Tiết lộ lớn nhất của Ủy ban điều tra ngày 6 tháng 1

Noah Rothman | DCVOnline

Một tội ác tầm cỡ lịch sử thế này không thể không bị trừng phạt.

*Những người ủng hộ Tổng thống Trump tấn công vào Điện Capitol vào ngày 6 tháng 1 năm 2020.* Evelyn Hockstein / The Washington Post qua Getty Images

“Tất cả là tin cũ.”

Đó là phán quyết của Ủy ban Tư pháp Hạ viện của đảng Cộng hòa do Dân biểu Jim Jordan dẫn đầu gần một giờ sau khi phiên điều trần vào ngày 6 tháng 1 của Ủy ban bắt đầu. Những người của Đảng Cộng hòa quan tâm vào việc làm mất uy tín của ủy ban điều tra này của Hạ viện sẽ phải phấn đấu để có thể thuyết phục quần chúng rằng họ đã nghe hết những lời khai của nhân chứng cả rồi. Đó là vì một phần không nhỏ của thực tế là công chúng đã không biết những điều đó.

Chúng ta không biết rằng những dân biểu của Đảng Cộng hòa đã xin tổng thống ân xá từ trước cho vai trò của họ trong những sự kiện dẫn đến ngày 6 tháng 1. Chúng ta không biết rằng, theo những gì Cheney cho là trích dẫn trực tiếp, Trump đã phản ứng với những lời hô hào “treo cổ Mike Pence” bằng cách nói, “Có lẽ những người ủng hộ chúng ta có lý” và Pence “đáng bị treo cổ”. Chúng ta không biết bao nhiêu lần Cố vấn Tòa Bạch ốc Pat Cipollone đã đe dọa từ chức cùng với cả nhóm nhân viên, điều mà Jared Kushner mô tả là “than van”. Chúng ta không biết mức độ thường xuyên mà giới chức chính quyền Trump thông báo cho tổng thống rằng ông ấy đang tuyên truyền sai sự thật về gian lận bầu cử, điều này đã không ngăn cản được tổng thống tiếp tục làm việc đó.

Do đó, chúng ta không có xác nhận nào về việc Donald Trump từ bỏ nhiệm vụ tổng tư lệnh quân đội và quyền lực đó đã bị phó tổng thống lấn chiếm vì là việc cần thiết.

Donald Trump đã làm gì vào ngày 6 tháng 1, từ 2:26 chiều, khi Cảnh sát trưởng Điện Capitol, Steven Sund, “yêu cầu khẩn cấp và ngay lập tức về sự hỗ trợ của Vệ binh Quốc gia” đến 5:40 chiều, khi cuối cùng Vệ binh đã đến Điện Capitol? Chi tiết về hành động của Trump còn mơ hồ, nhưng từ lâu đã có tin đồn rằng Phó Tổng thống Mike Pence “đóng vai trò quan trọng trong việc phối hợp với Ngũ Giác Đài” để cứu Điện Capitol, tất cả dân biểu và tiến trình chuyển giao quyền lực từ chính quyền này sang chính quyền khác thoát khỏi một đám đông bạo lực. Tuy nhiên, theo Dân biểu Liz Cheney, ít nhất ủy ban đã biết được những gì Trump đã không làm.

Liz Cheney tiết lộ, ngay cả khi những dân biểu bị bao vây trên Đồi Capitol “yêu cầu tổng thống giúp”, Donald Trump đã không làm gì cả.

“Ông ấy không kêu gọi bất kỳ thành phần nào của chính phủ Hoa Kỳ ra chỉ thị rằng Điện Capitol phải được bảo vệ. Ông ấy đã không gọi cho Bộ trưởng Quốc phòng vào ngày 6 tháng 1. Ông ấy đã không nói chuyện với Bộ trưởng Tư pháp. Ông ấy đã không nói chuyện với Bộ Nội An. Tổng thống Trump đã không ra lệnh điều Vệ binh Quốc gia vào ngày hôm đó và ông ấy đã không nỗ lực làm việc với Bộ Tư pháp để điều hợp và điều động nhân viên thực thi pháp luật.”
Liz Cheney

Cheney cáo buộc rằng Mike Pence, bị tình trạng hỗn loạn bao vây và nhận thấy có khoảng trống lãnh đạo, đã tự mình đảm nhận quyền hạn hiến định được giao cho tổng thống và nắm quyền chỉ huy tình hình. Hơn nữa, theo lời khai của Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, Tướng Mark Milley, quân đội đã được chỉ thị để che dấu sự thật đó. Milley đã điều trần rằng Mark Meadows, Chánh văn phòng Tòa Bach Ốc của Trump,

“nói, ‘Chúng ta phải che đậy câu chuyện phó tổng thống đã đưa ra tất cả các quyết định. Chúng ta cần có một luận điệu như là tổng thống vẫn đang nắm quyền và mọi thứ vẫn vững vàng hoặc ổn định’ hoặc từ ngữ có cùng nghĩa như vậy.”
Mark Milley

Cáo buộc này không hơn không kém là sự sụp đổ của trật tự hiến pháp. Như hai học giả hiến pháp David Barron và Martin Lederman viết về Khoản chỉ huy của Tổng tư lệnh ở Điều II, Phần 2 của Hiến pháp, “việc chỉ định Tổng thống làm Tổng tư lệnh nhằm bảo đảm rằng chính tổng thống, chứ không phải người khác, sẽ chịu trách nhiệm cuối cùng về việc thực hiện vai trò đó, bất kể việc đó là gì.” Điều đó cho thấy rằng Quốc hội không thể ngăn chận tổng thống một cách hợp pháp, nhưng quyền chỉ huy quân đội Hoa Kỳ cũng không thể giao “cho bất kỳ ai khác ngoài Tổng thống.” Không giống như mọi tiểu bang và vùng lãnh thổ khác trong nước, Vệ binh Quốc gia của Washington D.C chỉ báo cáo với và thi hành lệnh của tổng thống. Ngay cả khi không có cố gắng che đậy sự thật mà Milley cáo buộc, đây là một vụ bê bối mà Quốc hội có nhiệm vụ khởi kiện.

Tất nhiên, Quốc hội đã làm điều đó. Tổng thống đã bị luận tội vì hành động của ông vào ngày 6 tháng 1, nhưng các đảng viên Cộng hòa trong quốc hội thấy đáng để tha bổng cho ông. Tuy nhiên, nếu các dân biểu này của Quốc hội biết rằng trật tự hiến pháp đã bị phá vỡ khi họ bỏ phiếu tha bổng — nếu họ biết rằng Trump đã trốn tránh nhiệm vụ bảo vệ những người đại diện của nhân dân khỏi một đám đông bạo lực vì đám đông chia sẻ mục tiêu chính trị của ông — và họ vẫn bỏ phiếu chống lại sự kết tội, những dân biểu đó đã vi phạm lời thề của họ là “bảo vệ Hiến pháp Hoa Kỳ chống lại tất cả kẻ thù, ở nước ngoài và ở trong nước.”

Chúng ta không biết những dân biểu đó đã biết hoặc không biết khi họ bỏ những phiếu tha bổng đó. Chúng ta không chắc sẽ biết được. Nhưng ưu thế của bằng chứng, tăng lên từng ngày, cho thấy rằng Donald Trump đã đứng bên lề trong khi một đám đông nhân danh Điều thứ hai của Hiến pháp tìm cách chà đạp thô bạo Điều thứ nhất.

Một tội ác tầm cỡ lịch sử thế này không thể không bị trừng phạt.