“Sống chung với virus” là vô nghĩa. Nước Anh mới chủng ngừa được 1/2 dân số

Anthony Costello | DCVOnline

Chúng ta đang tiến tới tình trạng 100.000 người nhiễm Covid mỗi ngày, nhưng các bộ trưởng đang ca bài “ngày tự do”. Dường như không ai phải chịu trách nhiệm

Minh họa của Thomas Pullin/The Guardian

Sau khi tiêm chủng lần thứ hai vào tháng 4, tôi đã nhiễm Covid vào tuần trước. Tôi hiện đang “sống chung với virus”, một cụm từ biểu tượng cho sự thất bại của hệ thống y tế cộng đồng tại Anh quốc. Chỉ cần nhìn vào tỷ lệ người chết vì Covid tương đối ở Trung Hoa (1,4 tỷ dân), Việt Nam (100 triệu), Hoa Kỳ (340 triệu) và Anh (68 triệu). Khi được vẽ trên cùng một biểu đồ, bạn không thể thấy đường biểu diễn của hai quốc gia châu Á đó vì chúng quá thấp.

Tỷ lệ người chết vì Covid tương đối ở Trung Hoa (1,4 tỷ dân), Việt Nam (100 triệu), Hoa Kỳ (340 triệu) và Anh (68 triệu). Our World in Data

Giới lãnh đạo của Anh và ban cố vấn của họ đã nói với chúng ta hồi năm ngoái rằng chúng ta không thể ngăn chặn virus. Trung Hoa và Việt Nam đã làm được, trong vòng sáu tuần. Họ nói với chúng ta rằng những quốc gia này chắc chắn sẽ phải đối phó với một làn sóng thứ hai khổng lồ. Họ đã không có đợt thứ hai; chỉ là những đợt bùng phát nhỏ hơn, và người dân trên địa bàn đã tuân theo những chính sách y yế cộng đồng tốt đã dập tắt chúng.

Như chúng ta đã biết, số người lây nhiễm hồi tháng 3 năm 2020 đã buộc Anh quốc phải đóng cửa toàn quốc kéo dài 13 tuần, với thiệt hại to lớn về sinh kế, nền kinh tế và sức khỏe tâm thần. Không có quốc gia Đông Á nào phải bị phong tỏa trên toàn quốc gia, chỉ có giới nghiêm ở địa phương. Theo Ngân hàng Thế giới, năm 2020, GDP của Trung Hoa tăng 2% và Việt Nam tăng 2,9%, so với mức giảm 9,9% của Anh quốc.

Mùa hè năm ngoái, chính phủ Anh quốc đã thiết lập một hệ thống theo dõi và xét nghiệm tập trung do tư nhân quản lý, tách khỏi các nhóm y yế cộng đồng và điều trị ban đầu tại địa phương — hoàn toàn không giống bất cứ điều gì những các quốc gia thành công ở Đông Á đã thực hiện. Nó không thể hoạt động và nó đã không. Bộ Tài chính không cấp bất kỳ một tài trợ nào cho những người nghèo hơn để họ cách ly – để tránh  trường hợp, như Bộ trưởng Y tế lúc bấy giờ, Matt Hancock, nói với một ủy ban của Hạ viện họ đã “đánh lừa hệ thống”. Vì vậy, các gia đình nghèo đã đánh lừa hệ thống xét nghiệm và theo dõi để tiếp tục đi làm và nuôi sống gia đình của họ. Virus tiếp tục lây lan, không có sự kiểm soát của y tế cộng đồng, và chỉ bị ngăn chặn do hai đợt phong tỏa nhiều ngày trên toàn quốc.

Các loại vaccine xaasut hiện cùng với một làn sóng cuồng nhiệt của chủ nghĩa dân tộc. Chúng ta là giới lãnh đạo thế giới, được phong thủ tướng. Người đầu tiên được chủng ngừa. Đúng vậy, mạng lưới bác sĩ đa khoa của chúng ta đã tham gia rất nhiều vào việc chủng ngừa khi có vaccine, nhưng chính quyền địa phương và hệ thống y tế cộng đồng vẫn không nhận được bất kỳ hỗ trợ tài chính nào. Trong khi đó, việc xét nghiệm và theo dõi vẫn tiếp tục diễn ra, một khối tiền lớn chi cho các nhà tư vấn tư nhân, các công ty xét nghiệm và các nhóm bè phái. Số tiền 37 tỷ bảng Anh đã chi tương đương với khoản tài trợ cả mười năm cho toàn bộ chương trình y tế công cộng của Anh quốc.

Preview in new tab

Vì vậy, lần phong tỏa thứ ba hiện kết thúc trong một lộ trình đáng kinh ngạc và sụp đổ. Vào tháng 2, cố vấn khoa học chính, Patrick Vallance, người du nhất trong số các cố vấn nói rằng việc tìm kiếm, xét nghiệm, theo dõi và cô lập là rất quan trọng khi tỷ lệ người nhiếm bệnh giảm xuống mức thấp. Vào ngày 19 tháng 5, chúng ta chỉ thấy 1.517 người nhiễm Covid mỗi ngày. Tuy nhiên, không có thay đổi nào trong hệ thống xét nghiệm và theo dõi vô hiệu của chúng tôi — hệ thống này vẫn được giao cho tư nhân, với tỷ lệ bồi thường tài chính thấp nhất cho những người phải cách ly ở bất kỳ quốc gia OECD nào [nhưng vẫn hơn những người phải cách ly ở hai nước thành công ở vùng Đông Á: Trung Hoa và Việt Nam — DCVOnline]. Vì vậy, một đợt lây nhiễm khác bắt đầu.

Video 02:38 | Mặt nạ của bạn bảo vệ người khác như thế nào. The Guardian

Hôm thứ Hai, thủ tướng nói với chúng ta rằng chúng ta sẽ có 50.000 người nhiễm Covid mỗi ngày vào cái gọi là “ngày tự do” của ông vào ngày 19 tháng Bảy. Một ngày sau, bọ trưởng y tế, Sajid Javid, cho biết chúng ta có thể có đển 100.000 người nhiễm bệnh mỗi ngày trong mùa hè này. Ông ấy nói với chúng ta, nhưng không sao cả. Chúng ta có thể “sống chung với virus” vì chúng ta đã được chủng ngừa.

Tất cả trừ trẻ em, và những nhóm người nghèo nhất và lưỡng lự nhất. Trên thực tế, chỉ một nửa dân số Anh (34 triệu người) được bảo vệ nhờ đã chủng ngừa xong. Đúng, số người phải vào bệnh viện và số người chết sẽ tăng lên, nhưng chính phủ không thể nói chính xác là bao nhiêu. Việc virus có thể trở nên kháng thuốc chủng ngừa không được đề cập đến. Việc bảo vệ bằng vaccine dường như ít hiệu quả hơn trong việc ngăn chặn sự lây nhiễm so với việc ngăn ngừa bị bệnh nặng hoặc chết. Nói về dich Covid kéo dài dường như là điều cấm kỵ đối với các bộ trưởng, mặc dù số liệu mới nhất của chính phủ cho thấy hơn 2 triệu người đã sống với các triệu chứng nhiễm bệnh trong ít nhất 12 tuần. Một nghiên cứu mới đã phát giác thấy sự mỏng đi có thể đo  được của các vùng vỏ não bao phủ vị giác và khứu giác ở những bệnh nhân này.

Và dường như chính phủ cho rằng không sao cả khi để 8,8 triệu trẻ em dưới 16 tuổi bị nhiễm bệnh  — mặc dù Mỹ, châu Âu và Israel đã tiêm chủng cho hơn 7 triệu trẻ em vì lợi ích rõ ràng lớn hơn nguy cơ. Ủy ban vaccine của chúng ta vẫn đang suy nghĩ về nó. Trong khi đó, ngay cả trong các lớp học ở Anh quốc, không còn buộc học sinh phải đeo mặt nạ.

Và sự thiếu hụt vaccinetoàn cầu là gì? Tại cuộc họp G7 vào tháng trước ở Cornwall, Tổng thống Joe Biden đã kêu gọi giới lãnh đạo đồng cấp chia sẻ bằng sáng chế với tất cả các quốc gia để họ có thể tự sản xuất vaccine. Anh, Đức và Canada nói không. Mặc dù 95% quỹ để sang chế ra vaccine đến từ ngân sách công, nhưng có vẻ như các cổ đông của các công ty dược phẩm lớn phải được bảo vệ. Vì vậy, một triệu người phải chết mỗi tháng để duy trì thị trường tự do.

Các biến thể mới sẽ xuất hiện, nhưng những công ty đa quốc gia đó có thể tạo ra vaccine mới — không còn nghi ngờ gì nữa với các bằng sáng chế mới. Không có khoản tiền mới nào của G7 được cam kết cho kế hoạch phân phối toàn cầu của Covax. Và với nguồn cung cấp của Ấn Độ bị chặn, Nepal, Bangladesh và toàn bộ châu Phi hầu như không có thuốc chủng ngừa Covid.

Theo hệ thống y tế công cộng theo chủ nghĩa tự do mới, “sống chung với virus” có nghĩa là chúng ta không được xâm phạm quyền tự do của mọi người để làm những gì họ thích. Nếu bạn thích ho và hắt hơi trong một chuyến tàu đông người, thì hãy cứ như vậy: sẽ không có hạn chế pháp lý nào đối với điều đó. Nếu nhân viên khuân vác, y tá, bác sĩ, nhân viên chăm sóc, tài xế xe buýt hoặc công nhân nhà máy bị nhiễm bệnh, và nếu một số người trong số họ chết, hãy cứ để như vậy.

Dường như không ai phải chịu trách nhiệm. Các chính khách nói rằng họ làm theo khoa học. Các cố vấn nói rằng các bộ trưởng phải đưa ra quyết định. Như tôi biết một đợt nhiễm bệnh bùng phát sắp xảy ra, gánh nặng cho NHS có thể trở nên nghiêm trọng và mối đe dọa về các biến thể mới có thể phá vỡ khả năng bảo vệ của vaccine hiện tại là có thật. Thay vì tổ chức mừng sinh nhật và danh dự, chúng ta cần một kế hoạch để đối phó với làn sóng thứ ba đang lan tràn — một kế hoạch giúp chúng ta an toàn.

Tác giả | Anthony Costello là giáo sư về sức khỏe toàn cầu và phát triển bền vững tại University College London

© 2021 DCVOnline

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”


Nguồn:  ‘Living with the virus’ makes no sense. Only half of the UK is fully vaccinated | Anthony Costello | The Guardian | Wed 7 Jul 2021.