Tài liệu của CSIS tiết lộ chiến lược của Hoa lục nhằm gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử năm 2021 của Canada

Tài liệu của CSIS tiết lộ chiến lược của Hoa lục nhằm gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử năm 2021 của Canada
Hoa lục thao túng nhằm ảnh hưởng đến cuộc bầu cử năm 2021 của Canada
https://pbs.twimg.com/media/FpKzSldWAAEL8uQ?format=jpg&name=large

Robert Fife & Steven Chase | DCVOnline

Trung Hoa đã dùng một chiến lược phức tạp để quậy phá nền dân chủ của Canada trong cuộc bầu cử liên bang năm 2021 khi giới ngoại giao Trung Hoa và những người được  họ ủy quyền ủng hộ việc bầu lại Đảng Tự do của Justin Trudeau – nhưng chỉ đủ để lập một chính phủ thiểu số – và nỗ lực vận động để những chính khách đảng Bảo thủ bị coi là không thân thiện đến Bắc Kinh thất cử.

Bảng chỉ đường đến trụ sở Cơ quan Tình báo An ninh  Canada ở Ottawa, Thứ Ba, ngày 14 tháng 5 năm 2013. Sean Kilpatrick/The Canadian Press

Trung Hoa đã dùng một chiến lược phức tạp để quậy phá nền dân chủ của Canada trong cuộc bầu cử liên bang năm 2021 khi giới ngoại giao Trung Hoa và những người được  họ ủy quyền ủng hộ việc bầu lại Đảng Tự do của Justin Trudeau – nhưng chỉ đủ để lập một chính phủ thiểu số – và nỗ lực vận động để những chính khách đảng Bảo thủ bị coi là không thân thiện đến Bắc Kinh thất cử.

Toàn bộ phạm vi hoạt động can thiệp vào nội bộ Canada của Trung Hoa phơi bày trong cả tài liệu bí mật và tuyệt mật của Cơ quan Tình báo An ninh Canada mà The Globe and Mail xem được gồm cả khoảng thời gian trước và sau cuộc bầu cử tháng 9 năm 2021 đưa Đảng Tự do trở lại càm quyền.

Phúc trình của CSIS đã được gởi đến giới chức chính phủ cao cấp và những đồng minh tình báo của Canada trong nhóm Five Eyes gồm Hoa Kỳ, Anh, Úc và New Zealand. Một số tin tình báo này cũng được gởi đến những cơ quan gián điệp của Pháp và Đức.

Trong mười năm qua, Trung Hoa, dưới thời Chủ tịch Tập Cận Bình, đã áp dụng chính sách đối ngoại hung hăng hơn khi nước này tìm cách mở rộng ảnh hưởng chính trị, kinh tế và quân sự trên khắp thế giới.

Các dân biểu trong Ủy ban Thủ tục và  Nội vụ Hạ viện đã duyệt xét những cáo buộc cho rằng Trung Hoa đã can thiệp vào cuộc vận dộng bầu cử năm 2019 để hỗ trợ 11 ứng cử viên, hầu hết là Đảng Tự do, ở Khu vực Greater Toronto (GTA).

Rút ra từ kết quả của một loạt những hoạt động thu thập thông tin tình báo của CSIS, những tài liệu  đó minh họa cách một bộ máy có  điều hợp đang hoạt động ở Canada với hai mục tiêu chính: bảo đảm rằng Đảng Tự do tái đắc cử đủ để lạp chính phủ thiểu số vào năm 2021 và một số ứng cử viên Đảng Bảo thủ là đích ngắm của Trung Hoa bị thất cử.

Những tài liệu của CISIS viết rằng ban lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Hoa ở Bắc Kinh đang “gây áp lực với tòa lãnh sự của họ để lập chiến lược tảnh hưởng đến  thành viên và hội đoàn trong cộng đồng người gốc Hoa [tích cực] hoạt động chính trị trong xã hội Canada.” Bắc Kinh dùng những tổ chức tại Canada để vận động thay mặt họ “đồng thời che giấu mối liên hệ với nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.”

Những bản phúc trình mật mà The Globe xem tiết lộ rằng cựu tổng lãnh sự Trung Hoa tại Vancouver, Tong Xiaoling,  năm 2021 đã khoe khoang về cách bà ấy đã giúp đánh bại hai dân biểu Đảng Bảo thủ.

Nhưng mặc dù được Trung Hoa coi là nhà lãnh đạo tốt nhất cho Canada, Bắc Kinh cũng muốn kiểm soát quyền lực của ông Trudeau – bằng cách vận động khiến Đảng Tự do chỉ đủ số dân biểu để lập một chính phủ thiểu số lần thứ hai trong Quốc hội là kết quả lý tưởng.

Tòa Đại sứ Trung Hoa tại Ottawa năm 2019. Justin Tang/The Canadian Press

Đầu tháng 7 năm 2021 – tám tuần trước ngày bầu cử – một nhân viên tòa ngoại giao Trung Hoa giấu tên ở Canada cho biết Bắc Kinh “thích khi các chính đảng trong Quốc hội đấu đá lẫn nhau, trong khi nếu có thắng đa số thì đảng nắm quyền có thể dễ dàng thực hiện các chính sách không có lợi cho CHND Trung Hoa.

Trong khi nhân viên ngoại giao Trung Hoa đó  tỏ vẻ không hài lòng rằng Đảng Tự do gần đây đã chỉ trích Trung Hoa, viên chức ngoại giao này nói thêm rằng đảng này tốt hơn những lựa chọn khác. Quan hệ Canada-Trung Hoa xuỗng mức thấp nhất kể từ vụ thảm sát Thiên An Môn năm 1989 sau tháng 12 năm 2018, khi Bắc Kinh bắt giam hai người Canada để trả đũa việc Ottawa bắt giữ một giám đốc điều hành cỦA công ty Trung Hoa, Huawei, theo yêu cầu dẫn độ của Hoa Kỳ.

Quan trọng nhất, những phúc trình tình báo đó cho thấy Bắc Kinh đã kiên định muốn Đảng Bảo thủ sẽ không thắng cử. Trung Hoa đã dùng những vụ tuyên truyền tin sai lệch và nhóm tay chân có liên hệ với những tổ chức người Canada gốc Hoa ở Vancouver và GTA, nơi có các cộng đồng lớn của người di cư từ đại lục, để lên tiếng phản đối Đảng Bảo thủ và ủng hộ Đảng Tự do của Trudeau.

Tài liệu của CSIS tiết lộ rằng giới ngoại giao Trung Hoa và những người được ủy quyền của họ, gồm cả một số thành viên của những cơ quan truyền thông Hoa ngữ, đã được hướng dẫn nhấn mạnh thông điệp rằng Đảng Bảo thủ quá chỉ trích Trung Hoa và nếu đắc cử, đảng này sẽ đi theo sự lãnh đạo của cựu tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và cấm sinh viên Trung Hoa vào học tại một số trường đại học hoặc chương trình giáo dục.

Phúc trình của CSIS dẫn lời nhân viên tòa lãnh sự Trung Hoa cho biết: “Điều này sẽ đe dọa tương lai con cái của cử tri gốc Hoa, vì nó sẽ hạn chế cơ hội giáo dục của họ.” Nhân viên này nói thêm: “Đảng Tự do Canada đang trở thành chính đảng duy nhất mà CHND Trung Hoa có thể ủng hộ.

CSIS cũng giải thích cách giới ngoại giao Trung Hoa tiến hành các hoạt động can thiệp vào nội bộ nước ngoài để hỗ trợ những ứng cử viên chính trị và những người dân cử. Chiến thuật  của Trung Hoa gồm việc quyên góp tiền mặt không khai báo cho những cuộc vận động chính trị hoặc để chủ doanh nghiệp thuê sinh viên Trung Hoa và “phân công họ tình nguyện toàn thời gian trong những cuộc vận động vận động bầu cử.

Giới tài trợ đồng cảm cũng được khuyến khích đóng góp cho cuộc vận động tranh cử cho các ứng cử viên được Trung Hoa ủng hộ – những đóng góp mà họ một phần được miễn đóng thuế liên bang. Sau đó, phúc trình của CSIS từ ngày 20 tháng 12 năm 2021 cho biết, những cuộc vận động chính trị lặng lẽ và bất hợp pháp đã trả lại một phần khoản đóng góp – “sự khác biệt giữa khoản đóng góp ban đầu và khoản hoàn trả của chính phủ” – cho những người đã góp tiền vận động.

Một phần quan trọng trong hoạt động can thiệp vào nội tình Canada của họ là gây ảnh hưởng đến những người di cư gốc Trung Hoa dễ bị thiệt hại ở Canada. Phúc trình tình báo của CISIS ẫn lời một nhân viên tòa lãnh sự Trung Hoa giấu tên nói rằng “rất dễ gây ảnh hưởng đến những người di cư Trung Hoa để họ đồng ý với lập trường của CHND Trung Hoa.

Trung Hoa muốn được sự chấp nhận của nước ngoài đối với các tuyên bố chủ quyền của họ đối với Đài Loan, một hòn đảo tự trị mà họ coi là một tỉnh ly khai và vẫn giữ quyền thôn tính bằng vũ lực. Và Hoa lục cũng tìm cách hạ thấp hành động đàn áp của họ ở Tân Cương, nơi văn phòng của cựu ủy viên nhân quyền Liên Hiệp Quốc Michelle Bachelet năm ngoái cho biết Trung Hoa đã có “những vi phạm nhân quyền nghiêm trọng” trong khu vực, có thể dẫn đến tội ác chống lại loài người.

Tương tự, họ muốn gây sự ủng hộ cho luật an ninh quốc gia hà khắc năm 2020 nhằm bịt miệng phe đối lập và bất đồng chính kiếnở Hong Kong, một thuộc địa cũ của Anh mà Bắc Kinh từng hứa sẽ được phép duy trì các quyền tự do dân sự kiểu phương Tây trong 50 năm.

Bắc Kinh cũng tìm cách dập tắt sự ủng hộ của nước ngoài đối với Tây Tạng, khu vực mà Trung Hoa đã xâm chiếm và sáp nhập hơn 70 năm trước, đồng thời ngăn cản những người phản đối việc Bắc Kinh quân sự hóa Biển Đông và những tuyên bố chủ quyền về hàng hải sâu rộng trong khu vực.

Biểu tình phản đối luật an ninh quốc gia ở Hong Koông vào năm 2020 bằng cách giơ năm ngón tay, biểu tượng cho “năm yêu sách – không bớt một” của họ, gồm cả việc không dẫn độ người về Hoa lục. The Associated Press

Một tháng sau cuộc bỏ phiếu vào tháng 9 năm 2021, CSIS phúc trình rằng “cộng đồng người Canada gốc Hoa ở British Columbia” đã biết rõ rằng bà Tong, khi đó là tổng lãnh sự ở Vancouver, “muốn Đảng Tự do giành chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2021.” như một trong những phúc trình cho biết.

CSIS lưu ý rằng bà Tong, đã trở lại Trung Hoa vào tháng 7 năm 2022, và cựu lãnh sự Wang Jin đã thực hiện “những nỗ lực kín đáo và tinh tế” để khuyến khích thành viên của những tổ chức của dân Canada gốc Hoa tập hợp phiếu bầu cho Đảng Tự do và đánh bại các ứng cử viên Đảng Bảo thủ.

CSIS cho biết Wang Jin có quan hệ trực tiếp với Ban Công tác Mặt trận Thống nhất của Đảng Cộng sản Trung Hoa (UFWD), một tổ chức rộng lớn dùng những hoạt động phần lớn là bí mật và thường là thao túng để gây ảnh hưởng đến những cộng đồng người gốc Hoa ở hải ngoại và chính phủ nước ngoài. CSIS cho biết ông Wang đóng vai trò trung gian giữa UFWD và giới lãnh đạo cộng đồng người Canada gốc Hoa ở British Columbia.

Vào đầu tháng 11 năm 2021, CSIS đưa tin, bà Tong đã thảo luận về thất bại của một đảng viên Đảng Bảo thủ ở khu vực Vancouver, người mà bà mô tả là “người lớn tiếng gây phân tâm” đối với chính phủ Hoa lục. Tổ quốc nguồn tin an ninh cho biết dân biểu đó là Kenny Chiu. The Globe and Mail không xác định nguồn, người có nguy cơ bị truy tố theo Đạo luật Bảo mật Thông tin.

Nguồn tin cho biết ông Chiu là mục tiêu bị Trung Hoa  trả đũa vì những lời ông chỉ trích cuộc đàn áp của Trung Hoa ở Hong Kong và dự luật do ông đề nghị năm 2021 nhằm thành lập cơ quan buộc những đặc vụ nước ngoài phải ghi danh với chính phủ Canada, một nỗ lực lấy cảm hứng từ đạo luật tương tự của Úc nhằm chống lại sự can thiệp của nước ngoài. Hoa Kỳ có một sổ sách ghi danh từ lâu; Canada vẫn đang nghiên cứu vấn đề này.

Ông Chiu, người được bầu làm dân biểu đại diện khu vực Steveston–Richmond East vào năm 2019, đã thất cử trong cuộc bầu cử liên bang năm 2021 trước ứng cử viên Đảng Tự do Parm Bains và được cho là nạn nhân của sự tuyên truyền tin thất thiệt trên mạng do Bắc Kinh lãnh đạo.

Theo CSIS, bà Tong nói về những nỗ lực của Trung Hoa nhằm gây ảnh hưởng đến cử tri Canada gốc Hoa đại lục chống lại Đảng Bảo thủ. Cô ấy nói rằng sự mất mát của ông Chiu đã chứng tỏ “chiến lược và chiến thuật của họ là tốt, góp phần đạt được mục tiêu của họ trong khi vẫn tuân thủ các phong tục chính trị địa phương một cách thông minh.”

Vào giữa tháng 11, CSIS phúc trình rằng một nhân viên tòa lãnh sự Trung Hoa giấu tên cho biết sự thất cử của ông Chiu và dân biểu đảng Bảo thủ Alice Wong đã chứng minh ảnh hưởng bầu cử ngày càng tăng của người Canada gốc Hoa lục.

Cựu lãnh đạo đảng Bảo thủ liên bang Erin O’Toole đã cáo buộc rằng sự can thiệp vào nội bộ nước ngoài của Trung Hoa vào cuộc vận động bầu cử năm 2021, dùng tuyên truyền tin thât thiệt, đã khiến đảng này mất 8 hoặc 9 ghế. Đảng Tự do giành được 160 ghế so với 119 của Đảng Bảo thủ, 32 cho Khối Québécois và 25 cho đảng NDP, trong khi Đảng Xanh giành được 2 ghế.

Trong khi tỷ lệ phiếu phổ thông bầu cho Đảng Bảo thủ tăng đôi chút trong cuộc bầu cử, nhưng đảng này đã mất một số phiếu bầu  đáng kể trong cộng đồng dân Canada gốc Hoa. Những con số này gồm cả việc đánh bại những dân biệu đương nhiệm như ông Chiu, dân biểu Trung tâm Richmond như bà Wong và dân biểu Markham – Unionville, ông Bob Saroya.

Tuy nhiên, Ban Công tác Đặc biệt phụ trách về những mối đe dọa Tình báo và An ninh đối với Bầu cử (SITE) do chính phủ Trudeau thành lập để theo dõi các mối đe dọa đối với các cuộc bầu cử liên bang chưa bao giờ đưa ra bất kỳ cảnh cáo công khai nào về sự can thiệp của nước ngoài trong những cuộc vận động bầu cử năm 2019 hoặc 2021.

Ông Trudeau đã nói với Hạ viện rằng họ không tìm thấy sự can thiệp nào, vào tháng 11 năm ngoá, lBan Công tác Đặc biệt “đã xác định  tính toàn vẹn của các cuộc bầu cử của chúng ta không bị xâm phạm vào năm 2019 hoặc 2021.” Ông cũng nói với các phóng viên rằng “Người dân Canada có thể yên tâm rằng  sự liêm chính trong  bầu cử của chúng ta được bảo đảm ” trong hai cuộc bầu cử.

Tờ Globe đưa tin Thủ tướng đã  được phúc trình về an ninh quốc gia vào mùa thu năm ngoái, trong đó ông được cho biết tòa lãnh sự Trung Hoa tại Toronto đã nhắm vào 11 ứng cử viên trong cuộc bầu cử liên bang năm 2019. Giám đốc CSIS David Vigneault nói với ông Trudeau rằng không có dấu hiệu nào cho thấy các nỗ lực can thiệp của Trung Hoa đã giúp bầu chọn bất kỳ ai trong số họ, bất chấp nỗ lực của tòa lãnh sự Hoa lục nhằm quảng bá những cuộc vận động trên mạng xã hội và các phương tiện truyền thông tiếng Hoa.

Theo nguồn tin an ninh quốc gia, chín ứng cử viên Đảng Tự do và hai ứng cử viên Đảng Bảo thủ được Bắc Kinh ủng hộ. Nguồn tin cho biết hai ứng cử viên Đảng Bảo thủ được xem như những người bạn của Trung Hoa.

© 2023 DCVOnline

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net


Nguồn: CSIS documents reveal Chinese strategy to influence Canada’s 2021 election |  Robert Fife & Steven Chase · The Globe and Mail | February 15, 2023.