Singapore bắt đầu phải trả giá cho việc nuôi chim ‘tu hú Trung Hoa’

Andy Wong Ming Jun | DCVOnline

Việc làm tổ nuôi chim ‘tu hú Trung Hoa’ (những công ty Hoa lục trốn sự kiểm soát của phương Tây) bắt đầu gây hậu quả tiêu cực

Tưởng đó chỉ là tính thực dụng về kinh tế của Singapore trong việc chấp nhận cho những doanh nghiệp Trung Hoa và tiền của Hoa lục đến Singapre như một nơi trú ẩn an toàn hoặc những ngả đi kinh doanh khác vào thị trường phương Tây đang trở thành vấn đề gây nhức đầu khi vùng biển địa chính trị giữa Trung Hoa và phương Tây, đặc biệt là Mỹ, ngày càng trở nên khó khăn. Ba sự kiện mới xẩy ra, hai vụ trong vòng một tuần, làm nổi bật những hậu quả về mặt ngoại giao và danh tiếng của cái được gọi là nuôi “tu hú Trung Hoa”. Nó ám chỉ cách chim tu hú dùng tổ của các loài chim khác để đẻ trứng, một hình thức ký sinh giống như việc dùng Singapore để che giấu nguồn gốc Trung Hoa của sản phẩm làm ở Hoa lục.

Theo báo cáo ngày 22 tháng 11 năm 2022 của Financial Times, ít nhất 500 công ty Trung Hoa đã lặng lẽ đổi địa chỉ hoặc ghi danh hoạt động tại Singapore như một phương pháp phòng ngừa trướcnhững lệnh trừng phạt thương mại của Mỹ đối với những doanh nghiệp Hoa lục. Việc “rửa mặt hàng ở Singapore” này đã được chính quyền thành phố này chấp nhận như một chiến lược kinh tế thực dụng, họ chưa bao giờ ngại khai thác danh tiếng toàn cầu của mình như một điểm đến trung gian để phương Tây đến châu Á giống như thanh phố Hong Kong. Mặc dù vậy, chính phủ Singapore luôn nhận thức về rủi ro tiềm ẩn có thể phương hại đến danh tiếng của họ trong việc tạo điều kiện giúp những công ty Trung Hoa “phi Hán hóa” hoạt động kinh doanh và nền tảng kinh doanh của họ, ngay cả khi họ cố gắng biến nó thành vấn đề “đóng dấu Singapore” hoặc “xoay trục sang Singapore.”

Những sự kiện gần đây gồm việc thẩm vấn Giám đốc điều hành TikTok Chew Shouzi trong phiên điều trần của Quốc hội Hoa Kỳ về việc công ty của ông chuyển đến Singapore và liệu ông ta có phải là gián điệp của ĐCSTQ hay người được PRC ủy quyền hay không; một bài báo điều tra trên tờ Straits Times tại Singapore gây chấn động liên quan đến một công ty Trung Hoa dùng một văn phòng thuê không có dấu hiệu để điều hợp việc phân phối những sản phẩm thuốc lá điện tử/vaping bất hợp pháp sang những quốc gia khác trong khu vực Châu Á – Thái Bình Dương; và vụ bê bối rửa tiền kéo dài liên quan đến nhiều công dân Trung Hoa có sổ thông hành nước ngoài.

Hớ hênh của TNS Cotton che dấu những quan tâm thực sự

Nhiều người phẫn nộ về thái độ được cho là phân biệt chủng tộc của Thượng nghị sĩ Tom Cotton bầy tỏ tkhi thẩm vấn Chew trong cuộc điều trần ngày 31 tháng 1 ở quốc hội. Dù câu hỏi của Cotton có vẻ thiếu chính xác, thì những câu hỏi của ông cùng những câu hỏi của Thượng nghị sĩ Josh Hawley đều xuất phát từ những lo ngại chính đáng về việc liệu TikTok đang cố dùng Singapore làm trụ sở toàn cầu của công ty để che giấu những mối quan hệ căn bản mà họ vẫn giữ với Bytedance, công ty mẹ nguyên thuỷ ở đại lục và do đó vẫn phải tuân theo “Luật Tình báo Quốc gia” năm 2017 của Trung Hoa trao cho Đảng Cộng sản Trung Hoa toàn quyền đòi sự hợp tác của tất cả mọi cá nhân, tổ chức và cơ sở gốc Trung Hoa phải hỗ trợ công tác tình báo quốc gia.

Cotton chắc chắn đã bỏ lỡ một kỹ thuật khi thẩm vấn Chew về những bức ảnh lan truyền trên mạng kể từ năm 2019, cho thấy Chew chụp ảnh cùng những nhân viên Bytedance khác tại trụ sở chính ở Bắc Kinh cạnh lá cờ của Đảng Cộng sản Trung Hoa. Ngay cả trong năm 2019, điều này khó có thể được coi là vô hại.

Năm 2019 Chew Shouzi, CEO của TikTok, chụp ảnh chung với nhân viên của ByteDance cạnh lá cờ đảng Cộng sản Trung Hoa

TikTok đặt trụ sở chính tại Singapore vào năm 2019, được cho là khi công ty tìm cách tách hoạt động kinh doanh ứng dụng truyền thông xã hội ra khỏi cái gốc Trung Hoa. Bất chấp quyết định của công ty vào năm 2020 về việc đặt trụ sở chính toàn cầu, cùng với việc thăng chức cho Chew, Giám đốc tài chính người Singapore, trở thành Giám đốc điều hành mới sau khi Giám đốc điều hành trước đó Kevin A. Mayer bỏ việc chỉ sau ba tháng, TikTok vẫn chưa bao giờ có thể hoàn toàn thoát được sự kiểm sát về chính trị, đặc biệt là ở Mỹ.

Chìm trong sự huyên náo của giới truyền thông về những bình luận “đặt câu hỏi về quốc tịch” của Cotton với Chew trong phiên điều trần là những câu hỏi tai hại hơn nhiều của Hawley về việc TikTok không thể giữ kín và giữ bí mật dữ liệu người dùng ở Hoa Kỳ. Những câu hỏi của Hawley đã được củng cố bằng một bản tin của Wall Street Journal một ngày trước đó tiết lộ bằng những báo cáo nội bộ của nhân viên TikTok cho niết mạnh xã hội này vẫn đang cung cấp dữ liệu người dùng Hoa Kỳ cho nhân viên tại ByteDance. Chuyện này xẩy ra bất chấp việc TikTok tiếp tục tiến hành thu thập dữ liệu người dùng Hoa Kỳ như một phần của “Dự án Texas”, dự án mà nó đã đưa ra cho những cơ quan quản lý Hoa Kỳ như một biện pháp chính để ngăn cản Hoa Kỳ cấm hoàn toàn ứng dụng của mình.

Trung Hoa làm tu hú

Một bài báo điều tra đáng ngạc nhiên đăng trên The Straits Times vào ngày 4 tháng 2 đã làm sáng tỏ một ví dụ mới về hành động lừa dối của Trung Hoa, có thể gây thiệt hại thêm cho danh tiếng quốc tế của Singapore. Hai công dân Singapore đã liên lạc với tờ báo để tố cáo về công ty của họ, vẫn chưa được nêu tên ngoại trừ được mô tả là một trong những công ty vaping lớn nhất Trung Hoa. Trong khi công ty này có văn phòng ở River Valley do một công ty đã ghi danh tại Singapore cho thuê, hồ sơ kinh doanh cho thấy rằng chủ nhân cuối cùng của nó là một công ty đã ghi danh hoạt động tại Hong Kong có giám đốc điều hành là giám đốc của nhà sản xuất vape Trung Hoa.

Dùng hai bản ghi âm bí mật của những cuộc gọi điện thoại nội bộ giữa nhân viên quản lý khác nhau của công ty làm việc ở văn phòng thuê trông như vô thưởng, vô phạt, không tên tuổi, những người tố cáo cáo buộc rằng đồng nghiệp của họ biết rõ văn phòng này đang được dùng để điều hợp những chuyến hàng thuốc lá điện tử và chất lỏng điện tử từ những khu vực pháp lý khác trong khu vực, như Singapore, nơi vaping bị cấm. Trong đó có Thái Lan, Lào và Campuchia. Những cáo buộc thậm chí còn đi xa hơn khi mô tả văn phòng ở Singapore cũng liên quan đến việc nhập khẩu bất hợp pháp những sản phẩm thuốc lá điện tử từ Malaysia vào Singapore và ngụ ý rằng hối lộ trước đây đã được đưa cho “những thị trường khó khăn hoặc những thị trường có quy định gắt gao và nghiêm ngặt”, chẳng hạn như Úc và New Zealand.

Cuối cùng, vụ bê bối kéo dài bùng nổ vào ngày 15 tháng 8, trong vụ đó những công dân Trung Hoa dùng Singapore làm căn cứ để áp dụng luật ngân hàng bí mật của nước này nhằm che giấu hoạt động rửa tiền một cách quy mô và không có nhiều diễn biến mới kể từ vụ bắt giữ 10 nghi phạm đầu tiên và tịch thu hàng tỷ USD tiền mặt và tài sản xa xỉ. Giới chức cảnh sát Singapore hôm 19/1 tiết lộ có 55 tài sản và 15 xe hơi khác đã bị tịch thu cùng với hơn 200 mặt hàng xa xỉ, nâng tổng giá trị tài sản liên quan lên hơn 3 tỷ đô la Singapore (2,22 tỷ USD).

Hai lệnh bắt giữ mới và Thông cáo đỏ của Interpol cũng đã ban hành truy nã những nghi phạm đã bỏ trốn ngay trước khi vụ bắt giữ bắt đầu vào tháng 8 năm 2023. Vào ngày 8 tháng 2, một trong số 10 người bị bắt đã bị buộc 2 tội giả mạo mới. Su Jianfeng bị cáo buộc đã dùng một số bộ báo cáo thường niên giả mạo của một công ty có trụ sở tại Trung Hoa thuộc về Chen Qiuyan, một nghi phạm khác vẫn chưa bị bắt, để đưa ra làm bằng chứng về sự giàu có hợp pháp cho hai ngân hàng Singapore. Khi bị bắt vào tháng 8 năm 2023 Su cũng khai rằng ông là Giám đốc điều hành của một công ty đang hoạt động có trụ sở tại Singapore tên là An Xing Technology, nhưng không thể nêu tên địa chỉ của văn phòng công ty.

Singapore đang học một bài học đích đáng khi nhận ra rằng có cả nguy hiểm cũng như lợi nhuận khi nhắm mắt làm ngơ trước những hoạt động nuôi tu hú Trung Hoa như họ đã làm.

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”

___________________

Nguồn: Singapore Begins To Pay The Price for ‘China Cuckooing’ | Tim Andy Wong Ming Jun | Asia Sentinel | FEB 9, 2024