Kế hoạch truyền ngôi của triều Hun Sen đang bị quân đội tấn công dữ dội

David Hutt | DCVOnline

Bộ trưởng Quốc phòng đầy quyền lực Tea Banh được cho là người không đồng ý và có thể phá toang kế hoạch truyền ngôi cho con trai của Hun Sen

*Thủ tướng Campuchia Hun Sen và Bộ trưởng Quốc phòng Tea Banh trong một ảnh tư liệu.* Ảnh: Facebook / VOD

Cuộc tranh chấp liên quan đến thân nhân của những chính khách cao cấp của Campuchia có thể phức tạp hóa hoặc ngay cả làm hỏng việc truyền ngôi mà Thủ tướng Hun Sen đã lập kế hoạch từ lâu, đồng thời đặt ra những câu hỏi mới về việc liệu Trung Hoa có thực sự ủng hộ việc chuyển giao quyền lực hay không.

Tranh giành quyền lực ở Campuchia có thể thay đổi bộ mặt chính trường ở đây. Theo những nguồn tin thông thạo, yêu cầu giấu tên, một người trong gia đình của Bộ trưởng Quốc phòng Tea Banh bị cáo buộc đã đe dọa một trong những thân nhân của Hun Sen, người sắp được thăng chức trong Bộ Quốc phòng, khu vực ảnh hưởng chính của Trung Hoa ở Campuchia.

Hun Sen, 70 tuổi, đã có kế hoạch trao quyền cho con trai lớn, Hun Manet, hiện là tư lệnh quân đội và là người đã được Đảng Nhân dân Campuchia (CPP) đang cầm quyền chấp nhận làm ứng cử viên thủ tướng tương lai của đảng này vào cuối năm 2021.

Những nguồn tin giấu tên cho biết một người trong gia đình bên vợ của Hun Sen đã được bổ nhiệm vào một vị trí cao cấp trong Bộ Quốc phòng nhưng một thành viên gia đình của Tea Banh đã chỉ thị cho ông ta không nhận chức nếu không sẽ lãnh hậu quả.

Những nguồn tin có uy tín cho biết một đe dọa khác được cho là đã xẩy ra với gia đình thân cận của người họ hàng của Hun Sen, dường như là trong cuộc tranh chấp về quyền kiểm soát Bộ Quốc phòng trong tương lai.

Người ta tin rằng cuộc tranh chấp hiện đã đến tay Hun Sen – người thường làm trọng tài ngoài pháp lý cho những vấn đề nhạy cảm – để quyết định về cách giải quyết.

Tea Banh, đã liên tục giữ chức bộ trưởng quốc phòng từ cuối những năm 1980, được cho là viên chức cao cấp sau cùng của đảng công khai ủng hộ Hun Manet ở vị trí ứng cử viên thủ tướng tương lai của CPP trong các cuộc đàm phán vào cuối năm 2021.

Người ta cũng biết một số cựu đảng viên và cán bộ lão thành trong đảng có sự e dè với Hun Manet, có thể là do sự củng cố quyền lực của gia đình họ Hun đe dọa trực tiêp đến lợi ích của chính họ.

Hun Manet, 44 tuổi, là Tư lệnh Quân đội Hoàng gia Campuchia kiêm Phó Tổng tư lệnh Quân đội Hoàng gia Campuchia. Ông cũng là chủ tịch đoàn thanh niên của đảng cầm quyền và kiểm soát một số tổ chức từ thiện liên kết với CPP.

*Hun Manet, con trai lớn của Hun Sen, tại một tranh tài thể thao ở Phnom Penh vào tháng 1 năm 2018.* Ảnh: Agency

Hun Many, một người con trai khác của Hun Sen, là dân biểu và điều hành Tập hợp những Liên hội Thanh niên Campuchia. Một người con trai khác, Hun Manith, được thăng cấp bộ trưởng vào tháng 12 và điều hành cơ quan tình báo của quân đội.

Tuy nhiên, Tea Banh và Bộ trưởng Nội vụ Sar Kheng – cả hai đều là phó thủ tướng – hiện nay được cho là đã bị thuyết phục để ủng hộ những kế hoạch kế vị của Hun Sen như một chiến thuật, sau khi nhận được sự bảo đảm rằng thân nhân họ sẽ giữ quyền kiểm soát những bộ của họ và họ có thể quyết định sự kế vị trong thái ấp của chính họ.

Người ta tin rằng con trai của Tea Banh là Tea Seiha, hiện là thống đốc tỉnh Siem Reap, có thể trở thành bộ trưởng quốc phòng kế vị cha khi ông nghỉ hưu. “Sự truyền ngôi cho thế hệ sau” đã được hứa hẹn với các viên chức cao cấp khác trong đảng, những người mà con cái của họ sẽ thừa kế những thái ấp cấp bộ của họ.

Một chuyên gia phân tích lưu ý đã có một số lời hứa ngầm, “vì vậy mọi người đều muốn bằng trời. Mọi người đều nghĩ rằng họ quan trọng hơn nhiều so với thực tế.” Chuyên gia phân tích nói thêm rằng nhiều lời hứa đó chắc chắn sẽ không thanh hiện thực, dẫn đến sự phức tạp trong kế hoạch kế vị, truyền ngôi.

Tuy nhiên, Một số nguồn tin cho rằng lý do khác của cuộc tranh chấp có thể liên quan đến Trung Hoa, “người bạn đồng hành” của chính phủ Campuchia và là “đại ca” của Campuchia, .

Những chính quyền liên tiếp của Hoa Kỳ đã cáo buộc rằng Campuchia đã ký một thỏa thuận bí mật cho phép các quân đội Trung Hoa độc quyền sử dụng Căn cứ Hải quân Ream của họ, một địa điểm có tầm quan trọng địa chiến lược vì nó nằm gần những nước láng giềng Thái Lan và Việt Nam và có thể cung cấp cho Trung Hoa một cánh quân phía nam ở vùng Biển Đông đang có tranh chấp.

Cả hai chính phủ Campuchia và Trung Hoa đã liên tục phủ nhận những tin đó, mặc dù các công ty của Trung Hoa được độc quyền tái phát triển căn cứ Hải quân đó. Một báo cáo quốc phòng của Ngũ Giác Đài Hoa Kỳ vào tháng 11 tuyên bố rằng “Cơ sở quân sự của CHND Trung Hoa tại Căn cứ Hải quân Ream ở Campuchia sẽ là căn cứ nước ngoài đầu tiên của CHND Trung Hoa ở khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương.”

Một chuyên gia phân tích cho biết: “Trung Hoa với tay đến những nơi khác nhau [ở Campuchia], trong những lĩnh vực khác nhau, và đó là cách họ giữ cho các phe phái vui vẻ.” Chuyên gia phân tích này nói thêm: “Trung Hoa có quá nhiều quyền lực không lành mạnh đối với những phe phái và Trung Hoa sẽ giựt dây để được mọi bên nhượng bộ.”

Hun Sen gặp Chủ tịch Trung Hoa Tập Cận Bình tại Bắc Kinh vào tháng trước. Hun Manet là thanh viên của đoàn tùy tùng, giống như trong cuộc gặp trước đó của cha ông với Tập vào đầu năm 2020.

*Bạn thân: Tập Cận Bình (trái) Thủ tướng Campuchia Hun Sen tại Phnom Penh vào ngày 21 tháng 12, 2009.* Ảnh: AFP/Tang Chhin Sothy

Sophal Ear, phó hiệu trưởng và phó giáo sư tại Trường Quản lý Toàn cầu Thunderbird tại Đại học Tiểu bang Arizona đạt vấn đề,

“Việc Hun Sen đưa Tướng Hun Manet tới Trung Hoa rõ ràng là giúp ông ấy có cơ hội gặp gỡ “đại ca” lớn nhất của Campuchia. Tại sao các thái tử Campuchia khác không được phép gặp Chủ tịch Tập của Trung Hoa?”
Sophal Ear

Nhưng một nguồn tin ngoại giao nói với Asia Times rằng Bắc Kinh có thể không nghĩ rằng Hun Manet hoàn toàn đồng ý [với chính sách của Hoa lục] và người tốt nghiệp West Point, trường Võ bị Quốc gia của Hoa Kỳ, có thể không phải là người kế nhiệm Hun Sen mà chính phủ Trung Hoa ưa thích.

Những nguồn tin cho biết ngày càng có nhiều ý kiến cho rằng Bộ Quốc phòng đang trở thành cưở ngõ chính cho phần lớn ảnh hưởng của Bắc Kinh ở Campuchia và chính phủ Trung Hoa muốn duy trì Bộ này như một cơ sở quyền lực đối địch vì họ thiếu tin tưởng đối với Hun Manet.

Tea Vinh, em của Tea Banh, Tu lệnh hải quân Campuchia, đã bị Mỹ trừng phạt vào cuối năm 2021 vì “tham nhũng đáng kể” quanh dự án tái phát triển Căn cứ Hải quân Ream do Trung Hoa chủ trì.

Những tháng gần đây, nhiều cơ sở truyền thông đã đưa tin về các đường dây buôn người do Trung Hoa điều hành hoạt động ở Campuchia và khắp Đông Nam Á, một số được cho là có liên quan đến các viên chức cao cấp của chính phủ Campuchia.

Tiếng nói Dân chủ (VOD), một trong những cơ sở truyền thông độc lập sau cùng tại Campuchia, đã bị buộc phải đóng cửa theo lệnh của Hun Sen vào tháng trước sau khi ông cáo buộc tờ báo này đã phỉ báng con trai ông bằng cách đưa tin rằng Hun Manet đã ký một văn bản phân phát viện trợ động đất cho Thổ Nhĩ Kỳ khi chỉ có thủ tướng mới có thẩm quyền đó.

Tổ chức Theo dõi Nhân quyền lưu ý rằng “Việc VOD đưa tin về nạn buôn người của người nước ngoài vào những hoạt động lừa đảo trên mạng do các băng đảng có ảnh hưởng của Trung Hoa kiểm soát với sự hậu thuẫn của một số cán bộ cao cấp của đảng cầm quyền đã đặc biệt không được lòng chính phủ Campuchia.”

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”

Nguồn: Hun Sen’s dynasty plan under hot military fire | David Hutt · ASIA TIMES · Mar 07, 2023