Hồn Việt nào cho em

Trịnh Bình An

covang2“… Lá cờ là hiện thân, không phải của cảm xúc, mà là của lịch sử.” – Woodrow Wilson, 1915.

Cờ vàng và tượng người lính Việt Nam Cộng hòa. Nguồn: OntheNet
Cờ vàng và tượng người lính Việt Nam Cộng hòa. Nguồn: OntheNet

Có những cuốn phim sau khi coi xong khiến tôi thích thú hoặc bực bội, nhưng cũng có cuốn phim khiến tôi băn khoăn, dường như vui, cũng dường như buồn, cuốn phim đó chính là phim “Hồn Việt”.

“Hồn Việt” là một bộ phim trình bày lịch sử quốc kỳ và quốc ca của Việt Nam Cộng Hòa – nơi tôi đã sinh ra và lớn lên cho tới ngày mất nước. Đấy chỉ là một bộ phim tài liệu với những dữ liệu thực tế. Lá cờ vàng ba sọc đỏ, quốc kỳ của một chính thể đã bị xóa sổ, không ngờ có ngày tung bay phất phới, đứng ngang hàng với những lá cờ quốc gia khác tại nhiều nơi trên thế giới. Đáng lẽ tôi, một người từng sống trên 10 năm dưới lá Cờ Vàng, phải cảm thấy xúc động và tự hào chứ? Nhưng không hiểu sao tôi chỉ cảm thấy vui buồn lẫn lộn?

Nếu bảo Việt Nam là người mẹ khổ đau qua những năm tháng chiến tranh, thì Việt Nam Cộng Hòa là cha, người cha đã bị bức tử, người cha tôi đã phải xa khi còn tấm nhỏ. Quá nhỏ để hiểu được chiến tranh đang xảy ra khốc liệt chung quanh, quá nhỏ để hiểu đang có rất nhiều người ngày đêm chiến đấu bảo vệ miền Nam, bảo vệ cuộc sống yên ổn cho hàng triệu sinh mạng trong đó có tôi.

Sẽ chẳng ai trách cứ một đứa nhỏ ngượng ngùng với cha nếu nó đã bị lìa xa cha ngay từ lúc nhỏ. Cũng thế, hẳn không ai trách nếu tôi thú thực rằng giờ đây, sau hơn 20 năm trên xứ người, tôi cảm thấy chẳng có mấy rung động trước lá cờ ấy dù lý trí vẫn biết rằng đó là lá cờ Tổ Quốc của mình.

Cho tới khi xem Phim “Hồn Việt”, tới đoạn trình bày về lược sử hình thành quốc kỳ và quốc ca Việt Nam, tôi bỗng cảm thấy dâng lên trong lòng một nỗi chua xót xen lẫn giận hờn.

Tôi tiếc ngày ấy đã không được dạy bảo kỹ lưỡng về nguồn gốc quốc kỳ và quốc ca trong những giờ Công Dân Giáo Dục. Tôi chỉ biết chào cờ và hát quốc ca như một thói quen. Giống như một đứa con, chỉ được nguời ta chỉ vào ảnh cha mà bảo “Cha con đó!” chứ không giải thích thêm cha là ai, cuộc đời cha như thế nào, cha đang chiến đấu nghiệt ngã trong những hoàn cảnh nào…

May mắn thay, trong đại gia đình dân tộc, vẫn còn những người anh, người chị đã từng sống với cha, đã từng biết đến cha. Những anh chị ấy đã giữ cha trong trái tim họ cho đến cuối đời. Tôi muốn nói tới những người Việt lưu lạc khắp nơi trên thế giới, những người đã kiên quyết giữ vững lá cờ Việt Nam tự do, đã đấu tranh không mệt mỏi để cuối cùng lá cờ ấy tung bay cùng với những lá cờ khác tại nơi họ cư ngụ.

Những anh chị ấy đã cống hiến tuổi thanh xuân để xây dựng và bảo vệ miền Nam để những đứa trẻ như tôi được thảnh thơi đến trường. Trên xứ người, những người anh người chị ấy vẫn miệt mài tìm mọi cách gìn giữ những di sản tốt đẹp của đất nước để một ngày nào đó khi chúng tôi  – những đứa trẻ đi lạc, muốn quay về sẽ thấy vẫn còn đó mái nhà xưa.

Ngày hôm nay, mỗi khi có những dịp tụ họp đông người, việc chào cờ hay không chào cờ vẫn là một đề tài nhạy cảm, có khi gây tranh cãi. Bên muốn chào cờ cho rằng không thể hưởng niềm vui họp mặt trên xứ sở tự do mà quên đi công lao to lớn của những người đã nằm xuống. Còn bên không muốn chào cờ thì bảo việc cử hành quốc kỳ và quốc ca là nghi lễ trang trọng, nếu làm trong một tiệc dịp tiệc tùng vui chơi sẽ mất đi ý nghĩa và giảm lòng tôn kính.

Cả hai phía đều có lý của họ. Riêng tôi, tôi cho rằng những người thực tâm giữ gìn sự tồn tại của quốc kỳ và quốc ca Việt Nam không quanh quẩn trong lý lẽ mà họ chỉ muốn hành động từ tiếng gọi của trái tim.

Nếu không là tiếng gọi từ trái tim, cựu Đại Tá Phạm Bá Hoa đã không kiên trì sưu tầm mọi tin tức và hình ảnh về các cuộc tranh đấu của người Việt khắp nơi để cho quốc kỳ Việt Nam được công nhận tại các thành phố trên khắp thế giới. Mỗi một chiến thắng là một tin vui làm nức lòng người Việt hải ngoại, và là kiểu mẫu cho những nơi khác noi theo, để rồi chiến thắng nối tiếp chiến thắng. Kết quả là cho tới nay, trên đất nước Hoa Kỳ đã có 16 tiểu bang, 8 quận hạt, 103 thành phố công nhận lá Cờ Vàng Ba Sọc Đỏ là đại diện của Việt Nam(*).

Nếu không là tiếng gọi từ trái tim, ông Chu Lynh đã không quyết tâm bắt tay vào việc thực hiện cuốn phim “Hồn Việt” dù biết sẽ rất khó khăn, lấy ý nghĩ từ chuyến đi thăm nghĩa trang Biên Hoà năm 2003. Nhìn tấm bia mộ của một người lính, lá cờ nhỏ bé khắc trên ấy bị đục nát chỉ còn dấu vết lờ mờ, ông đau thắt lòng. Người lính, người đồng đội của ông, cả một đời hy sinh chẳng được gì, đến khi chết chỉ có mỗi lá cờ, vậy mà người ta vẫn nhẫn tâm tước đoạt.

Và nếu không từ tiếng gọi từ trái tim, nhạc sĩ Lê Văn Khoa, người đã đưa âm nhạc Việt Nam đến với thế giới, đã không thể soạn hòa âm phối khí cho bản quốc thiều Việt Nam trở nên sống động tha thiết đến thế. Và những nhạc sỹ Ukraine – những người vừa thoát khỏi địa ngục cộng sản, đã cảm thông, đã bắt nhịp cùng tiếng gọi trái tim ấy để tấu lên một bản quốc thiều hùng tráng gây rúng động lòng người.

Tôi muốn ngừng lại một chút để kể một câu chuyện lý thú về lá cờ hiện nay của nước Nga mà lịch sử của nó có đôi điều tương tợ với lá Cờ Vàng VNCH.

Bắt đầu từ năm 1896, Quốc Kỳ Nga có ba màu: trắng, xanh dương và đỏ. Sau Cách Mạng Tháng Mười 1917, lá cờ ấy bị bỏ đi, thay bằng cờ đỏ búa liềm. Đến năm 1991, khi chế độ cộng sản tan rã, Liên Bang Xô Viết (Soviet Union) trở thành Liên Bang Nga (Russian Federation), cờ đỏ búa liềm bị dẹp bỏ, người Nga quay về với lá cờ ba màu – Триколор (Tricolor) lúc trước.

Có nhiều giải thích cho nguồn gốc ba màu trên quốc kỳ Nga. Một giả thuyết cho rằng đó là huy hiệu trên khiên của vương quốc Grand Ducchy of Moscow. Huy hiệu này có hình thánh Saint George mang giáp bạc, cỡi ngựa trắng, choàng khăn và cầm khiên màu xanh trên nền đỏ. Một gỉa thuyết khác lại cho rằng đấy chính là ba màu trên khăn áo Đức Mẹ Maria.

Như thế, nước Nga – cái nôi sinh ra chủ nghĩa cộng sản, cuối cùng đã quay về với lá cờ truyền thống. Một lá cờ với ba màu hòa dịu, ẩn chứa những niềm tin thiêng liêng, có thể đó là lòng dũng cảm quên mình của thánh St. George, cũng có thể là lòng từ ái bao la của Đức Mẹ.

So sánh với lá cờ nước Nga, lá cờ Việt Nam nền vàng ba sọc đỏ cũng có màu sắc hòa dịu với những ý nghĩa nhân ái: Màu vàng tượng trưng cho dân tộc Việt. Ba sọc đỏ là ba miền Nam Trung Bắc. Tuy người dân thuộc ba miền (ba sọc đỏ) nhưng vẫn sống chung một nhà (nền vàng). Dưới mái Nhà Việt Nam, con dân muôn đời thương yêu đùm bọc lẫn nhau. Màu đỏ trên nền vàng còn là màu của nhiều lá quốc kỳ Việt Nam qua nhiều triều đại khác nhau.

Khi kể câu chuyện nước Nga tìm về lá cờ dân tộc phải chăng tôi muốn muốn nói đến việc phục hoạt lá cờ vàng truyền thống của nước Việt Nam?

Hoàn toàn không. Lá Cờ Vàng đã được chính quyền của môt số thành phố và tiểu bang Hoa Kỳ công nhận là “Lá Cờ Tự Do và Di Sản” (Heritage and Freedom Flag). Người Việt tị nạn sau khi nhập tịch là nguyện đứng dưới lá cờ của đất nước thứ hai. Việt Nam tuy vẫn là tổ quốc thân yêu nhưng không còn thuộc quyền quyết định của những người chúng tôi. Việc chọn lá cờ nào, bài hát nào cho Việt Nam tương lai sẽ hoàn toàn tùy thuộc vào một chính phù và một quốc hội không còn cộng sản.

Những người ấy sẽ hiểu biết thấu đáo về lịch sử của những lá cờ để nhìn cho ra lá cờ nào mang “Hồn Việt”, còn lá cờ nào chỉ mang giả trá và thương đau.

Nếu đã nói tới quốc kỳ thì không thể không nhắc tới quốc ca. Nghe ban nhạc Ukraine hòa tấu quốc thiều Việt Nam, tôi mới thấy quốc ca Việt Nam có giai điệu thật phong phú, khi hùng tráng, khi du dương như một nhắn nhủ thiết tha.

Là một học sinh qua hai chế độ, tôi vẫn không thể quên bài hát Tiến Quân Ca của cộng sản(**). Nhạc điệu quân hành nhưng khá nhạt nhẽo, chưa kể trong đó có những lời lẽ khát máu đến ghê người. Một ca khúc tầm thường, thậm chí vô nhân có thể nào xứng đáng làm biểu tượng cho một dân tộc lãng mạn và hiếu hòa như người Việt chăng? Nhưng công bằng mà nói, bài hát Tiến Quân Ca có lịch sử riêng của nó và xứng đáng được ghi nhận như ca khúc của một thời. Những người dân Việt trong tương lai sẽ tìm ra quyết định cho quốc ca cũng như quốc kỳ vậy.

Phim “Hồn Việt” ra đời, hai năm tôi sau mới biết, cũng như tôi đã không biết rõ về quốc kỳ và quốc ca Việt Nam sau hơn hai chục năm. Thật khá trễ tràng. Cảm giác buồn vui lẫn lộn, vui vì biết được thêm quá khứ anh dũng của cha anh, buồn vì suốt bao lâu nay lơ đãng trước những hy sinh cao cả ấy.

Mong sao bộ phim tài liệu “Hồn Việt” sẽ giúp cho những thế hệ sau hiểu rõ về quốc kỳ và quốc ca, từ đó thấy rõ tính cách Việt, mơ ước Việt, tâm hồn Việt thể hiện thế nào qua quốc kỳ và quốc ca, để rồi có quyết định sáng suốt về con đường đi tới của dân tộc.

Tổng Thống Woodrow Wilson từng nói:

“The things that the flag stands for were created by the experiences of a great people. Everything that it stands for was written by their lives. The flag is the embodiment, not of sentiment, but of history.”(***)

Trích diễn văn ngày 14 tháng 6, 1915 của Tổng thống Wilson. Nguồn: https://archive.org/stream/addressofpresid00wils#page/n7/mode/2up
Trích diễn văn ngày 14 tháng 6, 1915 của Tổng thống Wilson. Nguồn: https://archive.org/stream/addressofpresid00wils#page/n7/mode/2up

“Những gì một lá cờ biểu tượng, được tạo dựng bằng những kinh nghiệm của một dân tộc tuyệt vời. Tất cả những gì lá cờ biểu tượng đã được viết nên bằng chính mạng sống của họ. Lá cờ là hiện thân, không phải của cảm xúc, mà là của lịch sử.”

Qua phim “Hồn Việt” tôi thấy lời của Tổng Thống Wilson thật đúng, quốc kỳ và quốc ca Việt Nam thực sự đã được viết nên từ mạng sống của biết bao người con dân Việt Nam kiên quyết chiến đấu vì đất nước, vì hòa bình, vì tự do. Tôi dù biết điều ấy trễ nhưng vẫn còn chưa quá muộn. Khi hiểu ra được như thế tôi chợt thấy mình tháo gỡ được mối băn khoăn.

Người cha bị bức tử của tôi chưa bao giờ chết. Người vẫn còn đó cùng Lá Cờ Vàng lồng lộng bay trong gió như chuyển trao mọi nỗi bi thương nhưng đồng thời cũng là niềm hân hoan về một Đất Việt, một Dân Việt, và một Hồn Việt muôn đời.

9/2014


Bài do tác© giả gởi. DCVOnline minh hoạ và chú thích bổ túc.

DCVOnline:

(*) “… trên đất nước Hoa Kỳ đã có 16 tiểu bang, 8 quận hạt, 103 thành phố công nhận lá Cờ Vàng Ba Sọc Đỏ là đại diện của [cộng đồng người gốc Việt tị nạn cộng sản – DCVOnline] Việt Nam.”
(**) Bài Tiến quân ca, nhạc và lời của Văn Cao sáng tác năm 1944, là quốc ca của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và hiện là quốc ca của nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.
(***) Trích dẫn không chính xác từ bài diễn văn Tổng thống Wilson nói về lá cờ của Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ hôm 14 tháng Sáu, năm 1915 trong Ngày Phất Cờ tại Bộ Tài Chính ở Washinton D.C.. Nguyên văn như sau, trích:

“…It has been created by the experience of a great people, and nothing is written upon it that has not been written by their life. It is the embodiment, not of a sentiment, but of a history, and no men can rightly serve under that flag who has not caught some of the meaning of that history.”

Nguồn: https://archive.org/stream/addressofpresid00wils#page/n7/mode/2up

Chú thích củ tác giả:

DVD Vietnam Soul
DVD The Soul of Vietnam

Sơ lược về phim “Hồn Việt”

“Hồn Việt” là một phim tài liệu dài 57 phút về quốc kỳ và quốc ca Việt Nam do Vietnam Film
Club thực hiện vào năm 2012. Phim gồm có 9 đề mục:

– Lược sử hình thành Quốc Kỳ Việt Nam (cờ vàng ba sọc đỏ)
– Lược sử hình thành Quốc Ca Việt Nam
– Quốc Kỳ theo mệnh nước (đi theo người tỵ nạn sau biến cố 1975)
– Quốc Kỳ Việt Nam tại hải ngoại
– Quốc Kỳ Việt Nam trên thế giới
– Những câu chuyện về Quốc Kỳ Việt Nam
– Quốc Kỳ trong tim người Việt
– Quốc Kỳ và người ngoại quốc
– Trình tấu Quốc Thiều Việt Nam tại Kiev, thủ đô của Ukraina.

Sơ lược về “Viet Nam Film Club”

Vietnam Film Club được thành lập tháng 9 năm 2010 sau một thời gian dài vận động. Nhằm đáp ứng nhu cầu đi tìm sự thật của người Việt, đặc biệt người dân trong nước về lịch sử Việt Nam giai đoạn cận đại, Vietnam Film Club thực hiện các phim tài liệu lịch sử liên quan đến Chiến Tranh Việt Nam, Đảng CS Việt Nam, và hệ lụy của cuộc chiến.

Tác phẩm đầu tiên là DVD “Hồn Việt – Quốc Kỳ Quốc Ca Việt Nam” (ấn bản Việt ngữ), “The Soul of Vietnam – The Vietnamese National Flag and Anthem” (ấn bản Anh ngữ). Các Video của Vietnam Film Club đã có mặt trên YouTube là những phần của hai bộ phim tài liệu lịch sử nhiều tập sẽ phát hành bằng DVD vào năm 2015.
Liên lạc: Chu Lynh, Editor, Vietnam Film Club [email protected] www.vietnamfilmclub.org

9 Comments on “Hồn Việt nào cho em

  1. Brigadier General Vernon Walters, the military attachu00e9 who took Kissinger in and out of Paris on the secret u201c walks in the night,u201d did not see it that way. To this day he keeps a little South Vietnamese flag in his office. When asked about it, he explains that it stands for u201c unfinished business.u201d (No Peace no Honore. Page 273. A Touchstone Book. 2001).n nXin tu1ea1m du1ecbch : Tu01b0u1edbng Vernon Walters, vu1ecb tu00f9y viu00ean quu00e2n lu1ef1c tu1eebng su00e1t cu00e1nh vu1edbi Kissinger trong nhu1eefng u201c vu1ee5 u0111i u0111u00eamu201d [qua Hu00f2a u0111u00e0m Ba Lu00ea] thu00ec nghu0129 khu00e1c. u00d4ng ta vu1eabn giu1eef lu00e1 cu1edd nhu1ecf cu1ee7a Miu1ec1n Nam VN tu1ea1i vu0103n phu00f2ng. Khi u0111u01b0u1ee3c hu1ecfi lu00fd do, vu1ecb tu01b0u1edbng giu1ea3i thu00edch ru1eb1ng, lu00e1 cu1edd nu00e0y tu01b0u1ee3ng tru01b0ng cho mu1ed9t chu01b0u01a1ng tru00ecnh chu01b0a hou00e0n tu1ea5t.u201d

  2. Xin ghi lu1ea1i mu1ed9t vu00e0i su1ef1 kiu1ec7n u0111u00e1ng lu01b0u u00fd liu00ean quan tu1edbiu2026cu00e1i tru00f2 hu1ec1 giu1ea3i fu00f3ng Miu1ec1n Nam VN:n nDinh u0110u1ed9c lu1eadp, du00f9 theo bu1ea5t cu1ee9 su1ef1 giu1ea3i thu00edch nu00e0o, vu1eabn coi nhu01b0 bu1ecf tru1ed1ng cu00f9ng tuu1ebf nguyu1ec7t, khu00f4ng xu1eed du1ee5ng vu00e0o mu1ed9t cu00f4ng tru00ecnh khu00e1c.n nMu1ed9t phu01b0u01a1ng u00e1n xu00e2y tu01b0u1ee3ng u00f4ng HCM tru00ean u0111u1ec9nh nu00fai Chu00e2u Thu1edbi ( Biu00ean Hu00f2a), tu01b0u1ee3ng cao 40 mu00e9t, u0111u00e3 khu00f4ng du01b0u1ee3c thi cu00f4ng (?).n nMu1ed9t bu1ee9c tu01b0u1ee3ng u00f4ng Hu1ed5, trong thu1ebf ngu1ed3i tru00ean tru00ean bu1ec7 hoa sen, cao 9 mu00e9t, do Diu1ec7p Minh Chu00e2u vu00e0 Quu00e2n khu 7 du1ef1ng nu01a1i mu1ed9t khu nhu00e0 kho bu00ean u0111u01b0u1eddng Tu00f4 Hiu1ebfn Thu00e0nh, vu00e0 du1ef1 tru00f9 du1ef1ng trong Dinh u0110u1ed9c Lu1eadp, hou1eb7c cu00f4ng viu00ean NT nMinh Khai. Tu01b0u1ee3ng xu00e2y xong, u0111u00e3 bu1ecbu2026lu00f4i u0111i u0111u00e2u mu1ea5t. Khu00f4ng lu1eddi giu1ea3i thu00edch.

  3. Gu1eedi bu1ea1n tru1ebb Tru1ea7n Bu00ecnh An, tu00e1c giu1ea3 bu00e0i nu00e0y.nQua nhu1eefng lu1ea5n cu1ea5n xu00e3 hu1ed9i, nhu01b0 tham nhu0169ng, mua quan bu00e1n tu01b0u1edbc, khou1ea3ng cu00e1ch giu00e0u nghu00e8o ngu00e0y cu00e0ng phu00ecnh ra, giai cu1ea5p khu1ed1n khu1ed5 cu0169ng cu00e0ng ngu00e0y cu00e0ng tu0103ng lu00ean mu1ed9t cu00e1ch u0111u00e1ng su1ee3.v.v. thu1ebf nhu01b0ng u0111u1ea3ng cu1ed9ng su1ea3n vu1eabn luu00f4n lo su1ee3 bu1ecb mu1ea5t quyu1ec1n lu1ef1c vu00e0 tu1ea5t nhiu00ean mu1ea5t luu00f4n quyu1ec1n lu1ee3i, nu00ean hu1ecd thu00e0 nhu01b0u1ee3ng bu1ed9 Trung Quu1ed1c cu00f2n hu01a1n ngu1ea3 hu1eb3n vu00e0o thu1ebf giu1edbi Tu1ef1 Do u0111u1ec3 cu00f3 thu1ec3 u0111u01b0a u0111u1ea5t nu01b0u1edbc tu1edbi Phu00fa Cu01b0u1eddng.nVu00ec thu1ebf nhu00e2n du00e2n ta su1ebd phu1ea3i u0111u01b0a cu1edd u0110u1ecf sao Vu00e0ng cu1ee7a Viu1ec7t cu1ed9ng vu00e0o du0129 vu00e3ng mu1ed9t ngu00e0y khu00f4ng cu00f2n lu00e2u nu1eefa.nu0110u00f3 lu00e0 u0111iu1ec1u du1ec5 hiu1ec3u.nQuay qua cu1edd Vu00e0ng ba su1ecdc u0110u1ecf cu1ee7a Viu1ec7t Nam Cu1ed9ng Hu00f2a. Mu1eb7c du00f9 lu00e1 cu1edd nu00e0y u0111u00e3 hiu00ean ngang gu1ea7n ba chu1ee5c nu0103m, phu1ea5t phu1edbi tung bay tru01b0u1edbc giu00f3 u0111u1ec3 chu1eb7n u0111u1ee9ng bu01b0u1edbc u0111u01b0u1eddng bu00e0nh tru01b0u1edbng cu1ee7a chu1ee7 nghu0129a cu1ed9ng su1ea3n mu00e0 u0111u1ea1i diu1ec7n lu00e0 nhu1eefng con thiu00eau thu00e2n, u0111iu1ebfc khu00f4ng su1ee3 su00fang-Viu1ec7t Cu1ed9ng.nThu1ebf nhu01b0ng khu00f4ng thu1ec3 so su00e1nh cu1edd ba mu00e0u cu1ee7a Nga vu1edbi cu1edd Vu00e0ng cu1ee7a ta u0111u01b0u1ee3c. u0110u1ebf quu1ed1c Nga du01b0u1edbi lu00e1 cu1edd ba mu00e0u u0111u00e3 mang lu1ea1i niu1ec1m tu1ef1 hu00e0o cho cu1ea3 du00e2n tu1ed9c Nga La Tu01b0 vu0129 u0111u1ea1i mu00e0 su1eed su00e1ch muu00f4n u0111u1eddi khu00f4ng thu1ec3 quu00ean nu00f3 u0111u01b0u1ee3c.nCu1edd Vu00e0ng khu00f4ng u1edf trong cu00e1i thu1ebf u0111u00f3. Khu1ecfi nu00f3i nhiu1ec1u.nVu00ec vu1eady sau khi thay thu1ebf chu1ebf u0111u1ed9 u0111u1ed9c tu00e0i u0111u1ea3ng tru1ecb Viu1ec7t Cu1ed9ng, chu1eafc chu1eafn thu1ec3 chu1ebf Cu1ed9ng Hu00f2a cu1ee7a miu1ec1n nam tru01b0u1edbc bu1ea9y nhu0103m phu1ea3i u0111u01b0u1ee3c du1ef1ng lu1ea1i.nTuy nhiu00ean lu00e1 cu1edd mu1edbi khu00f4ng nu00ean cu00f3 hai mu00e0u u0110u1ecf vu00e0 Vu00e0ng. Du00e2n ta u0111u00e3 bu1ecb khu1ed5 u0111au, chu1ebft chu00f3c thu00ea thu1ea3m khi hai lu00e1 cu1edd nu00e0y cu00f2n tung bay tru00ean bu1ea7u tru1eddi xanh thu1eb3m cu1ee7a quu00ea hu01b0u01a1ng yu00eau du1ea5u..nKu1ef7 niu1ec7m buu1ed3n! Nu00ean quu00ean nu00f3 u0111i cho u0111u1ea5t nu01b0u1edbc tiu1ebfn lu00ean.

    • u0110u00fang khu00f4ng cu00f3 cu1edd u0111u1ecf sao vu00e0ng trong ngu00e0y u0111u1ea5t nu01b0u1edbc thanh bu00ecnh.Nhu01b0ng lu1ea1i sao su1ee3 mu00e0u vu00e0ng/u0111u1ecf.Nhu01b0 lu00e1 cu1edd vu00e0ng ba su1ecdc u0111u1ecf…thu00ec cu00f3 bu1ecb Tonydo phu1ea3n u0111u1ed1i khu00f4ng.?nnNu1ebfu cu00f3 phu1ea3n u0111u1ed1i thu00ec cho xin can u0111i,nu1ebfu nhu01b0 mu1ea7u cu1edd cu1ee9 thay phiu00ean thay u0111u1ed5i thu00ec linh hu1ed3n u0111u1ea5t nu01b0u1edbc bu1ecb nguyu1ec1n ru1ee7a hay khu00f4ng!!! Thu1eadt su1ef1 cu00f3 thay u0111u1ed5i cu1edd hiu1ec7u,u0111iu1ec1u u0111u00f3 u0111u1ed3ng nghu0129a mu1ed9t du00e2n tu1ed9c luu00f4n thu00edch gu00e2y ru1ed1i lou1ea1n,mu1ea5t u0111ou00e0n ku1ebft,thi cu1ed9ng u0111u1ed3ng thu1ebf-giu1edbi su1ebb nghu1ec9 gu00ec vu1ec1 mu1ed9t du00e2n tu1ed9c.!!

      • Nu1ebfu u0111u00e0n anh qua du lu1ecbch Thu00e1i Lan, Lu00e0o, hou1eb7c ngay cu1ea3 Cu0103m Pu Chia u0111i chu0103ng nu1eefa thu00ec u0111u1ea1i ca su1ebd thu1ea5y du00e2n ngu01b0u1eddi ta hiu1ec1n lu00e0nh nhu01b0 thu1ebf nu00e0o.nDu00e2n ta nu00f3ng tu00ednh, hu1eddi hu1ee3t, khou00e1i lu00fd su1ef1. Chu1eb3ng kiu1ebfm ra nu1ed5i mu1ed9t nhu00e0 Tu01b0 Tu01b0u1edfng nhu01b0ng lu1ea1i nhiu1ec1u Triu1ebft Gia.nMu1ed9t ngu01b0u1eddi nhu01b0 chu1ecb Bu00f9i Minh Hu1eb1ng xu00f4ng thu1eb3ng vu00e0o cu00f4ng an Viu1ec7t Cu1ed9ng lu1ed9t mu1eb7t nu1ea1 chu00fang ra thu00ec mu01b0u1eddi vu1ecb lu00ean In tu1edd nu00e9t tranh khu00f4n. Vu00e0 vu00ec thu1ebf khu00f3 ku1ebft u0111ou00e0n lu1ea1i vu1edbi nhau, nu00ean chuyu1ec7n u0111u01b0a u0111u1ebfn ru1ed1i lou1ea1n lu00e0 chuyu1ec7n ai cu0169ng thu1ea5y.nNgay nhu01b0 u1edf Mu1ef9 nu00e0y thu00f4i. u0110a phu1ea7n du00e2n ta u0111u1ec1u cu0103m thu00f9 cu1ed9ng su1ea3n vu00ec ngu01b0u1eddi cu1ea3i tu1ea1o, ku1ebb mu1ea5t nhu00e0 mu1ea5t vu1ee3 mu1ea5t con, bu1eb1ng cu1ea5p, thu00f4ng minh hu1ecdc vu1ecb u0111u1ea7y mu00ecnh nhu01b0ng chu1eedi nhau nhiu1ec1u hu01a1n lu00e0 tu00e2m su1ef1.nu0110u1ebfn hu00f4m nay bao ngu01b0u1eddi cu00f3 lu00f2ng u0111u1ec1u ru1eeda tay gu00e1c kiu1ebfm khu00f4ng thu00e0nh lu1eadp nu1ed5i mu1ed9t tu1ed5 chu1ee9c cho tou00e0n thu1ec3 mu1ecdi ngu01b0u1eddi u0111u1ec3 cu00f3 thu1ebf mu1ea1nh cho thu1ebf giu1edbi ngu01b0u1eddi ta tin.nBu1ecf hai mu1ea7u Vu00e0ng u0110u1ecf lu00e0 bu1ecf u0111i mu1ed9t cu00e1i du0129 vu00e3ng khu00f4ng nu00ean cu00f3 cho du00e2n tu1ed9c ta.nBu00ecnh minh su1eafp tu1edbi gu1ea7n. Thu1ebf hu1ec7 tru1ebb, nhu1edd vu0103n minh nhu00e2n lou1ea1i ngu00e0y nay, chu1eafc chu1eafn phu1ea3i khu00e1 hu01a1n vu00e0 chu00fang su1ebd lu00e0m lu1ea1i tu1eeb u0111u1ea7u.nViu1ec7t Nam khu00f4ng Vu00e0ng khu00f4ng u0110u1ecf su1ebd muu00f4n nu0103m.nChu00e0o u0111u1ea1i ca.

        • Khu00f4ng du00e1m lu00e0 u0111u1ea1i ca u0111u00e2u…nhu1ea5t lu00e0 vu1edbi Tonydo.Ba nu01b0u1edbc tru00ean thu00ec tu00f4i cu00f3 thu1ec3 hiu1ec3u u0111u01b0u1ee3c Thu00e1i lan,cam bu1ed1t.Hai giu1ed1ng du00e2n u0111u00f3 khu00f4ng thua gu00ec vu1edbi bu1ecdn cu1ed9ng su1ea3n VN u0111u00e2u.nnThu1eddi vu01b0u1ee3t biu00ean bu00e1n chu00ednh thu1ee9c,du00e2n nu00e0o u0111u00e3 giu1ebft hu1ea1i ngu01b0u1eddi Viu1ec7t vu00f4 tu1ed9i vu1ea1 tru00ean biu1ec3n khu01a1i.Cu00f3 lu1ebb vu00ec Tonydo khu00f4ng cu00f3 ngu01b0u1eddi thu00e2n bu1ecb thu00e1i lan hu1ea3m hiu1ebfp cu01b0u1edbp cu1ee7a vu00e0 chu1eb7c u0111u1ea7u ru1ed3i bu1ecf xuu1ed1ng biu00ean nu00ean,Tonydo ca ngu01a1i hu1ecd hiu1ec1n lu00e0nh,lu1ea7m quu00e1 ru1ed3i u00f4ng ban u01a1i.nnTonydo u0111u1eebng chu01a1i tru00f2 u1ebfch ngu1ed3i u0111u00e1y giu1ebfng nu1eefa,u0111u1eebng tu1ef1 bu1ecbt mu1eaft mu00ecnh,giu1ea3 ngu giu1ea3 khu1edd khu00f4ng biu1ebft nhu1eefng gu00ec u0111u00e3 xu1ea9y ra sau 1975.nnThu1eddi ngu01b0u1eddi Viu1ec7t chu1ebft tru00ean biu1ec3n cu1ea3 vu00ec hu1ea3i tu1eb7c thu00e1i vu00e0 cam bu1ed1t,nhu1eefng ngu01b0u1eddi VN trong cuu1ed9c ngu00e0n u0111u1eddi su1ebb khu00f4ng bao giu1edd quu00ean.Cu0169ng nhu01b0 ngu01b0u1eddi du00e2n Huu1ebf nhu1edb nu0103m Mu00e2u thu00e2n vu1eady.nnNu1ebfu nhu01b0 Tonydo tu1ef1 tu1eeb chu1ed1i nguu1ed3n gu1ed1c chu00ednh mu00ecnh thu00ec cu0169ng khu00f4ng sao…hu1ea3y cu1ee9 vui chu01a1i mu1ed9t mu00ecnh vu1eady.nnThu1eddi gian qua,u0111u1ecdc lu01b0u1edbt qua nhu1eefng u00fd-kiu1ebfn cu1ee7a Tonydo tu00f4i cu0169ng u0111u00e3 u0111u1eb7t nhiu1ec1u nghi vu1ea5n…hu00f4m nay u00e1nh su00e1ng u1edf cuu1ed1i u0111u01b0u1eddng hu1ea7m lu1ea1i lou00e9 lu00ean.Nu00ean khu00f4ng cu00f2n thu1eafc mu1eafc nu1eefa.

          • Nhu00e2n chi su01a1 tu00ednh bu1ea3n u00e1c mu00e0 bu1ea1n.nTuy nhiu00ean du00e2n ta qua du lu1ecbch Bu0103ng Cu1ed1c, Miu1ebfn u0110iu1ec7n, Viu00ean Chu0103n .v.v.khi vu1ec1 u0111u1ec1u khen ngu01b0u1eddi ta thu1eadt thu00e0, khu00f4ng nu00edu ku00e9o, mua hay khu00f4ng mua u0111u1ec1u vui vu1ebb cu1ea3 lu00e0ng.nNgay nhu01b0 Su00e0i Gu00f2n vu00e0 Hu00e0 Nu1ed9i cu0169ng thu1ea5y su1ef1 khu00e1c biu1ec7t vu1ec1 vu0103n hou00e1 ru00f5 ru00e0ng, ai cu0169ng phu1ea3i cu00f4ng nhu1eadn.nMiu1ec1n Trung, tru1ea3i qua 200 nu0103m Tru1ecbnh Nguyu1ec5n phu00e2n tranh, lu1ea1i thu00eam 20 nu0103m Quu1ed1c Cu1ed9ng u0111u00ec u0111u00f9ng vu00e0 u0111u1eb7c biu1ec7t su1ef1 tu00e0n u0111u1ed9c cu1ee7a thu1ef1c du00e2n Phu00e1p (chia u0111u1ec3 tru1ecb) nu00ean con ngu01b0u1eddi giu1eefa hai miu1ec1n cu0169ng khu00f4ng giu1ed1ng u0111u01b0u1ee3c nhau.nCu0169ng cu1ea7n thu00eam mu1ed9t thu1eddi gian nu1eefa, mu1ecdi ngu01b0u1eddi su1ebd cu00f3 thu1ec3 su1ed1ng hou00e0 u0111u1ed3ng nhu01b0 anh em mu1ed9t nhu00e0..nChu00e0o bu1ea1n.

          • Thu1eadt u0111u00fang hu00e0nh u0111u1ed9ng cu1ee7a ngu01b0u1eddi giu00e0 su1eafp chu1ebft.Khu00f4ng biu1ebft mu00ecnh u0111ang nu00f3i gu00ec….cu0169ng cu00f3 thu1ec3 lu00e0 bu1ec7nh u0111u1ea3ng tru00ed.Giu1ea3i thu00edch cu00e2u chuyu1ec7n nu1ea7y ku00e9o du00e0i qua cu00e2u chuyu1ec7n khu00e1c…lu00e0 ngu01b0u1eddi khu00f4ng thu00e0nh thu1eadt.

  4. Mu1ed7i “cu1ed9ng u0111u1ed3ng” ngu00e0y nay du1ec1u cu00f3 mu1ed9t “lu00e1 cu1edd” lu00e0 biu1ec3u tu01b0u1ee3ng hay nu00f3i cho cu00f3 vu1ebb “linh thiu00eang ” hu01a1n lu00e0 “linh hu1ed3n” cu1ee7a cu1ed9ng u0111u1ed3ng u0111u00f3. Vu1edbi ngu01b0u1eddi theo Cu1ed9ng su1ea3n thu00ec lu00e1 cu1edd “u0111u1ecf” vu1edbi nhu1eefng hay mu1ed9t ngu00f4i sao mu00e0u vu00e0ng lu00e0 linh hu1ed3n cu1ee7a hu1ecd. Vu1edbi ngu01b0u1eddi Viu1ec7t Nam Cu1ed9ng Hu00f2a thu00ec lu00e1 cu1edd “Vu00e0ng ba su1ecdc u0111u1ecf” lu00e0 linh hu1ed3n cu1ee7a hu1ecd , ngu00e0y nay ngu01b0u1eddi VNCH bu1ecb ngu01b0u1eddi VN Cu1ed9ng Su1ea3n du00e1nh bu1ea1i vu00e0 vu1edbi mu1ed9t y chu00ed cu01b0u01a1ng quyu1ebft “mu1ea7u cu1edd su1eafc u00e1o” hu1ecd u0111u01b0u1ee3c cu1ea3 thu1ebf giu1edbi tu01b0 bu1ea3n “u0111u00f3n chu00e0o” vu00e0 u0111u1ed3ng y cho hu1ecd “nhu1eadp cu01b0” thu00ec hu1ecd “quyu1ebft tu00e2m tu00f4n thu1edd linh hu1ed3n cu1ee7a hu1ecd lu00e0 lu00e1 cu1edd V”u00e0ng ba su1ecdc u0111u1ecf” mu00e0 khu00f4ng bu1ecb nu01b0u1edbc su1edf tu1ea1i khiu1ebfu nu1ea1i gu00ec thu00ec hu00e0 cu1edb gu00ec mu00e0 cu00e1c anh “VC cu00e0 chon chu1ed1ng xu00e2m lu0103ng” lu1ea1i phu1ea3i lu1ea5n cu1ea5n ?, cu00f3 phu1ea3i chu0103ng cu00e1c anh lu00e0 nhu1eefng ku1ebb “u0103n khu00f4ng u0111u01b0u1ee3c thu00ec u0111u1ea1p u0111u1ed5” cu00e1c anh chiu1ebfn thu1eafng bu1eb1ng vu0169 lu1ef1c lu00e0m cho u0111u1ed3ng bu00e0o ruu1ed9t thu1ecbt cu1ee7a cu00e1c anh phu1ea3i khiu1ebfp su1ee3 chu1ee9 khu00f4ng thu00e1n phu1ee5c…..Trong khi chu00fang tu00f4i nhu1eefng ngu01b0u1eddi thua tru1eadn thu00ec lu1ea1i u0111u01b0u1ee3c “u0111u1eafc nhu00e2n tu00e2m” vu1edbi u0111u1ed3ng bu00e0o VN…..Tu00f4i du00e1m cu00e1 cu01b0u1ee3c 10 u0103n 1 ru1eb1ng hiu1ec7n nay u0111u1ea1i u0111a su1ed1 ngu01b0u1eddi VN trong lu00f2ng hu1ecd hu1eb1ng thu1ea7m thu0129 u01b0u1edbc ao “cu1edd bay , cu1edd bay tru00ean thu00e0nh phu1ed1 thu00e2n yu00eau.”(thu1ee7 u0111u00f4 Saigon) Cu00f2n nhu01b0 nu00f3i chuyu1ec7n tu01b0u01a1ng lai khi mu00e0 tou00e0n du00e2n VN thou00e1t khu1ecfi cu00e1i u00e1ch Xu00e3 Hu1ed9i Chu00f3 Ngu1ef1a…lu00fac u0111u00f3 quu00ea hu01b0u01a1ng VN tru1edf thu00e0nh “minh chu00e2u tru1eddi u0110u00f4ng” thu00ec “biu1ec3u tu01b0u1ee3ng hay linh hu1ed3n” mu1edbi su1ebd do “tou00e0n du00e2n” Viu1ec7t quyu1ebft u0111u1ecbnh, hu00e0 cu1edb chi cu00e1c anh phu1ea3i lo cu00e1i kiu1ec3u “con bu00f2 tru1eafng rang”???n n Nu1ebfu cu00e1c anh cu00f3 lu00f2ng vu1edbi quu00ea hu01b0u01a1ng vu00e0 u0111u1ed3ng bu00e0o VN thu00ec hu00e3y lo tu00ecm “ku1ebf su00e1ch” giu1ea3i thu1ec3 bu1ecdn VC “hu00e8n vu1edbi ngou1ea1i bang mu00e0 u0111u1ed9c u00e1c vu1edbi du00e2n” “cu00e1i gu00ec cu1ee7a Cezar hay tru1ea3 cho Cezar” u0111u1eebng cu00f3 lu1ee3i du1ee5ng mu1ea7u cu1edd su1eafc u00e1o VNCH mu00e0 tung hu00ea bu1ecdn hu1ea1i du00e2n hu1ea1i nu01b0u1edbc Ba u0111u00ecnh Hu00e0 nu1ed9i, bu1ea3o u0111u1ea3m cu00e1c anh cu00f3 du1ea5u mu1eb7t tru00e1 hu00ecnh cu1ee1 nu00e0o cu0169ng bu1ecb tou00e0n du00e2n lu1ed9t mu1eb7t ru1ea1, cu00f2n cai co mu00e0u kinh ky cu1ee7a phu1ee5 nu1eef su1ebd bu1ecf thu00f9ng…fund.