơn về điều này, nhất là khi người xâm phạm là nhân viên công lực.
Khập khiễng thứ chín: Bộ Công An và Quân Đội Nhân Dân hiện nay thuộc trách nhiệm của Đảng. Hiến pháp phải có một chương đặc biệt nêu rõ những quyền hạn của Bộ Công An (BCA) và Quân Đội Nhân Dân (QĐND). Quốc hội nên có đề nghị thay đổi để cả hai BCA và QĐND nằm dưới sự lãnh đạo của Bộ Tư Pháp và Bộ Quốc Phòng. Hiện nay, hai lực lượng này nằm ngoài sự kiểm soát của Quốc hội và Chính phủ, và những tin đọc được trên mạng gần đây cho thấy có rất nhiều vụ lạm quyền từ phía công an.
Khập khiễng thứ mười: Hội Đồng Nhân Dân là một cơ quan dân cử, có trách nhiệm trước Quốc hội. Việc bầu cử những thành viên cho hội đồng này cũng không được rõ rệt. Hiến pháp phải quy định rõ ràng việc bầu cử thành viên của HĐND.

Và theo chúng tôi, một hiến pháp dân chủ cho VN phải có những chương nói về ba quyền phân lập rõ ràng. Việc phân quyền và phân nhiệm của ba cơ quan lập pháp, hành pháp và tư pháp không rõ rệt trong văn bản của Hiến pháp 1992. Theo văn bản này, Quốc hội VN hiện nay nằm trên hai cơ quan hành pháp và tư pháp. Nhưng Quốc hội lại nằm dưới Đảng mà Hiến pháp 1992 lại không có chương nào định nghĩa và quy định rõ ràng quyền hạn và trách nhiệm của đảng CSVN.

Chỉ chừng đó những trở ngại cho thấy là Đảng sẽ vô cùng lúng túng vì không biết cử ai có tiếng nói chính thống và chính đáng nhất để ngồi vào bàn đối thoại.

Còn phía nhân dân thì lại càng mù mờ hơn. Vì người dân không có tiếng nói chính thức ở Việt Nam. Ai sẽ dám vỗ ngực nói tôi là đại diện nhân dân Việt Nam và tôi sẽ ngồi vào bàn đối thoại.