Tòa Ai Cập tha bổng ông Mubarak
DCVOnline | Tin AP
Hôm thứ Bẩy, quyết đinh bác bỏ tội sát nhân của cựu Tổng thống Ai Cập Hosni Mubarak và tha bổng viên chỉ huy lực lượng an ninh của ông về vụ sát hại người biểu tình trong cuộc nổi dậy năm 2011 tại Ai Cập, tòa án tại đây đã bóp nát mọi hy vọng về một bản án côn bằng cho cho hàng trăm nạn nhân trong cuộc nổi dậy lật đổ ông Mubarak.
Tuy nhiên, thay vì giận dữ, phản ứng trong một cuộc biểu tình không có giấy phép tại Ai Cập là yên lặng đón nhận quyết định của tòa án, và vẫn còn nhiều người lo sợ cho an ninh của họ bốn năm sau cuộc nổi dậy Mùa xuân Ả Rập.
Khoảng 2.000 người trẻ phản đối quyết định của tòa án ở gần quảng trường Tahrir Cairo, một khu vực trong vòng kiểm soát của quân đội và cảnh sát, đã mở rào một ngày trước đó bất chấp những lo ngại đang lan về những cuộc biểu tình Hồi giáo bạo lực. Họ hô khẩu hiệu chống lại quân đội, mà viên cựu chỉ huy, Abdel-Fattah el-Sissi, hiện là Tổng thống.
“Dân chúng muốn hạ bệ chế độ!” họ hô lên, bằng một trong những khẩu hiệu chính đã dùng trong cuộc nổi dậy chống Mubarak dài 18 ngày.
“Phán xét ủng hộ hay chống khi ông đã già sẽ là trách nhiệm của lịch sử và của vị thẩm phán của các thẩm phán [thượng đế].” – Thẩm phán Mahmoud al-Rashidi
Đến chiều, cảnh sát đã giải tán các cuộc biểu tình bằng nước và hơi cay và đẩy lùi những người biểu tình vào những con đường nhỏ sau khi nhóm ủng tổ chức (bất hợp pháp) Huynh đệ Hồi giáo tham gia vào cuộc biểu tình. Một tuyên bố của Bộ Nội vụ nói rằng những người ủng hộ tổ chức Huynh đệ Hồi giáo đã ném đá vào lực lượng an ninh và ẩu đả với những người biểu tình khác.
Giới chức an ninh, giấu tên vì họ không có thẩm quyền để báo cho các phóng viên, cho biết cảnh sát đã bắt giữ 29 người.
Một tuyên bố của Bộ Y tế vào sáng sớm Chủ nhật cho biết một người đã thiệt mạng và chín người khác bị thương trong các vụ đụng độ.
“Tôi đã không làm bất cứ điều”
Việc giải tán những người biểu tình trái ngược với hình ảnh của những người ủng hộ đã đón chào ông Mubarak khi ông trở lại nhà tạm trú cũng của ông tại một bệnh viện quân đội cạnh sông Nile. Mubarak sau đó, từ cửa sổ bệnh viện, đã vẫy tay chiến thắng chào lại những người ủng hộ ông.
Một cuộc phỏng vấn của đài truyền hình, qua điện thoại, đã hỏi xem ông có ra lệnh giết người (biểu tình) hay không.
Quốc vương Bahrain, đồng minh thân cận của Mỹ, vua Hamad bin Isa Al Khalifa, cũng gọi điện chúc mừng Mubarak, theo hãng tin chính thức của quốc đảo Bahrain. Mubarak, đã bị tuyên án tù chung thân vào năm 2012 về những tội trạng liên quan đến vụ sát hại người biểu tình, trả lời
“Tôi đã không làm bất cứ điều gì cả.”
Bản án chung thân đã bị hủy trong phiên tòa kháng án vào năm sau.
Mubarak, người nhậm chức Tổng thống Ai Cập vào năm 1981 sau vụ ám sát Anwar Sadat, vì sức khỏe kém hầu như đã nằm ở bệnh viện toàn thời gian kể từ khi ông bị bắt vào tháng Tư năm 2011. Hôm thứ Bẩy, ông nằm trên cáng, đeo kính đen, mang cà vạt xanh và mặc áo len, đến dự phiên tòa.
Khi tuyên bố phán quyết, thẩm phán Mahmoud al-Rashidi trích dẫn “tính không thể chấp nhận” của vụ án chống lại Mubarak vì một chi tiết kỹ thuật. Ông cho biết khi đề nghị đưa ông Mubarak ra xét xử hồi tháng 5 năm 2011, các công tố viên đã bỏ quyết định “tuyệt đối” là sẽ không có cáo buộc hình sự nào với ông Mubarak khi hai tháng trước đó, do chính những công tố viên này truy tố viên chỉ huy lực lượng an ninh và sáu phụ tá cao cấp của Mubarak bị ra tòa.
“Ai đã giết hững người tử đạo?”
Sau khi tòa quyết định, một người dân Cairo tên Nermine Fathy đặt câu hỏi đơn giản, “Ai đã giết các vị tử đạo? Tôi muốn biết ai đã giết các vị tử đạo.”
Đó là câu hỏi có thể tòa án của Ai Cập sẽ không được trả lời được. Đã có gần 170 nhân viên cảnh sát và nhân viên an ninh bị đưa ra xét xử, vì liên hệ đến các vụ giết người, hoặc đã được tha bổng vì thiếu bằng chứng hoặc đã được chứng minh là họ chỉ hành động để tự vệ. Một số khác lãnh án tù ngắn, hay án treo.
Phiên tòa xử Mubarak, tuy nhiên, đã chỉ quan tâm đến việc giết hại 239 người biểu tình có tên đã được trích dẫn trong các tài liệu truy tố, chứ không phải là gần 900 người dã thiệt mạng trong suốt 18 ngày của cuộc nổi dậy.
Phán quyết hôm thứ Bảy đánh dấu một bước lùi lớn cho những người hoạt động trẻ, những người lãnh đạo cuộc nổi dậy của Ai Cập năm 2011, nhiều người trong số đó đang ở trong tù hoặc đã rút lui khỏi chính trường. Quyết định đó của tòa án có khả năng củng cố nhận thức rằng nhà nước độc tài Mubarak vẫn còn nguyên tại chỗ, mặc dù hiện đang do el-Sissi lãnh đạo, vị chỉ huy quân đội cũ của Mubarak, người sau này đã dẫn đầu cuộc lật đổ Tổng thống theo Hồi giáo Mohammed Morsi vào năm 2013.
Quyết định của tòa án Ai Cập trong phiên xử lại – Mubarak, với hai con trai, viên chỉ huy an ninh Habib el-Adly và sáu sĩ quan an ninh hàng đầu – tất cả đã được tuyên bố trắng án. Cũng được tha bổng là doanh nhân giàu có Hussein Salem, một người bạn lâu năm của Mubarak, bị xử khiếm diện.
Hossam Bahgat, một người ủng hộ nhân quyền nổi tiếng, cho biết phán quyết hôm thứ Bảy sẽ được chính phủ dùng để báo hiệu những biến động liên quan đến cuộc nổi dậy năm 2011 đã kết thúc. Bằng điện thọa từ New York ông nhận định,
“Thông điệp của chế độ: Đây là lúc hướng về tương lai, là lúc để quên đi, là lúc để tập trung vào việc xây dựng đất nước. Nhưng tôi nghi ngờ điều này sẽ có hiệu quả. Nó sẽ làm sự bất bình và cảm giác của sự bất công của nhiều người trẻ thêm sâu sắc.”
Mubarak cũng đã được tuyên bố trắng án về tội tham nhũng mà ông với hai con trai Alaa và Gamal đã bị truy tố vì quy chế mãn hạn của vụ án. Vụ án này liên quan đến việc mua lai căn biệt thự sang trọng tại một khu nghỉ mát ở vùng Hồng Hải của Hussein Salem với giá giảm tối đa, là điều mà bên công tố đã cho là hối lộ. Hai con trai của ông Mubarak bị truy tố về tội giao dịch chứng khoan có nội gián.
Tất cả các quyết định của tòa án đều có thể được kháng cáo.
Vẫn có thể ở tù 3 năm
Người ta chưa biết rõ ràng là bây giờ Mubarak sẽ hoàn toàn trắng án hay chưa vì ông đang thụ một án tù ba năm vì tội tham nhũng khác đã bị tuyên án vào tháng Năm. Ông đã bị giam giữ kể từ tháng 4 năm 2011, nhưng vẫn không rõ là 3½ năm vừa qua sẽ được coi như thời gian thụ án hay không.
Thẩm phán Al-Rashidi cho biết sự bãi nại cho Mubarak không xóa được việc tham nhũng và “nhu nhược” trong những năm cuối của 29 năm ông cầm quyền. Thẩm phán Al-Rashidi đã ca ngợi cuộc nổi dậy năm 2011, nói rằng mục tiêu của nó – tự do, sự sống vật chất và công bằng xã hội – là hợp pháp.
Ông cũng cho biết Mubarak, giống như bất kỳ người nào khác, cũng có sai lầm và cho rằng tuổi già đã để ông thoát cảnh bị xử tại một phiên tòa hình sự. Ông nói,
“Phán xét ủng hộ hay chống lại ông sau khi ông đã già sẽ là trách nhiệm cho lịch sử và của vị thẩm phán của tòa … (Thượng đế), người sẽ hỏi Mubarak về sự cai trị của ông.”
© 2014 DCVOnline
Nguồn: Hosni Mubarak has murder charges dropped by Egypt court. The Associated Press Posted: Nov 29, 2014