Khủng hoảng trong khối bảo thủ Pháp

DCVOnline | Tin AP

PARIS (AP) – Đáng lẽ cuộc bầu cử Tổng thống Pháp năm nay phải trơn như mỡ đối với những người trong khối bảo thủ Pháp.

Nhưng đảng Cộng hòa – tưởng chừng sẽ chắc chắn lấy lại Điện Elysee năm nay – lại đang ở tình trạng lộn xộn vì cuộc vận động của ứng cử viên Francois Fillon đang mang tiếng vì ông tham nhũng. Khối bảo thủ đang bị xé nát vì bất đồng chính kiến, Fillon vẫn nhất định tranh cử, và hy vọng giành được ghế tổng thống của đảng Cộng hoà ngày mỗi chìm sâu.

Jean-Luc Mélenchon, Benoît Hamon, Emmanuel Macron, François Fillon, Marine Le Pen (Reuters)

Trong khi đó, khối theo chủ nghĩa quốc gia cực hữu, đang chuẩn bị cho những gì họ hy vọng sẽ là “khoảnh khắc Donald Trump” của họ, và lãnh đạo Mặt trận Quốc gia Marine Le Pen đang chứng minh giới thăm dò sai lầm và lợi dụng tình cảm chống di dân, chống chính phủ đang lan rộng ở châu Âu để giành chiến thắng trong kỳ bầu cử Tổng thống lần này.

Trong cuộc vận động tranh cử Tổng thống của Pháp bất chấp mọi tiên đoán năm nay bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra từ bây giờ đến ngày 23 tháng 4, khi dân chúng bắt đầu bỏ phiếu.

Có một điểm rõ ràng: Những người bảo thủ đang gặp khó khăn. Và chẳng ai nóng lòng muốn lấy chỗ của Fillon khi chỉ còn chưa đầy bảy tuần để vận động.

Nhiều người trong khối bảo thủ đã đặt hy vọng vào cựu Thủ tướng Alain Juppe sẽ đứng ra cứu nguy cho đảng – nhưng hôm thứ Hai ông dứt khoát không nhận uống chén rượu độc đó.

Juppe nói với phóng viên, “Đã quá muộn” và cáo buộc ông Fillon, người đã đánh bại ông trong cuộc bầu cử sơ bộ trong đảng, đã dẫn cánh hữu của Pháp đến một “cái chết” chính trị. Juppe nói,

“Thật là hoài công. Tuần trước tôi đã nhận được nhiều cuộc điện thoại yêu cầu tôi đứng ra tranh cử. Họ làm tôi ngần ngại, tôi đã suy nghĩ về điều này. Ngày hôm nay, đoàn kết tất cả mọi người trở nên khó khăn hơn … Tôi xác nhận chắc chắn rằng tôi sẽ không tranh cử Tổng thống Pháp.”

Đó là một thay đổi đáng chú ý đối với ông và với đảng Republicains.

Một năm trước đây, Juppe đã được coi là một người chắc chắn sẽ được bầu ra tranh cử tổng thống năm 2017. Với mực không được ưa chuộng quá cao của Tổng thống đảng Xã hội Francois Hollande dường như đã bảo đảm rằng rằng lực lượng trị chính trị chính thống khác của Pháp, khối đảng viên đảng Cộng hòa bảo thủ, sẽ giành lại quyền lực.

Sau đó, Fillon hứa hẹn những cải cách kinh tế thân kinh doanh hơn, cứng rắn hơn về an ninh, và giành được vị trí ứng cử viên Tổng thống của phe bảo thủ từ tay của một Juppe ôn hoà hơn vào tháng 11, 2016.

Điều đó đã khiến Fillon trở thành người dẫn đầu trong những cuộc thăm dò ý kiến – cho đến tháng 1, khi ông bị buộc tội thu xếp việc làm cho vợ và hai con mà họ chưa bao giờ làm nhưng vẫn lãnh lương bằng tiền thuế của dân. Ông khẳng định đó là những công việc thật, nhưng hiện nay Fillon phải đối phó với việc có thể bị kết án vào ngày 15 tháng 3 sắp tới.

Các đồng minh hàng đầu của Fillon đã rút ra khỏi cuộc vận động tranh cử của ông, tạo ra một vực sâu trong cánh hữu Pháp.

Một số lãnh đạo trong đảng Cộng hoà đang thắt chặt hàng ngũ quanh Fillon, vì dường như họ đã hết hy vọng tìm được người khác thay thế.

Bernard Accoyer, Tổng Thư ký của đảng, nói đảng Cộng hòa đang đứng sau ứng cử viên của họ “với một động lực mới” và rằng họ “một lần nữa đã sẵn sàng để đi vào cuộc chiến và đã khởi động lại cuộc vận động.”

Tuy nhiên có thể nó đã quá muộn. Và bây giờ cả hệ thống lưỡng đảng của Pháp có thể đã đảo ngược.

Các cuộc thăm dò hiện tại cho thấy lần đầu tiên trong lịch sử nước Pháp hiện đại, cả đảng Xã hội lẫn đảng Cộng hòa đều không thể vượt qua vòng bầu cử lần đầu vào ngày 23 tháng 4. Hai người được nhiều phiếu nhất sau đó tiến tới cuộc bầu cử Tổng thống vòng thứ hai vào ngày 7 tháng 5.

Thay vào đó, ứng cử viên cực hữu Le Pen và ứng cử viên độc lập trung lập Emmanuel Macron có thể sẽ dẫn đầu ở vòng bầu cử đầu tiên, và Macron có thể sẽ đắc cử Tổng thống.

Mặc dù không chắc, nhưng một chiến thắng của Le Pen hẳn sẽ gây ra cú sốc trên khắp châu Âu. Nó có thể làm rung chuyển thị trường khắp thế giới và đánh dấu sự kết thúc hàng chục năm châu Âu thống nhất sau chiến tranh, vì bà Le Pen muốn rút nước Pháp khỏi liên minh châu Âu gồm 28 quốc gia, với đồng bạc chung và khu vực du lịch tự do.

Trước viễn cảnh đó, cử tri Pháp đã chuyển sự chú ý của họ về phía Macron, một cựu chuyên viên ngân hàng đầu tư và là cựu bộ trưởng kinh tế 39 tuổi, ăn ảnh, ủng hộ các công ty khởi nghiệp nhưng ông không có sự ủng hộ của đảng. Một điểm lợi khác cho Macron là ông không có một quá khứ nặng nề của hàng chục năm ở trong một hệ thống chính trị nhiễm tham nhũng nặng.

Với hy vọng cứu khối bảo thủ, cựu Tổng thống Nicolas Sarkozy đang cố gắng làm người dựng ngôi vua – mặc dù ông bị mất ghế tổng thống vào năm 2012, phần khác đang xấu hổ vì chỉ về hạng ba trong cuộc đua sơ bộ năm nay và đã phải đối phó với vụ xì căng đan tài chính trong cuộc tranh cử đó.

Hôm thứ Hai Sarkozy cho biết rằng ông muốn mời Fillon và Juppe họp với nhau, nhưng không ai biết liệu điều đó sẽ làm cho mọi chuyện tốt hơn hay tệ hơn.

Sarkozy cảnh cáo, “Sự chia rẽ của chúng ta sẽ mở đường cho phe cực hữu.”

Hollande, trong một cuộc phỏng vấn với tờ Le Monde, nói: “Phía cực hữu chưa bao giờ được ưa chuộng như hiện nay trong hơn 30 năm qua, nhưng Pháp sẽ không sụp đổ.”

Le Pen cung đang phải đối phó với những cuộc điều tra pháp lý của riêng bà, nhưng dường như nó không gây ra hậu ủa tiêu cực cực cho sự nổi tiếng của Le Pen. Thay vào đó, dân chúng đang nghe theo lập luận rằng bà ấy đang bị cơ sở chính trị thối nát, quyết tâm bám lấy quyền lực tấn công một cách không công bằng.

Những rắc rối của những khối bảo thủ thậm chí còn nhận chìm những khó khăn của cánh tả ở Pháp: họ đã không thể thống nhất trong việc ủng hộ một ứng cử viên.

Holland đã mất tín nhiệm đến nỗi ông từ chối không ra tranh cử nhiệm kỳ thứ hai – lần đầu tiên trong lịch sử nước Pháp.

Ứng cử viên đảng của ông, Benoit Hamon, có lẽ sẽ không vượt qua vòng đầu. Hamon đang phải đối đầu với một loạt các ứng cử viên cánh tả khác, những người không muốn bỏ tham vọng làm tổng thống và đoàn kết quanh ông ấy.