Nhóm ly khai thân Nga ở Ukraine không công nhận thỏa thuận Geneva

DCVOnline – Tin Thomson Reuters

Nhóm ly khai vũ trang thân Nga ở miền đông Ukraine hôm thứ Sáu cho biết họ không bị ràng buộc vì một thỏa thuận quốc tế nào để buông vũ khí và đang muốn được bảo đảm hơn về an ninh trước khi họ rời khỏi những công thự đang chiếm đóng.

Khủng hoảng Ukraine. Nguồn: Gleb Garanich/Reuters

Thỏa thuận giữa Mỹ, Nga, Ukraine và EU tại Geneva vào thứ Năm hy vọng có thể xoa dịu căng thẳng ở Ukraine đã kéo quan hệ Đông-Tây xuống mức thấp nhất kể từ thời Chiến tranh Lạnh.

Ukraine đã chuẩn bị một đạo luật ân xá cho nhóm ly khai mặc dù vẫn tiếp tục chiến dịch chiếm lại các công thự ở miền đông Ukraine.

Thỏa thuận ở Geneva hôm thứ Năm yêu cầu tất cả các nhóm vũ trang bất hợp pháp bỏ vũ khí và ngưng việc chiếm đóng các công thự, đường phố, quảng trường, nhưng nhóm ly khai vẫn ở yên ở phía đông và dân Ukraine, không vũ trang, vẫn biểu tình ủng hộ chính phủ ở Quảng trường Maidan tại Kiev, người ta không biết bên sẽ sẵn sàng nhương bộ trước.

Thực hiện những thỏa thuận đã ký kết hôm thứ Năm là điều rất khó khăn vì sự ngờ vực sâu đậm giữa các nhóm ủng hộ Nga và chính phủ Kiev, đã bùng nổ thành xung đột bạo lực làm vài người chết.

Thỏa thuận đạt được tại Geneva là một bất ngờ, và không ai biết rõ những gì đã xảy ra ở hậu trường đã thuyết phục được điện Kremlin, mà trước đây không có dấu hiệu thỏa hiệp nào, cùng lên tiếng kêu gọi trên các lực lượng dân quân bỏ vũ khí.

Nhọm ly khai thân nga tại Slovyansk. Nguồn: Gleb Garanich/Reuters

Tại Slovyansk, thành phố đã trở thành điểm nóng trong cuộc khủng hoảng sau khi nhóm ly khai vũ trang tấn công, và hoàn toàn kiểm soát vào cuối tuần trước, lãnh đạo của các nhóm ủng hộ Nga đã họp trong một trong những công thự đang bị chiếm đóng để quyết định đối phó với thỏa thuận vừa ký kết ở Geneva.

Anatoly, một trong những người ly khai vũ trang chiếm đóng trụ sở cảnh sát, cho biết: “Chúng tôi không rời khỏi đây, bất kể những những tuyên bố, vì chúng tôi biết tình hình thực tế trong nước và chúng tôi sẽ không rút lui cho đến khi có lệnh của chỉ huy.”

Hai máy bay phản lực của Ukraine bay trên vòm trời Slovyansk nhiều lần vào hôm thứ sáu. Ở phía trước của văn phòng thị trưởng, nhóm ly khai vũ trang đứng sau những bao cát mà đã được chất đống đêm hôm trước. Họ vẫn kiểm soát các đường phố chính của thành phố, khám xét xe cộ tại các trạm kiểm soát ở Slovyansk.

Người nhà lãnh đạo tự xưng của tất cả các nhóm ly khai cho biết ông không bị thỏa thuận Geneva ràng buộc.

Denis Pushilin, người đứng đầu Cộng hòa Nhân dân Donetsk (tự tuyên bố), nói với báo giới ở Donetsk là Ngoại trưởng Nga Sergei “Lavrov không ký kết bất cứ điều gì cho chúng tôi, ông đã ký cho Liên bang Nga.”

Trước nhất, ông cho biết, Thủ tướng và quyền Tổng thống mới lên vào tháng Hai nên từ chức, vì họ đã có những vị trí đó một cách “bất hợp pháp”.

Tại thủ đô, Kiev, dân chúng ở quảng trường Maidan, trung tâm của các cuộc biểu tình, đã lật đổ Yanukovich cho biết, họ sẽ không hạ rào chắn cho đến khi có cuộc bầu cử tổng thống ngày 25 tháng 5.

“Mọi người sẽ không rời khỏi Maidan. Dân chúng đã hứa ở lại cho đến khi có cuộc bầu cử tổng thống để không ai sẽ có thể đánh tráo kết quả (bầu cử). Sau cuộc bầu cử , chúng tôi sẽ rời quảng trường,” Viktor Palamaryuk, 56 tuổi, dân của thị trấn Chernivtsi ở miền tây Ukraine nói.

‘Chúng tôi không đi’

Nhóm ủng hộ Nga đang kiểm soát các công thự ở khoảng 10 thị trấn miền đông Ukraine sau khi mở chiến dịch vào ngày 6 tháng 4.

Tại Luhansk, một thành viên lực lượng dân quân tên là Andrei cho biết nhóm của ông không có kế hoạch rút lui: “Tất cả mọi thứ đêu ở tại chỗ như ngày hôm qua và ngày hôm trước và ngày trước đó. Chúng tôi sẽ không đi đau hết.”

Tàu chiến USS Donald Cook cặp bến Constanta ở Biển Đen tuần trước. Nguồn Bogdan Cristel/Reuters

Để trấn an các đồng minh Đông Âu, NATO cho hay họ đã gửi tàu chiến đến biển Baltic, đồng thời Hoa Kỳ đã chấp thuận hỗ trợ thêm thiết bị quân sự không gây chết người cho Ukraine.

Phát biểu trên truyền hình Nga trước khi ký kết thỏa thuận ở Geneva, Putin cáo buộc chính quyền ở Kiev đã đưa Ukraine vào một “vực thẳm.”

Kiev lo ngại Putin sẽ dùng bất kỳ sự bạo động nào ở miền Đông là cớ để bắt đầu một cuộc xâm lược kraine bằng quân đội của Nga.

Trong cuộc Hỏi-Đáp với công chúng hàng năm trên truyền hình Nga, Putin nói, “Thay vì thú nhận sai trái và cố gắng để đối thoại, họ đã đe dọa bằng vũ lực… Đây là một tội rất nghiêm trọng của giới lãnh đạo hiện tại ở Kiev.”

Hôm qua, lần đâu tiên sau khi sát nhập bán đảo Crimea, Putin xác nhận quân đội Nga đã có mặt tại bán đảo này.

Nguồn: Ukraine crisis: Pro-Russia militants shrug off Geneva deal. Thomson Reuters. Apr 18, 2014.