Liệu lời thú nhận về vụ Khashoggi có gỡ được rối cho Ả Rập Saudi không?
Michael Hirsh | DCVOnline
Bằng cách tuyên bố rằng họ chỉ muốn bắt cóc nhà báo, Ả Rập Saudi hy vọng cho thế giới thấy họ cũng đạo đức tương đương với những bài bản trình diễn của Hoa Kỳ.
Với hy vọng cứu vãn danh tiếng quốc tế cá nhân mình đang sụp đổ, Thái tử Mohammed bin Salman sẵn sàng công nhận rằng nhà báo Jamal Khashoggi đã chết tại lãnh sự quán Saudi ở Istanbul cách đây hai tuần, chỉ vì một cuộc thẩm vấn đã đi quá trớn.
Theo CNN và các hãng tin phương Tây khác, Ả Rập Saudi đang cân nhắc việc đổ thừa cái chết của Khashoggi cho đám gián điệp “vô kỷ luật”, sau cả hai tuần khẳng định là ông ký giả đã rời khỏi tòa lãnh sự quán mà ông đi vào hôm 2 tháng 10 và họ không biết chuyện gì đã xảy ra cho ông ta.
CNN cho biết người Ảrập Saudi đang chuẩn bị một bản tin công nhận rằng Khashoggi, một thường trú nhân của Hoa Kỳ, được cho là đã bị bắt cóc ở Thổ Nhĩ Kỳ, dự định sẽ bị đưa trở lại Ảrập Saudi để giam giữ chứ không phải để hành quyết.
Lời giải thích của Saidi sẽ ăn khớp với một giải thích mà Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thả nổi hôm thứ Hai, khi ông nói với các phóng viên:
“Tôi nghe có vẻ đó có thể là do bọn giết người vô kỷ luật. Ai biết đâu?”
Tại sao Riyadh lại trở giọng nói ngược lại những gì đã tuyên bố? Nicholas Burns, phụ tá chính trị chính trị bộ Ngoại giao trong chính quyền George W. Bush, nói,
“Họ đã bị dồn vào chân tường. Tôi nghĩ rằng Saudi đã tính toán sai lầm khi hù dọa trả đũa hôm cuối tuần. Buổi sáng [hôm Chủ nhật] Anh, Pháp, và Đức đã tuyên bố yêu cầu Saudi phải trung thực. Và thậm chí Trump đã hứa sẽ ‘trừng phạt nghiêm trọng’. Những người bạn thân nhất của Saudi trong cộng đồng thương mại hiện đang tẩy chay hội nghị của họ [cái gọi là ‘Davos trong sa mạc’ vào tuần tới ở Riyadh]. Họ cảm thấy bị cô lập và đúng như vậy.”
Giới phân tích cho biết, lựa chọn duy nhất của Saudi hiện nay là “xuống khỏi thang” cuộc khủng hoảng bằng cách công nhận một tội nhẹ hơn và nói rằng những gián điệp đã giết Khashoggi đã hành động vô phép.
Cách thú nhận như thế, tương đương như đang tham gia vào một chương trình “biểu diễn bất thường” liên quan đến Khashoggi — ngược với việc thẳng tay sát hại — chính phủ Ảrập Saudi có thể nói rằng họ cũng có đạo đức tương đương với Hoa Kỳ và các nước khác đã thực hiện những vụ bắt bớ như vậy.
Mohammed bin Salman có lẽ đang tính rằng nhận tội một phần sẽ đủ để xoa dịu một tổng thống Mỹ không muốn mất những hợp đồng bán vũ khí sinh lợi với Saudi Arabia và một chính quyền có Giám đốc CIA, Gina Haspel, được cho là đã sử dụng những phương cách thẩm vấn ác ôn trong quá khứ.
Sau ngày 11 tháng 11, Hoa Kỳ tham gia vào một chương trình điều tra rộng lớn, trong đó các nghi phạm khủng bố đã bị bí mật bắt giữ và bắt cóc đưa đến các nước khác, nơi mà các kỹ thuật thẩm vấn khắc nghiệt được cho phép. Theo Laura Pitter của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền, ít nhất năm nghi phạm đã chết trong khi đang bị CIA hoặc quân đội Mỹ giam giữ sau ngày 11/9, kể cả Gul Rahman, một người Afghanistan bị đánh đập và được biết đã chết vào năm 2002 sau khi bị lột truồng và bị cùm ở nhiệt độ gần đóng băng. Theo một bản tin đăng hồi tháng 8 trên tờ New York Times, Haspel đã giám sát một căn cứ bí mật ở Thái Lan, nơi trấn nước — được coi là một cách tra tấn dã man – đã được sử dụng.
Trong trường hợp của Khashoggi, tất nhiên, ông không làm gì xúc phạm hơn là đã viết các bài báo phê bình Mohammed bin Salman trên tờ Washington Post. Mặc dù vẫn chưa rõ Khashoggi đã chết như thế nào, chính phủ Ảrập Saudi dường như đang đánh cuộc là nếu chỉ hành hạ hay cư xử thô bạo với ông ta trên đường cưỡng bức dẫn độ ôngvề lạiẢ Rập Saudi sẽ được thế giới chấp nhận như một lời giải thích hợp lý.
© 2018 DCVOnline
Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc Thể lệ “trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”
Nguồn: Will the Saudis’ Khashoggi Confession Get Them Off the Hook? | MICHAEL HIRSH | Foreign Policy | OCTOBER 16, 2018.