50% dân Québec không tin vào Chúa
Stephane Bailargeon | DCVOnline
Hiện nay số người vô thần bằng với số tín đồ ở Quebec. Theo một cuộc khảo sát của Léger-Le Devoir, câu hỏi “Cá nhân quý vị có tin vào Chúa không?”, 51% dân Quebec trả lời có và 49% nói không. Trong số những người nói tiếng Pháp ở Canada và Quebec, những người không tin vào Chúa chiếm đa số.
Những kết quả của cuộc khảo sát này báo hiệu một ngã rẽ lịch sử. Tây Tạng Công giáo cổ đại, như kịch tác gia Paul Claudel mô tả cách đây một thế kỷ, đã rơi vào tình trạng không tin khi chính phủ công bố ý định thay thế những khóa học về đạo đức và văn hóa tôn giáo bằng lớp giao dục công dân, và các cuộc tranh luận diễn ra, tiếp tục xoay quanh Luật về Luật thế tục của Nhà nước.
Cuộc thăm dò trực tuyến thực hiện từ ngày 8 đến ngày 10 tháng 10 trong số 1.545 người Canada cũng cho thấy sự chênh lệch giữa các khu vực trên toàn quốc: ở Ontario cũng như ở Alberta, cứ ba người thì có hai người nói rằng họ theo đạo, trong khi ở British Columbia, tỷ lệ này giảm xuống còn 53%, gần giống như ở Quebec, kể cả tính cả biên độ sai số.
Những kết quả này có thể được so sánh với bức chân dung của nhóm do Viện Công luận Pháp công bố tại Pháp mới đây, nơi một nửa số người được thăm dò cho biết họ không tin vào Chúa, lần đầu tiên ở đất nước phát minh ra sự tách khỏi giáo hội (thế tục). Cuộc thăm dò ở Quebec đã đặt câu hỏi bằng tiếng Pháp để xác lập nhận định lịch sử tương tự.
Năm 1966, chỉ 1/5 người Pháp (20%) tuyên bố họ là người không tin Chúa. Sự suy giảm niềm tin trên thực tế đã được xác nhận ở nhiều quốc gia, ngay cả ở Hoa Kỳ. Theo một cuộc thăm dò năm 2016, 45% thanh niên Mỹ (18-30 tuổi) cho biết họ không tin vào Chúa.
Người trẻ vô thần
Ở Canada, phụ nữ (61%) tin tưởng nhiều hơn một chút so với nam giới (56%). Nhưng trên tất cả, tuổi tác trở thành yếu tố quyết định nhất trong chân dung nhóm này, hơn cả thu nhập, nghề nghiệp và ngay cả cả trình độ học vấn: 54% thanh niên Canada trong độ tuổi 18-34 nói rằng họ không tin vào Chúa. Trong số những người từ 55 tuổi trở lên, cứ ba người được hỏi thì có một người (36%) thuộc đối tượng này.
Một người Quebec trẻ tên Elias, yêu cầu được giấu tên, đã trưởng thành không biết gì về Chúa và anh ấy cũng không tệ hơn. Thanh niên 20 tuổi đó sống ở khu vực Montreal. Gia đình anh ấy có nguồn gốc Thiên chúa giáo Maronite là người gốc Liban. Mẹ của anh, “được giải phóng, thực sự tách rời khỏi tôn giáo,” đặc biệt đang kể đến trong giáo dục phi tôn giáo của anh ta. Anh tóm tắt,
“Tôi lớn lên như một người theo chủ nghĩa vô thần trong một gia đình có thái độ khá tiêu cực đối với tôn giáo. Khi còn là một thiếu niên, tôi đã đặt câu hỏi về ý tưởng này và tự hỏi liệu mình có phải là người theo thuyết bất khả tri hay không, vì tôi thực sự không thể biết liệu có Chúa hay không. Theo thời gian, tôi càng nghĩ về nó, bây giờ, trong thời điểm hiện tại, tôi có thể nói rằng tôi không tin vào một thực thể cao hơn. Tôi là một người vô thần.”
Elias
Cái chết không đau đớn của Chúa
Chúng ta đang nói về vấn đề gì? Thuyết vô thần, thuyết bất khả tri, không liên kết, tôn giáo tùy tiện, cá nhân hóa đức tin?
Giáo sư Martin Meunier, chuyên gia xã hội học về tôn giáo tại Đại học Ottawa, người đã nghiên cứu những thực tế này trong nhiều thập kỷ, trả lời:
“Những câu hỏi quay trở lại định nghĩa cơ bản của tôn giáo và tôn giáo, về niềm tin hay tình trạng của niềm tin. Trong xã hội học, chúng tôi nói về những sự phi tôn giáo và chúng tôi ghi nhận sự gia tăng tầm quan trọng của nó. Nhưng chủ đề này tự nó có nghĩa rộng. Một người có thể tuyên bố rằng mình không có tôn giáo, không có hành đạo, trong khi thể hiện những khoảnh khắc hiếm hoi của tín ngưỡng, bên lề cuộc sống, trong thời điểm khủng hoảng.”
Martin Meunier
Giáo sư Meunier nhận thấy sự khác biệt đáng kể 10% giữa tỷ lệ người không tin vào Chúa ở Quebec và tỷ lệ người không tin ở phần còn lại của Canada (ROC) do cuộc thăm dò của Léger tiết lộ. Ông tự hỏi liệu sự khác biệt này có phải là do số người di cư thuộc thế hệ thứ nhất hoặc thứ hai ở ngoài tỉnh bang Quebec cao hơn hay không.
Chính ông hiện đang hoàn thành một nghiên cứu về những câu chuyện cuộc đời. Mỗi cuộc phỏng vấn kéo dài ba giờ với khoảng năm mươi người về thái độ tôn giáo của ông bà đối với cháu.
Ông nói:
“Chúng tôi nhận ra rằng rất hiếm khi một cá nhân có niềm tin tín ngưỡng liên tục trong cuộc sống của mình. Đúng hơn, con người có ba hoặc bốn khoảnh khắc tôn giáo mạnh trong cuộc đời của họ, những khoảnh khắc có thể kéo dài hàng tháng và gắn liền với những khủng hoảng — chia ly, bệnh tật, cái chết. Sau đó, tôn giáo được dùng để vượt qua thử thách, tìm ra ý nghĩa nhất định khi đối diện với đau khổ và phục hồi theo cách gần như trị liệu. Có một loại tái tạo bản sắc qua trung gian của tôn giáo.”
Martin Meunier
Chuyên gia Meunier cho biết thêm rằng sự khác biệt này không loại trừ chủ nghĩa vô thần thẳng thắn, sự không tin thuần túy và rõ ràng, người ta có thể nói, một hiện tượng đang thực sự phát triển. Elias là một trong số những người đó. Những khoảnh khắc đặt câu hỏi nghiêm túc và sâu sắc về ý nghĩa của sự sống hay cái chết, anh ấy cũng có rất nhiều khoảnh khắc như vậy. Chỉ có điều, câu trả lời không thúc đẩy anh ta hồi sinh các vị thần đã chết hoặc đã chết không đau đớn. Anh ấy tóm lại,
“Tôi không có quan điểm tiêu cực về tôn giáo, thỉnh thoảng tôi cũng bàn luận về tín ngưỡng với bà con, nhưng Chúa ơi, tôi không tin vào điều đó. Tôi không cần điều này để trả lời các câu hỏi hiện sinh và tìm ra ý nghĩa, ngay cả trong thời kỳ khủng hoảng. Tôi tự hỏi và tôi không thấy logic của việc chỉ có một câu trả lời đã soạn sẵn. Tôi sống rất tốt khi không biết một số điều, ví dụ như sau khi chết là gì.”
Elias
Martin Meunier nói thêm rằng quan điểm hiện đang khá phổ biến này báo hiệu một thực tế xã hội rất mới ở Quebec. Ông nói:
“Tình hình đã thay đổi trong khoảng 15 năm qua. Chúng ta đã đi vào một chế độ tôn giáo khác.”
Martin Meunier
Văn hóa Công giáo tiêu tan
Chuyên gia xã hội học Meunier giải thích rằng cùng với và sau cuộc Cách mạng Yên lặng, từ năm 1960 đến đầu những năm 2000, tỉnh bang từng có nhiều linh mục đã trải qua một thời kỳ “Công giáo văn hóa”. 75% khác của tất cả trẻ em sinh năm 2001 ở Quebec đã được rửa tội, mặc dù tỷ lệ người dân đi nhà thờ hàng tuần rất thấp, từ 3 đến 5%, vẫn phần lớn là tín đồ cao niên hoặc những người dân mới di cư đến.
Giáo sư Meunier nói, “Nó rất lớn và tôi đã tính toán lại nhiều lần. Người Quebec trung bình ít đi nhà thờ hoặc không đi và họ tin vào rất nhiều thứ, nhưng với cường độ khác nhau.”
Thế giới này dường như đang thay đổi nhanh chóng. Tỷ lệ trẻ sơ sin được rửa tội đã giảm một nửa. “Một phần dân số vẫn sông theo Công giáo văn hóa, điểm bản sắc này, tập họp giữa các thế hệ, lịch sử, trong khi một phần khác của dân số chuyển sang chế độ đa nguyên với niềm tin tín ngưỡng cá nhân hơn nhiều.”
Vị giáo sư tại Đại học Ottawa nói, chúng ta cũng phải dè dặt. Có nhiều Quebec ở Quebec.
“Theo một cách nào đó, Montreal trông giống Toronto hoặc Ottawa hơn là Quebec hoặc các vùng khác ở tỉnh bang này. Tại giáo phận Chicoutimi, hơn 90% người dân nói rằng họ là người Công giáo. Gần như tất cả mọi người. Ở ngoại ô, phong trào truyền giáo phát triển mạnh. Ở Montreal, có một hệ sinh thái hoàn toàn mới gồm những người không theo tôn giáo, những người trẻ đang xa rời truyền thống và các tôn giáo phi Cơ đốc giáo có rất nhiều.”
Martin Meunier
Cuối cùng, giáo sư Martin Meunier nhắc lại rằng vào cuộc điều tra dân số cuối cùng của năm 2011, 73% người Quebec tự nhận mình là người Công giáo La Mã. Dữ liệu từ cuộc điều tra dân số mới năm 2021 sẽ được công bố nay mai.
“Cần phải theo dõi xem liệu sự sụt giảm tín đồ Công giáo có tiếp tục và cộng hưởng với những dữ liệu này về niềm tin cá nhân vào Chúa hay không. Cần phải cá rằng với phúc trình Sauvé (về nạn ấu dâm ở Pháp) và sự khủng khiếp ở các trường nội trú, những trường hợp có liên can đến một số cộng đồng tôn giáo, các chỉ số cho thấy tín hữu Công giáo sẽ tiếp tục giảm.”
Martin Meunier
© 2021 DCVOnline
Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”
Nguồn: Un Québécois sur deux ne croit pas en Dieu | Stephane Baillargeon | Le Devoir | October 22, 2021