Treo địa vị kinh tế của Hong Kong trong trường hợp Trung Quốc đàn áp

David Brunnstrom | DCVOnline

WASHINGTON (Reuters) — Hôm thứ Năm Ủy ban tư vấn của quốc hội cho biết, Quốc hội Hoa Kỳ nên ban hành luật đình chỉ địa vị kinh tế đặc biệt mà Hong Kong được hưởng theo luật của Hoa Kỳ nếu Trung Quốc đưa quân đội sang đè bẹp các cuộc biểu tình tại đây.

© Getty Images Dân chúng phản đối lệnh cấm đeo mặt nạ ở trung tâm Hong Kong.

Trong báo cáo thường niên, Ủy ban Đánh giá Kinh tế và An ninh giữa Hoa Kỳ với Trung Hoa (U.S.-China Economic and Security Review Commission, USCC), được giao nhiệm vụ theo dõi ảnh hưởng đến an ninh quốc gia do quan hệ của Hoa Kỳ với Bắc Kinh, đã lên tiếng kêu gọi và đưa ra một loạt các đề nghị cứng rắn phản ảnh “mối quan hệ đối đầu rõ ràng hơn” giữa hai nước.

Họ nói rằng, việc Bắc Kinh đang xây dựng một quân đội “cấp thế giới”, và cảnh cáo về việc họ sẵn sàng có hành động quân sự để bảo vệ lợi ích của mình, Washington “phải có kế hoạch chuẩn bị đối phó với tình trạng xấu nhất, trong khi cố gắng đi đến những tình thế tốt nhất.”

Sự thúc đẩy Quốc hội Hoa Kỳ ban hành luật pháp để yểm trợ các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ ở Hong Kong và gây áp lực buộc Trung Hoa kiềm chế, không dùng bạo lực đàn áp đã gặp những trở ngại, khiến người ta lo ngại liệu Quốc hội Mỹ nó có ban hành luật yểm trợ Hong Kong hay không.

Tháng trước, Hạ viện Hoa Kỳ đã thống nhất thông qua luật nhân quyền Hong Kong, gồm một dự luật sẽ đặt vị trí được đối xử đặc biệt của Hong Kong dưới sự giám sát chặt chẽ hơn.

Thanh Chín vừa qua, một ủy ban Thượng viện đã phê chuẩn một biện pháp tương tự nhưng nó vẫn chưa được đưa vào thời biểu để biểu quyết và Tòa Bạch Ốc chưa cho biết liệu Tổng thống Donald Trump sẽ ký hay phủ quyết một dự luật như vậy.

Ủy ban khuyến nghị của Hoa Kỳ đi xa hơn, kêu gọi pháp luật đình chỉ địa vị kinh tế đặc biệt của Hong Kong nếu Hoa lục dùng Giải phóng quân Nhân dân hoặc Lực lượng Cảnh sát Vũ trang Nhân dân tham gia vào một cuộc can thiệp vũ trang ở Hong Kong.

Nó cũng kêu gọi Quốc hội hướng dẫn cho Bộ Ngoại giao xây dựng các tiêu chuẩn cụ thể để đo lường “độ tự trị cao” của Hong Kong, mà Bắc Kinh phải tôn trọng.

Về Đài Loan, nơi Bắc Kinh coi là một tỉnh nổi loạn nhưng Washington buộc phải bảo vệ, USCC đã kêu gọi Quốc hội hướng dẫn cho Bộ Quốc Phòng chuẩn bị một nghiên cứu tạo cơ sở cho kế hoạch hành động 15 năm để ngăn chặn mọi nỗ lực của Bắc Kinh nhằm tiếp thu hòn đảo bằng vũ lực.

USCC cũng kêu gọi cần có luật pháp hướng dẫn chính quyền Hoa Kỳ tăng cường trao đổi và huấn luyện quân sự với Đài Loan. Phó chủ tịch ủy ban tư vấn, trong bài phát biểu giới thiệu bản báo cáo, nói,

“Cũng như khi các quốc gia muốn thoát khỏi sự kìm kẹp sắt của hệ thống Xô Viết, chúng tai đang chứng kiến khát vọng này ở cả Hong Kong và Đài Loan; điều này đòi hỏi chúng ta phải xem xét lại các cam kết mà chúng ta đã thực hiện theo mô hình “một quốc gia, hai hệ thống.”
USCC

Ủy ban tư vấn cũng nhấn mạnh mối quan hệ sâu đậm giữa Trung Hoa và Nga và cho biết Quốc hội nên có một đánh giá tình báo về tác động mà điều này có thể ảnh hưởng ra sao đối với Hoa Kỳ và các đồng minh và tìm cách cách đối phó.

Các khuyến nghị của USCC không có tính ràng buộc nhưng ngày càng có ảnh hưởng với giới hoạch định chính sách của Hoa Kỳ. Đề nghị của USCC thường xuyên bị Bắc Kinh tố cáo.

Năm nay, USCC đặt trọng tâm chú ý đến việc người lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đang túm thâu quyền lực và Đảng Cộng sản nắm chặt quyền cai trị và lập luận rằng ông Tập nên được gọi là Tỏng Bí Thư của đảng đó, thay vì địa vị Chủ tich Nước chưa được ai trao cho ông.

USCC cho biết quan hệ Mỹ-Trung đã xuống cấp nghiêm trọng trong năm vừa qua, trong đó cả hai bên áp đặt thuế nhập cảng trả đũa trong một cuộc chiến thương mại đang gây nhiều thiệt hại và Bắc Kinh đẩy mạnh nỗ lực đẩy Hoa lục trở thành một cường quốc lãnh đạo toàn cầu có thể phát huy sức mạnh quân sự vượt ra ngoài Ấn Độ Thái Bình Dương, cũng như vào không gian.

Trong các khuyến cáo khác, USCC kêu gọi làm luật cấm niêm yết các công ty Trung Hoa trên thị trường chứng khoán Hoa Kỳ trừ khi họ cung cấp đầy đủ thông tin và nói rằng Quốc hội nên yêu cầu họ phải công bố mức độ hỗ trợ của nhà nước và ảnh hưởng của Đảng Cộng sản trong mỗi công ty cho giới đầu tư Hoa Kỳ.

Nó cũng kêu gọi thành lập lại một ban cố vấn thuộc FBI để xem xét các biện pháp bảo vệ chống Trung Hoa trộm cắp kỹ thuật nhạy cảm và kết quả nghiên cứu của các tổ chức học thuật.

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”

Nguồn: Suspend Hong Kong status in event of China crackdown: U.S. commission | David Brunnstrom | Reuters | November 14, 2019. Paul Tait hiệu đính.