Tại sao tiền điện tử mất giá

Ryan Clements | DCVOnline

Để có được uy tín ở Canada sau vụ sụp đổ, ngành kỹ nghệ tiền điện tử sẽ phải nghiêm túc về điều lệ.

Hiện tại, có hơn 20.000 loại tiền điện tử trên thế giới. Điều này đi ngược lại một trong những ý tưởng trung tâm của Bitcoin — tiền điện tử đầu tiên — hứa hẹn giới hạn nguồn cung. Tiền điện tử được coi là nhiều thứ: một loại “vàng kỹ thuật số”, thứ mà người ta bỏ tiền mua khi có sự hỗn loạn; một kho giá trị; và một phương tiện trao đổi với một hệ thống tài chính phi tập trung. Cho đến nay, có quá nhiều biến động để tiền điện tử có thể làm được bất kỳ thứ gì như người ta nghĩ.

Không có số liệu chính xác, nhưng dữ liệu thăm dò cho thấy khoảng 14% người Canada giữ một số tiền điện tử. Sự sụp đổ mà chúng ta đã thấy trong năm nay — trong đó nền kinh tế tiền điện tử đã mất 2 ngàn tỷ đô la Mỹ chỉ trong vài tháng — một phần là do, giữa nền kinh tế đang khó khăn, mọi người đang bán tháo tiền điện tử vì coi đó là tài sản rủi ro nhất trong danh mục đầu tư của họ. Vấn đề còn lại là thế giới tài chính phi tập trung rộng lớn hơn, hay Tài chính phi tập trung (Tài chính phi tập trung, DeFi). DeFi dùng kỹ thuật blockchain để sao lại các dịch vụ tài chính truyền thống — như sàn giao dịch, ngân hàng, người cho vay và người quản lý tài sản — theo cách rẻ hơn và nhanh hơn so với các tổ chức truyền thống. Trên thực tế, DeFi đã trở thành một hệ thống không rõ ràng, thiếu sự giám sát theo điều lệ đã giúp người Canada tin tưởng vào những ngân hàng truyền thống.

*Tài chánh tập trung và Tài chánh phi tập trung.* https://bap-software.net

Một ví dụ về sự thiếu giám sát này là trường hợp của Anchor, một giao thức cho vay và đi vay từ những người tạo ra tiền điện tử Terra. Đã có lúc, Anchor cho giới đầu tư lãi suất 20% chỉ để gửi tiền. Làm thế nào điều đó có thể xảy ra khi những ngân hàng truyền thống đang trả tiền lời cho khách hàng gần như không đáng kể? Đây chính xác là loại hành động dẫn đến sụp đổ mùa xuân: Anchor không thành công và tiền Luna của Terra sụp đổ — giảm giá từ 80 đô la Mỹ còn dưới 1 đô la Mỹ. Tất cả những hậu quả đó được chuyển đến Network Celsius, công ty tự quảng cáo là tổ chức cho vay tiền điện tử hàng đầu thế giới trước khi đóng băng việc rút tiền cho 1,7 triệu khách hàng vào giữa tháng 6. Đến tháng 7, Celsius đã nộp đơn phá sản.

Khi quan sát người đầu tư vào tiền điện tử, dễ dàng nhận thấy rằng đó không phải là hệ thống tài chính dân chủ như đã hứa. Một số rất nhỏ người chơi có số tài sản khổng lồ. Đó là những người gọi là “cá voi” trên thị trường, và khi họ bán tháo một số tiền lớn, sẽ gây ra những ảnh hưởng thảm khốc đến giá cả.

Để tiền điện tử trở thành một phần trong cuộc sống của hầu hết người dân Canada — để 14% đó lên đến 90 — nó phải có một năng khác ngoài việc đơn giản là trồi lên và trượt xuống. Nếu không, mọi người có thể chỉ theo dõi thị trường chứng khoán, nơi dễ dàng đầu tư hơn và giá trị tài sản của người đàu tư minh bạch hơn. Giới đầu tư tiền điện tử cần có khả năng dùng nó theo những cách đã được thảo luận nhưng chưa được thực hiện đầy đủ, như vay vốn kinh doanh hoặc chuyển tiền một cách an toàn trên toàn thế giới.

Điều có thể giúp di chuyển nó theo hướng này là nhiều điều lệ hơn. Canada đã đi trước khi nói đến việc điều chỉnh các sàn giao dịch tiền điện tử và các tài sản có đặc tính tương tự như chứng khoán truyền thống. Nhưng có một số lĩnh vực khác cần chú ý: đầu tiên, Canada cần mở rộng khuôn khổ điều lệ của mình đối với những tiền điện tử ổn định, tự cho là đáng tin cậy hơn so với các loại tiền điện tử khác vì chúng dùng bản tệ ln tiền thật. (Terra đã chứng minh ngược lại.) Tiền điện tử ổn định cần được xác định rõ hơn và tuân theo điều lệ bảo vệ người tiêu dùng.

Thứ hai, chính quyền liên bang và tỉnh bang có thể cần ban hành các giải pháp bằng luật đưa hệ thống DeFi vào sự giám sát của cơ quan quản lý chứng khoán. Tại Hoa Kỳ, SEC gần đây đã đề nghị những bước để điều chỉnh một số sàn giao dịch DeFi nhất định; điều đó cũng có thể làm được ở Canada. Khuyến mại cũng cần phải được điều tiết. Một loạt nhưng nguowig trong giới đầu tư đã mua tiền điện tử chỉ vì Matt Damon bảo họ phải can đảm. Mọi người cần hiểu rằng tiền điện tử không giống như tiền. Các khoản tiền gửi tiền điện tử, như Celsius, không được Tổng công ty Bảo hiểm Tiền gửi Canada hậu thuẫn. Những ngân hàng tiền điện tử không giống như các ngân hàng thực sự — không có biện pháp bảo vệ người tiêu thụ nếu chúng bị phá sản.

Một số người nói rằng tiền điện tử sẽ bị xóa sổ thành 0, trong khi những người khác nói rằng đó là toàn bộ tương lai tài chính của chúng ta. Tôi đồng ý với Jon Cunliffe, phó thống đốc Ngân hàng Trung ương Anh, người gần đây đã ví vụ sụp đổ tiền điện tử như vụ vỡ bong bóng dot-com vào cuối những năm 1990. Ông nói tại Diễn đàn Point Zero ở Zürich: “Rất nhiều công ty đã bay đi, nhưng kỹ thuật không biến mất. Những công ty còn lại — Amazons và eBays — hóa ra lại là những công ty thống trị.” Những công ty đó chỉ cần đáng tin được.