Đại dịch đã phá vỡ mô hình của Cục Dự trữ Liên bang (Hoa Kỳ)

Howard Schneider | DCVOnline

Tuần này có thể cho thấy độ lệch khỏi mô hình dự tính

Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ Jerome Powell trình bày trong phiên điều trần của Ủy ban Ngân hàng Thượng viện: “Báo cáo Chính sách tiền tệ bán niên cho Quốc hội”, tại Washington, Hoa Kỳ, ngày 3 tháng 3 năm 2022. Tom Williams / Pool via REUTERS / File Photo

WASHINGTON, ngày 14 tháng 6 (Reuters) – Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell, bốn năm đầu với tư cách lãnhđạo ngân hàng trung ương hàng đầu thế giới để định hình lại chính sách tiền tệ của Hoa Kỳ quanh khái niệm lạm phát thấp và tỷ lệ thất nghiệp thấp có thể đồng hành.

Đó là quyết định nhằm phân tán thành quả của sự tăng trưởng kinh tế một cách rộng rãi hơn và tập trung vào việc làm trong thời gian phục hồi sau đại dịch.

Nhưng những giả định căn bản — một nền kinh tế toàn cầu tương đối ổn định với một chuỗi cung ứng tốt; một thị trường lao động cân bằng của Hoa Kỳ có nhiều việc làm hơn (một chút) cho mỗi người đang thất nghiệp — đã bị thời cuộc phá vỡ, dường như đã lật ngược hai mục tiêu của ngân hàng trung ương về toàn dụng công nhân và lạm phát vừa phải.

Tỷ lệ thất nghiệp hiện nay thấp, ở mức 3,6% gần như những năm 1950 và 1960, và công nhân có thể dùng như đòn bẩy để thương lượng mức lương cao hơn và, do đại dịch, điều kiện làm việc tốt hơn. Tuy nhiên, lạm phát đang tăng vọt đến mức hơn 8% hàng năm, khiến các giới hữu trách Ngân hàng Trung ương đứng trước những cách chế ngự nó và đối phó với việc “con hẻm nhỏ” của họ để có thể trở lại thế giới trước đại dịch với tỷ lệ thất nghiệp thấp và lạm phát thấp có thể đã không còn.

Ngân hàng Trung ương (NHTU) dự định sẽ tăng lãi suất lần thứ ba trong năm nay vào thứ Tư, với mức tăng 0.75% hiện được coi là kết quả có thể xảy ra, với có thể còn những tín hiệu cho thấy những đợt tăng lớn hơn nếu lạm phát tiếp tục vượt quá mục tiêu 2%. [NL1N2Y02MC]

Trong những dự báo mới, NHTU cũng sẽ cho biết nhận định của họ về những rủi ro là gì và cái giá mà nền kinh tế có thể phải trả khi tăng trưởng chậm lại và tỷ lệ thất nghiệp cao hơn để đưa lạm phát trở lại bình thường.

THỜI CỰC THỊNH CỦA VIỆC LÀM

Có thể cho rằng cách giải quyết của Powell đã đạt được những gì đã định trên thị trường lao động. Việc phục hồi việc làm nhanh hơn nhiều người mong đợi khi đại dịch bắt đầu.

Về mặt phân phối, nó cũng đã giúp ích, thích hợp với quan điểm của NHTU về việc tạo tối đa việc làm là một thứ gì đó “rộng lớn và bao trùm”. Tiền lương đã tăng nhanh nhất cho những nghề được trả lương thấp hơn; nhiều người Mỹ da đen và gốc Tây Ban Nha được tuyển dụng, hơn so với trước đại dịch, trong khi việc làm của người da trắng trong tháng 5 vẫn còn thấp hơn 1,6 triệu so với mức đỉnh của tháng 2 năm 2020.

Chuyên gia kinh tế hàng đầu của Nomura, Robert Dent, dự đoán, hồi tháng 3, giới hữu tránh NHTU đã thấy lạm phát giảm mà tỷ lệ thất nghiệp không tăng, nhưng “chúng ta sẽ thấy một số vết nứt” của câu chuyện đó trong những dự báo mới. Tỷ lệ thất nghiệp dự phóng trung bình có thể chỉ tăng vài phần ngàn trong những năm tới, khi NHTU giữ vững quan điểm của họ về một nền kinh tế vẫn có thể trở lại vị trí tiền đại dịch.

Với tỷ lệ thất nghiệp tăng lên 5% hoặc cao hơn, Robert Dent nói, “đó là một tình trạng căng thẳng… Sẽ không khó chút nào để thấy nền kinh tế suy thoái”. Một số viên chức của NHTU đã bắt đầu nghĩ đến thất nghiệp trên 4%, tỷ lệ mà giơi hoạch định chính sách gần như coi là toàn dụng lao động.

Tình trạng đó có thể gây ảnh hưởng xấu nhất cho những công nhân Mỹ Da đen và gốc Tây Ban Nha, những người có tỷ lệ thất nghiệp thường tăng nhanh hơn trong thời kỳ suy thoái.

TIỀN TIẾT KIỆM

Một kết quả bất ngờ của đại dịch là cách đối phó của chính phủ liên bang mạnh đến mức thu nhập gia đình tăng, bất chấp suy thoái. Một số người hiện cho rằng chi tiêu tăng, cụ thể là vào đầu năm 2021, khiến nền kinh tế có nhu cầu tiêu dùng nhiều hơn mức có thể đáp ứng, làm gia tăng lạm phát.

Nhưng nó cũng bù đắp cho những gì có thể là mức nghèo, nạn đói và tình trạng vô gia cư ngày càng gia tăng. Hơn nữa, phần lớn ttiền tiết kiệm vẫn nằm trong trương mục ở ngân hàng của mọi gia đình. Dữ liệu tuần trước cho thấy đến cuối tháng 3, tiền mặt và tiền gửi trương mục để ký ngân phiếu tiếp tục tăng lên 4,4 ngàn tỷ USD — cao hơn gấp ba lần mức trước đại dịch.

Số tiền tiết kiệm đó cũng là cái dù phòng khi trái gió trở trời: Trong một cuộc khảo sát kinh tế gia đình gần đây của NHTU, những người trả lời cuộc thăm dò cho biết họ đang ở trong tình trạng tài chính tốt nhất từ trước đến nay.

Tuy nhiên, ở một mức độ nào đó, họ có thể phải giảm chi để khắc phục lạm phát — và có thể khiến công việc của NHTU khó khăn hơn vì chúng cho phép mọi người đổ xăng 5 đô la một gallon.

Mối quan hệ giữa tiết kiệm dư thừa, sự phân bổ của tiền tiết kiệm trên toàn nền kinh tế và sự sẵn sàng dùng tiền mặt của người dân để trả giá cao hơn là một vấn đề then chốt trong bài toán lạm phát của NHTU.

TỶ LỆ PHÁ SẢN THẤP

Một hệ quả khác của đại dịch khác không bao giờ giảm: Tỷ lệ phá sản giảm khi Chương trình Bảo vệ Tiền lương và những chương trình cứu trợ khác giữ cho những công ty tiếp tục hoạt động.

Theo dữ liệu từ Epiq, những công ty nộp hồ sơ Chương 11 trong tháng 5 đã tăng 34% so với một năm trước đó, mặc dù những cơ sở thương mại tổng thể đã giảm nhẹ về mặt xin bảo vệ khỏi bị phá sản.

Trong một tuyên bố, Giám đốc Điều hành Viện Phá sản Mỹ Amy Quackenboss cho biết lãi suất tăng và giá cả cao hơn đã bắt đầu “làm gia tăng những thách thức kinh tế với những gia đình và doanh nghiệp gặp khó khăn về tài chính.”

MỘT CUỘC KHỦNG HOẢNG KINH TẾ KHÔNG CÓ LƯỚI AN TOÀN?

Kết quả của nỗ lực chưa từng có để giữ cho kinh tế doanh nghiệp và gia đình vượt qua đại dịch là nợ liên bang đã bùng nổ. Ví dụ, khi tỷ lệ nợ chính phủ vượt quá tốc độ tăng trưởng kinh tế, những vị dân cử có thể không sẵn sàng giăng lưới an toàn mở rộng trong lần tới.

Với chuyện đó có thể xảy ra sớm không biết chừng — trong một cuộc thăm dò gần đây của Reuters, 40% nhưng chuyên gia kinh tế cho biết họ dự đoán sẽ có suy thoái trong vòng hai năm — NHTU cũng có thể bị chế ngự. Nhưng nó vẫn sẽ mang một bảng cân đối kế toán rất lớn, lên tới gần 9 ngàn tỷ đô la trong thời kỳ đại dịch, với giới hoạch định chính sách ít có khả năng bắt đầu dùng công cụ thứ hai đó để hỗ trợ nền kinh tế.

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”

Nguồn: The pandemic broke the Fed’s model; this week may show how much | Howard Schneider | Reuters | June 14, 2022.