Trà Mi chào mừng Ngàn năm Thăng Long (Kết)
Trà Mi
“Ha Noi’s this season absent the rains” ‒ ngàn năm văn (dịch) vật
Để tiếp tục, xin mời quý bạn thưởng thức, “Ha Noi’s this season absent the rains” do Vân Anh trình bầy.
“Hà Nội Mùa Vắng Những cơn mưa
“Ha Noi this season absent the rains”
Composer: Truong Quy Hai
Trans: Vietnammusic-nhacvietloianh.com
Singer: Vân Anh(Hà Nội mùa này … vắng những cơn mưa.)
BSP Entertainment
Hanoi’s This season… absent the rains.
(Cái rét đầu đông khăn em bay hiu hiu gió lạnh.)
The first cold of winter make your towel’s gently in the wind.
(Hoa sữa thôi rơi, em bên tôi một chiều tan lớp.)
Flower stop falling, you in side me after class
(Đường Cổ Ngư xưa chầm chậm bước ta về.)
on Co Ngu street is our steps slowly return
(Hà Nội mùa này chiều không buông nắng,)
Hanoi’s This season the sky is not sunny.
(phố vắng nghiêng nghiêng cành cây khô,)
Deserted street slanted dried brachs.
(quán cóc liêu xiêu một câu thơ.)
Small shop is unsteady a poetry.
(Hồ Tây, Hồ Tây tím mờ.)
Lake’s Tay, Lake’s Tay… occault
(Hà Nội mùa này lòng bao nỗi nhớ.)
Hanoi ‘s This season, the nostalgia in heart
(Ta nhớ đêm nao lạnh đôi tay,)
We are remember night cold hands,
(hơi ấm trao em tuổi thơ ngây.)
The warmth give your to naive age
(Tưởng như, tưởng như còn đây.)
Image, Image, still here”
Cũng như Hoài Nam nhận xét, bài “Ha Noi’s this season absent the rains” ngoài cái tựa đề tiếng Anh rất choáng, translater (nguyên văn) của BSP Entertainment còn có những ca từ dịch sang tiếng Anh nghe cực kỳ xung kích. Lời dịch bài hát “Hà Nội mùa này vắng những cơn mưa” chỉ nghe thoảng qua thì ông Trương Quý Hải và Bùi Thanh Tuấn có thể chết đứng vì tưởng rằng các nhà làm phim phim lồng thơ nhạc của mình vào sex. Này nhá, cái gì mà có cảnh, “you in side me after class” ở Hà Nội mùa vắng những cơn mưa là thế nào? Và “in side” viết rời thế mới oách. Không phải người viết cố tình xuyên tạc máu tim của BSP Entertainment hay quá giàu óc tưởng tượng. Trên Facebook ở trang “Hội những người vỡ hết cả chai lọ vì BSP Entertainment”, có bạn Trung Hoang đã ghi nhận về câu dịch (vật) đó như sau:
“You In side Me After Class On Co Ngu Street In Our Step Slowly Return…”
là 1 đoạn lời tiếng Anh của bài hát “Hà Nội mùa vắng những cơn mưa” đoạn In Hoa bên trên theo cách hiểu của Mr. Dưa Leo có thể khiến người nước ngoài hiểu là
Trung Hoang
“ANH CHƠI EM LUÔN NHỮNG CHIỀU TAN LỚP, NGAY TRÊN ĐƯỜNG CỔ NGƯ, NHẤP CHẦM CHẬM TỪNG CÁI.”
Tương tự, Kathy Nguyen nói, “Các bẹn này bậy bạ quá, đòi have sex after class là xaooo?”
Còn về câu “Cái rét đầu đông khăn em bay hiu hiu gió lạnh”, ngoài những lỗi ngữ pháp và chính tả như Hoài Nam đã trình bày, thính giả Seannie Bé Bỏng nói
“Hanoi’s this season… absent the rains. The first cold of winter make your towel’s gently in the wind”.
Khéo nghe xong được câu này, bọn nước ngoài lại nghĩ VN mình có mốt trùm khăn tắm ra đường thay vì khăn quàng cổ (scarf).”
Seannie Bé Bỏng
Đúng thế, Google translate cũng đã đủ sức để dịch chữ “khăn” ra “scarf” chứ không đến nỗi hào hùng cách mạng đến thành cái “towel” của BSP Entertainment.
[…]
Sai Gon’s so nice
Sở dĩ người viết chọn bài hát này để nghe tiếp vì vốn là dân ở Sài Gòn. “Sài Gòn đẹp lắm” là một bản nhạc Việt theo điệu cha cha cha đầu tiên do nhạc sĩ Y vân sáng tác vào thập niên 1960 để ca tụng thủ đô của Việt Nam Cộng Hoà (Theo Quỳnh Giao, “Y Vân, Áng Mây Hồng Của Nhạc Việt”). “Sài Gòn đẹp lắm” và một bản nhạc khác trong “CD Tình ca 1.000 năm Thăng Long – Hà Nội” là bài “Dư âm” của nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý xem chừng khá lạc điệu cách mạng hào hùng và ở vào một thời khá xa (1950, 1960) so với những bản như “Hà Nội niềm tin và hy vọng” hay “Tình đất đỏ miền đông” hoặc ngay cả một bài khác của Nguyễn Văn Tý sáng tác năm 1981 là “Dáng đứng Bến Tre”.
Bài hát này do hai ca sĩ Vân Anh và Đỗ Quyên cùng trình bày. Dùng hết khả năng thính thị Anh ngữ mức trung học của nền giáo dục VNCH, người viết xin thua, không hiểu nhiều lắm (dù vừa nghe vừa xem video) trừ hai đoạn rất ấn tượng là “Lá la la lá la, Lá la la lá la” và “Sài Gòn sầu nái, sầu nai, ồ sầu nai”. Cùng với “absent the rains”, “you in side me after class” những đoạn văn dịch sau đây có lẽ rồi sẽ đi vào văn học sử nước nhà.
“Để lòng thương nhớ bao ngày vắng nơi xa.
Đỗ Quyên & Vân Anh. Nguồn: NLĐ
Make me remember a lonely days (A lonely days?)
Sống mãi trong tôi bóng hôm nay sẽ không phai
Exist in my memory, never lose (never lose = không phai?)”
Sài Gòn của tôi bây giờ hời hợt đến thế sao?
Cạnh bản nhạc của Y Vân là bài hát “Bất chợt Sài Gòn nhớ Hà Nội”, với tựa đề lôi cuốn người viết vì nhiều lẽ; thứ nhất, vì những liên hệ hoàn toàn riêng tư của người viết với Hà Nội và Sài Gòn; thứ hai là lời dịch tựa bản nhạc “Suddendly Sai Gon miss Ha Noi”. Lối dịch này Hà Thi của tờ “Công An” TP HCM gọi là “vắt” nhạc Việt ra… tiếng “bồi”. Một dân mạng khác, Nguyen Viet Dzung, chơi chữ của BSP Entertainment đã viết,
“Muốn gặp mấy bạn này để đòi lại bữa sáng. Vừa ăn xong cái bánh mì, nghe các bạn hát Sắt đấn lì nôn luôn.”
Nguyen Viet Dzung
Vì không hiểu rõ ý nghĩa của bài hát qua sự trình bầy của hai ca sĩ, người viết đi tìm nguyên bản tiếng Việt để hiểu tác giả muốn bày tỏ những gì. Một sự thật khác, một thói quen xấu trong giới làm nhạc Việt Nam cũng đáng buồn nôn không thua gì lối “vắt” nhạc ra tiếng “bồi” đó là sự xem thường tác quyền. Trong “CD Tình ca 1.000 năm Thăng Long – Hà Nội” những hàng chữ chạy ở đầu bài hát giới thiệu ca sĩ và nhạc sĩ rất trịnh trọng, nào là Dr. này và Composer nọ. CD nhạc này này ghi tác giả bài hát là Thiên Lý với hàng chữ long trọng chạy trên ảnh Hồ Gươm:
“This is the best new song Thien Ly’s. To wish send every body and special 1.000 years Thăng Long Ha Noi.”
Mark Twain hay Shakespeare nếu còn sống đọc những giòng này có lẽ cả hai sẽ đập đầu vào đá chết quách cho xong. Đi ra biển lớn, đưa nhạc Việt Nam ra thế giới, toàn cầu hoá giòng nhạc cách mạng Việt Nam hay làm nhục quốc thể đồng thời chà đạp văn hoá người khác?
Xin trở lại chuyện tác quyền. Đi tìm nguyên tác “Bất chợt Sài Gòn nhớ Hà Nội” của Thiên Lý chỉ thấy được những đường dẫn về cái CD phải gió của BSP Entertainment. Cuối cùng người viết cũng tìm được nguyên tác của bài hát chính là một bài thơ của tác giả Trần Vĩnh còn có bút danh khác là Trần Hoàng Vy.
“Bất chợt Sài Gòn nhớ Hà Nội
Bất chợt Sài Gòn mưa hè nhỏ giọt
Lá me chưa kịp ướt, mưa dừng
Bất chợt thèm nghe lanh canh, ly sấu ngọt
Phố Huế vỉa hè, quán cóc… người dưng!Bất chợt mùa đông co mình Hồ Gươm lạnh
Cây liễu rũ thả buồn tóc sương
Sài Gòn, phương Nam cái nắng rất dễ thương
Ta gói thế nào gửi cho em được?Chiều vào Bảo tàng, gặp Hà Nội xưa cũ
Mắt người mở cõi nhớ Bắc
Ta nhớ nhau ngày sương khói hồ Tây
Cổ Ngư ơi xa lắc…Bất chợt Sài Gòn, cái hoa dầu quay tròn kỷ niệm
Ghế công viên Thủ Lệ có ai ngồi
Ta và em ở hai đầu đất nước
Gửi hồn theo những cánh mây trôiBất chợt Sài Gòn nhớ Hà Nội
Đêm nghe một tiếng còi xa
Mới đây mà nhớ Bắc
Mưa ầm ào trên đường ray tàu quaBất chợt, bất chợt và bất chợt
Sáng nay gặp ở đường Nguyễn Huệ
Một cành đào Nhật Tân
Chao ơi mùa xuân xứ BắcTa mang mùa xuân đi và hứa sẽ mang về!
Trần Vĩnh
Thân Sài Gòn, vương nhớ một vùng quê!…”
Bài thơ này đã được chọn đăng trong tập thơ “Thăng Long-Hà Nội trái tim tôi” sau cuộc thi Sáng tác thơ và phổ nhạc từ thơ do NVHTN, báo Sài Gòn GP và Doanh nghiệp sách Thành Nghĩa tổ chức năm 2009. “CD Tình ca 1.000 năm Thăng Long – Hà Nội” không có ½ chữ ghi tác quyền của tác giả Trần Vĩnh. Đến đây, người viết chợt nhớ lại Linh Phương và bài thơ “Để trả lời một câu hỏi” đã được phổ thành bản nhạc một thời nổi tiếng miền Nam Việt Nam qua tiếng hát Thái Thanh. Bài hát “Kỷ vật cho em” do Phạm Duy phổ nhạc 40 năm trước cũng chỉ đề tên tác giả bài thơ là Vô danh.
Cũng như Nguyen Viet Dzung, người viết sắt đấn lì buồn nôn khi bấm vào YouTube để nghe bài “Bất chợt Sài Gòn nhớ Hà Nội” (Suddendly Sai Gon miss Ha Noi).
Ngay những khung ảnh đầu tiên người xem đã được những hàng chữ chạy ở đầu bài hát giới thiệu ca sĩ và nhạc sĩ; như thế thì có gì để phải buồn nôn?
Thưa bạn đọc, thưa hai ca sĩ và nhạc sĩ người ta mở CD để nghe nhạc chứ có phải là dạng chân cho ca sĩ lấy pap smear hay làm hymenoplasty hay chổng mông làm hemorrhoidectomy đâu mà phải ghi là Dr. Khanh Van.
Đúng là hạng hãnh tiến, đi hát mà cũng phải vác theo cái nạng khoa bảng không phải lối. Dán cái “Dr.” và trang bìa bản nhạc cũng không làm ca sĩ phát âm “Sắt đấn lì Sài Gòn rên phôn lình” (Suddenly Sai gon rain’s falling) chuẩn hơn được.
Chưa hết, cái bệnh cắm ống đu đủ vào đít tự thổi của Trần Dân Tiên nó vẫn còn di hại cho đến ngày nay. Mời bạn đọc thưởng thức khung hình sau, cũng trong video “Suddenly Sai Gon miss Ha Noi”.
Thần kinh ngượng của ca sĩ đã vào thời kỳ sơ cứng hay đã liệt mất rồi.
Một bài hát khác trong “CD Tình ca 1.000 năm Thăng Long – Hà Nội” khiến người viết phải lắng nghe là bản “Tình đất đỏ miền đông” (Love for Eastern red Earth) của Trần Long Ẩn, Chủ tịch Hội Âm nhac TP Hồ Chí Minh, người đã hồ hởi hoan hô, khích lệ những “flower bud” đi “toàn cầu hoá âm nhạc Việt Nam trong thời kì hội nhập”, đã đóng triện son, ký tên và trân trọng giới thiệu BSP Entertainment.
Lý do khác để người viết tò mò muốn nghe bài “Love for Eastern red Earth” của Naked Dragon Hiding vì cảm tính của một người Sài Gòn, mến yêu tính tình người dân miền Nam nước Việt.
Bấm vào tựa bài hát để vào nghe nhạc, khung ảnh đầu tiên xuất hiện lại là một bất ngờ lý thú khác cho người viết vì ca sĩ bài này là một người đàn ông bảnh choẹ ngồi ghế da trong phòng làm việc trước kệ sách tham khảo xếp thẳng tắp (để chụp hình). Ca sĩ mặc áo trắng, đeo kính trắng aviator, tóc chải ngược ra sau, một nửa có vẻ như bác thợ hớt tóc, nhưng nửa kia làm người viết nhớ lại thần tượng Út Trà Ôn năm xưa. Nói thiệt, không xâm xoi, không thiên vị, không vì tình cảm riêng tư, sau khi nghe tất cả ca sĩ của “Tình ca 1.000 năm Thăng Long-Hà Nội” người viết kết cái giọng ca của ca sĩ đàn ông này hơn xa hai cô “sầu nái, sầu nai, ồ sầu nai” (Đỗ Quyên, Vân Anh) và dĩ nhiên cũng hơn cả ca sĩ “Sắt đấn lì Sài Gòn rên phôn lình” Khánh Vân.
Mê mẩn theo giọng ca mang âm hưởng miền Nam, phê nhất là khúc “hợt bờ lất sẹt xì tên ninh rét ít xô mế ni thài” (Heard blood shed staining it red so many times) người viết giật mình khi nhạc dạo ở ½ video vì một bất ngờ khác, bất ngờ cỡ lớn. Những hàng chữ đang chạy trên màn hình giới thiệu ca sĩ là tiến sĩ bác sĩ, (Dr. đằng trước, MD đằng sau và PhD thì đi sau rốt) Giám đốc Clinique Tai Mũi Họng và Giải phẫu thẩm mỹ Lê Hành, kiêm Trưởng khoa Giải phẫu Thẩm mỹ Tạo hình tại Bệnh viện Chợ Rẫy và cũng là Khoa trưởng khoa Phẫu thuật Thẩm mỹ Tạo hình tại Trường ĐHYK Phạm Ngọc Thạch, TP. Hồ Chí Minh. Quá là phê! Chạy cùng internet, người viết đã tìm nghe được Lê Hành trong bài “Tình đất đỏ miền đông” với giọng hát miền nam không chát chúa như tiếng hát Trọng Tấn.
Tiến sĩ, bác sĩ, ca sĩ và kiêm luôn võ sĩ, đây mới là “multi talent, ồ mài gót” thứ thiệt.
Mời bạn đọc thưởng thức YouTube “Love for Eastern red Earth” mà blogger haonhienvu đã kịp thời thu lại – trong sự nghiệp gìn giữ giòng nhạc cách mạng trong thời kỳ toàn cầu hoá và hội nhập – trước khi trang “vietnammusic-nhacvietloianh.com” hoàn thành sứ mạng lịch sử.
Sau đây là nguyên bản bài ca “Tình đất đỏ miền đông” và phần chuyển biên trung thực bài hát Love for Eastern red Earth từ “CD Tình ca 1.000 năm Thăng Long – Hà Nội”.
Nhìn nguyên bản tiếng Việt và bản dịch gần giống như tiếng Anh của BSP Entertainmet ở bài hát này có lẽ người đọc cũng đã chai đá tim gan, không còn cái xốc ban đầu khi mới nghe và thấy “absent the rains” hay “you in side me after class” vì sự kiện “Nhạc Việt bị cưỡng bức tập thể” như tựa đề của một bài viết trên Tạp chí Bắp Cải.
Ở đây, xin bạn đọc nhìn kỹ giòng chữ Việt “Ruộng lúa mênh mông từng vùi chôn giặc Mỹ” màu đỏ và hàng chữ tiếng Anh “The vast rice field once buried foreign invaders” mầu xanh trong bản dịch để đánh giá đúng mức bản chất của xã hội chủ nghĩa, và cái giá trị “cách mạnh hào hùng, quyết liệt” của đám trí thức cộng sản chồn lùi, và cực kỳ hèn hạ.
Đã 35 năm qua từ ngày chiếm được miền Nam, người cộng sản vẫn chưa ngừng sử dụng những ngôn từ thô bỉ nhất để nhục mạ người miền Nam như “lính nguỵ”, “tay sai đế quốc”, “bọn Mỹ Diệm” hay “thằng Diệm, thằng Thiệu”, v.v.
Nhưng hôm nay, và ngay lúc này người trí thức cộng sản Việt Nam không dám dùng ngay những ca từ chính họ đã viết và hát cũng từ hơn 30 năm qua. Từ “Ruộng lúa mênh mông từng vùi chôn giặc Mỹ” đến “The vast rice field once buried foreign invaders” là một khoảng cách không bờ bến — giá trị đạo đức và nhân phẩm của con người miền Nam đích thực đã biến mất trong xã hội cộng sản đang tha hoá đến cùng cực. Nhục thật!
Hôm nay ai là foreign invaders? “Tàu lạ”?
Những Trần Long Ẩn, Tôn Thất Lập, Thiên Lý, Nguyễn Văn Tý, Lê Hành, Khánh Vân, Đỗ Quyên có ai đã giám sáng tác và hát những ca khúc về Hoàng Sa, Trường Sa, về Biển Đông về Vịnh Bắc Việt chưa? Cái đám gọi là trí thức, văn nghệ xã hội chủ nghĩa các anh các chị đã có ai can đảm và quyết liệt như thanh niên sinh viên và người làm đường ở miền ngược vùng sát biên giới Trung Quốc chưa? (Xem H.S.T.S.V.N: Tinh Thần Thanh Niên Sát Biên Giới Tàu … Đáng Ca Ngợi, HoangThao).
Để chào mừng 1000 năm Thăng Long-Hà Nội, người viết xin mượn lại hộp sơn của anh em thanh niên sinh viên, anh cựu chiến binh và người làm đường ở vùng biên giới để sơn nguệch ngoạc ở đây hàng chữ
Giờ thứ 25 – NhomBSP
“Chúng tôi là những thành viên của nhóm BSP Entertainment.
Nhân dịp kỉ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội, chúng tôi đã làm một VCD những bài hát có ý nghĩa của Việt Nam được chuyển thể sang tiếng Anh nhằm mục đích giới thiệu đến bạn bè Quốc tế hiểu hơn về những cái hay, cái đẹp của đất nước Việt Nam, đồng thời giúp họ có thể hòa nhập chung một tình yêu và một tấm lòng hướng về Đại Lễ. Tôi tin rằng: đã là người Việt Nam, ai cũng có lòng tự hào về dân tộc của mình không riêng gì chúng tôi, đây chính là sự nỗ lực và tình cảm của nhóm gửi đến Ban Tổ Chức Chương trình “ Những tấm lòng 1000 năm Thăng Long – Hà Nội”.
Chúng tôi làm việc này không vì mục đích kinh doanh hay quảng bá cá nhân mà chỉ muốn thể hiện tình yêu quê hương đất nước của chúng tôi mà thôi.
Các bạn có đồng ý với chúng tôi rằng, đã là con người ai lại không ít nhất một lần phạm một sai lầm đúng không các bạn? Huống chi ngôn ngữ Việt Nam rất khó và phong phú đối với người nước ngoài và ngay cả chính người Việt Nam. Vì vậy để chọn một từ ngữ Quốc tế thích hợp có thể diễn tả đầy đủ ý nghĩa của một từ ngữ Việt đã là quá khó rồi, mà đây lại là việc phải chuyển tải lời của cả một bài hát sang ngôn ngữ Quốc tế, điều đó khó khăn biết chừng nào! Chưa hết, lời bài hát đó còn phải phù hợp với tiết tấu và giai điệu mà tác giả đã thể hiện là cả một vấn đề rất lớn, đòi hỏi rất nhiều cố gắng.
Trong quá trình thực hiện, mặc dù chúng tôi đã cố gắng hết sức nhưng vẫn không thể tránh được những sai sót về ngôn từ cũng như ngữ pháp, rất mong các bạn bỏ qua, đồng thời chúng tôi mong nhận được những đóng góp chân thành và xây dựng tích cực từ những người có tấm lòng quan tâm đến nhóm chúng tôi, để chúng tôi có những bài hát hay, trọn vẹn ý nghĩa và đúng tinh thần của tác giả đến bạn bè Quốc tế, nhờ vậy họ ngày càng hiểu và gần gũi hơn với người Việt Nam. Rất mong nhận được hồi âm của các bạn!
Chúng tôi không mong gì hơn, mà chỉ mong sẽ là một bước khởi đầu để những người có những tâm huyết và nguyện vọng giống như chúng tôi đi tiếp những bước đột phá mới và mong nhận được nhiều bài dịch hay từ phía các bạn!
Chân thành cảm ơn!”
‘Đối thủ’ nặng kí của Đại-Lâm-Linh, tuoitrecuoi.com
© 2010-2019 DCVOnline
Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”
Nguồn: Bài đăng lần đầu ngày 10/10/2010.DCVOnline minh họa.
Phụ đính
Và để thay đổi không khí, xin mời bạn đọc cùng theo dõi một thanh niên người gốc UK và Canada hát bài “Em ơi Hà Nội phố”, Thơ: Phan Vũ, Nhạc: Phú Quang, Hát: Lee Kirby
Và một bản nhạc của Trịnh Công Sơn lời ngoại quốc (Không phải do BSP Entertainment dịch)
Matrimonialdestiny | Utsukushi Mukashi
私は今も (Watashi wa ima mo) 貴方のそばで (Anata no soba de) 命続くまで (Inochi tsuduku made) 夢を見たのに (Yume wo mita noni) 今は地の果てに (Ima wa chi no hate ni) 愛を求めて (Ai wo motomete) 雨に誘われて (Ame ni sasowarete) 消えて行く貴方 (Kiete yuku anata) Utsukushi Mukashi 赤い地の果てに (Akai chi no hate ni) 貴方の知らない (Anata no shiranai) 愛があることを (Ai ga aru koto wo) 教えたのは誰？ (Oshieta no wa dare) 風の便りなの (Kaze no tayori nano) 人の噂なの？ (Hito no uwasa nano) 愛を知らないで (Ai wo shiranaide) いてくれたならば (Ite kureta naraba)
Đọc và xem thêm:
(1) Hội những người vỡ hết cả chai lọ vì BSP Entertainment.
(2) Nhạc Việt bị Cưỡng Bức Tập Thể, Tạp chí Bắp Cải.
(3) Chắp cánh cho ca khúc Việt bay xa, Thùy Trang, Người Lao Động.
(4) Tây ca vọng cổ.