Vẫn không ai biết Tần Cương ở đâu dù Trung Hoa cho biết đã thay bộ trưởng Ngoại giao

Helen Davidson | DCVOnline

Bắc Kinh tuyên bố cựu đại sứ Mỹ bị cách chức bộ trưởng sau những lời đồn về tung tích của ông

Qin Gang, ảnh chụp vào tháng Tư, là cựu đại sứ tại Hoa Kỳ và được coi là người thân tín của người lãnh đạo Trung Hoa, Tập Cận Bình. Ảnh: Suo Takekuma/AP

Cơ quan lập pháp Trung Hoa đã công bố bộ trưởng Ngoại giao Trung Hoa,Tần Cương (秦刚, Qin Gang), một cách bí ẩn, đã không xuất hiện trước công chúng trong gần một tháng đã bị cách chức và người tiền nhiệm, Vương Nghị (Wang Yi), đã trở lại thay ông.

Việc bất ngờ triệu tập cuộc họp đặc biệt của Ủy ban Thường vụ Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc (NPCSC) chỉ được thông báo trước một ngày, đã làm dấy lên suy đoán có thể có câu trả lời về tung tích của Tần, sau gần một tháng bặt vô âm tín.

Chính phủ Trung Hoa không tiết lộ về tung tích hay lý do người đàn ông 57 tuổi này – từng là một người thân tín của Tập Cận Bình – đã bặt tăm, sau những bình luận ban đầu cho rằng ông vắng mặt vì lý do sức khỏe.

Ủy ban Thường vụ cho biết Tần đã bị cách chức mà không nêu rõ lý do, và họ Vương, một đảng viên cấp cao hơn Tần và là chuyên gia ngoại giao cao cấp nhất của Trung Hoa, đã được tái bổ nhiệm làm bộ trưởng thay thế ông.

Ngay sau khi thông báo thay bộ trưởng những thông tin đề cập đến công tác của Qin khi là bộ trưởng ngoại giao đã bị xóa bỏ ở những trang web của chính phủ.

Cựu đại sứ tại Hoa Kỳ cũng từng là phụ tá thân tín của Tập, đã thăng tiến nhanh chóng ở quan trường ngoài những tiêu chuẩn thông thường trong hoạn lộ của Đảng Cộng sản Trung Hoa, tự xưng là một trong những “chiến lang” ngoại giao của Bắc Kinh. Đỉnh điểm là việc ông được thăng chức bộ trưởng ngoại giao vượt qua nhiều cán bộ cấp cao hơn vào tháng 12 năm ngoái.

Việc Tần bị cách chức khiến nhiệm kỳ ngoại trưởng Trung Hoa 7 tháng của ông trở thành ngắn nhất từ trước đến nay. Tần Cương sẽ vẫn là thanh viên trong Hội đồng Chính phủ, cơ quan hành chính hàng đầu của Trung Hoa, nhưng không có chức vụ cụ thể và không rõ vai trò của ông trong chính sách đối ngoại của Trung Hoa trong tương lai, nếu có, là gì.

Patricia Thornton, giáo sư chính trị Trung Hoa tại Đại học Oxford, cho biết việc Qin vẫn ở trong hội đồng nhà nước cho thấy có một cuộc điều tra đang diễn ra “nhưng lo ngại đủ để cách chức ngoại trưởng của ông ta”.

Tần Cương xuất hiện trước công chúng lần cuối cùng của là cuộc họp với ngoại trưởng Sri Lanka tại Bắc Kinh vào ngày 25/6. Ông đã không xuất hiện trong khi Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ, Janet Yellen, đi thăm Bắc Kinh vào tháng này hoặc trong chuyến đi sau đó của đặc phái viên khí hậu Hoa Kỳ, John Kerry tới Trung Hoa.

Vào tháng 6, họ Tần đã nói chuyện kéo dài hơn 7 giờ với Ngoại trưởng Hoa Kỳ, Antony Blinken, trong một chuyến đi nhằm thay đổi tình trạng băng giá trong quan hệ Hoa Kỳ-Trung Hoa.

Tần Cương đã bị thay thế làm người đứng đầu phái đoàn Trung Hoa tham dự hội nghị thượng đỉnh ASEAN ở Indonesia trong tháng này. Vào lúc đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao, Wang Wenbin, chỉ nói rằng Qin không tham dự “vì lý do sức khỏe”. Kể từ đó, những câu hỏi được đặt ra cho bộ, về tình trạng sức khỏe và tung tích của Qin, vẫn chưa được trả lời. Một số bình luận và sự đề cập trên phương tiện truyền thông về sự biến mất của ông ấy cũng bị kiểm duyệt hoặc xóa khỏi mạng xã hội Trung Hoa và các phương tiện truyền thông kể cả South China Morning Post có trụ sở tại Hong Kong.

Những tin đồn về lý do Qin biệt tích có cả việc tranh giành quyền lực với Vương Nghị và cáo buộc ngoại tình với một người dẫn chương trình truyền hình.

Wen-ti Sung, một chuyên gia khoa học chính trị tại Trung tâm về Trung Hoa trên thế giới của ANU ở Úc, cho biết việc Vương trở lại làm ngoại trưởng “có vẻ như là một sự dàn xếp tạm thời để không gây thêm bối rố” cho Tập.

Đã 69, Vương Nghị đã quá tuổi nghỉ hưu theo tiêu chuẩn bộ trưởng nội các và vẫn nằm trong Bộ Chính trị. Sung cho biết điều này cho thấy Wang chỉ là người tạm thời giữ chỗ trước khi công bố người thay thế vĩnh viễn, quyết định này có thể gây thiệt hại thêm cho Trung Hoa về mặt ngoại giao.

Ông nói: “Việc Vương Nghị được bổ nhiệm làm bộ trưởng ngoại giao có thể là một thỏa thuận tạm thời có nghĩa là vẫn còn sự không chắc chắn quanh người thực hiện chính sách đối ngoại hàng đầu của Trung Hoa.

Ông ấy nói thêm rằng không rõ chuyện gì đang xảy ra với Tần Cương, nhưng việc cho phép ông ta ở lại trong hội đồng chính phủ cho thấy ông ấy bao che chính trị. “[Đó] có thể là dấu hiệu cho thấy Tần Cương có thể đã kết thúc sự nghiệp nhưng ông ta vẫn chưa chết về mặt chính trị.”

Nhiều người trong giới quan sát đã hoài nghi về lý do sức khỏe được đưa ra để giải thích cho sự biến mất của ông — nó đã được dùng trước đây để giải thích sự vắng mặt của những viên chức cao cấp và nhân vật của công chúng không được ủng hộ, và dường như có rất ít lý do để không xác nhận điều đó vào thứ Ba.

Ja Ian Chong, phó giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Quốc gia Singapore, nói với Reuters:

“Việc thiếu lời giải thích sẽ đặt nhiều câu hỏi hơn là có câu trả lời.

Những diễn biến xung quanh Qin cho thấy rằng không ai là không thể thay thế được. Nó cũng nhấn mạnh sự mờ đục và khó lường, thậm chí tùy tiện trong hệ thống chính trị [Trung Hoa] hiện nay.”
Ja Ian Chong

Joseph Torigian, giáo sư phụ tá tại Trường Dịch vụ Quốc tế của Đại học Mỹ, cho biết hành động này giúp ban lãnh đạo đảng có thời gian hoàn tất cuộc điều tra và quyết định xem có nên để Qin một “sụp đổ hay hạ cánh an toàn”.

“Hoặc, cho phép ông ấy khoẻ lại nếu thực sự đó là những gì đang diễn ra.”
Joseph Torigian

Thông báo vào tối thứ Ba không đưa ra lý do gì về việc Qin bị cách chức, nhưng rõ ràng là đã được quyết định một cách vội vàng. Nó cũng chính thức công bố việc thăng chức Pan Gongsheng từ phó giám đốc Ngân hàng Nhân dân Trung Hoa lên làm thống đốc ngân hàng trung ương.

Ủy ban Thường vụ là một cơ quan gồm 175 thành viên thường họp hai tháng một lần và trên thực tế là cơ quan lập pháp hàng đầu, ngoại trừ khi Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc họp mỗi năm một lần. Cuộc họp tuần này nằm ngoài thời biểu thông thường, với cuộc họp tiếp theo dự tính xẩy ra vào tháng Tám.

Nghị trình nghị của phiên họp chỉ gồm hai mục – một sửa đổi không khẩn cấp luật hình sự và “quyết định bổ nhiệm và miễn nhiệm chính thức”.

Changhao Wei, thành viên của Trung tâm Trung Hoa Paul Tsai và là học giả nghiên cứu tại Trường Luật Yale, cho biết những cuộc họp bất thường là không phổ biến nhưng không hiếm, và trước đây chúng chỉ kéo dài trong một ngày vì có ít mục trong nghị trình. Wei nói,

“Điều bất thường về phiên họp hôm nay là nó đã được lên kế hoạch chỉ một ngày trước đó. Dựa trên thông tin có sẵn công khai, điều đó có thể đã không xảy ra trong ít nhất mười năm qua.”
Changhao Wei

‘Bí ẩn’ quanh vụ ngoại trưởng Trung Hoa mất tích. skynewsaustralia

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”

Nguồn: Without much offense, Vietnam plays tough against US in Women’s World Cup debut | Helen Davidson | The Guardian | Jul 25, 2023. Amy Hawkins đưa tin bổ túc.