Mỹ-Việt: Từ xung đột đến hợp tác và đàn áp nhân quyền

DCVOnline

Hoa Kỳ và Việt Nam đã nâng cấp quan hệ ngoại giao từ “đối tác toàn diện” lên “đối tác chiến lược toàn diện”, đánh dấu một kỷ nguyên mới trong mối quan hệ giữa hai nước. Quyết định này đưa Mỹ vào nhóm ngoại giao độc quyền cùng với Trung Hoa, Nga, Ấn Độ và Nam Hàn, biểu lộ mức độ hợp tác cao nhất mà Việt Nam xây dựng ngoài những nước láng giềng trực tiếp.

Quan hệ đối tác chiến lược toàn diện này mang lại lợi ích kinh tế cho cả hai bên, tái khẳng định tầm quan trọng của hợp tác, thương mại và đầu tư, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế toàn diện và theo định hướng đổi mới. Nó mang lại những cơ hội đáng kể cho Việt Nam, đặc biệt là trong lĩnh vực đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), phù hợp với mục tiêu đa dạng hóa nền kinh tế và nâng cao chất lượng đầu tư trong nước.

Thỏa thuận giữa Vietnam Airlines với Boeing được ký kết trong chuyến thăm của Tổng thống Joe Biden; hãng hàng không Việt Nam đồng ý mua 50 máy bay Boeing, minh chứng cho tiềm năng tăng cường hợp tác kinh tế. Mối quan hệ hợp tác này mang lại nhiều hứa hẹn cho cả hai nước vì nó là đỉnh cao của hành trình nối lại quan hệ kéo dài hàng chục năm giữa hai nước. Những thỏa thuận đầu tư vừa ký kết trong tuần này phù hợp với những nỗ lực không ngừng của Chính phủ Việt Nam trong nhiều năm nhằm cải thiện khuôn khổ chính sách đầu tư, kể cả Nghị quyết 50-NQ/TW của Bộ Chính trị thông qua năm 2019.

Về mặt địa chính trị, hành động cân bằng thận trọng của Việt Nam trong mối quan hệ với những cường quốc hàng đầu trên thế giới, đặc biệt là Trung Hoa, đã thúc đẩy sự nâng cấp này. Chiến lược ngoại giao rộng hơn của Hà Nội, đặc trưng do sự tham gia tích cực trong khu vực và đối thoại liên tục với Bắc Kinh, đóng một vai trò quan trọng trong việc tăng cường ổn định khu vực. Vị trí chiến lược và ngoại giao của Việt Nam, cũng như khả năng cạnh tranh ngày càng tăng của nước này với như một trung tâm đầu tư mới ở châu Á-Thái Bình Dương, sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc định hình sự ổn định trong khu vực.

Vài ngày sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đến thăm và công bố nhiều sáng kiến chung, kể cả việc bảo vệ nhân quyền,  Việt Nam bắt giữ Ngô Thị Tố Nhiên, Giám đốc Điều hành Sáng kiến Chuyển đổi Năng lượng Việt Nam (Vietnam Initiative for Energy Transition, VIET), một tổ chức tư vấn độc lập tập trung vào chính sách năng lượng xanh.

Chính phủ Việt Nam chưa đưa ra bất kỳ thông báo nào về việc bắt giữ và cũng không có báo đài địa phương nào đưa tin về việc này. Nhiên đang hợp tác với văn phòng Việt Nam của Chương trình Phát triển Liên Hiệp Quốc để thực hiện Quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng, một cam kết trị giá 15,5 tỷ USD của G7 và những nước khác nhằm giúp Việt Nam giảm mức sử dụng than.

Biden rời Việt Nam vào ngày 11 tháng 9 sau khi nâng cấp quan hệ ngoại giao và đạt được nhiều thỏa thuận với giới lãnh đạo Hà Nội, cùng lúc những tổ chức nhân quyền chỉ trích ông đã gạt vấn đề nhân quyền sang một bên. Một phần của thỏa thuận giữ hai nước là trả tự do cho hai người hoạt động nhân quyền đang bị giam giữ  và hai người khác bị cấm rời khỏi Việt Nam sẽ được phép đi Hoa Kỳ.

© 2023 DCVOnline

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”

Nguồn: 

— The United States and Vietnam: From Conflict to Cooperation |  Richard Mcclellan  | Tony Blair Institute For Global Change | September 20, 2023

— Days after Biden’s visit, Vietnam detains energy expert |Francesco Guarascio | Reuters | September 20, 2023