Trump thích nước ‘xã hội chủ nghĩa’ Việt Nam

Nosal Toosi | Trà Mi

Với những người Việt Nam trong nước đang vận động cho một Việt Nam tự do, dân chủ, đa nguyên và những người Mỹ gốc Việt, đã từng là những người tị nạn cộng sản, chống cộng triệt và cũng ủng hộ Tông thống Mỹ triệt để thì việc Trump phất cờ đỏ sao vàng và ca ngợi cộng sản có thể là một điểm gây động não.

Đảng Cộng hòa có thể cần phải nghĩ lại một trong những chủ đề cho kế hoạch vận động năm 2020 của họ: Dường như Tổng thống Donald Trump đã tìm được một nước xã hội chủ nghĩa mà ông thực sự thích.

Trong những tháng gần đây, Trump đã nhiều lần trích dẫn những gì ông gọi là mối đe dọa ngày càng tăng của chủ nghĩa xã hội nhằm bôi nhọ phe cánh tả đảng Dân chủ đang muốn lấy lại Phòng Bầu dục đồng thời cũng biện minh cho những nỗ lực của ông nhằm lật đổ nhân vật lãnh đạo độc tài ở Venezuela.

Nhưng trong tuần này, người lãnh đạo Hoa Kỳ đã ca ngợi Việt Nam, nước xã hội chủ nghĩa đang tổ chức hội nghị thượng đỉnh của ông với lãnh tụ độc tài Bắc Hàn Kim Jong Un. Thực vậy, Trump đã nói đến những tiến bộ kinh tế của Việt Nam như một mô hình mà Kim có thể thực hiện nếu ông từ bỏ vũ khí hạch tâm. Hôm thứ Tư Trump tweet,

“Việt Nam đang phát triển mạnh như một vài nơi trên trái đất. Bắc Hàn sẽ như vậy, và rất nhanh, nếu họ bỏ vũ khí hạch tâm. Tiềm năng phát triển như vậy là TUYỆT VỜI, một cơ hội vĩ đại, hầu như không có cơ hội nào khác trong lịch sử, cho người bạn Kim Jong Un của tôi.”

Trong cuộc họp với giới lãnh đạo Việt Nam cùng ngày, Trump phất lá cờ đỏ sao vàng, ca ngợi mối quan hệ kinh tế Hoa Kỳ-Việt Nam đang phát triển và ký các thỏa thuận thương mại mới. Trong nghị trình công tác của tổng thống cũng dùng tên chính thức của quốc gia này: Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam. Mặc dù đây đúng là giao thức ngoại giao, gọi nước ngoài bằng tên mà họ ưa thích, nhưng việc lập đi lập lại nhóm chữ “Xã hội Chủ nghĩa” trong các tuyên bố chính thức của Tòa Bạch Ốc trong tuần này nghe thật là chói tai.

[Việc Trump trước kia “được miễn dịch” không sang Việt Nam tham chiến như một đồng minh của Việt Nam Cộng hòa và đang phất cờ đỏ sao càng, ca ngợi xã hội chủ nghĩa ở Hà Nôi là điều rất hợp lý với chính quyền cộng sản tại Hà Nội. Nhưng đối với những người Việt Nam trong nước đang vận động cho một Việt Nam tự do, dân chủ, đa nguyên và những người Mỹ gốc Việt, đã từng là những người tị nạn cộng sản, chống cộng triệt để và cũng ủng hộ Tông thống Mỹ triệt để thì việc ông phất cờ đỏ sao vàng và ca ngợi cộng sản có thể là một điểm gây động não. 

Trong lúc Trump đang phất cờ ở Hà Nội, tại Washington, Michael Cohen – một nhân viên thân tín của Tổng thống Mỹ sắp sửa vào tù – trong cuộc điều trần trước Quóc hội đã cho biết Trump đã nói với ông ‘You think I'm stupid? I wasn't going to Vietnam.’ (Anh nghĩ tôi ngu à? Tôi không muốn đi lính sang Việt Nam.) –  TM]

Trên thực tế, mô hình của Việt Nam và lời ca ngợi Xã hội Chủ nghĩa của Trump, cũng nhấn mạnh tính co giãn của khái niệm “chủ nghĩa xã hội”, và tại sao một số nguyên lý của nó có thể hấp dẫn đối với người Mỹ.

Mặc dù có nhóm chữ “Xã hội Chủ nghĩa” trong tên chính thức, nhưng Việt Nam thường được coi là một trong những quốc gia theo chế độ cộng sản. Nền kinh tế của Việt Nam phần lới theo chủ nghĩa tư bản, đặc biệt là sau khi Đảng Cộng sản áp dụng chính sách của đổi mới (kinh tế) vào những năm 1980. Joshua Kurlantzick, một thành viên cao cấp tại Hội đồng Quan hệ đối ngoại, nói tên chính thức của Việt Nam chỉ

 “là một thuật ngữ vết tích. Mọi người ở Việt Nam đều tập trung vào việc làm giàu, và kiếm tiền.”

Việt Nam về mặt nào đó đang bắt chước Trung Quốc bằng cách cho giới tư bản kinh doanh trong khi vẫn hạn chế chặt chẽ về mặt chính trị độc đảng.

Ở Á châu và ca ngợi Việt Nam chỉ là một nốt nhạc lạc giọng mới nhất của Trump, một tổng thống có chính sách đối ngoại, khác với hầu hết những tổng thống Mỹ khác; đó là mớ bòng bong đầy mâu thuẫn về mọi thứ, từ nhân quyền đến việc sử dụng lực lượng quân sự.

Ở Nam Mỹ thì Trump đang dùng áp lực ngoại giao và kinh tế nhằm lật đổ Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro, người đang rao giảng lý tưởng xã hội chủ nghĩa và nền kinh tế của Venezuela đang bị hủy hoại.

Trong bài phát biểu về tình hình đât nước hồi đầu tháng này, ông Trump đã đả đảo chế độ xã hội chủ nghĩa của Maduro và cũng có nhân đó tấn công những người cấp tiến như dân biểu đảng Dân chủ Alexandria Ocasio-Cortez và ứng cử viên tổng thống năm 2020 Bernie Sanders, Thượng nghị sĩ độc lập của Tiểu bang Vermont; cả hai đều ủng hộ một số chính sách an sinh xã hội. Ông Trump nói,

“Chúng ta phải cảnh giác trước những lời kêu gọi áp dụng chủ nghĩa xã hội ở nước ta.”

Đó là dấu hiệu cho thấy những gì đảng Cộng hòa có thể dùng làm khẩu hiệu tấn công đối thủ trong cuộc vận động tranh cử năm 2020.

“Nước Mỹ được thành lập dựa trên lý tưởng tự do và độc lập – không bị ép buộc, thống trị và kiểm soát của chính phủ. Chúng ta được sinh ra là người tự do, và chúng ta sẽ là người tự do.”

Sanders, một ứng cử viên tranh cử tổng thống năm 2016, tự cho mình là một người “dân chủ xã hội” và muốn giảm sự bất công về kinh tế ở Hoa Kỳ.

Sanders đã đưa các nước châu Âu như Na Uy, Đan Mạch và Thụy Điển làm những ví dụ về những quốc gia thành công trong việc kết hợp một số ý tưởng xã hội chủ nghĩa vào các hệ thống chính trị dân chủ, như  viêc cung cấp cho người dân của họ các lợi ích an sinh xã hội như chăm sóc sức khỏe, nghỉ hưu và giáo dục.

Maduro trở thành người lãnh đạo Venezuela khi Hugo Chavez chết vào năm 2013. Chavez là một người theo chủ nghĩa xã hội chủ nghĩa chính hiệu và bậc thầy chính trị của Maduro. Nhưng một trong phía chỉ trích Maduro nói rằng vấn đề của chính phủ của Maduro không phải vi chủ nghĩa xã hội mà vì nạn tham nhũng, bản năng độc tài và bị ảnh hưởng của những kẻ buôn thuốc phiện.

Venezuela đã từnglà một nước tương đối giàu có; bây giờ, nhiều người dân của Venezuela  đang chết đói và hàng triệu người đã bỏ trốn.

Tên chính thức của Bắc Hàn là Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Bắc Hàn, nhưng thực tế đó là một chế độ độc tài toàn trị [như nước Cộng hòa Xa hội Chủ nghĩa Việt Nam].

Kim, tuổi khoảng 30, thừa hưởng quyền lực cại trị từ cha và ông của mình. Trump tin rằng Kim, vì muốn nền kinh tế Bắc Hàn phát triển hơn khiến ông ta sẽ đi đến những nhượng bộ về mặt vũ khí hạch tâm để thoát khỏi những lệnh trừng phạt quốc tế. Và Trump nghĩ rằng Kim có thể  thấy Việt Nam là một mô hình hấp dẫn, miễn là Kim vẫn ở đỉnh cao quyền lực.

Tất nhiên, trước khi bất kỳ việc gì trong những ddiiefu nêu trên có thể xảy ra, Trump và Kim có thể nên quên đi cái nghĩa của cụm từ “chủ nghĩa xã hội” và tập trung nhiều hơn vào cách mỗi người xác định mục tiêu chung mà họ đã nêu ra là “phi hạch tâm hóa”.

© 2019 DCVOnline

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể.lệ.trích.đăng.lại.bài.từ.DCVOnline.net

---

Nguồn:  In Vietnam, Trump finds a ‘socialist’ country he likes | Nahal Toosi | Politico, 02/27/2019.